Morgunblaðið - 13.02.1979, Blaðsíða 20

2 0 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1979
Framsóknarflokksins
Framsóknarflokkurinn hefur löngum taliö sig málsvara
bændastéttar og samvinnuhreyfingar og sagt rætur sínar
og málefnalega næringu í þeirra jarðvegi. Það er því einkar
athyglisvert að heyra gagnrýninn tón, svo ekki sé meira sagt,
formanns Stéttarsambands bænda og forstjóra Sambands
íslenzkra samvinnufélaga á nýafstöðnum miðstjórnarfundi
Framsóknarflokksins.
Gunnar Guðbjartsson, formaður Stéttarsambandsins, sagði
Framsóknarflokkinn hafa sett bændur í dilk sinna óhreinu
barna. Þingmenn flokksins kynntu ekki mál bænda á Alþingi
af ótta við afstöðu fólks í þéttbýli. Fimm milljarða króna
skorti til að ná endum saman í útflutningsbótum og tiltækt fé
til þeirra hluta yrði upp urið um mánaðamótin apríl-maí n.k.
Ef ekkert yrði að gert þyrfti að taka 1,2 til 1,3 milljónir króna
að meðaltali af hverju búi eða þriðjung af árstekjum bænda.
Formaður Stéttarsambands bænda sagði ennfremur, að það
hefði valdið forystumönnum bænda vonbrigðum, að ekki hefði
verið hlustað á þá í þessari ríkisstjórn, þótt þeir hefðu boðizt
til að taka á stéttina eðlilegar byrðar í erfiðri stöðu. Þá sagði
hann skrif Tímans um landbúnað þess eðlis, að valda myndi
glundroða í bændastétt, enda væri þar vegið að æru
forystumanna þeirra.
Erlendur Einarsson, forstjóri Sambands íslenzkra sam-
vinnufélaga, var ekki síður gagnrýninn á þá stjórnarstefnu,
sem Framsóknarflokkurinn hefur forystu um. Sagði hann
ástandið geigvænlegt í verzlunarmálum, enda væri verzlunin
milli steins og sleggju í verðlagsmálum og verðbólgu. Mörg
kaupfélög væru þegar farin á hausinn, ef ekki hefði notið
stuðnings Sambandsins. Dregið hefði allan mátt úr kaup-
félögum. Áhugi fyrir uppbyggingu í íslenzkum iðnaði hefði
mjög dofnað og hefði SÍS dregið til baka ýmsar áætlanir í
þeim efnum. Forstjóri SÍS hafði og margt að athuga við
fyrirkomulag verðlagsmála og hina norrænu könnun
verðlagsstjóra frá því á liðnu hausti, sem hvergi nærri væri
skotheld. Verðlagsmál eiga ekki að vera pólitísk ákvörðun.
Ákvarðanir í verðlagsmálum á að taka samkvæmt staðreynd-
um en ekki með pólitískri tilfinningasemi, sagði hann.
Störf og stefna ríkisstjórnar Ólafs Jóhannessonar mætir
vaxandi óánægju meðal bænda og samvinnumanna, eins og
gleggst kemur fram í hörðum gagnrýnisorðum formanns
Stéttarsambandsins og forstjóra SIS, sem hér hefur verið
vitnað til. Það hriktir nú í þessum undirstöðum flokksins, eins
og talsmenn hans gjarnan kalla bændur og samvinnuhreyf-
ingu. Bændur eru óhreinu bornin í augum flokksforystunnar,
segir formaður Stéttarsambandsins. Hann deilir jöfnum
höndum á þingflokk Framsóknar og flokksblað. Það eru ár og
dagar síðan jafn opinská gagnrýni hefur komið fram á
miðstjórnarfundi Framsóknarflokksins, sem að sjálfsögðu
speglar þá víðtæku óánægju sem er að grafa um sig í röðum
stuðningsmanna hans.
Ólafur Jóhannesson hefur nú staðið við stýrið á fram-
sóknarskútunni í u.þ.b. áratug. Á ýmsu hefur gengið um
skipsstjórn hans. Er reikningar útgerðarinnar vóru gerðir
upp við tvennar kosningar á liðnu ári varð niðurstaðan í
neikvæðara lagi. Flokkurinn hefur ekki áður komið smærri né
laslegri frá almannadómi. Gagnrýni bænda og samvinnu-
manna á stjórnarforystu Framsóknarflokksins á miðstjórn-
arfundinum, sem nú varð harðskeyttari en nokkru sinni fyrr,
bendir ekki til, að breyting hafi orðið á til hins betra um
flokksforystuna. Það lofar ekki góðu að þessi vaxandi
gagnrýni kemur einmitt frá þeim aðilum í þjóðfélaginu, sem
Framsóknarflokkurinn hefur grundvallað störf sín og stefnu
á, eftir því sem forystumenn hans hafa sjálfir sagt. Reyndin
hefur hins vegar ekki komið heim og saman við þá
fullyrðingu, og er fjær henni nú en nokkru sinni fyrr. Það
hriktir í undirstöðum Framsóknarflokksins, sem leggur nú
meira kapp á það að sætta ólík viðhorf Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags en standa í forsvari fyrir sjónarmiðum
umbjóðenda sinna. Óánægjan með störf og stefnu flokksins
speglaðist í gagnrýni formanns Stéttarsambands bænda og
forstjóra SÍS.
flMgniiiIrlfifrife
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiósla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guómundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvín Jónsson
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aðalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2500.00 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 125 kr. eintakið.
Hriktir í undirstöðum
• Háhyrningarnir þrír sem eftir lifa í lauginni í Sædýrasafninu sunnan við Hafnarfjörð. Hvítu
skeliurnar á baki þeirra eru feiti sem borin hefur verið á þá. Þetta eru tvö kvendýr og eitt karldýr,
þriggja til fjögurra ára. Ljósm.: Kristján.
Sœdýrasafnið við Hafnarfjörð:
Háhymingamir sem
eftir lifa á batavegi
ÞRÍR háhyrningar eru
enn í Sædýrasafninu við
Hafnarfjörð, og bíða þess
að verða fluttir til
Japans. Upphaflega voru
það fimm háhyrningar
sem biðu þess að flytjast
til framandi heimsálfu,
en tveir þeirra létust úr
lungnabólgu, eins og
fram hefur komið í fjöl-
miðlum. — Blaðamaður
og ljósmyndari Morgun-
blaðsins skruppu suður í
Sædýrasafn í gær, litu á
háhyrningana og ræddu
við eftirlitsmann þeirra,
Gunnar Jónsson. Jón Kr.
Guðmundsson forstöðu-
maður Sædýrasafnsins er
hins vegar úti í Washing-
ton í viðræðum við eig-
endur háhyrninganna.
Gunnar Jónsson sagði, að
dýrin sem eftir lifðu, væru
ekki heil heilsu, en þó væri
ekki ástæða til að óttast um
líf þeirra. Sagði Gunnar að í
kuldunum um daginn hefði
þau kalið, þannig að ysta lag
húðarinnar hefði flagnað af
en ný myndast. Er nú borin á
þau feiti einu sinni á sólar-
hring, sem í senn er
græðandi og hlýjar dýrun-
um. Þessi meðferð er gerð í
samráði við dýralækni eig-
endanna, Davis Taylor,
Breta, sem nú dvelst hér á
landi. Feiti þessi er blanda
úr lanolíu, parafinolíu og
vaselíni.
Að sögn Gunnars er
ástæða þess að dýrin
veiktust talin sú hve kalt
hefur verið í veðri í vetur.
Þessi vetur væri orðin sá
næstkaldasti á öldinni. Hita-
stig sjávar úti í bugtinni
væri því mjög lágt, hefði
jafnvel farið niður fyrir
frostmark. Gunnar sagði
sama hitastig vera á sjónum
í hvalalauginni og úti fyrir
ströndinni, enda væri dælt í
Jón Gunnarsson, eftirlitsmaður
dýranna í Sædýrasafninu.
laugina milli 130 og 150
tonnum af sjó á klukku-
stund. Gunnar sagði dýrin
hafa eðlilega matarlyst, og
einnig væri öll hegðun þeirra
eðlileg, þrátt fyrir kalið.
Sagði hann hvert dýr éta
milli 20 og 25 kg af síld á
dag, en auk þess væri þeim
gefin vítamín og járnefni.
Háhyrningarnir hafa nú
verið í haldi í Sædýrasafninu
frá því í nóvembermánuði
síðastliðnum, en þau
veiddust fyrir Suðurlandi, í
grennd við Ingólfshöfða og
víðar. Ætlunin var að flytja
þau fljótlega til Japans, en
það hefur dregist af ýmsum
ástæðum, meðal annars
vegna þess að ekki hefur
fengist lendingarleyfi fyrir
flugvélina þar.
Háhyrningarnir eru hins
vegar ekki í eigu japanskra
aðila, heldur bandaríska fyr-
irtækisins International
Animal Exchange. Sem fyrr
segir er forstöðumaður
Sædýrasafnsins nú úti í
Bandaríkjunum, nánar til-
tekið í Washington, í
viðræðum við fulltrúa fyrir-
tækisins. Er Jón væntan-
legur heim í dag eða á
morgun, og skýrast málin þá
væntanlega.
Gunnar Jónsson kvaðst að
lokum ekki vera þeirrar
skoðunar að rétt væri að
sleppa hányrningunum nú.
Þeir væru ekki heilir heilsu,
og því gæti það orðið þeim að
fjörtjóni, yrði þeim sleppt
nú. Þeir nytu bestu
aðhlynningar manna sem
þekktu til, og væri þess að
vænta að það liði ekki langt
þar til þeir hresstust á ný.
Þá sagði Gunnar það einnig
ljóst, að forráðamenn
Sædýrasafnsins gætu ekki
sleppt úr haldi dýrum sem
ekki væru í þeirra eigu.
Hitastig Faxaflóa eins
og það á að sér að vera
— segir Knútur Knudsen veðurfræðingur
Hitastig sjávar í Faxaflóa í
vetur er alveg eins og það á að
sér að vera, sagði Knútur
Knudsen veðurfræðingur er
Morgunblaðið spurði hann
álits á þeirri staðhæfingu að
óvenjulágt hitastig sjávar ætti
mestan þátt í dauða háhyrning-
anna í Sædýrasafninu.
Knútur sagði þó að væri brot-
ið gat á vök inni á vík við land
gæti farið svo að sjórinn væri
kaldari, jafnvel allt að mínus
tveimui- gráðum. Úti á flóanum
væri það hins vegar allt að fimm
gráðum yfir frostmarki. Knútur
kvað það sína skoðun að ekki
hefði verið nægilegt að dæla sjó
í laug háhyrninganna upp alveg
við land, fara hefði þurft lengra
út, hita sjóinn eða gefa
háhyrningunum meira rými til
að hreyfa sig.