Morgunblaðið - 21.03.1981, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MARZ 1981
39
Vilborg Þórarinsdóttir
frá Kílakoti — Minning
Systir mín, Vilborg Þórarins-
dóttir frá Kílakoti, lézt á sjúkra-
húsi Húsavíkur, fimmtudaginn 12.
marz, eftir langvarandi og þung-
bær veikindi.
Foreldrar hennar voru Ingveld-
ur Björnsdóttir og Þórarinn
Sveinsson, sem bjuggu á eignar-
jörð sinni, Kílakoti frá 1898 til
1932.
Vilborg fæddist árið 1901 og var
því tæpra 80 ára, þegar hún lézt.
Hún ólst upp í föðurgarði og
dvaldi þar nær óslitið til ársins
1940. Hún var næst elzt fjögurra
systkina. Hin voru, talin eftir
aldri: Sveinn, Guðný og Björn, að
ógleymdri fóstursystur, Bergljótu
Haraldsdóttur.
Kílakot stendur við hið undur-
fagra Víkingavatn í Kelduhverfi
og undum við systkinin okkur vel
við leik og störf, umvafin gróðri og
fuglasöng um sumur og spegil-
sléttan ísinn á veturna, sem var
óspart notaður á kyrrum vetrar-
kvöldum til skautaferða af ungum
og öldnum, og var þar oft margt
um manninn, því að 5 bæir stóðu
með stuttu millibili við vatnið, og
fljótfarið á skautum á milli.
Þarna ólumst við systkinin upp
í skjóli góðra foreldra, sem klifu
þrítugan hamarinn og neituðu sér
um sjálfsögðustu lífsþægindi held-
ur en að okkur þyrfti nokkuð að
skorta.
Á árunum milli 1920 og 1940,
stóð félagslíf með miklum blóma í
Kelduhverfi. Þar voru mörg félög
starfandi og vil ég aðeins nefna
þau félög, þar sem Vilborg var
virkur þátttakandi, en þau voru:
Ungmennafélag, kvenfélag, lestr-
arféiag og söngfélag.
Vilborg eignaðist gott orgei á
unga aldri og lærði að spila á það.
Fyrst hjá Birni Kristjánssyni á
Víkingavatni, síðar kaupfélags-
stjóra og alþingismanni N-Þingey-
inga.
Seinna fór hún svo í fram-
haldsnám til hinnar músíkölsku
konu, Þorleifar Pétursdóttur frá
Gautlöndum og tók þar skjótum
framförum.
Eftir það var hún ráðinn organ-
isti i Garðskirkju og spilaði þar og
stjórnaði kirkjusöng um nokkurt
árabil, af áhuga og smekkvísi.
Seinna stofnaði hún og æfði
karlakvartett í sveitinni, og söng
hann stundum opinberlega á
skemmtunum, við góðan orðstír,
enda voru á þeim árum búsettir í
Kelduhverfi fleiri og færri ungir
menn, sem kunnu vel til söngs og
gátu sungið mjög laglega.
Þetta var mikil upplyfting fyrir
skemmtanalíf í Keduhverfi og
hafði meira gildi en í fljótu bragði
kann að virðast.
Á þessum árum gekkst ung-
mennafélagið fyrir leiksýningum
og lét æfa og sýna mörg leikrit, og
þótti Vilborg þar góður liðsmaður,
einkum til að leika ungar heima-
sætur, enda var hún fríð sýnum og
vel vaxin og því vel fallin í slík
hlutverk, sem hún skilaði með
ágætum.
Að meiri hluta voru þetta ekki
viðamikil verk, heldur stuttir
gamanleikir, sem þó vöktu gleði og
kátínu.
Stundum voru þó uppfærð
stærri, vandasamari og þekktari
leikrit s.s. Kinnahvolssystur, Orð-
ið, Tengdamamma o.fl. sem ég
man ekki lengur að nefna.
Þessum leiksýningum var öllum
vel tekið, þó að þjálfaðir leikrita-
gagnrýnendur hefðu vafalaust
getað fundið sitthvað að túlkun og
leikmeðferð þessarra ólærðu leik-
ara, sem urðu að þreifa sig áfram
tilsagnarlaust og við erfið skilyrði.
I flestum þessum leiksýningum
voru Vilborgu falin erfiðustu og
vandasömustu kvenhlutverkin, og
þótti hún leysa þau vel af höndum.
Allt var þetta unnið í sjálfboða-
vinnu og án endurgjalds, enda
gefur það auga leið, að lítill eða
enginn hefði ágóðinn orðið, ef
leikarar og annað starfsfólk hefði
viljað fá fullt tímakaup, en sem
betur fór var slíkt fyrirbæri þá
óþekkt í minni sveit.
Eftir að móðir mín dó árið 1932,
hætti faðir minn búskap og fékk
mér í hendur jörð sína og bú.
Gerðist þá Vilborg systir mín
ráðskona hjá mér, og hélzt það til
ársins 1940, en áður hafði hún
unnið foreldrum okkar.
Anna Kvaran
Minningarorð
Fædd 5. október 1909.
Dáin 15. mars 1981.
Kallið er komið og í dag þegar
Anna amma verður kvödd, langar
mig að minnast hennar í fáeinum
orðum. Ekki ætla ég að rifja hér
upp ættir Önnu, það vonast ég til
að aðrir geri sem betur eru að sér
í því.
Anna Kvaran giftist Ágústi
Kvaran fyrrum leikara þ. 13.3.
fyrir 50 árum og áttu þau tvö börn
saman, Axel og Önnu Lilju og auk
þeirra ólu þau upp Ágúst, sem er
sonur Axels.
Strax frá þeim degi, er ég hitti
Önnu, vissi ég, að þarna var
manneskja sem mér ætti eftir að
falla vel í geð, því hún var svo
hress og opinská og naut þess að
ræða við fólk um allt og alla. Nú,
þegar ég rifja upp mína fyrstu
heimsókn í Brekkugötuna á Ákur-
eyri, en það var um jólin 1974, þá
man ég það eins og það skeði í
gær, hve innilega mér var tekið og
hvað ég fann að þarna var ég
velkomin. Þessir dagar eru mér
mjög minnisstæðir, því þarna
kynntist ég þeim hjónum Önnu og
Ágústi. Minningin um Önnu lifir í
mér á þann hátt sem ég kynntist
henni. Hún var alltaf svo kát, ung
í anda og einstaklega létt í spori,
þar til veikindi hennar byrjuðu
sumarið 1979.
Ekki get ég skrifað þessar línur
nema að minnast þeirra góðu daga
sem við áttum svo oft með Önnu
og Ágústi í garðinum þeirra í
Brekkugötunni. Garðurinn tengd-
ist Önnu svo sérstaklega, þar sem
hún unni blómum svo mikið og
naut hún þess svo sannarlega að
vinna í garðinum og ef sólin skein,
þá drukkum við kaffið saman með
pönnukökunum hennar Önnu úti
undir beru lofti. Síðan fórum við
kannski í boltaleik með dóttur
okkar og Anna amma var með og
mátti vart á milli sjá hvor var
fljótari til Anna eða barnabarnið
hennar.
Við kveðjum Önnu Kvaran í dag
frá Akureyrarkirkju og vil ég
þakka Önnu fyrir þann vinskap
sem á milli okkar var.
Blessuð sé minning hennar.
Edda Jónasdóttir
Þetta sama ár giftist Vilborg
frænda sínum og nágranna, Birni
Stefánssyni frá Olafsgerði og voru
þau þá bæði orðin nokkuð roskin.
Björn átti þá hálfa jörðina
Ólafsgerði á móti Erlendi bróður
sínum og var það draumur nýgiftu
hjónanna, að þar yrði þeirra
framtíðar heimili.
En fyrst þurfti að byggja upp
flest hús og auka ræktun, því að
ekki hafði verið búið þarna nokkur
undanfarin ár og vill þá ýmislegt
ganga úr sér. En hér fór sem oftar,
að mennirnir álykta en guð ræður.
Árið 1942 veiktist systir mín af
berklum og varð að vistast á
Kristneshæli, þar sem hún lá
sárþjáð og var á tímabili vart
hugað líf, og er mér óljúft að rekja
þá raunasögu frekar.
En vegna frábærrar læknis-
hjálpar og nákvæmrar hjúkrunar,
komst hún eftir langa sjúkralegu
svo vel til heilsunnar, að hún
útskrifaðist af hælinu og gat flutt
heim til bónda síns. Ekki var þó
heilsa hennar sterkari en svo, að
ekki þótti hættandi á það, að hún
settist að í sveit, og var þá gripið
til þess ráðs að fá leigt húsnæði á
Húsavík og settust þau að þar.
Skömmu eftir að systir mín kom
á Kristneshæli eignaðist hún dótt-
ur og þótti það ganga kraftaverki
næst, að þær mæðgur báðar
skyldu halda lífi.
Systir okkar Guðný brá þá
skjótt við og sótti litlu stúlkuna,
sem þá var að vonum ógnarlega
veikburða, fór með hana heim í
Krossdal, og sleppti henni ekki frá
sér fyrr en þau Vilborg og Björn
höfðu búið sér notalegt heimili á
Húsavík og Vilborg var talin fær
um að annast dóttur sína sjálf.
Þessi litla stúlka var skírð
Þórný og dafnaði hún vel í umsjá
móðursystur sinnar. Seinna giftist
hún Sverri Jónssyni frá ísafirði,
dugnaðar- og myndarmanni og
festu þeir Björn kaup á stóru og
vönduðu húsi á Húsavík, Laugar-
brekku 1, og hafa báðar fjölskyld-
urnar búið þar síðan, í nokkurs
konar sambýli og hjálpuðust að og
studdu hvor aðra eins og hönd
styður hendi og fótur styður fót.
Nú hefði mátt búast við að
rauna- og veikindaganga systur
minnar væri á enda runnin, en
ekki varð sú raunin á. Fyrir
nokkrum árum féll hún á götu og
brákaðist á baki, með þeim afleið-
ingum, að hún fylgdi ekki fötum
eftir það, en dvaldi oftast á
sjúkrahúsum, oftast sárþjáð og
hélzt það þangað til mild hönd
dauðans leysti hana frá kröm og
kvöl, 12. marz sl.
Þetta er í stuttu máli lífssaga
Vilborgar systur minnar, sem var
þó bæði litríkari og frjórri en
þessi fátæklegu minningarorð
bera með sér.
Vilborg var gædd mörgum og
góðum eðliskostum, sem nýttust
vel vegna hennar góðu skapgerðar.
Ég hef áður getið þátttöku hennar
í félags- og skemmtanalífi í sveit-
inni okkar, sem hún vann að af
áhuga og ósérplægni. Hún var góð
og greind kona og jafnan boðin og
búin til að hlaupa undir bagga
með þeim, sem þess þurftu með.
Ef mágkona okkar, Karen Agn-
ete eða Guðný systir okkar þurftu
um tíma að fara á sjúkrahús, og
höfðu engan til að annast börn sín
á meðan, var hún ekki sein til að
láta sækja börnin og annast þau,
eins og hún væri móðir þeirra og
aldrei bar á því, að þessi litlu
systkinabörn okkar fyndu til
óyndis í vörslu frænku sinnar.
Öll sín störf vann hún af alúð og
hávaðalaust og vannst henni vel,
að hverju sem hún gekk. Ekki gaf
hún sér tíma til að sinna ritstörf-
um, en þó tók hún á sínum tíma
þátt í ritgerðarsamkeppninni
„Þegar ég var sautján ára“ og lét
Karl Kristjánsson, fyrrum alþing-
ismaður, svo um mælt, að grein
hennar hefði vakið athygli.
Og nú þegar leiðir skilja minn-
ist ég með ánægju samskipta
okkar á liðnum árum, ekki sízt
meðan hún veitti heimili mínu
forstöðu um árabil af stakri alúð
og myndarskap, þar sem hún hélt
öllu í röð og reglu, þrátt fyrir
vöntun á nauðsynlegustu þægind-
um, svo að þar var bæði vistlegt og
notalegt að dvelja.
En fyrst og síðast vil ég þakka
henni frábæra nærfærni og hug-
ulsemi við gamlan föður okkar,
sem hún gleymdi aldrei eitt and-
artak að sýna honum, þegar hann
þurfti þess með.
Blessuð sé minning Vilborgar
systur minnar.
Björn Þórarinsson.
Minning:
Eyjólfur Viðar
Agústsson, Bjólu
Fæddur 4. mars 1943 .
Dáinn 11. mars 1981 ^ÉMÉI
„Gekk «'k þar um Karrta
sem Kráðrarilminn laicAi
frá mold og bjarkarbloðum
<>K hlómum ótal landa.
Þá var drottins daicur
<>K dásamleKt að anda.“
Hinn 11. mars sl. barst sú
harmafregn, að traustur vinur og
nágranni, Eyjólfur Ágústsson í
Bjólu í Djúpárhreppi, væri látinn,
aðeins 38 ára að aldri.
Eyjólfur var fæddur 4. mars
1943, sonur hjónanna Ágústar
Einarssonar, bónda á Bjólu og
Ingveldar Jónsdóttur. Hann var
yngstur 8 systkina, ólst upp í
föðurhúsum að Bjólu og átti þar
heimili sitt til dauðadags. Sem
unglingur vann hann á búi for-
eldra sinna, en gerðist síðar
starfsmaður við ýmsar verklegar
framkvæmdir, m.a. við Sigöldu og
Þórisvatn og síðari ár við Hraun-
eyjafoss. Frá 1972 var Eyjólfur
fastur starfsmaður fyrirtækis Ell-
erts Skúlasonar og gegndi í þess
þágu vandasömu ábyrgðarstarfi.
Éyjólfur Ágústsson tók virkan
þátt í félagsstörfum Verkalýðsfé-
lagsins Rangæings og var þar
virtur og traustur félagsmaður.
Hann var varaformaður Rang-
æings á árunum 1971 til 1975 og
sat í fulltrúaráði Lífeyrissjóðs
Rangæinga frá stofnun sjóðsins.
Þá gegndi hann ýmsum öðrum
trúnaðarstörfum fyrir verkalýðs-
félagið og átti m.a. sæti í trúnað-
arráði þess. Öllum, sem unnu með
Eyjólfi, er hann minnisstæður
m.a. vegna eðlislægrar prúð-
mennsku og ábyrgðar við þau
störf sem hann gegndi, hvort sem
um var að ræða atvinnu eða
félagsmálastörf.
Ljóst mun það hafa verið nán-
ustu ættingjum Eyjólfs, að hann
gekk ekki heill til skógar og sama
dag og hann lést átti hann að
mæta til hjartarannsóknar.
Aldrei gætti þess, að hann hlífði
sér við störf eða gerði þennan
sjúkdóm að umræðuefni. Eyjólfur
var hæglátur maður sem flíkaði
ekki tilfinningum sínum og hjá
honum gætti þess trausts og
þeirrar staðfestu sem öfluðu hon-
um margra góðra vina.
Sæti Eyjólfs í ábyrgðarstörfum
og félagsmálum verður vandskip-
að. Hann var í blóma lífsins þegar
hann lést og það mun taka vini
hans og samstarfsmenn langan
tíma að átta sig á því, að hann er
ekki lengur meðal þeirra.
Innileg samúð er vottuð systkin-
um Eyjólfs og sérstaklega aldraðri
móður, sem hann reyndist svo
nærgætinn og traustur.
Stjórn Verkalýðs-
félagsins Rangæings
lorgcin
i Kane
Ný Morgan
Kane-bók
er komin út
ÚT ER komin 25. bókin i bóka-
flokknum um Morgan Kane og
heitir hún „Coyotéros, Sléttuúlf-
ar“.
Á bókarkápu segir m.a. svo:
„Maðurinn, sem kom aðvífandi
var Morgan Kane. Staðurinn: San
Carlos — verndarsvæðið í Ari-
zona ... Viðfangsefnið: Mannrán
... Árangur: Blóðugur bardagi
við þrjá leigumorðingja og einn
indíána-umboðsmann, sem
reyndist rakið ómenni ... En
þetta var aðeins upphafið.“

Dregið í hagp-
drætti HRFÍ
DREGIÐ var í happdrætti HRFÍ
17. marz sl. Vinningsnúmer hafa
verið innsigluð hjá borgarfógeta í
Reykjavík. Númerin verða birt
mjög fljótlega. Þeir, sem hafa
óselda miða undir höndum, eru
beðnir að gera skil hið allra fyrsta.