Morgunblaðið - 18.07.1978, Blaðsíða 24

32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. JÚLÍ 1978
Sigrún V. Gcstsdóttir
með kórnum fimm ensk sjómanna-
löfi og gerði vel. Frjálsleg túlkun
innan hóflegra marka og lipur
raddbeiting ber vott um efnilegan
listamann. Sigrún Gestsdóttir lék
með á píanó, að vísu ekki mikilúð-
lega, enda gaf hljóðfærið sjálft
ekki tilefni til átaka. Sigrún hefur
fínlegan áslátt og auðfundna
tilfinningu fyrir tónhendingum.
Um söng Sigrúnar gegnir sama
máli þótt sóló-hlutverkið í
Dufþekju sé kannski ekki ýkja
rismikið hefði Sigrún þó mátt taka
meira á; hrista af sér viðjar
hlutleysis. Sigrún hefur fallega
rödd og beitir henni oftast vel, þó
stundum örli á klemmdum tónum.
Hljómleikar Sam-
kórs Vestmannaeyja
Fftirfarandi grein fjallar um
hijómleika Samkórs Vestmanna-
eyja á Menningardögum sem
fram fóru þar fyrir skömmu
undir yfirskriftinni MAÐURINN
OG IIAFIÐ. Aður en lengra er
haldið er rétt að kynna Irsrndum
Morgunblaðsins hjónin Sigrúnu
V. Gestsdóttur og Sigursvein K.
Magnússon. sem Eyjamenn fengu
til liðs við sig af þessu tilefni. Þau
háru hita og þunga undirhúnings
og tónleika. Sigrún og Sigur-
sveinn eru upprennandi tónlistar-
menn sem vert er að gefa gaum.
Námsferill þeirra hefur haldist
í hendur við sambúðina. Þannig
luku þau hæði tónmenntakenn-
araprófi frá Tónlistarskólanum
vorið 1971. og Sigursveinn burt-
fararprófi að auki í hornleik frá
Tónskóla Sigursveins sama vor.
Arin þar á eftir stunduðu þau
Sigrún og Sigursveinn tónlistar
nám í London. og luku prófum
1971. Sigrún frá Konunglega
Tónlistarháskólanum og Sigur-
sveinn frá konunglegu Akademí-
unni. Þessu næst dvöldu þau eitt
ár í Bandarikjunum. í Michigan.
og voru bæði við nám. Þar lagði
Sigursveinn m.a. stund á kór og
hljómsveitarstjórn og var falið að
stjórna hljómsveit háskólans í
tónleikaferð um Dctroit-hérað í
apríl 1975. Þau hafa ba'ði starfað
ötullega að tónlistarmálum hér
heima að loknu námi. komið fram
í' útvarpi og leikið og sungið inn
á hljómplötur. Að þessu sinni
stjórnaði Sigursvcinn tónleikun-
um í Vestmannacyjum. en Sigrún
lék á píanó og söng einsöng.
Efnisskrá
Rétt er að geta þess í upphafi,
að veðurhæð hamlaði flugsam-
göngum til Vestmannaeyja á
meðan Menningardagarnir stóöu
yfir. Tónlistargagnrýnandi
Morgunblaðsins mætti því heldur
seint til leiks, og byggist umsögn
hans því á vandaðri hljóðritun sem
gerð var. Samkór Vestmannae.vja
flutti alllanga og athyglisverða
dagskrá. Á fyrri hluta hennar voru
þjóðlög af ýmsum toga, öll erlend.
Kftir hlé voru ensk sjómannalög
og vinnusöngvar, íslensk þjóðlög í
útsetningu Sigursveins D.
Kristinssonar og Róberts A. Ottós-
sonar, og loks merkilegasta til-
leggið: Nýtt tónverk eftir Sigur-
svein D. Kristinsson, Dufþekja.
fyrir blandaðan kór, mezzósópran,
framsögn og blásarasextett, við
texta, Jóns Rafnarssonar. Ljóð
Jóns, og þá tónverkið, var vel til
fundið, en fyrirmynd þess er að
finna í sögunni um Dufþak, þræl
Hjörleifs, er fyrstur hérlenskra
manna gerði tilkall til þess sem í
dag kallast „launajafnrétti, lýð-
ræði og frelsi." Ekki varð Dufþaki
káþan úr því klæðinu. Hann var
hundeltur í Vestmannaeyjum og
gekk þar loks fyrir björg. Einhver
í Eyjum sagði, að Dufþekja
Sigursveins D. Kristinssonar væri
minnisvarði um íslenskan Sparta-
kus.
Flytjendur
Ýmsir söngstjórar hafa þjálfað
Samkór Vestmannaeyja undanfar-
in ár, Sigursveinn K. Magnússon
hefur starfað með honum í aðeins
nokkrar vikur. Þetta er auðheyrt
á söng kórsins. Hann vantar
mótaðan söngstíl, markvissa
framgöngu og reynslu. Kórinn er
fáliðaður miðað við gæði einstakra
radda og veitti ekki af 15 manns
til viðbótar til að stoppa í áberandi
núningsfleti. Sérstaklega vantar
sópran raddstyrk og gæði, en
bassar eru á hinn bóginn áreiðan-
legir. Alt- og tenórraddir komust
klakklaust í gegnum sínar rullur á
tónleikunum, en þó ekki með
neinum glæsibrag. Viðleitni kórs-
ins að þessu sinni er virðingarverð
og ekki skorti mikið á að vel
tækist. Fleira söngfólk, fleiri
æfingar, fastur stjórnandi og
útrýming söngóttans en innleiðing
sönggteðinnar gæti gert krafta-
verk, Rétt er að geta þess að þessi
gagnrýni tekur ekki „aðstöðu-
leysi", „vankunnáttu" og „dreif-
býlismál" inn í reikninginn. Sem
betur fer eru flestir gagnrýnendur
hættir slíku. Ágætir hljóðfæra-
leikarar, söngvarar, kórar og
hljómsveitir landsbyggðarinnar
hafa fyrir löngu sannað, að óþarft
er að skera af listrænum gæða-
kröfum þótt tónlist sé iðkuð utan
Reykjavíkur. Og þar við situr.
John Speight, sem er breskur að
uppruna, hefur starfað hér á landi
undanfarin sex ár sem söngvari,
kennari og tónskáld. John söng
Samkór Vestmannaeyja.
Meira hugrekki, samfara reynslu,
gæti gert Sigrúnu að keppinaut
þeirra íslenskra söngkvenna er
hæst ber um þessar mundir.
Sex blásarar léku með i
Dufþekjui Jón Sigurðsson, Hjálm-
ar Guðnason, Stefán Þ. Stephen-
sen, Bjarni Guðmundsson, Janine
Hjaltason og Magnús Magnússon.
Stóðu þeir sig með mikilli prýði og
hefði illa farið, eða verr, ef þar
hefði ekki verið valinn maður í
hverju rúmi, eins og fram kemur
síðar. Framsögu í Dufþckju
annaðist Sveinn Tómasson og
gerði vel.
Sigursveinn K. Magnússon.
Stjórnandinn
Það er ýkja margt sem skrifast
á reikning stjórnanda yfirleitt,
bæði það sem vel fer og hitt. Svo
er einnig í þessu tilfelli. Sigur-
sveinn K. Magnússon sýndi t.d.
dómgreindarskort með því að ætla
fámennum kór að syngja undir-
leikslaust í hartnær 30 mínútur,
og það í upphafi tónleika. Enda
komst kórinn ekki af stað fyrr en
í síðasta lagi fyrir hlé, en í því var
leikið með á píanó. Einnig lét
Sigursveinn það gott heita að ætla
fámennustu rödd kórsins að
syngja forsöng í laginu Spunavísa
án aðstoðar samkynja radda.
Sömu sögu er að segja um
forsönginn í laginu „Gwin to ride
up...“ sem var veiklulegur í
meira lagi. Kannski stóð þessi
flutningsmáti forskrifaður í nót-
unum. En það er nú einmitt
hlutverk stjórnandans að kunna
þau ráð sem ekki eru skrifuð. í
þessu tilfelli átti stjórnandinn
skilyrðislaust að bæta viö sam-
kynja röddum úr kórnum þar til
hljómmagn var nóg.
Aðrar athugasemdir: Hvað er
aðalátriðið, hvað aukaatriði? Á
Aðögra
náttúru-
öfluniim?
alþýðlegum menningarforsprökk-
urn og ljósm.vndurum gramt í geði,
settist Guðmundur H. Guðjónsson
við spánýtt pípuorgel Landakirkju
og þandi í kapp við vindinn. Mátti
vart á milli sjá hvor hefði þetur,
enda nötruðu raftar undan átroðn-
ingi utan frá sem innan. En burt
séð frá moldrokinu þennan dag er
hitt ljóst, að annaðhvort er orgelið
of stórt fyrir kirkjuskipið eða
kirkjuskipið of lítið fyrir orgelið!
Þetta er afar sérstætt, því ekki
verður annað séð en að hljóðfærið
hafi verið smíðað gagngert með
söngloft Landakirkju í huga. Hvað
kemur til? Kannski eru Eyjamenn
orðnir langþreyttir á yfirgangi
náttúruafla og vilja því ögra þeim
með tröllslegu pípuverki í Landa-
kirkju, og nýrri höggmynd
Ásmundar Sveinssonar, sem geifl-
Andstæður
Þær eru ófáar mótsagnirnar og
andsta>ðurnar er biasa við gest-
komandi í Vestmannaeyjum: Yfir-
þýrmandi náttúruöfl vagga blóm-
legu mannlífi í kjöltu sér. Eldfjöll
á hægri hönd, hallir og hús á
vinstri, vindar og brim allt um
kring. Iðandi fuglager á bjarg-
brún, uppstoppaðir forfeður þess í
innvirðulegum sýningarsölum.
Mitt í þessum hugvekjandi hræri-
graut stendur lítið hús Guði til
dýrðar, Landakirkja að nafni, sem
þrátt fyrir smæð sína fullnægir
víst guðsótta Eyjaskeggja. Þeir
eru karlar í krapinu Eyjamenn,
sennilega fífldjarfir ef ekki for-
hertir.
Sunnudaginn 2. júlí, í lok
Menningardaga, þegar moldrok
austan undan jökli var að gera
Ástþór Jóhannsson. einn þeirra málara er sýndi myndir á Menningardögum í Eyjum, túlkar andstæður
og mótsagnir umhverfis síns.
ar sig framan í hálfstorknaða
hraunelfina þar sem hún nam
staðar við Hól og aðra bæi. —
Eftir á að hyggja virðist nýja
hljóðfærið stóra í kirkjunni litlu
vera í réttu hlutfalli við tilveruna
í Vestmannaeyjum.
Forspil
Tónleikarnir hófust á
Voluntary, forspili eða stílfærðri
impróvísasjón eftir Edward
Kendel. Ekki var það merkileg
tónsmíð, og stakk raunar í stúf við
það sem á eftir kom, en það voru
tónverk af tveimur fremur af-
mörkuðum tímabilum orgelbók-
mennta. Annars vegar þýskum frá
árunum 1650 til 1750, og hins
vegar frönskum frá síðari hluta
nítjándu aldar. Kendel þessi er