Morgunblaðið - 16.10.1980, Qupperneq 30

30
MORGUNBLAÐÍÐ, FIMMTUDAGUR 16. OKTÓBER 1980
Eyrarsveit:
Athugasemd við frétt
í Morgunblaðinu 9. okt. sl., var
frétt um heitt vatn í skeri fram-
undan Berserkseyri í Eyrarsveit,
og í leiðinni kvartað yfir því, að
engar rannsóknir skuli hafa verið
gerðar á þessu svæði né á vatns-
öflunarmöguleikum. Hér er því til
að svara, að allar þær yfirborðs-
rannsóknir, sem við verður komið,
hafa þegar verið gerðar, þ.e. at-
hugun á dreifingu hitans (mest
52°C), vatnið efnagreint og jarð-
fræðilegar aðstæður kannaðar.
Efnagreiningin gefur vonir um
a.m.k. 80° heitt vatn, ef borað
yrði. Bólustreymið, sem um er
talað, er allt í kringum skerið og
nær ekki nema 30 m útfrá því
suður í átt til lands. Skerið, sem
heita vatnið kemur upp í, er um
300 m frá ströndinni þannig að
garð þyrfti frá landi ef vinna ætti
vatnið þar úti. Annar kostur er að
reyna að finna hvort og hvar
heitavatnsæðin liggur upp á land.
Ekki er vitað alveg nákvæmlega
hvar það mundi vera, en því miður
hníga rök að því, að hún muni
liggja til ASA inn í Hraunsfjörð
samsíða ströndinni, en ekki til
suðurs beint upp á land. Er þetta
jafnframt stefna yngstu brotlín-
anna og gígaraðanna á Snæfells-
nesi. Gangar með norð-suðlæga
stefnu eru þó einnig á þessu svæði,
og gæti hugsast að vatnsæðin fylgi
einhverjum þeirra. Samkvæmt
efnainnihaldi vatnsins má eiga
von á vandamálum í sambandi við
útfellingar. Vegna nálægðar við
sjó kynnu vandamál einnig að
koma upp vegna íblöndunar sjávar
ef grunnvatnsborð yrði lækkað við
vatnsvinnslu. Því eru allar líkur á
að jarðhitavatn á þessum stað yrði
ekki nýtt nema með varmaskipta-
stöð og tvöföldu innanbæjarkerfi.
Slíkt kerfi er einnig nauðsynlegt
ef lögð yrði fjaryarmaveita og
mæla jarðhitalíkurnar, þótt háðar
séu ofangreindum annmörkum,
fremur með því að velja þann
hitunarkost.
Auk Berserkseyrar sérstaklega
hefur jarðhitadeild Orkustofnun-
ar þaulkannað norðanvert Snæ-
fellsnes með tillití til jarðhita.
Vísbending hefur fengist um heitt
vatn, en staðið á fé til að bora
djúpar rannsóknarholur.
Kristján Sæmundsson.
Ilelgi Torfason.
Jarðhitadeiid.
Orkustofnun.
Árni Ilelgason. Stykkishólmi:
„Gef oss Barrabas lausan“
Þrátt fyrir bitra reynslu, þrátt
fyrir upplýsingar og fræðslu,
hrópa menn ennþá þessi orð og
oftast, ef ekki alltaf, án þess að
gera sér grein fyrir á hvað er verið
að hrópa. Og enn fylgir á eftir:
„Komi afleiðingarnar yfir bórn
vor og oss.“
Það vantar svo sem ekki að
menn hneykslist á hópnum sem
stóð kringum frelsarann og þeim
hrópum sem þar gullu. En hvernig
er umhorfs meðal okkar nú?
Mér koma í hug raddir sem
hrópa á bjór, lúmskasta vímuefn-
ið, auðvitað án þess að hugsa um
afleiðingar.
Og hverjir eru það sem hrópa
hæst? Auðvitað þeir sem áfengið
hefir gert ruglaða og áttavillta,
þeir sem sjá engar heilbrigðar
leiðir heldur ana áfram forarpytt-
ina.
Eyðsluþjóðfélagið hefir blindast
um of af manninum með krónu-
gleraugun og daglega uppsker það
neikvæð lífsviðhorf og „setur sál í
veð“.
Nýlega var hér á ferð í heim-
sókn til átthaganna kona, sem
hefir verið búsett í Noregi fjölda
ára. Eg hitti hana og talið barst að
Noregi og ástandinu þar. Hún var
ekki í neinum vafa.
„í guðsbænum," sagði hún,
„kalliö aldrei bjórinn yfir ykkur.
Hann er búinn að valda svo
miklum vandræðum heima að það
verður aldrei með tölum talið.
Menn heimtuðu þetta til að farið
væri úr því sterka í það veika eins
og orðað var. En það er nú
eitthvað annað en svo hafi farið.
Það segja sjúkraskýrslurnar
okkar, læknarnir, heilsugæslu-
stöðvarnar og heimilin. Kannski
eru sárin þar verst og sárust. Og í
guðsbænum. Farið ekki í slóðina
okkar."
Þetta sagði þessi góða kona sem
vill föðurlandi sínu allt hið besta.
Maður hennar starfar við stórt
sjúkrahús. Hann var ekki heldur í
vafa. Margir eru þeir skipbrots-
menn ölsins og vímunnar sem þar
eru með bát sinn í nausti.
Og svo hrópa ábyrgðarleysingj-
ar hér á landi: „Gef oss Barrabas
lausan." Og þeim á að trúa! Guð
minn góður.
Spurningin er: Ætla íslendingar
að blása á reynsluna og tár þeirra
sem kveina undan þessu böli?
í Mbl. um dagirin var talað um
að ríkið GRÆDDI 25 milljarða á
áfengissölunni. Ég held að réttara
væri að skipta um tvo fyrstu
stafina og setja BL í staðinn fyrir
GR og hækka töluna. Og hafi
heitið blóðpeningar nokkurn tíma
átt rétt á sér er það í þessu
sambandi. „Blóð bróður þíns hróp-
ar...“ En á ég að gæta bróður
míns?
Er ekki kominn tími til að
hugleiða þessi mál af alvöru og
bæta ráð sitt?
Árni Helgason
' ......... ■
Yfirlit fræðslustjóra Rvk:
50% gruimskólajiema
í Breiðholti og Árbæ
NÚ ER svo komið að 43% allra
grunnskólanemenda í Reykjavik
eru búsettir í Breiðholti, og séu
Breiðholts- og Árbæjarhverfi tal-
in saman, eru nálægt 50% grunn-
skólanemenda i Reykjavik bú-
settir í þessum nýjustu hverfum
borgarinnar.
Þetta kom m.a. fram á fundi,
sem fræðslustjóri, Kristján J.
Gunnarsson, hélt með blm. nú
fyrr i vikunni. Fræðslustjóri
Reykjavikur gaf þar yfirlit um
skólastarfið i grunnskólum borg-
arinnar.
Verkefni Reykjavíkurborgar á
sviði skólamála er fyrst og
fremst rekstur grunnskóla borg-
arinnar, sem eru nú 22 að tölu, en
einnig rekstur nokkurra fram-
haldsskóla. Undanfarin ár hefur
verið unnið mikið að „mótun“
fjölbrauta- og iðnnáms, innan
skólanna og utan. en fræðslu-
stjóri sagði það erfiðleikum
bundið að taka ýmsar ákvarðanir
um skipulagslega uppbyggingu
framhaldsskólastigsins meðan
ekki lægi fyrir heildarlöggjöf um
framhaldsskóla. Grunnskólahald-
ið væri á hinn bóginn að mestu
orðið í samræmi við lög um
grunnskóla frá 1974.
Engir hálftóm-
ir skólar
Samkvæmt áætlunum verða
nemendur á grunnskólastiginu
samtals um 11.600 þetta skólaár,
1980—81. Það er um 180 nemend-
um færra en sl. skólaár — samt er
fækkunin minni nú en undanfarin
ár.
Samhliða þessari heildarfækk-
un fjölgar nemendum i Breiðholti
og Árbæ: Eru skólar í eldri
hverfum Reykjavíkur orðnir hálf-
tómir?
— Nei, síður en svo, sagði
fræðslustjóri, og það kemur margt
til að þessu er ekki þannig varið. I
fyrsta lagi voru nemendur alltof
margir á tímabili í sumum skól-
anna, þess eru dæmi að nemendur
hafi verið þrisvar sinnum fleiri
heldur en skólinn var upphaflega
reistur fyrir. I öðru lagi þá hafa
sex skólar borgarinnar í eldri
hverfum borgarinnar verið teknir
til afnota fyrir aðra en grunn-
skólanemendur. Og í þriðja lagi þá
hefur með fækkuninni gefist tæki-
færi til ýmissa breytinga á hinu
eldra húsnæði, og komið fyrir t.d.
bókasafni og sérstökum stofum
fyrir ýmsar námsgreinar svo sem
eðlisfræði o.s.frv.
Greta Petersen:
Sýkn eða sekur
Þegar við lesum um Amnesty
International, pólitíska fanga,
hungur og neyð finnum við til
hjálparleysis. Við erum svo fá —
og það er svo lítið og „fátækt"
landið sem við búum í.
En guði sé lof þá eru hér heldur
engin stór vandamál, hér eru
engir eða fáir fangar, eiturlyfja-
neytendur og þvílíkir vandræða-
gripir. Unglingarnir eru að vísu
erfiðir og safnast saman niðri í
bæ, en hvar eiga þeir líka að vera?
Foreldrarnir vinna báðir, það þarf
að útvega peninga til að eiga eins
fínt heimili og „Jón og Stína“ og
þegar það er fengið, eru börnin til
ama með sína rokktónlist, skítuga
skó og hávaðasama vini, „Pabbi og
mamma eru þreytt, farið þið út og
leikið ykkur eða gerið eitthvað
skemmtilegt".
Svo les ég bókina um Sævar.
Sagt er að bókin veki spurningar.
Þessi bók vekur ekki bara hjá mér
spurningar, hún fyllir mig magn-
lausri sektarkennd. Þetta er ekki
bara frásögn af máli Sævars
heldur um þá fjölmörgu, sem
verða undir í lífinu í okkar litla
velferðarríki.
Við erum undrandi yfir að
þýska þjóðin skuli ekki hafa „séð,
heyrt og talað“. Þeir voru eins og
vitru kínversku aparnir þrír. Við
höfum fordæmt Þjóðverjana í 40
ár, við fordæmum Rússana, Chile,
Grikkland o.fl. Við erum svo góð
hér á íslandi og höfum engin
vandamál nema verðbólguna (sem
flestir sem betur fer græða á).
Hvar vorum við og erum, við
sem erum miðaldra í dag, hvernig
gat það viljað til að börn frá 9—15
ára voru send á stað eins og
Breiðuvík? Hvernig er hægt að
líða það að lögregla og félagsmála-
stofnun gangi þannig frá málum?
Hvers vegna hefur enginn sagt eða
gjört eitthvað? Við vissum að
Breiðuvík var til, við heyrðum um
börn og unglinga sem voru send
þangað, hvers vegna spurði enginn
okkar hvernig það væri starf-
rækt?
Einhver segir kannske að þetta
hljóti að Vera ýkt. Enda þótt
aðeins þriðjungur af bókinni væri
sannur fyllti það mig sektar-
kennd. Ef barn eða unglingur fær
krabbamein, liðagigt eða aðra
válega sjúkdóma, fyllumst við
meðaumkun, ekkert er sparað og
allir vilja að allt sé gert, að
sjálfsögðu og sem betur fer. En er
það ekki eins sjálfsagt að við
sjáum, heyrum og tölum, þegar
börn og unglingar hrópa á hjálp
til sjálfhjálpar: hvar eigum við að
vera, hvert megum við fara, hvar
erum við velkomin?
Við sendum félagsráðgjafa, sál-
fræðinga og geðlækna til annarra
landa svo þeir megi læra um
vandamálin þar og koma heim og
hjálpa unglingunum hér, og þeir
reyna, en virðast vera hjálpar-
vana. Þeir eru hjálparvana og það
er okkur að kenna, þeim fullorðnu,
sem viljum ekki sjá, heyra og tala.
Við horfum á sjónvarp, við höfum
ekki tíma, nei, við höfum ekki einu
sinni tíma til að fylgjast með
okkar eigin börnum og annarra
börn eru oft vondir félagar eins og
við öll þekkjum.
Hvar vorum við, hvað gerðum
við, þegar milljónir voru notaðar
til að byggja Krísuvíkurheimilið
— guði sé lof var það aldrei tekið í
notkun og stendur nú autt, en það
verður kannske hægt að nota það
fyrir fangelsi fyrir barnabörn
okkar (eða annarra) ef þau verða
tekin fyrir eiturlyfjaneyslu, þjófn-
að eða hver veit hvað.
Við vorum góð og gjafmild
þegar Hallgrímskirkja var byggð.
Þessi stóra, fallega kirkja sem
stendur að mestu auð. Hugsið
ykkur, ef við gætum orðið jafn
gjafmild og góð ef byggja ætti
stað fyrir unga fólkið að hittast á.
Þökk sé fullorðinni konu sem
opnar salernin fyrir ungmennun-
um og sér að það eru mannrétti að
komast á klósett, þegar búið er að
loka Breiðfirðingabúð, Gúttó, Lídó
og Tónabæ fyrir krökkunum, sem
verða að hýrast á Hallærisplaninu
ef þau vilja koma saman. Hvers
vegna er það fyrsta rólega helgin í
Reykjavík í langan tíma sem
rokktónleikar eru haldnir í Laug-
ardalshöll? Ég held það sé ekki
vegna þess að hernámsandstæð-
ingar héldu þá — ég held það sé
vegna þess að unglingarnir höfðu
stað til að fara á.
Viö getum hjálpað með því að
hætta að dæma, reyna að skilja og
muna eftir hvernig var að vera
barn og unglingur. Það er okkur
að kenna að barn og unglingur
eins og Sævar og margir aðrir fá
slíka meðferð. Látum okkur þetta
að kenningu verða og reynum að
skilja öll þessi svokölluðu vand-
ræðabörn — þau taka við í
framtíðinni og það er svo sannar-
lega mikið í húfi. Hver þorir, hver
vill viðurkenna að það er okkur að
kenna? Það er svo auðvelt að ýta
sökinni frá sér og fordæma lög-
regluna sem auðvitað er svo mis-
jöfn sem við hin.
Að lokum vil ég þakka Stefáni
Unnsteinssyni fyrir að skrifa bók-
ina um Sævar, og fyrir að vekja
hjá mér sektarkennd, vonandi
gerist það hjá mörgum fleirum.
„Ein sem er sek“.
Greta Petersen.