Morgunblaðið - 16.01.1979, Blaðsíða 26

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. JANÚAR 1979
Utsölumarkaour
IÐNAÐARHUSINU HALLVEIGARSTIG
VINNUFATABUÐIN
veraldar heimta aðgang að
Kjarval.
Nei, og aftur nei við öllu, sem
var okkur heilagt í minningum
og sögu, söng og vonadraum.
Andleg misþyrming á eldra
fólki, sem á sinn 1. des. sem
helgidóm minningalandsins.
Og hvers vegna? Hvers eigum
við að gjalda? Ekki geta allir
orðið rauðsokkar.
Vilduð þið kannski vera án
alls, sem þið eigið að þakka
kynslóðinni sem gaf ykkur 1.
des? Og annað er verra. Seytj-
ándi júní verður líka rusl og
drusl þeim, sem ekkert er
heilagt.
Og hvað verður þá um gáfur
og atgjörvi íslenzkrar æsku.
Öll sönn menning verður að
hafa helgidóma að hornsteinum
og grunni sinna heilla og vaxtar.
Þið, sem ráðið á Þingi og í
Háskóla gefið aftur 1. des. gildi
sitt hafið í hærra veldi sem
hornsteifi í andlegri æskulýðs-
höll nútíðar og framtíðar.
Þið ættuð að taka þar til. Sópa
gólfin. Þurrka rykið, hreinsa út
draslið. Láta helgidóma njóta
sín á altari íslenzkrar menning-
ar svo vel megi fara. Allt skal
hreinum hreint.
Upp með 1. des. Æskulýðsdag
íslands, sem geri vetur að vori.
Arelíus Níelsson.
við
gluggann
eftirsr. Árelíus Nielsson
Fyrsti desember og
fólkið í landinu
Ræðumaður, sem oft er ekki
síður ræðukona, ekki ættu þær
síður að finna fögur orð, gæti
kinnroðalaust klæmzt fyrir al-
þjóð.
Söngvar einhvers staðar mitt
á milli pops og rímnastemmu
æra eyru. Listaverk, sem enginn
veit hvernig eiga að snúa í vídd
Hvað er verið að gera við 1.
des. ár hvert?
Fyrir 60 árum fæddist þessi
dagur með frelsisboðskap fá-
tækri, fámennri þjóð. Það var
fagnaðarboðskapur, rödd hins
nýja tíma, rödd hins góöa Guðs
eftir ógnir fyrri heimsstyrjald-
ar. Boðskapur lífs í auðn og
helkulda vetrar og skammdegis
nætur, þar sem engill dauðans
gekk um garða og felldi fólk í
hrönnum heiftugrar drepsóttar
í Reykjavík.
Samt gekk það út á Austur-
völl til að syngja fagnaðar-
söngva, hlýða á boðskap um
nýjan himin og nýja jörð, sem
frelsið og sjálfstæðið mundi
flytja fólki landsins á framtíð-
arbrautinni.
Og fáni Islands var dreginn að
hún í vetrarstormi til að minna
á orðin: „Sannleikurinn mun
gera yður frjálsa," með hvítum
feldi hreinleikans. „Allt sé hjá
yður í kærleika gjört,“ með
rauðum krossi fórnar og ástar.
„Dýrð sé Guði í upphæðum,"
með bláu tákni víðsýnis og
friðar.
Heilög stund milli stríða,
helguð framtíðardraumunum,
er rætast skyldu á sigurgöngu
samtaka, frama og friðar
frjálsri þjóð.
Og svo liðu ár — áratugir.
Alltaf var 1. des. dagur ís-
Ienzkra vona og framfara, helg-
aður æðstu hugsjónum fólksins í
landinu með blæ lista, fagnaðar
og fegurðar.
Ungir námsmenn, framverðir
hugsunar, þekkingar og vísinda
helguðu sér umfram aðra upp-
sprettulindir frá hjörtum og
hugum einstaklinga og alþjóðar.
Æskugleði, söngvar og dans
setti svip á bæinn, svo að
blikandi augu elskandi ung-
menna kepptu við skærustu
stjörnur himins yfir húsum
borgarbúa.
Hótel Borg varð ævintýrahöll.
„Aö ganga í dans í Gyllta sal“
varð fyrirheiti hinnar full-
komnu gleði.
Og um allt land, um innstu
dali, annes, eyjar og strendur
varð þessi fyrirboði jólanna
hylltur í hverju koti, skóla og
skemmtistað.
Hann veitti vor og yndi um
vetrarmiðja nótt, eins og sungið
var um sjálfa stjörnu jólanna.
Vonarstjarna Islands í vetrar-
hviðum. En svo kom 17. júní,
segir einhver og hrakti allar
stjörnur á brott, með sínum
ljóma sólmánaðar á sjálfri
Jónsmessunótt. Hvernig gæti
kaldur og dimmur skammdegis-
dagur unnið slíka samkeppni.
Og fyrsti desember var færð-
ur út af skrá fagnaðardaga
fólksins í landinu.
Og satt að segja er hans
sjálfsagt ekki þörf fyrir þjóð,
sem á nú brandajól í hverri viku
frá föstudagskvöldi til mánu-
dagsmorguns og vill fá meira af
tómstundum til að skapa auðn
iðjuleysis og stefnuleysis.
Óskipulagðar tómstundir eru
hættulegar gjafir og verða böl
og bölvun án handleiðslu með
taumleysi, tryllingi í skolla-
blindu orkuþrunginnar æsku,
sem vantar kröftum sínum
verðug viðfangsefni.
En með því að minna á þetta
allt og ótal fleira gæti 1. des.
einmitt eignast sitt fyrsta gildi
sem dagur æskunnar — dagur
skólanna. með skipulegum há-
tíðahöldum, þar sem bent væri á
hættur og brugðið upp fyrir-
myndum fyrir íslenzkt æsku-
fólk, sem að gáfum og atgjörvi,
glæsimennsku og orku er meðal
hinna fremstu í heimi öllum.
Örlítil kotþjóð — raunar af
konungakyni, keppir nú hvar-
vetna við úrval æskulýðs frá
milljónaþjóðum, og hefur vakið
verðskuldaða athygli og aðdáun
um víða veröld. Arftakar Aþenu,
Spörtu og Róm, ef rétt er á
haldið og rétt á litið í listum,
íþróttum, tafli, aflraunum og
afrekum á sviði söngs og lita.
Til að minna á allt þetta og
miklu fleira, ætti einmitt að
velja einn dag, benda upp og
fram til afreka hárra, gefa
tækifæri til að litast um, „láta
aldrei fánann falla." Til þess er
1. des. einmitt.rétt kjörinn og að
vissu leyti valinn nú þegar.
En hvernig er það í fram-
kvæmd?
Hvernig hefur 1. des. verið nú
um meira en áratug?
Hugsandi Islendingur, sem
man 1. des. sem sinn æðsta
gleðidag, fagnaðarstundu full-
valda þjóðar, og hlustað hefur á
útvarpið undanfarin ár á full-
veldisdaginn, hlýtur að skamm-
ast sín fyrir að vera íslendingur.
Þar er oft skipt á skömm og
heiðri. Mesta heiðri og mestu
skömm fólksins á eyju elds og
ísa.
Það er líkt og ekkert sé
framar heilagt. Allt orðnar
eldhúsmellur ársins 1978. Brúð-
gumi dagsins nennir ekki að
raka sig né skipta um skítagall-
ann áður en hann kyssir brúði
sína.
Verö kr. 2.200—
Verö kr. 11.900—
Flauelis- og
gallabuxur
verð frá
kr. 2000
Verö kr. 2.900—
Sendum f
póstkröfu
Sími15425
— 28550 Verö kr. 14.900—

beggja
hliða