Morgunblaðið - 22.05.1979, Blaðsíða 39
Erlendir punktar
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MAÍ 1979
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
Idnlánasjóður:
Hefur tæplega
þrefaldað útLán
Menn í
sín á 3 árum
Stefnuskrá FÍI:
Launaskattur og aðstöðu-
gjaldverði felldniður
í nýútkominni stefnuskrá
Félags ísl. iðnrekenda segir
svo m.a.:
„Verðlagsmál
Verðlagning iðnaðarvara
Góð skil-
greining
Á fundi nýlega í Reykjavík gat
Parkinson þess að ekki væri
mjög flókið að skilgreina hvað
verðbólga væri. Verðbólga er
umframeyðsla ríkisstjórnarinn-
ar sagði Parkinson.
Sænska stórfyrirtækið ASEA
sein m.a. framleiðir rafbúnað
fyrir Hrauneyjarfossvirkjun,
hefur nú móttekið $900 millj.
pöntun á rafbúnaði í stærstu
virkjun heims eftir harða sam-
keppni við önnur alþjóðleg fyrir-
tæki. Er hér um að ræða raf-
verði tafarlaust gefin frjáls,
þar sem innbyrðis sam-
keppni innlends iðnaðar svo
og hörð samkeppni erlendis
frá tryggir hagkvæmasta
vöruverð.
Launaskattur
Launaskatt ber að fella
niður, þar sem hann er lagð-
ur á fyrirtæki án tillits til
afkomu þeirra og takmarkar
svigrúm fyrirtækja til að
greiða starfsfólki sínu hærri
laun. Ef launaskattur verð-
ur ekki aflagður krefst F.Í.I.
þess, að hætt verði þeirri
mismunun, sem fram kemur
orkuver sem er á landamærum
Brasilíu og Paraguay og mun
verða álíka stórt og 60 Búrfells-
virkjanir. Það er athyglisvert að
dótturfyrirtæki ASEA í Brasilíu
mun sjá um framleiðslu á um
50% þeirra tækja sem til verks-
ins þurfa.
í álagningu hans, og hann
látinn ná til allra atvinnu-
vega.
Nýbyggingargjald
Nýbyggingargjald, sem er
2% af áætluðum byggingar-
kostnaði nýrra mannvirkja
til atvinnustarfsemi, verði
þegar fellt niður. Tilgangur
þessa gjalds var að draga úr
„óheftri" fjárfestingu í ný-
byggingum. Nú stefnir óð-
fluga í verðtryggt efnahags-
kerfi og af þeim sökum eru
forsendur nýbyggingar-
gjalds algerlega brostnar.
Við slíkar aðstæður virkar
gjald sem þetta eingöngu
sem hernill á nauðsynlegar
framkvæmdir.
Aðstöðugjald
Félag íslenskra iðnrek-
enda telur að fella eigi niður
aðstöðugjald. Óviðunandi er
að iðnfyrirtækjum hér á
landi sé gert að greiða gjald,
sem lagt er á og innheimt án
tillits til afkomu, en slík
skattlagning á sér ekki hlið-
stæðu meðal helstu sam-
keppnislanda okkar."
Svíar vinna al-
þjóðlegt útboð
Moskva Hallinn á viðskipta-
jöfnuði Rússa gagnvart vestur-
löndum hefur fjórfaldast á einu
ári. Á þetta rætur að rekja til
minni útflutnings Rússa til þess-
ara landa á sama tíma o(?
Vesturlönd hafa stóraukið út-
flutninn sinn til Rússlands.
Utanríkisverzlun Rússa við
Comecon svæðið jókst um 17,5%
á síðasta ári.
Sviss Seðlabankinn í Sviss
hefur tilkynnt að rekstrartap
hafi orðið hjá honum á síðasta
reikningsári og er það í fyrsta
sinn síðan 1930 að það hefur átt
sér stað.
Lufthansa fiugféiagið vest-
ur-þýska virðist vera í miklum
endurnýjunarhugleiðingum. Ný-
lega pantaði það 25 Airbus 310
flugvélar og hefur tryggt sér
forkaupsrétt á öðrum 25. Einnig
hefur það pantað 32 Boeing 737
flugvélar og tryggt sér forkaups-
rétt á 24 stk. til viðbótar. Mun
hér um að ræða mestu flugvéla-
kaup sem einn evrópskur aðili
hefur nokkru sinni gert.
Þýskaland man og vw verk-
smiðjurnar munu í haust kynna
nýja tegund vörubifreiðar sem
þessar verksmiðjur hafa hannað
í sameiningu. Er hér um að ræða
bíl sem verður að heildarþunga
milli 6—10 tonn.
Ford verksmiðjurnar hafa til-
kynnt að þær geri ráð fyrir að
sala á bílum þeirra muni dragast
saman í ár. Á síðasta ári seldu
verksmiðjurnar 15,4 milljónir
bíla, en á þessu ári áætla þær að
s^lan nemi um 14,8 millj. bílum.
Ekki virðast þeir hjá Ford hafa í
h.vggju að draga meira saman,
því að þeir hafa hvorki meira né
minna en 32 ný módel af bílum
sem kynntir verða fram til árs-
ins 1985.
Japan Japanir munu verða
mestu útflytjendur heimsins
innan tíðar ef heldur fram sem
horfir segja V-Þjóðverjar. Aukn-
ingin í útflutningi Japana mun
nú vera um 19% á ári.
Raimvöxtiir gjald-
eyristekna af ferða-
mönnum um 50%
á þremur árum
í nýútkomnum Fjármálatíðindum er m.a. að finna sundurliðun á
gjaldeyriskaupum bankanna vegna erlendra ferðamanna. Hér að
neðan má sjá hver þróunin hefur verið síðan 1976.
Sundurliðun á gjaldeyriskaupum bankanna vegna erlendra
ferðamanna. 1976 1977 1978
Ferðaskrifstofur 445.3 597.9 1.000.3
Ilótel 217.4 251,5 334.0
Minjagripaverslanir 156.4 198.1 305.1
Bílaleigur 36.0 34.6 70.2
Keflavíkurflugvöllur 472.8 618.8 1.113.6
Fríhöfn (246.5) (305.2) (672.5)
fslenskur markaður (226,3) (313.6) (441.1)
Annað 911.2 1.343.0 2.310.4
Samtals 2.239.1 3.043.9 5.133,6
Á gengi ársins 1978 3.341,0 4.157,0 5.134.0
Einnig kemur fram í blaðinu að fjöldi erlendra ferðamanna til
landsins hefur vaxið úr rúmlega 40 þús. manns 1968 í 75700 1978 eða
um tæp 90%. Má af þessu sjá að ferðamannaiðnaðurinn er opin
þýðingarmikil atvinnugrein þó ung sé.
Iðnlánasjóður var stofnaður
með lögum árið 1935 og er
markmið hans að styðja iðnað
íslendinga með hagkvæmum
stofnlánum. Til að fræðast nán-
ar um starfsemi sjóðsins ræddi
Viðskiptasíðan við Gísla Bene-
diktsson skrifstofustjóra Iðn-
lánasjóðs. Gísli sagði að heildar-
tekjur sjóðsins hefðu numið um
1296 milljónum kr. á árinu 1978
og voru 42% í formi tekna vegna
útlána, 37% var inngreitt sem
iðnlánasjóðsgjald og framlag
ríkissjóðs nam 250 millj. kr. eða
19% tekna. Heildarráðstöfunar-
fé sjóðsins 1978 nam hins vegar
2081 millj. króna. Iðnlánasjóður
veitir tvenns konar lán þ.e. lán
til vélakaupa og fasteignalán og
er hámarkslánsfjárhæð í báðum
tilfellum burníin við 60%.
kostnaðarverðs framkvæmd-
anna. Lánstími byggingarlána er
12 ár en véialána yfirleitt 5 ár.
Fjármagnskostnaður fyrirtækja
vegna þessara lána er tvíþættur.
I fyrsta lagi vextir og í öðru lagi
vísitöluálag. Vextir byggingar-
lána eru 13% og vísitöluálag
nemur 60% af hækkun bygging-
arvísitölu en af vélalánum eru
nú greiddir 18%- vextir og vísi-
töluálag nemur 25% af hækkun
byggingarvísitölu. Gísli tjáði
okkur að öll iðnfyrirtæki væru
lánshæf skv. lögum sjóðsins en
þau sem greiða iðnlánasjóðs-
gjald ganga fyrir.
Á undanförnum árum hefur
þróunin verið sú að mun fleiri
umsóknir hafa borist en hægt
hefur verið að verða við og eins
höfum við vegna lánsfjárskorts
verið tilneyddir til að lækka
lánsfjárhlutfallið. Þó má geta
þess að á síðasta ári 'var hagstæð
þróun í þessum efnum. Heildar-
ráðstöfunarfé sjóðsins jókst þá
um 70% á sama tíma og heildar-
eftirspurnin í fjárhæðum jókst
aðeins um 10%. 1 heild hefur
þróunin verið sem hér segir á
undanförnum árum:
Fjöldi
umsókna
Fjóldi
aÍKr. ums.
Gísli Benediktsson. skrifstofu-
stjóri Iðnlánasjóðs.
llcildtir Láns- Mcöalláns*
cftirspurn fjárha'd fjárha*d
( m. kr. í m. kr. í m. kr.
1976 '504 289 2656,0 740,7 2,6
1977 570 422 4651,0 1329,6 3,2
1978 457 443 5064,0 1863,5 4,2
Ef litið er til þróunarinnar á
þessu ári má sjá að á fyrstu 4
mánuðum þessa árs eru umsókn-
ir sem sjóðnum hafa borist 8%
fleiri en á sama tíma 1978 og
hafa umsóknirnar hækkað að
meðaltali um 43%.
Ef þessi þróun helst út árið
sagði Gísli að einsýnt væri, að
lánshlutfall Iðnlánasjóðs lækk-
aði 1979 miðað við 1978, en það
ár var það í hámarki eða 41 % .
Árin þar á undan var lánshlut-
fallið 26—29%'. Þetta er skref
aftur á bak og í andstöðu við þá
nauðsyn, sem undirstrikuð er í
nýútkomnu áliti samstarfs-
nefndar um iðnþróun, að auka
þurfi lánagetu sjóðsins og gera
honum kleift að sinna öllum
lánshæfum umsóknum.
nýju starfi
Sigurður Helgason hefur tekið
við starfi Björns Theodórssonar
sem forstöðumaður hagdeildar
Flugleiða. Sigurður var áður
forstöðumaður fjárreiðudeildar
félagsins.
Stefán Reynir Kristinsson
hefur tekið við starfi forstöðu-
manns fjárreiðudeildar Flug-
leiða. Stefán Reynir hefur starf-
að að innra eftirliti hjá Flugleið-
um og mun hann einnig sjá um
yfirumsjón með þeim þætti í
framtíðinni.
Magnús Magnússon viðskipta-
fræðingur hefur verið ráðinn
framkvæmdastjóri Gráfellds h.f.
Magnús starfaði áður hjá Skelj-
ungi h.f. þar sem hann hafði
Sigurður Helgason
yfirumsjón með benzínafgreiðsl-
um félagsins. Viðskiptasíðan
óskar öllum þessum mönnum til
hamingju með hin nýju störf.
Magnús Magnússon