Morgunblaðið - 21.03.1981, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MARZ 1981
Má ég sjá ökuskirteinið þitt?
„Ég borðaði svo mikið
af vínarbrauðiim í dag“
Ökuleyfissviptingar
hafa verið mikið til um-
ræðu að undanförnu. Sú
athygli, sem beinst hefur
að þessum málum, stafar
einkum af því, að lögregl-
an hefur genj'ið mjög
rösklega fram í því að
fylgjast með ökutækjum,
þar sem akstursmáti þyk-
ir óeðlilegur, auk þess,
sem gerðar hafa verið
reglulega svokallaðar
„rassíur“ þar sem komist
hefur upp um margan
sökudóljíinn.
Vegna þess hve ökuleyf-
issvipting kemur sér
venjulega illa fyrir menn
og er óvinsæl ráðstöfun,
og vegna þeirrar hættu
sem það hefur í för með
sér að aka drukkinn, er
ekki úr vegi að ræða svo-
lítið ganK þeirra mála. Ok
ekki síður ef vera kynni að
aukin fræðsla, ok þá um
leið betri skilninjíur. yrði
til þess að færri legðu
r hujfsunarlaust út í þann
glæfra akstur.
Ætlaði ekki að
fá sér í glas
Setjum okkur í spor ökumanns,
sem er í samkvæmi og búinn að fá
sér tvo tvöfalda, enda þótt hann
hafi ekki ætlað að fá sér í glas, því
hann er á bílnum. Þetta er hraust-
ur maður, sem segist þola mikið
vín, án þess að finna á sér, hvað þá
að það sjáist á honum.
Það er ætlunin að fara á dans-
stað. Hringt er á leigubíl, en
klukkan er orðin hálf tólf og erfitt
að fá bíl. Fólkið, sem er með vini
okkar í samkvæminu, er orðið
óþolinmótt, því það vill ekki lenda
í mestu ösinni fyrir utan skemmti-
staðina og þurfa að bíða lengi
fyrir utan áður en því er hleypt
inn.
Því er það, að vinurinn ákveður
að aka mannskapnum á skemmti-
staðinn, hann segist hvort sem er
ekkert finna á sér. Það er ekið af
stað og allt gengur klakklaust
fyrir sig. Bílnum er loks rennt upp
í stæði eilítið frá staðnum og
drepið á honum. Fólkið drífur sig
út og hvílík heppni, það er engin
biðröð fyrir utan og allir ganga
rakleitt inn í glauminn.
Ballið er búið. Vinur okkar
hefur bætt á sig meira víni innan
dyra, kannski þremur eða fjórum
„sjússum". Bíllinn stendur fyrir
utan og bíður eiganda síns. Sú
spurning vaknar í hópnum: „Ætl-
ar þú að keyra?" Vinurinn hugsar
með sér; það er svo mikið óstand
að þurfa að ná í bílinn í fyrramál-
ið auk þess sem það er iangt að
fara og dýrt að taka leigubíl.
Upphátt segir hann: „Já, ég ætla
að keyra, ég er eiginlega ekkert
búinn að drekka í kvöld og maður
hefur nú keyrt fyllri en þetta.“
Má ég sjá öku-
skírteinið þitt?
Það er því stigið upp í bifreiðina
og haldið af stað. Vinurinn hefur
ekki lengi ekið, þegar hvítur lög-
reglubíll rennir sér upp að bifreið
hans og lögreglan gefur honum
merki um að stöðva bílinn á
vegarkantinum. — Hvert þó í
hoppandi! —
„Er vínlykt af mér? Eigið þið
Ópal, tyggjó? Ég trúi þessu ekki,“
segir ökumaðurinn örvæntingar-
fullur.
Báðir bílarnir hafa stöðvað og
lögreglan gengur í átt til bílsins og
ökumaður skrúfar niður rúðuna.
„Góða kvöldið", segir lögreglan,
„má ég sjá ökuskírteinið þitt?“
ökuskírteinið finnst í hanskahólf-
inu og lögreglan lítur á það og
réttir svo ökumanni það aftur.
„Er eitthvað að,“ spyr ökumað-
ur?
„Já, annað afturljósið á bílnum
hjá bér er óvirkt,“ segir lögreglan.
„Eg hef ekkert tekið eftir því“
segir ökumaðurinn, „ef ég hefði
vitað af því væri ég búinn að láta
setja nýja peru í luktina, því mér
líkar illa að hafa bílinn ekki i góðu
ásigkomulagi."
Eftir þessa yfirlýsingu hallar
lögreglumaðurinn sér að honum
og segir:
„Hefur þú verið að drekka í
kvöld?"
„Ekki get ég sagt það,“ segir
ökumaður. „Ég fór í samkvæmi til
kunningja minna fyrr í kvöld og
fékk mér þá einn einfaldan, siðan
hef ég ekki snert glas.“
„Viltu gjöra svo vel að koma yfir
í bílinn til okkar," segir þá lög-
reglumaðurinn.
Blásið í „blöðru“
Það segir ekki af ökumanni fyrr
en hann hefur lokið við að blása í
hina margumtöluðu „blöðru" og
búið er að kalla á annan lögreglu-
bíl til að aka hópnum heim.
Ökumanni var aftur á móti ekið
niður á lögreglustöð, því öndunar-
sýnið hafði gefið til kynna tölu-
vert áfengismagn, enda þótt öku-
maður hafi reynt að anda vel að
sér hreinu lofti á milli þess, sem
hann andaði í „blöðruna". Seinna
fékk hann að vita, að það þýddi
ekki að vera með neinar tilfær-
ingar, þegar verið væri að blása í
blöðruna, þ.e. öndunarsýni tekið,
því væri eitthvert áfengismagn í
líkamanum á annað borð, kæmi
það í ljós, það gillti því einu til
hvaða örþrifaráða væri gripið.
A lögreglustöðinni var tekin
skýrsla af ökumanni: Fullt nafn,
heimilisfang, fæðingarstaður,
númer á ökuskírteini, hvaða bif-
reið o.s.frv. Síðan var spurt: Hvað-
an komið þér? Hvenær fóruð þér
af stað? Hafið þér verið að drekka
áfengi? Hvaða áfengi hafið þér
drukkið? Hversu mikið? Hvar
voruð þér við drykkjuna? Hversu
lengi sváfuð þér síðastliðna nótt?
Hafið þér sofið í dag? Hversu
lengi? Hafið þér drukkið áfengi
síðan þér hættuð að aka? Hversu
mikið? Hvaða tegund?
Aftan á þessari skýrslu, sem
kallast skýrsla varðstjóra, eru
talin upp ýmis atriði varðandi
útlit, framkomu og ýmislegt ann-
að, sem lögreglumanninum er
skylt að merkja við eins og til
dæmis: Áfengisþefur af andar-
drætti: Enginn. Lítilsháttar.
Ógreinilegur. Talsverður. Sterkur.
Framkoma: Kurteis. Æstur. Kát-
ur. Ósvífinn. Kærulaus. Syfjaður.
Þrætugjarn. Hiksti. Uppsala.
Slagsmál. Málfar: Skýrt. Þvöglu-
legt. Stamandi.
Hleypur galsi
í menn
Það er oft sem það hleypur galsi
í menn, þegar verið er að yfir-
heyra þá, þeir eru ef til vill að
gera tilraun til að slaka á spenn-
unni. Þeir snúa því gjarnan út úr
eða segja eitthvað ægilega fyndið,
að því er þeim finnst, eins og þessi
ökumaður sagði þegar lögreglu-
maðurinn sagðist finna vínlykt út
úr honum: „Já, það er bara af því
að ég borðaði svo mikið af vínar-
brauðum í dag!“
Það heyrir þó til undantekninga
að ökumenn streitist við eða beiti
líkamlegu ofbeldi, þegar verið er
að færa þá til öndunarsýnistöku.
Enda er slík framkoma síst til
þess fallin að bæta málstaðinn,
heldur getur fremur verið til þess
að gera málið enn alvarlegra.
Eftir að varðstjóri hefur undir-
ritað ofangreinda skýrslu þá fyllir
hann út beiðni um töku á blóðsýni,
vegna alkóhólrannsóknar, því það
á að senda ökumann til blóðsýn-
istöku upp á slysadeild.
Liggur lögreglan
í leyni?
Þegar hér var komið sögu var
ökumaður orðinn leiður og ergi-
legur. Hann kvartaði undan því að
lögreglan lægi í leyni við
skemmtistaðina og reyndi að
koma mönnum á óvart, til að geta
gómað þá.
Þá var honum sagt, að lögreglan
legði sig í líma við að láta sjá sig
fyrir utan skemmtistaðina, til
þess að ökumenn freistuðust ekki
til að fara á ökutækjum sínum, ef
þeir hefðu smakkað vín. En því
miður væri lögreglan það fáliðuð á
þessum mesta annatíma hennar,
sem venjulega er eftir böll, að hún
gæti ekki verið fyrir utan alla
skemmtistaðina.
„Hafið þið rétt til að vaða inn í
hvaða bíl sem er, ef ekkert er að
akstursmátanum?" spurði þá öku-
maður.
„Já, það höfum við, því 19. grein
umferðarlaganna segir: „Eftirlits-
mönnum og öðrum lögreglumörn-
um er heimilt hvenær sem er að
stöðva ökutæki, skoða það sam-
stundis og athuga ökuskírteini."
Umræðurnar voru orðnar lífleg-