Morgunblaðið - 04.01.1977, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. JANUAR 1977
11
þessari afsökun gefa menn sig gjarnan á vald
hömlulausri neyslu vimugjafa og fikniefna.
Sú upplausn, sem vart hefur orðið í þjóð-
félaginu, stafar einnig af annarri tískustefnu,
sem kennir, að menn fái engu áorkað nema
með aðgangshörku, ofbeldishótun eða hreinni
valdbeitingu.
Menn hafna löglegum leiðum, vegna þess að
þær séu of seinfa'rnar, og brjóta leikreglur
lýðræðisins af því að tilgangurinn helgi meðal-
ið. Menn skortir þolgæði til þess að leggja
liðsinni sitt til að breyta og bæta lögin og flýta
og einfalda framkvæmd þeirra og grípa þá til
örþrifaráða.
En með þessu er lýðræðinu sjálfu stefnt i
háska. Ef menn virða ekki lögin, brjóta þeir
niður réttarríkið. Þá kann eftirleikurinn að verða
óvandaður og hitta upphafsmennina sjálfa fyr-
ir.
Æskufólki og lausung þess er öðru fremur
kennt um það, sem miður fer. En er það rétt? Er
ekki nær að kenna fullorðna fólkinu um það,
sem aflaga hefur farið? Er ekki ástæða til að líta
í eigin barm og kanna, hvaða uppeldi unglingar
fá í foreldrahúsum og í skólunum?
Höfum við, fullorðna fólkið, verið æskunni
nauðsynleg fyrirmynd með því að leitast við að
lifa í samræmi við grundvallaratriði kristins
siðgæðis? Höfum við beitt okkur sem skyldi og
kennt æskunni þann sjálfsaga, sem ábyrgð er
samfara, þeirri ábyrgð að vera maður?
Þessum spurningum er nauðsynlegt að við
svörum hvert og eitt i verki, áður en óáran er
komin í siðu þjóðarinnar og háttu. Að sjálf-
sögðu verðum við að tryggja réttaröryggi allra
landsmanna og greiða fyrir rannsókn mála,
uppljóstrun afbrota og fullnustu dóma. En
mestu máli skiptir að stemma á að ósi og leggja
meiri áherslu á mannrækt á heimilum og i
skólum og í kirkjum landsins.
Þótt óhug hafi slegið á okkur vegna afbrota-
öldu, og óhjákvæmilegt sé að taka málin föst-
um tökum, þá skulum við ekki missa hugarjafn-
vægið og falla í gryfju múgsefjunar. Við meg-
um ekki ýkja eða sverta myndina, sem er nógu
slæm fyrir.
Það er þó ekki einsdæmi í íslenskri sögu, að
mönnum ógni ósómi aldar sinnar, eins og Jóni
Arasyni, Hólabiskupi, þegar hann orti:
Hnigna tekur heims magn
Hvar finnur vin sinn?
Fær margur falsbjorg,
forsómar manndóm.
Tryggðin er trylld sögð.
Trúin gerist veik nú.
Drepinn held ég drengskap.
Dyggð er rekin í óbyggð.
En gjarnan megum við veita því athygli, að
hér eins og i Gullna hliðinu eru trúin og
dyggðin systur.
Við megum heldur ekki taka fram fyrir hend-
ur löglegra dómstóla og sakfella, áður en sök er
sönnuð.
John Stuart Mill segir i bók sinni, Frelsinu:
..Almenningsálitið hefur ekki óskoraðan rétt
til afskipta af hverjum einstaklingi. Það er jafn
brýn forsenda farsæls mannlífs og varnir gegn
harðstjórn að setja rétti þessum takmörk. . ."
Vissulega hefur heilbrigt almenningsálit
mikilvægu hlutverki að gegna Kostir hins
opna, hreinskiptna þjóðfélags verða að fá að
njóta sín. En því er aldrei unnt að mæla bót,
þegar maður eða mannorð er tekið af lífi án
dóms og laga.
Til þess höfum við dómstóla í réttarriki, að
kveða á um sekt eða sýknu.
Reynsla okkar sýnir að við megum ekki
afrækja andleg og siðferðileg verðmæti í sókn-
inni eftir veraldlegum gæðum.
Á síðustu árum hafa gengið yfir þjóðina svo
hraðfara breytingar, að ein eða tvær kynslóðir
hafa reynt meiri umskipti í högum og háttum
en þrjátiu kynslóðir áður.
Við, sem áður vorurh afskekktir, erum nú
stöðugt á faraldsfæti sjálfir. En við megum ekki
sogast inn í hringiðu þess, sem lakast er i
háttum umheimsins. Lífsgæðakapphlaupið má
ekki koma í veg fyrir að við öðlumst sálarró og
Framhald á bls. 17
Sr. Philip Péturs-
son heiðraður
VESTUR-íslendingurinn séra Philip
M. Pétursson var I desembermánuði
haldiB heiðurssamsœti I Winnipeg.
Hann var I 35 ár prestur
Unitarakirkjunnar þar, lengi forseti
þjóSræknisfélags íslendinga, þing
maður fyrir NDP-flokkinn frá 1966
og menntamálaráSherra til 1971.
Gerir ekki rá8 fyrir að bjóSa sig fram
aftur. Komu saman hátt á þriSja
hundraS manns til aS heiSra hann.
Sr. Philip er íslendingum vel kunnur
og á hér marga vini.
Philip Pétursson var fæddur að
Roséau í Minnesota 21. október
1902, en fluttist 6 mánaða gamall til
Kanada með foreldrum slnum Þau
voru Ólafur Pétursson frá Ríp i Hegra-
nesi og kona hans Anna McNab, skozk
I föðurætt en islenzk i móðurætt Séra
Philip er kvæntur Þóreyju, dóttur
Sigurgrms smiðs Glslasonar frá Bitru i
Árnessýslu og konu hans Hallberu
Vigfúsdóttur frá Flatey í i A-
Skaftafellssýslu. Eiga þau einn son,
Philip, og fjögur barnabörn
\
Við höfum nú þegar lækkað allar
golfteppabirgðir okkar vegna
10% tollalækkunnar 1. janúar. ^
Stórkostlegt úrval gólfteppa *
f öllum verðflokkum ávallt
fyrírliggjandi.
Óskum viðskiptavinum okkar gleðilegs árs um leið og
við þökkum ánægjuleg viðskipti_ 1
Ká árinu sem er liðið. ^
C ínnréWtnaqi(*—
SÉRVERZLUN MEÐ GÓLFTEPPI
Grensásvegi 13,
sfmar 83577 — 83430 ^