Morgunblaðið - 27.10.1981, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. OKTÓBER 1981 37
Qpið bréf til Kópavogsbúa
Menntaskóli í Kópavogi
eftir IngólfA. Þor-
kelsson, skólameistara
Ýtt úr vör vid
erfiðar aðstæður
Við allmikla erfiðleika var að
etja, þegar Menntaskólinn í Kópa-
vogi hóf starf sitt 1973. Er skólinn
var settur í fyrsta skipti, flutti þá-
verandi menntamálaráðherra,
Magnús T. Ólafsson, ávarp og
sagði m.a.:
„Það hefur verið ánægjulegt að
vinna að því með bæjarstjóra
Kópavogskaupstaðar, bæjar-
stjórn, fræðslustjórum fyrrver-
andi og núverandi og fræðsluráðs-
mönnum að hrinda í framkvæmd
hugmyndinni um menntaskóla-
kennslu í byggðarlaginu. Ýmsa
erfiðleika hefur þurft að yfirstíga
til að komast í þann áfanga sem
náð er í dag, en með góðum vilja,
einbeitni, ráðsnilld og tilhliðrun-
arsemi margra aðila, sem of langt
yrðu upp að telja, hefur tekist að
ráða fram úr margskonar vanda,
þannig að við má una að sinni."
Ráðherra átti kollgátuna, ýmsa
erfiðleika þurfti að yfirstíga,
margan vanda varð að leysa, bæði
fyrir og eftir að skólanum var
formlega komið á fót, en það var
gert í ofanverðum júnímánuði
1973. Starf skólans skyldi hefjast í
septembermánuði, tveim mánuð-
um eftir að skólameistari var
skipaður til starfa. Ágætt hefði
verið að fá tvö ár til undirbúnings,
og vel hefði mátt sætta sig við eitt.
En tveir mánuðir voru það, klippt
og skorið. Skólastofnuninni varð
ekki frestað. Svo ákaft var kallað
á menntaskóla í Kópavogi, svo
brýn var þörfin orðin.
Um mánaðamótin júní—júlí
1973 var hvorki ákveðið, hve mik'ið
húsnæði fengist í Kópavogsskóla
— en þar hefur skólinn verið til
húsa frá því starf hans hófst — né
var það vitað, hve stórt það þyrfti
að vera, því að um nemendafjöld-
ann var allt á huldu. Allir
menntaskólar í landinu, utan hinn
nýstofnaði skóli í Kópavogi, höfðu
að miklu eða öllu leyti skipulagt
starfsemi sína fyrir skólaárið
1973—’74, m.a. ráðið kennara til
starfa. Sökum kennaraskorts, sem
þá var meiri en nú, var mikil sam-
keppni milli skóla að fá sem hæf-
asta kennara til starfa. Augljóst
er, að án nemenda verður enginn
rkóli. Ákvörðunin um stofnun
skólans var tekin svo seint á ár-
inu, að nemendur í Kópavogi, sem
hugðust stunda menntaskólanám,
höfðu sótt um skólavist í Reykja-
vík.
Ég skal játa það, að mér fannst
ábyrgðin hvíla þungt á mér þessa
sumardaga 1973 — ábyrgðin á
þessari nýju menntastofnun, sem
hafði ekkert endanlega ákveðið
húsnæði, enga kennara, og ótrú-
legt en satt, enga nemendur. Slík-
ar aðstæður við skólastofnun eru
þó ekkert einsdæmi á íslandi, og
segir það sína sögu. Mér var ekk-
ert vandara um en öðrum, og ekki
dugði að víla verkefnið fyrir sér,
heldur snúa sér ótrauður að því.
Húsnæðismálin leystust furðu
fljótt til bráðabirgða. Kennara
tókst að útvega á einni viku, en
ekki var það fyrirhafnarlaust, og
varð að seilast eftir sumum inn í
aðra skóla. Þannig fékkst sá stofn
í kennaraliðið, sem ennþá starfar
við menntaskólann. Það'má með
sanni segja að góðir kennarar séu
burðarásar hvers skóla.
Nemendur létu ekki á sér
standa. Obbinn af þeim, sem sótt
höfðu um skólavist annars staðar,
kom með umsóknir sínar eða sendi
þær til skólans í júlímánuði — og
var það vissulega mesta gleðiefn-
ið. Tveir árgangar hófu nám í
skólanum, því að menntadeild
hafði verið starfrækt við Víghóla-
skóla veturinn 1972—’73. Oþarft
er að rekja þetta nánar. Skólinn
komst á legg og var settur við há-
tíðlega athöfn að viðstöddu fjöl-
menni 22. september 1973 í Fé-
lagsheimili Kópavogs. 110 nem-
endur innrituðust í skólann.
2. grein
Stefnan mörkuð
Samþykkt bæjarstjórnar
í öndverðum júlímánuði ræddi
ég við menntamálaráðherra og
Sigurjón Inga Hillaríusson, bæj-
arfulltrúa, um framtíðarskipulag
menntaskólans og vorum við á
einu máli um að skólinn yrði með
fjölbrautasniði í framtíðinni. Um
þetta efni sagði ráðherra við
fyrstu skólasetningu:
„Þegar stofnun menntaskóla í
Kópavogi var afráðin, var það ein-
dregið og samdóma álit mennta-
málaráðuneytisins, bæjarstjórnar
og fræðsluyfirvalda Kópavogs, að
þessi skólastofnun skyldi verða
upphaf þróunar að fjölbrauta-
skóla.“
Sumarið 1974 skipaði ráðherra
byggingarnefnd, er skyldi sam-
kvæmt skipunarbréfi „gera tillög-
ur um framtíðarskipulag mennta-
skólans í Kópavogi sem fjölbraut-
„Ég skal játa það, að mér
fannst ábyrgðin hvíla þungt á
mér þessa sumardaga 1973
— ábyrgðin á þessari nýju
menntastofnun, sem hafði
ekkert endanlega ákveðið
húsna'ði, enga kennara, og
ótrúlegt en satt, enga nem-
endur. Slíkar aðstæður við
skólastofnun eru þó ekkert
einsdæmi á Islandi, og segir
það sína sögu. Mér var ekk-
ert vandara um en öðrum, og
ekki dugði að víla verkefnið
fyrir sér, heldur snúa sér
ótrauður að því.“
askóla og um byggingu fyrir skól-
ann.“ I nefndinni áttu sæti: Andri
Isaksson, prófessor, Ingólfur A.
Þorkelsson, skólameistari (for-
maður), Jóhann J. Jónsson, bæj-
arfulltrúi, Páll Theódórsson, eðlis-
fræðingur, Stefnir Helgason, bæj-
arfulltrúi.
Eftir bæjarstjórnarkosningar
1978 tók Rannveig Guðmundsdótt-
ir, bæjarfulltrúi, sæti í nefndinni.
Nefndin hóf störf á öndverðum
vetri 1974—'75 og fjallaði fyrsta
árið mest um byggingu fyrir skól-
ann og staðsetningu hennar.
Skipulagsnefnd Kópavogskaup-
staðar gerði tillögu um það til
bæjarstjórnar á fundi 18. desem-
ber 1974, að menntaskólanum yrði
úthlutað byggingarrétti vestast á
miðbæjarsvæðinu, vestur undir
Borgarholti. Bæjarstjórn Kópa-
vogs fjallaði um framtíðarskipu-
lag skólans og byggingu fyrir
hann á fundi 13. febrúar 1975 og
samþykkti einróma eftirfarandi:
„Bæjarstjórn Kópavogs er sam-
þykk áliti byggingarnefndar
Menntaskólans í Kópavogi varð-
andi stærð skólans og framtíð-
arhlutverk.
1. Það er skoðun bæjarstjórnar,
að byggja eigi skólann upp í
áföngum, fyrst er hreinan
menntaskóla, sem síðar þróist í
menntaskóla með fjölbrauta-
sniði, sem geti rúmað 600—700
nemendur. Þessi stærð skóla er
hagstæð hámarksstærð með til-
liti til yfirsýnar, stjórnunar og
samvinnu nemenda og kennara.
Gera þarf áætlun um þróun
skólans.
2. Bæjarstjórn fagnar því, að
Benjamín Magnússon, arkitekt,
verði ráðinn til starfa með
byggingarnefnd. Bæjarstjórn
getur ekki tekið afstöðu til að-
ildar bæjarins að fjölbrauta-
skóla á þessu stigi. Endurskoða
þarf kostnaðarþátttöku sveitar-
félaga og ríkissjóðs í byggingu
og rekstri fjölbrautaskóla frá
því sem nú er og tryggja sveit-
arfélögum nýjan tekjustofn til
að standa undir þátttöku þeirra
í fjölbrautaskólum.
3. Bæjarstjórn hefur samkvæmt
tillögu skiþulagsnefndar út-
hlutað menntaskólanum bygg-
ingarrétti vestur undir Borg-
arholti í samræmi við áður gef-
in fyrirheit. Stærð og staðsetn-
ing byggingarinnar miðast við
500—600 nemenda skóla eða
gólfflatarstærð 4000—5000 m* 1 2.
En lóðin hefur ekki endanlega
verið afmörkuð. Bæjarstjórn
leggur mikla áherslu á, að skól-
inn veröi á rrriðbæjarsvæðinu í
nánum tenglum við umhverfið.
Þarfir nemenda og almennings
fara að nokkru leyti saman, t.d.
hvað snertir menningarlega og
félagslega þjónustu. Sem dæmi
má nefnn fræðslu fullorðinna,
bókasöfn, æskulýðsstarfsemi og
almenna félagsstarfsemi. Bæj-
arstjórnin vekur og athygli á
því, að umræddur staður er
einkar hagstæður miðað við
samgöngur. Samkvæmt fram-
ansögðu samþykkir bæjar-
stjórn að ve'ta skólanum auk-
inn byggingarrétt á miðbæj-
arsvæðinu, ef þess gerist þörf
— svo og úthluta honum lóð-
(um) annars staðar síðar meir,
ef nauðsyn krefur vegna nýrra
starfshátta."
Bréf rádherra
Algjör samstaða
Með þessari einróma samþykkt
bæjarstjórnar á öndverðu ári 1975
var stefnan mörkuð um framtíð-
arhlutverk skólans, stærð hans og
staðsetningu. Skólinn skyldi
byggður upp í áföngum, fyrst sem
menntaskóli, er síðar þróaðist í
fjölbrautaskóla. Bæjarstjórn lagði
mikla áherslu á að byggt yrði yfir
starfsemi skólans á miðba'jar-
svæðinu.
Við stjórnarskiptin á ofanverðu
ári 1974 varð Vilhjálmur Hjálm-
arsson menntamálaráðherra.
Bæjarstjórn og byggingai nefnd
ræddu ítarlega við hann og full-
trúa hans í menntamálaráðuneyt-
inu um framgang málsins. Niður-
staðan af þeim viðræðum birtist í
eftirfarandi bréfi, er ráðherra af-
henti skólameistara við hátíðlega
athöfn í Kópavogskirkju, þegar
fyrstu stúdentarnir brautskráðust
frá Menntaskólanum í Kópavogi
22. maí 1976:
Hrunamannahreppur:
Svóra Ijmgholti, 15. októher.
í GÆK komu þeir fimm menn sem
fóru í þriðju og síðustu leit,
svonefnda eftirleit, til byggða. Voru
þeir sex daga á fjöllum en hér taka
leitir sex daga og er sntalað inn að
Hofsjökli. Mennirnir fundu sex
kindur, höfðu gott skyggni og gott
færi en þeir þurftu að síga í Kerl-
ingargljúfur eftir lambi.
Aðeins þaulvanir menn veljast
jafnan til að fara í eftirleit því
„í framhaldi af viðræðum í
Kópavogi föstudaginn 9. april tek-
ur ráðuneytið frani:
Við stofnun Menntaskólans í
Kópavogi var áformað að hann
sk.vldi verða fjölbrautaskóli. Þeg-
ar hafist verður handa um bygg-
ingu skólahúss ber að hafa þetta í
huga þá fjallað verður um skipt-
ingu stofnkostnaðar milli ríkis og
sveitarfélaga. Fyrst um sinn
greiðir ríkissjóður kostnað við
hönnun og undirbúning svo sem
uni almennan menntaskóla væri
að ræða.
Þetta ráðuneyti hefir þegar
samþykkt að ráða Benjantín
Magnússon, arkitekt, til að starfa
með byggingarnefndinni.
Ráðuneytið samþykkir að skól-
anum verði valinn staður á mið-
bæjarsvæði Kópavogs austan
Kópavogskirkju. Tryggð verði
nægilega stór lóð á Auðbrekku-
svæðinu fyrir verknámsþætti
skólans, verksta'ði, véla- og tækja-
hús o.s.frv. Þörf skólans fyrir
íþróttahúsnæði verði fullnægt i
tengslum við heildarlausn á þörf-
um skóla og almennrar íþrótta-
starfsemi í Kópavogi. Verður bæj-
arstjórn og byggingarnefnd að
skilgreina þessa þætti nánar áður
en ráðuneytið tekur endanlegar
ákvarðanir um þá í einstökum at-
riðum.
Hönnun mannvirkja miðast við
allt að 700 manna skóla en ráðu-
neytið gefur nánari fyrirmæli uni
þetta atriði að höfðu samráði við
byggingarnefnd.
Leggja ber kapp á að haga
hönnun þannig, að unnt verði að
b.vggja í áföngum, sem hver um
sig geti komið að notum fyrir
skólastarfið, sem nú fer fram í
skammtímahúsnæði."
Vilhjálntur Hjálmarsson
(sign)
Birgir Thorlacius
(sign)
Eins og glóggt má sjá af þessu
bréfi náðist algjör samstaða með
ráðuneyti og sveitarfélagi um
þetta mikla framfaramál. Það var
mér óblandin ánægja að vinna að
framgangi þess með fyrrnefndum
ráðherrum, bæjarstjórn og bygg-
ingarnefnd. Þá ríkti einhugur og
stórhugur í skólamálum í Kópa-
vogi.
alira veðra er von, en fyrir hefur
komið að veður og ófærð hafi
hamlað leit. Einn eftirleitar-
manna fór nú tuttugusta haustið í
röð, en það er Magnús Gunn-
laugsson í Miðfelli.
Nú er einnig búið að leita afrétt-
inn úr flugvél og má því segja að
allar fjárleitir hafi gengið vel í
Hrunamannahreppi í haust.
Sig. Sigm.
Fundu sex kindur
í eftirleitunum