Morgunblaðið - 13.01.1981, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 1981
33
Kristján Jóhannsson:
Saga Menntaskól-
ans í Reykjavík
Verðlaunamótið
í Borgarnesi
Eins og fram hefir komið í
þættinum verður haldið veg-
legt bridgemót í Borgarnesi í
vetur. Nú hefir verið ákveðið
að mótið fari fram 28. febrúar
og 1. mars. Eins og fram kom
var það ferðaskrifstofan Sam-
vinnuferðir/Landsýn sem var
upphafsaðili að mótinu ásamt
hótelinu í Borgarnesi. Nú hef-
ur nýr aðili bætzt í hópinn en
það er nýtt bridgeblað sem
verið er að hleypa af stokkun-
um og heitir Bridgespilarinn.
Mjög góð verðlaun verða veitt
á mótinu eða yfir 20 þúsund
krónur og munu þau skiptast í
fimm til sex staði. Undanrásir
verða væntanlega fyrri daginn
og úrslitin spiluð síðari daginn
og mun mótinu ljúka með
kvöldverði og verðlaunaaf-
hendingu. Þátttaka í mótinu
verður frjáls en þó verður að
takmarka parafjölda við 50
pör eða nálægt því. Eflaust
fýsir marga að taka. þátt í
þessu móti og verður þátttöku-
tilkynningum veitt móttaka
með ákveðnum skilyrðum.
Bridgefélag
Kópavogs
Sl. fimmtudag var spilaður
eins kvölds tvímenningur og
var spilað í tveimur 10 para
riðlum.
A-riðill:
Jón Steinar Gunnlaugsson —
Davíð Oddsson 136
Brldge
Umsjón: ARNÓR
RAGNARSSON
Grímur Thorarensen —
Óli Andreasson 132
Svavar Björnsson —
Sigfinnur Snorrason 110
B-riðill:
Sverrir Þórisson —
Haukur Margeirsson 140
Ragnar Björnsson —
Sævin Bjarnason 135
Haukur Hannesson —
Valdimar Þórðarson 117
Meðalárangur í báðum riðlum
108
A fimmtudaginn kemur
hefst aðalsveitakeppni félags-
ins. Verða spilaðir tveir leikir
á kvöldi, 16 eða 20 spila, og
spila allar sveitir saman. Spil-
að er í Þinghóli.
Árið 1552 gaf Kristján III
Danakonungur út tilskipun þess
efnis, að stofnaðir skyldu latínu-
skólar á báðum biskupssetrunum,
þ.e. á Hólum og í Skálholti.
Biskupar höfðu yfirumsjón með
latínuskólunum og réðu yfirleit
skólameistara. Námstími í skólun-
um var venjulega fjögur til sex ár,
og var latina aðalnámsgrein.
Skólameistarar vóru í fyrstu
danskir, en um og eftir 1574 voru
þeir íslenskir. í móðuharðindun-
um 1783— 84 hrundu flestar bygg-
ingar í Skálholti til grunna. Eftir
það var latínuskóli ekki starf-
ræktur þar. Hólastóll var hins
vegar lagður niður með konungs-
bréfi og þar með latínuskólinn.
Seinast var kennt á Hólum vetur-
inn 1801-1802.
I stað latínuskólanna var stofn-
aður skóli í Reykjavík 1786, og var
hann nefndur Hólavallaskóli. Þar
mun hafa verið svipað námsefni
og í latínuskólanum. Skólahúsið
var reist af vanefnum, og um
aldamótin var svo komið, að það
hélt hvorki vatni né vindi. í apríl
1804 var helmingur skólapilta með
skyrbjúg, og hungursneyð var í
skólanum vegna bjargþurrðar. Þá
samþykkti biskup samkvæmt ósk
nemenda, að skóla yrði slitið.
Lauk þar með rekstri Hólavalla-
skóla.
Veturinn 1804—1805 var hvergi
rekinn opinber skóli á landinu. Þá
var stiftamtmanni og biskupi falið
að finna hentugt húsnæði til
skólahalds. Fyrir valinu varð
stiftamtmannshúsið á Bessa-
stöðum, hið forna aðsetur æðsta
fulltrúa konungs á íslandi. Stift-
Leiðrétting
í BAKSÍÐUFRÉTT Morgunblaðs-
ins um fiskverð á Bandaríkja-
markaði var ein villa, sem stafaði
af lélegu símasambandi. í frétt-
inni var þess getið að fyrstu 9
mánuði ársins 1980 hafi neyzla á
fiski minnkað um 15% í Banda-
ríkjunum. Þar átti að standa
innflutningur. Hlutaðeigandi eru
beðnir velvirðingar á þessu mis-
hermi.
3n«r0unbl«btti
tkltUM
amtmaður var þá nýfluttur til
Reykjavíkur. Þótt Bessastaðir
væru aðeins til bráðabirgða, þá
var skóli þar yfir 40 ár. Skólinn
var svipaður og hinir skólarnir,
þ.e. latínuskóli, sem útskrifaði
prestsefni. Námsgreinar voru all-
margar, t.d. íslenskur stíll, saga,
landafræði, þýzka, franska og
hebreska fyrir þá, sem hugðu á
guðfræðinám í Kaupmannahöfn.
Skólastjóri nefndist „lector theo-
logiae", en auk hans voru 2 eða 3
kennarar.
Friðrik konungur VI skipaði
íslenska embættismannanefnd til
að fjalla m.a. um flutning Bessa-
staðaskóla til Reykjavíkur. Meiri
hluti nefndarinnar var mótfallinn
flutningnum, m.a. vegna þess, að
skólaveran yrði of kostnaðarsöm.
Minni hluti nefndarinnar vildi
hins vegar flytja skólann til
Reykjavíkur, t.d. vegna þess, að
þar var völ á fjölhæfari kennur-
um. Kristján konungur VIII var á
sama máli og minni hluti nefndar-
innar, og varð það að ráði að
skólinn skyldi fluttur. Hófst smíði
hússins árið 1844. Efniviðurinn
kom tilhöggvinn frá Kristjáns-
sandi í Noregi, og 27. apríl 1846
var Sveinbjörn Egilsson kennari
skipaður fyrsti rektor hins nýja
skóla. Að tilhlutan rektors var
aðalmarkmið skólans ekki aðeins
undirbúningur undir guðfræði,
heldur einnig undir almennt há-
skólanám. Einnig urðu umtals-
verðar breytingar á inntökuskil-
yrðum og með nýjum skólalögum í
Danmörku 1871 var tekinn upp
deildaskipting í mála- og sögu-
deild og stærðfræði- og náttúru-
fræðideild. Það telst einnig til
tíðinda, að með reglugerð 1886 var
konum leyft að þreyta próf við
Hinn lærða skóla í Reykjavík.
Fyrsta konan, sem lauk stúd-
entsprófi við skólann, var færeysk,
Elínborg Jacobsen, 1897.
1904 var skólanum formlega
breytt úr latínuskóla í mennta-
skóla, m.a. vegna aukinna krafna
um almenna menntun. Nefndist
skólinn Hinn almenni mennta-
skóli í Reykjavík eða Reykjavíkur-
skóli, en nafnið var stytt í
Menntaskólinn í Reykjavík árið
1937. Vegna fjölgunar nemenda
var reist nýbygging við skólann,
Casa nova, tekin í notkun 1964.
Núverandi rektor skólans er
Guðni Guðmundsson.
Þessi stórmerka stofnun hefur
menntað og þroskað geysilegan
fjölda manna. Meðal þeirra eru
margir þjóðkunnir og jafnvel
heimskunnir hæfileikamenn.
Það er von mín og sennilega
flestra þeirra sem nám hafa
stundað við skólann, að hann fái
að starfa áfram um ókomna tíð.
Mér er það til efs, að skref yrði
stigið í framfaraátt, með því að
breyta menntaskóla sem byggir á
135 ára reynslu í stundarfyrir-
brigði fjölbrautaskóla.
Kristján Jóhannsson,
premianer.
ÚTSALAN
er hafin á Akureyri og í Reykjavík
áður nú
barnaúlpur 249m 199.00
barnaflauelsbuxur -89s95" 69.95
dömupils 499GOr 99.95
dömuúlpur -349Æ9" 299.00
dömuullarbuxur 179.00
dömu Ganvasskór 14.95
herraúlpur J389^T 299.00
herraskyrtur ^9v99 49.95
herrasokkar 11.95
kökuföt -39^5 29.95
hárþvottaefni JtL95 5.95
freyðibað 2QA3T 15.95
Einnig nokkrir liðir niðursoðnir ávextir, I úr matvörudeild m. kakó, sælgæti.
HAGKAUP
Grétar Guömundsson, læknir
hefur opnaö stofu
í Domus Medica
Sérgrein. Taugasjúkdómar (sjúkdómar í heila, taug-
um og vöövum).
Tímapantanir kl. 9—18 virka daga í síma 11512.