Morgunblaðið - 29.03.1978, Blaðsíða 16

10 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. MARZ 1978
pliírrgiWimMalí i fo
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur. Reykjavik.
Haraldur Sveinsson
Matthias Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. simi 10100.
Aðalstræti 6. simi 22480.
Áskriftargjald 1 700.00 kr. á mánuði innanlands.
j lausasölu 90 kr. eintakið.
Ekki er laust við, að AlÞýðu-
flokkurínn sé að verða dálítið
einkennilegur flokkur. Fyrir
skömmu var bent á í forystugrein
hér í blaðinu, hvernig hann Þiggur
styrki frá sósíaldemokratískum
flokkum á Norðurlöndum, en tals-
maður Þeirra á fundi Noröurlanda-
ráðs, finnski Þingmaðurinn Sund-
qúist, lýsti Þvi óhikað yfir, aö
skoðanabræöur íslenzkra krata á
Norðurlöndum heföu mikinn áhuga
á Því að styrkja starfsemi Þeirra.
Morgunblaðið benti á, aö hér væri
um frekleg afskipti af innanlands-
stjórnmálum íslands að ræða og
við hefðum engan áhuga á Því aö
sitja uppi með sams konar bákn og
danskir sósíaldemokratar bera
ábyrgð á. Við gætum séö sjálfir um
íslenzk stjórnmál og hefðum engan
áhuga á erlendri íhlutun í peim
efnum — tkkert frekar íhlutun
sósíaldemokrata á Norðurlöndum
en annarra, t.a.m. sovézkra komm-
únista, sem hafa löngum veitt litla
bróður hér á landi aðstoð á ýmsan
hátt. Það væri skylda okkar að
finna stjórnmálaflokkum hér á
landi íslenzkan farveg, Alpýðu-
flokknum ekki síður en öðrum. Það
hefði beztu forystumönnum hans
líka tekizt og ættu Þeir heiður skilið
fyrir Það.
í fyrra gagnrýndi Morgunblaðiö
AlÞýðuflokkinn fyrir pær raddir,
sem voru farnar að heyrast Þar í
flokki um nauðsyn Þess að breyta
Þeirri öryggisstefnu, sem tryggt
hefur sjálfstæði íslands frá stríðs-
lokum. Það var engu líkara en
marx-leninistar væru byrjaðir að
vaða uppi í flokknum, ekki sízt í
röðum ungra jafnaðarmanna, og
gerði Morgunblaöíð fyrirspurn um
pað, hvort stefna flokksins í
öryggis- og varnarmálum hefði á
einhvern hátt breytzt. Gylfi Þ.
Gíslason hefur tekið gallharða
afstöðu í pessum efnum og undir
forystu hans í Viðreisnarstjórn og
síðar hefur mátt treysta AlÞýðu-
flokknum í utanríkismálum. Bene-
dikt Gröndal, núverandi formaður
AIÞýöuflokksins, tók Morgunblaðið
á orðinu og svaraði ritstjórnargrein
Þess í ágætri grein hér í blaðinu —
og tókst að hrista slyðruorðið af
flokki sínum í Þessum efnum.
Enginn vafi er á Því, að mikill
meirihluti alÞýðuflokksmanna —
og ekki sízt fortystumenn flokksins
— eru á sömu skoðun og Gylfi og
Benedikt.
Allir beztu menn AlÞýðuflokksins
vilja halda óbreyttri stefnu í varnar-
og öryggismálum og ber að virða
Þaö og meta. Meðan svo er, geta
menn frekar treyst AlÞýðuflokkn-
um en annars væri.
AlÞýðuflokkurinn hefur Þannig
haldiö íslenzkri utanríkisstefnu
hátt á loft og sýnt, að hann lætur
engan segja sér fyrir verkum í Þeim
efnum. Hann hefur verið Þessari
stefnu trúr og slegið skjaldborg um
samstarf lýðræöissinna á Vestur-
löndum gegn ásælni og síauknum
Þrýstingi kommúnista. Þessi stefna
hefur síður en svo átt í vök aö
verjast, en hefur Þvert á móti vaxió
ásmegin, bæði hér á landi og
erlendis — og sér Þess stað í
öflugu starfi lýðræðissinna, bæöi í
skólum hér á landi og annars
staðar, en auk Þess og ekki síður
í kosningaúrslitum í nágrannalönd-
unum, t.a.m. hve halloka evrópu-
kommúnistar svokallaðir og
bandamenn Þeirra fóru í frönsku
kosningunum, en Þær eiga áreið-
anlega eftir að styrkja stöðu
Atlantshafsbandalagsins, bæði í
Frakklandi og allri Vestur-Evrópu.
Formaður Alpýðuflokksins var
forsætisráöherra, Þegar ísland
gerðist aðildarríki Atlantshafs-
bandalagsins og gerðu kommún-
istar svívirðilega aðför að honum,
sem lengi mun í minni höfð. í
umræðum á AlÞingi Þá sagði
Stefán Jóhann Stefánsson um mál
Þetta m.a.: „Meðal Austur-Evrópu-
landanna haföi Tékkóslóvakía um
skeið sérstöðu. Benes og Masaryk
beittu áhrifum sínum til pess aö
viðhalda lýðræði og frjálsri hugsun
í landi sínu. En kommúnistar urðu
Þess megnugir, með aðstoð svikara
og spákaupmanna, að leggja landið
undir einræði hins alÞjóölega
kommúnisma. Tékkóslóvakía var
með skyndibyltingu innlimuð í
hernaðar- og einræöiskerfi Aust-
ur-Evrópu. Kommúnistar um öll
lönd ráku upp gleðióp, jafnvel hér.
Á takmörkum Atlantshafs og N-ís-
hafs hrósuðu kommúnistar og
auðtrúa og blekktir áhangendur
Þeírra sigri. Hin ógnandi Aust-
ur-Evrópublökk var reyrð saman og
ögraði öllum friöi og öryggi í
heiminum.
Hin friðsömu lýðræöisríki V-
Evrópu og Bandaríkin Norö-
ur-Ameríku tóku að hefjast handa
bæði til varnar sér og einnig eigi
síður til að tryggja heimsfriöinn.
Árangur Þeirra athafna, knúinn
fram í varnarskyni og borinn upp af
hugmyndakerfi lýöræöisíns, er
Atlantshafssáttmálinn ...“
Og ennfremur:
„Við lifum á einkennilegum tím-
um falsaðra hugtaka, skefjalausra
blekkinga og ofstækisfulls og
hatramms áróðurs. Hugmyndakerfi
einræðisaflanna, nazismans og
kommúnismans, hefur rutt sér
geigvænlegar brautir með Þjálfaðri,
skólaðri og skefjalausri málýtni.
Þaö, sem áður var með ótvíræöum
rétti og sannindum kallað óskorað
einræði og ofbeldi, er nú í skólum
kommúnismans, nefnt fullkomið
eöa einbeitt lýðræði. Og jafnvel til
Þess að gera Það ennpá aðgengi-
legra, alÞýðulýðræði. Það, sem
áður var meö réttu kölluð einsýn
föðurlandssvik og stígamennska,
er nú á máli hinnar nýju einræöis-
stefnu kommúnismans kallað föð-
urlandsást og barátta fyrir hags-
munum Þjóðarinnar. Það er einmitt
Þetta, sem íslenzk alÞýða hefur
kallað og pað með réttu öfugmæli.
Aldrei hefur Þetta komið betur í
Ijós en í ofstækisfullri og örvingl-
aðri baráttu íslenzkra kommúnista
og einstakra fylgifiska Þeirra gegn
Þátttöku íslands í öryggis- og
friðarbandalagi lýðræðisÞjóöanna.
Þar er öllum nöfnum öfugmælanna
beitt í örvæntingarfullrí baráttu
kommúnista tíl Þess að fjarlægja
íslendinga samstarfi við lýðræðis-
ríkin um leiö og keppt er aö pví, að
land okkar sé opið varnar- og
samherjalaust, ef Því einræðisríki,
sem lagt hefur undir sig mörg lönd
og ríki með tugum milljóna íbúa,
auk Þess sem fjölmörg önnur ríki
og lönd eru nú háö valdi Þeirra og
geðÞótta, Þó formlega séu frjáls —
ef Þessu sama einræðisríki Þætti
sigurvænlegt að ná íslandi á sitt
vald. Þessi fimmta herdeild í öllum
löndum, kommúnistar, skreyta sig
á skammarlegan hátt nafni fööur-
landsvinanna um leið og Þeir
blygðunarlaust og með fyllsta
ofstæki reka erindi austræns ein-
ræðisríkis gegn hagsmunum sinn-
ar eigin Þjóðar...“
Þarnæsti formaöur AlÞýöuflokks-
ins, Emil Jónsson, sem Þá var
viðskíptamálaráðherra sagöi m.a.:
„Kommúnistaforingjar ýmissa
landa, m.a. Thorez hinn franski og
Togliatti hinn ítalski, hafa báðir lýst
yfir pví, aö ef rússneski herinn
sækir lönd Þeirra með vopnum,
muni Þeir ekki berjast til aö verja
land sitt, heldur Þvert á móti gerast
föðurlandssvikarar og ganga í lið
með árásaraðilanum. íslenzkir
kommúnistar hafa verið spurðir,
hvort peir mundu taka sömu
afstöðu hér, en Þeir hafa enn sem
komið er neitað að svara. Raunar
Þurfa Þeir ekki að svara: Það er á
allra vitorði, aö hvaða svar, sem
Þeir teldu hentugt að gefa, Þá
mundu Þeir taka sömu afstöðu og
flokksbræöur Þeirra erlendis. Þeir
hafa sýnt Það á undanförnum árum,
aö Þeir taka í öllu, sem máli skiptir,
gjörsamlega sömu afstöðu til allra
mála og erlendir flokksbræður
Þeirra, afstöðu, sem ekki er mótuð
og tekin af Þeim sjálfum, heldur
alÞjóöastjórn samtaka Þeirra. Þetta
er sá bakgrunnur, sem menn verða
að hafa í huga, Þegar rætt er um
stofnun Atlantshafsbandalagsins.
Það er nauðvörn Þeirra Þjóða, sem
vilja verja sín helgustu mannrétt-
indi og hindra, að Þau séu með
ofbeldi frá Þeim tekin ...“
Þessar ræður forystumanna Al-
Þýðuflokksins bírtust í AIÞýðublað-
inu 29. og 31. marz 1949. Þær voru
báðar haldnar á AIÞingí á örlaga-
tímum. AlÞýðuflokksmenn mega
vera hreyknir af Þeim og forystu-
mönnum sínum Þá.
En engu er líkara en AlÞýðuflokk-
urinn sé aö verða eitthvað útúr-
borulegur flokkur, ef litið er á sumt
af Því, sem marx-leninistarnir á
AlÞýðublaðinu skrifa, og einnig
ýmislegt annað, s.s. yfirlýsingar
hins nýja frambjóðanda flokksins á
Austurlandi, Bjarna Guðnasonar
fyrrum alÞingismanns fyrir Sam-
tökin. Fyrst sagöi hann, að hann
teldi, aö sér væri fært aö styðja
stefnu AIÞýöuflokksins í varnar- og
öryggismálum, en nokkru síðar
breytti hann Þessari stefnu sinni og
kvað sig andvígan stefnu flokksins
■ öryggismálum. Þegar svo var
komið, átti flokkurinn auövitað að
gera upp við Þennan nýja fram-
bjóðanda sinn í mikilvægasta
málinu, sem á dagskrá er, Þ.e.
öryggi íslands og hvernig Þaö muni
bezt tryggt. í stað Þess heldur
frambjóðandinn sínu striki og
gengur í berhögg við yfirlýsta
stefnu flokksins í viðkvæmasta
atriði íslenzkra stjórnmála. Meöan
slíkt er látið reka á reiðanum,
verður trúnaðarbrestur milli Al-
Þýðuflokksins og margra kjósenda
hans, sem geta ekki hugsað sér
annað en stefnufestu flokksins í
öryggis- og varnarmálum landsíns.
En Það er eins og forystu flokksins
komi yfirlýsing Bjarna Guönasonar
ekkert við. Aöalatriðið virðist að fá
frambjóðanda á Austurlandi —
bara einhvern frambjóðanda (I)
Eða hvað skyldu menn eins og
Bjarni Guönason segja um ræöur
forystumanna AlÞýðuflokksins á
AlÞingi 1949 — og stefnuskrárgrein
Benedikts Gröndals, formanns
flokksins, um varnar- og öryggis-
mál, sem birtist hér í Morgunblað-
inu ekki alls fyrir löngu?
Þá má loks geta Þess, aö einn af
Þingmönnum AlÞýðuflokksins, Jón
Ármann Héðinsson, féll til fram-
boðs í Reykjaneskjördæmi vegna
áhuga meirihluta kjörfundar á Því
að koma hernámsandstæöingi í
sæti, sem Þingmanninum var ætl-
að, Þegar ganga átti frá listanum.
Þetta mættu lýðræðissinnaðir al-
Þýðuflokksmenn í Þessu næst-
stærsta kjördæmi landsins,
Reykjanesi, muna og veita Þeim
ærna ráöningu, sem að Því stóðu.
Óþarfa trúnaðarbrestur milli
Alþýðuflokks og kjósenda
1500 manns
með Herjólfi
um páskana
IIKRJÓLFUR flutti 1500 manns
milli lands og Eyja um páskahá-
tíðina, en mjön mikil umferð er
með skipinu ojj flutti það 200 bíla
um heltíina. A 2. dag páska fóru
um 400 manns báðar leiðir með
Herjólfi, en sinlinj; með skipinu
milli lands og Eyja tekur 3
klukkustundir. Um þessar mundir
er verið að taka í notkun svartolíu-
kerfi i vél skipsins og er reiknað
með að unnt verði að sigla skipinu
á meiri hraða.
HríðT
fjallvegum
FÆRÐ um Suðurland og Vestur-
land og allt austur á firði hefur
verið góð síðustu daga, en hins
vegar hefur verið versta veður á
Vestfjörðum og Norðurlandi og
færð mjög miklum erfiðleikum
háð. Bæði Holtavörðuheiði og
Öxnadalsheiði voru lokaðar í gær,
en Vegagerðin opnaði norðurleið-
ina í gærkvöldi fram hjá Holta-
vörðuheiði um Laxárdalsheiði og
Heytial, því Brattabrekka var
lokuð. F’ærð er þó mjög ótrygg á
svæðinu.
A Norðausturlandi var allt
ófært og allir fjallvegir lokaðir á
Austfjörðum, en hins vegar var
fært um Hérað. Fagridalur var
Irfkaður í gær.
úsundir bíða
flugfars
innanlands
Gullfaxi Flugfélags íslands hefur flogið margar ferðir milli Akureyrar og Reykjavíkur um páskana,
þessi mynd var tekin á Reykjavíkurflugvelli á 2. dag páska. Ljósmynd Snorri Snorraspn. 4
Um 2000 farþegar bíða nú fars
hjá Flugfélagi ísíands og er um
helmingur þeirra farþega teppt-
ur á Vestfjörðum. en hinir á
Norðurlandi samkvæmt upplýs-
ingum Sveins Sæmundssonar
blaðafulltrúa Flugleiða. Ekki var
unnt að fljúga til Norðurlands og
Vestfjarða í gær. en á 2. dag
páska flaug Flugfélagið 3 ferðir
á Sauðárkrók. 1 þotuferðir til
Akureyrar. 5 ferðir á Húsavík, 3.
til Egilsstaða. eina á Höfn og
tvær til Eyja. Þá var áætlað að
fljúga 7 ferðir til ísafjarðar þann
dag. 3 á Patreksfjörð og eina til
Þingeyrar. en ekki hefur verið
unnt vegna veðurs að fljúga til
þessara staða.
Veðurspáin fyrir daginn í dag
var ekki hagstæð í gær fyrir flug
en Sveinn kvað áætlað ef unnt yrði
að senda þotu Flugleiða fjórar
ferðir til Akureyrar í dag til þess
að unnt yrði að beina Fokkerunum
til Vestfjarða og létta þar á.
Þá bíður fjöldi fólks fars með
Vængjum, en Vængir hafa ekki
flogið á ýmsa af áætlunarstöðum
sínum síðustu daga. Ekki hefur þó
verið unnt að fljúga á suma staði
eins og Siglufjörð, en þar bíða nú
200 manns eftir fari.
Þá hefur Flugfélag Norðurlands
einnig átt í erfiðleikum með
áætlunarflug sitt og bíða nú
nokkur hundruð farþegar eftir fari
með félaginu og þar á meðal um
-ðtFmántrs' tH-Vnstfjarða: - • -