Morgunblaðið - 16.01.1979, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. JANÚAR 1979
13
Mynd tekin á æfingu á „Geggjuðu konunni í París'
Leikfélag Reykjavíkur
frumsýnir „Geggjaða
konan í París”
— „Ævintýri handa fullorðnum”
Leikfélag Reykjavíkur frum-
sýnir n.k. miðvikudag 17.
janúar, franska leikritið
„Geggjaða konan í París“ (La
Folle de Chaillot) eftir Jean
Giraudoux. betta er fjórða
verkið sem L.R. frumsýnir á
þessu starfsári. en jafnframt
fyrsta verk eftir Giraudoux
sem fært er á leiksvið hér á
landi. Áður hefur eitt verka
hans verið flutt í
Ríkisútvarpinu.
Jean Giraudoux er fæddur
árið 1882 og er hann meðal
merkustu leikritahöfunda
Frakka á árunum milli heims-
styrjaldanna. Hann samdi
fjölda leikrita sem yfirleitt bera
þess merki að Giraudoux var
hugmyndaríkur maður. Verk
hans eru mörg raunsæisverk en
jafnframt skrifaði hann verk
sem talin eru upphaf
absúrdismans.
„Geggjaða konan í París" er
skrifað árið 1943, ári áður en
Giraudoux andast. Þá var
Frakkland undir yfirráðum
Þjóðverja og lýsir leikritið
braski því sem myndaðist í
kringum hersetu þeirra. Nokkr-
ir menn ætla sér að græða á því
að selja hlutabréf að olíulindum
sem þeir segja að séu undir
París og ætla þeir ekki að hika
við að sprengja fegursta hluta
borgarinnar til að komast að
þeim. Geggjaða konan í París og
3 vinkonur hennar, sem allar
eru nokkuð aldraðar, koma
saman til að finna ráð til að
blekkja þessa braskara, bjarga
þjóðarsál Frakka.
24 leikarar koma fram í
verkinu sem tekur rúmar 2
klukkustundir í flutningi. Þýð-
inguna gerðu Vigdís Finnboga-
dóttir, Ragnheiður Steindórs-
dóttir og Steindór Hjörleifsson.
Studdust þau við ensku leik-
gerðina og styttu leikritið frá
upphaflegri gerð en hana hafði
Vigdís þýtt úr frönsku. Leik-
stjóri er Steindór Hjörleifsson,
Atli Heimir Sveinsson hefur
samið tónlist, leikmynd og
búningar eru eftir Messíönu
Tómasdóttur og Daníel
Williamsson sér um lýsingu.
Er Steindór var inntur eftir
því hvers konar leikrit „Geggj-
aða konan í París" væri svaraði
hann því, að kalla mætti það
ævintýri handa fullorðnum.
Önnur sýning á leikritinu
verður n.k. föstudag.
Ferðasaga
úr djúpinu
Steinar á Sandi>
SIGLÍNG.
Ljóðhús 1978.
SIGLÍNG er minningaskáldsaga í
formi ferðasögu, ein sérstæðasta
bók liðins árs. Steinar Sigurjóns-
son hefur skrifað undir ýmsum
nöfnum, til að mynda Bugði
Beygluson. Nú heitir hann Steinar
á Sandi.
Sögur hafa verið á kreiki um það
að Steinar sé sérfræðingur í að
týna handritum. Útgefnar bækur
hans séu þess vegna ekki fullgildar
heimildir um höfundarferil hans
því að hann glati jafnan bestu
handritunum. Hvað sem þessu
líður hefur Steinar Sigurjónsson
fyrir löngu unnið sér þegnrétt í
heimi íslenskra bókmennta, nægir
að minna á skáldsögu hans Bland-
að í svartan dauðann (1967) sem
tvímælalaust skipaði honum í
fremstu röð skáldsagnahöfunda
sinnar kynslóðar.
Þótt Siglíng verði ef til vill ekki
talin aðgengileg saga er hún á
köflum mjög læsileg. Aðdraganda
Indlandsferðar er til dæmis lýst á
skemmtilegan hátt. Sama er að
segja um marga þætti siglingar-
innar frá Madras, en skipið í
sögunni er eitt af þessum fljótandi
hótelum með fjölbreyttu lífi. Af
skipsfjöl hvarflar hugurinn til
Indlands og einnig til íslands.
Indverskar myndir bókarinnar eru
sumar hverjar magnaðar í nöktu
raunsæi sínu, þar er lýst mannleg-
um ömurleik sem við þekkjum
aðeins af afspurn, en höfundurinn
mun hafa kynnst. Kaflinn um
heimsóknina á spítalann skammt
frá Madras þar sem velgerðarmað-
ur höfundar liggur er að mínu
mati með því besta sem Steinar
hefur skrifað. Honum tekst oft af
miklum næmleik að sýna okkar
tilgangsleysi þess lífs sem hann
gerir að söguefni og nær meiri
árangri í að draga upp myndir en
leggja út af þeim. Andstæður hins
værukæra hugsanalífs og raun-
verulegrar mannlegrar eymdar
koma skýrt fram í bókinni og auka
á dýpt hennar. Afstaða höfundar
til efnisins er ákaflega meðvituð
og gerir söguna stundum líkasta
ritgerð.
Þetta er auðvitað aðferð út af
fyrir sig. Skáldsögur í ritgerðar-
formi eru nú orðnar eins konar
tískufyrirbrigði og hafa lengi verið
í gildi. Aftur á móti held ég að
Bókmenntir
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
veikasta hlið Siglíngar sé sú að
höfundurinn gerist of margorður
þegar þankar hans verða heim-
spekilegir. Til dæmis þykir mér
krufning hans á eðli kvenna
(samanber dýrkun þeirra á Bjössa
á mjólkurbílnum) einum of lang-
dregin og einnig hæpin. Steinar
birtist í hugleiðingum sínum um
konur sem vonsvikinn og dálítið (!)
beiskur rómantíker. Hver veit
nema hann tali af reynslu? En
hann dvelur of lengi við þetta
atriði og skyggir með því á önnur
veigameiri. En þegar Steinar segir
frá blæs hann lífsanda í persónur
sínar og í frásögn hans felst allt
sem máli skiptir um viðhorf hans.
Rithöfundar mega vara sig á að
útlista um of, eihkum höfundar á
borð við Steinar sem auðveldlega
leiðast út á villigötur þegar þeim
er mest niðri fyrir. Með þessu er
ekki verið að segja að Steinar sé
neinn klaufi að orða hugsun sína,
síður en svo, en það sem háir
honum eins og mörgum öðrum
höfundum er skortur á hnitmiðun.
Hvernig sem lesendur meðtaka
boðskap Steinars Sigurjónsonar í
Siglíngu er eitt víst að með
bókinni hefur honum auðnast að
skrifa forvitnilega sögu sem ekki á
að liggja ólesin á borðum bóksala
eða rykfalla í söfnum.
/
Ohapp hjá Cargolux í Lagos:
Svarti kassinn send-
ur til Bandaríkj anna
SVARTI kassinn úr DC-8 flugvél
Cargolux, sem hlekktist á í
lendingu í Lagos í Nígeríu sl.
föstudagsmorgun, hefur verið
sendur til rannsóknar f Banda-
ríkjunum en flugstjóri vélarinn-
ar, sem er bandariskur, telur að
þetta óhapp hafi orðið vegna hans
mistaka og aðgæzluleysis.
Grétar Óskarsson flugvélaverk-
fræðingur hjá Flugmálastjórn,
sem fór til aðalstöðva Cargolux í
Luxemburg til að rannsaka þetta
óhapp, sagði að vélin hefði verið að
koma inn til lendingar á flugvell-
inum í Lagos um klukkan 8 að
staðartíma sl. föstudagsmorgun.
Skýjað var og þoka en logn. Þegar
vélin átti eftir um 2 mílur að
brautarendanum veitti flugstjór-
inn því athygli að vélin flaug of
lágt og setti hann þá afl á
hreyflana en rétt á eftir varð
Áleió í
r
skóla
gœtið að
háspennulína á vegi hennar og
rákust báðir hreyflarnir hægra
megin í línuna og slitu hana.
Flugstjórinn náði vélinni upp,
flaug einn hring og lenti vélinni
síðan. Kom í ljós að skarð hafði
hoggist í hlífar framan á hreyflun-
um og voru plötur settar í staðinn.
Tók það verk tvo tíma en vélin hélt
aftur til Luxemburg þegar búið
var að afferma hana.
Amerísk áhöfn var á vélinni,
lánsáhöfn frá TWA og átti flug-
stjórinn aðeins eftir að fljúga í 45
daga í viðbót áður en hann kemst á
eftirlaun, en eftirlaunamarkið er
við 60 ára aldur.
Leiðrétting
í grein Anders Hansens á bls. 18
í blaðinu á laugardag slæddist sú
meinlega villa í 4. dálk, að rætt er
um úthafsrækjuveiðar á miðlínu
milli íslands og Færeyja en að
sjálfsögðu átti þar að standa milli
Islands og Grænlands. Þetta
breytir þó ekki þeirri röksemd
greinarinnar að ekki borgi sig að
loka umhugsunarlaust fyrir alla
samninga við útlendinga er síðar
meir gætu orðið íslendingum til
hagsbóta.
Lúxusbtlltnn
á lága veróinu
MAZDA 9291 LEOATO
MAZDA 929 Legato býður upp á eitt sem flestum
framleiðendum lúxusbíla hefur ekki tekist að bjóða:
Það er viðráðanlegt verð.