Morgunblaðið - 28.11.1981, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1981
Hulda Valtýsdótt-
ir í öruggt sæti
Nú um helgina velja sjálf-
stæðismenn í Reykjavík fram-
bjóðendur til borgarstjórnar-
kosninga. Það val verður að
takast eins vel og kostur er,
allra hluta vegna. Fjöldi ágætis
fólks gefur kost á sér og því
augljóst að valið er vandasamt.
Þeir, sem starfað hafa um
áratugaskeið í nánu sambandi
við borgarfulltrúa, ættu að
hafa yfirgripsmikinn saman-
burð á störfum borgarstjórnar-
manna og gera sér ljósa grein
fyrir því, hverjir kostir þá helst
mættu prýða. Endurnýjun í
hópi borgarfulltrúa er eðlileg
og nauðsynleg, svo fremi hún sé
ekki einhver útþynning. í stað
góðra þurfa helst að koma
betri.
Það er mikið lífslán að kynn-
ast góðu, vel hæfu og skiln-
ingsríku fólki, jafnvel þó kynn-
in séu úr nokkurri fjarlægð.
Það er ánægjulegt að fylgjast
með störfum vel vinnandi fólks.
Sjá þau blómgast og bera
ávöxt. Oft er slíku hæfileika-
fólki tamara að vinna að hugð-
arefnum sínum, en baða sig í
ljósi verka, sem aðrir hafa e.t.v.
unnið. Einurð og festa samfara
hógværð og sáttfýsi eru eigin-
leikar, sem hvað mikilsverðast-
ir eru þeim, sem fyrir fjöldann
vilja vinna. Haldgóð þekking á
viðfangsefni og fjölþætt
menntun, þá ekki síst sú, sem á
llulda Valtýsdóttir
starfsreynslu byggist er og
nauðsynleg þeim, sem til for-
ystu eru valin.
Hulda Valtýsdóttir hefur að
mínu mati og margra annarra,
er til þekkja, til að bera þá
kosti, sem bestir mega prýða
fulltrúa í borgarstjórn. Störf
hennar að menningar- og fram-
faramálum á fjölmörgum svið-
um eru slík, að engum leynist
að þar fer saman óvenjuleg
starfsorka og hæfileiki til
skipulags. Ella hefðu þau störf,
sem henni hafa verið falin ekki
orðið eins farsæl sem raun ber
vitni.
Svo eitthvað sé nefnt, vil ég
minna á það, sem einu nafni
mætti kalla ræktunarstörf, þar
sem hlúð er að veikum gróðri í
víðtækum skilningi. Svo sem I
Barnaverndarnefnd Reykjavík-
ur, í Kvikmyndaeftirliti ríkis-
ins, sem fyrst og fremst er til
verndar viðkvæmum tilfinning-
um yngstu kynslóðarinnar, um-
sjón með menningar- og
skemmtiefni fyrir börn í barna-
tímum Ríkisútvarpsins og í for-
ystusveit skógræktarfólks í
áraraðir. En þetta er aðeins
einn þáttur margvíslegra og
merkra starfa þeirra, sem
Hulda hefur lagt á gjörva hönd.
Þegar valdir eru frambjóð-
endur til borgarstjórnar, ættu
þeir, sem velja, að hugsa sem
svo, að enginn skyldi þangað
erindi eiga annar en sá, sem
þar gæti, fyrir hæfileika sína,
skipað þar góðan sess. Engan
ætti að velja nema svo mikils
trausts væri verður. Á því er
enginn vafi, að Hulda Valtýs-
dóttir er þeim vanda fullkom-
lega vaxin.
Sjálfstæðismenn í Reykjavík
verða að vera þess meðvitaðir,
að aðeins samstillt einvalalið
getur aftur fært Sjálfstæðis-
flokknum meirihluta í borgar-
stjórn.
Hulda Valtýsdóttir í öruggu
sæti þess hóps er það sem stefna
ber að. Það yrði ótvíræður
styrkur, styrkur sem riðið gæti
baggamuninn.
Stefnum samhuga að því
marki.

Maöur sem óhætt
er að treysta
- eftir Auói Auóuns
Með borgarstjórnarkosningar á
næsta leiti í huga rifja nú margir
upp þá skemmtilegu staðreynd, að
ailt frá því á árum heimsstyrjald-
arinnar fram til síðustu borgar-
stjórnarkosninga valdi þáverandi
meirihluti sjálfstæðismanna í
borgarstjórn fjóra unga menn,
hvern á fætur öðrum, til að gegna
starfi borgarstjóra. Þessir ungu
menn, sem voru á aldrinum frá
32ja til 36 ára, þegar þeir urðu
fyrir valinu, höfðu forustu í mál-
efnum Reykjavíkur á mesta um-
brota- og framfaraskeiði í allri
sögu Reykjavíkur og leystu starf
sitt af hendi með miklum ágætum,
hlutu af vinsældir langt út fyrir
raðir sjálfstæðismanna.
Nú hefur syrt að í bili, en endur-
heimt meirihluta sjálfstæð-
ismanna í borgarstjórn er það
takmark, sem allir flokksmenn,
karlar og konur, verða að leggja
sig fram um að ná í kosningunum
í maí. Að því marki stefna sjálf-
stæðismenn enn með ungan fram-
bjóðanda, Davíð Oddsson, í fylk-
ingarbrjósti sem borgarstjóraefni.
Vitaskuld duga ekki þau rök ein,
að ekki eigi að rjúfa þá hefð, sem
sjálfstæðismenn hafa skapað með
vali ungra borgarstjóra, þar þarf
meira að koma til, og það tel ég að
Davíð Oddsson hafi til að bera.
Orækastur vottur um hæfni hans
er mat þeirra, sem með honum
hafa unnið að borgarmálum, en
eins og öllum er kunnugt valdi
borgarstjórnarflokkurinn hann
einróma til forustu í sínum hópi.
Auður Auðuns
Hann hefur 8 ára reynslu sem
borgarfulltrúi, og hann er maður
sem óhætt er að treysta, það skyldu
menn hafa í huga í prófkjörinu.
Ég hefi í viðtölum við marga
sjálfstæðismenn undanfarna daga
orðið þess áskynja, að Davíð
Oddsson á mikil ítök í hugum eldri
jafnt og yngri manna, og jafn-
framt hefur annað glatt mig í
þeim samtölum. Menn gera sér í
vaxandi mæli ljóst, að það væri
hreinlega glapræði, ef sjálfstæð-
ismenn láta sér ekki skiljast að nú
er svo komið að við það verður
ekki unað, að hlutur kvenna verði
fyrir borð borinn í prófkjörinu.
Sjálfstæðismenn, bjóðum ekki
þeirri hættu heim.
Aðventukvöld í
Dómkirkjunni
Kirkjunefnd kvenna Dómkirkj-
unnar stendur fyrir hinu hefð-
bundna aðventukvöldi í Dóm-
kirkjunni nk. sunnudagskvöld,
29. nóv., kl. 20.30.
í meira en hálfa öld hefur
kvenfélag kirkjunnar staðið
fyrir samkomuhaldi á þessum
árstíma. Það hefur þróast í ár-
anna rás, og aðventukvöldin eru
fyrir löngu orðin viðburður, sem
þeir vilja ekki af missa, er þessu
hafa vanist.
Dagskrá hefur alltaf verið
mjög vönduð og að þessu sinni
flytur Vilhjálmur Hjálmarsson
fv. menntamálaráðherra ræðu
kvöldsins. Kolbrún Þórhalls-
dóttir les jólasögu, Camilla Söd-
erberg og Snorri Snorrason
leika gömul jólalög á blokk-
flautu og gítar, skólakór Kárs-
ness- og Þinghólsskóla syngur
undir stjórn Þórunnar Björns-
dóttur og Dómkórinn syngur
undir stjórn dómorganistans,
Marteins H. Friðrikssonar, sem
einnig leikur einleik á orgelið.
Dómkirkjuprestarnir koma
einnig við sögu og formaður
Kirkjunefndar kvenna, Dag-
björt G. Stepensen, flytur
ávarp.
Aðventan á að vera okkur
undirbúningstími fyrir jólahát-
íðina. Henni ber að minna á sí-
endurtekna komu Krists inn í
mannlífið til að göfga það og
bæta. — Þessi hefðbundna
kvöldstund við upphaf aðventu í
hinum aldna helgidómi hefur
ætíð gefið okkur, sem þangað
sækjum, fyrstu ómana af jóla-
boðskapnum, eitthvað það, sem
lyftir hug og sál og beinist jafn-
framt inn á við, — dýpkar skiln-
inginn á því, hvað það hefur að
segja fyrir mannlífið, að Krist-
ur kemur.
Ég er þess fullviss, að svo
muni enn verða. Því hvet ég til
kirkjugöngu, hvet Dómkirkju-
fólk að fjölmenna til kirkju
sinnar á sunnudagskvöld kl.
hálfníu. Allir, sem jólin þrá og
boðskap þeirra, eru þangað
boðnir velkomnir í bæn um, að
þeir megi sækja sér þangað
eitthvað það sem líf og starf er í
þörf fyrir og fæst hvergi frekar
en í boðskap aðventu og jólahát-
íðar.
I»órir Stephensen
Hvar standa Reykvíkingar
gagnvart húsnæðismálum?
- eftir Hilmar
Guólaugsson
„Reykvíkingar vilja eiga
sitt eigid húsnæði, og borgar
yfirvöld eiga að gera sitt til
að gera þeim það sem auð-
veldast.“
Á því hálfa fjórða ári sem liðið
er af stjórnartima vinstri meiri-
hlutans í Reykjavík, hefur honum
tekist að koma húsnæðismálum
stórs hluta Reykvíkinga í algert
óefni. Það er því af mörgu að taka,
er rætt er um úrbætur í húsnæð-
ismálum borgarbúa, en ég ætla að
einskorða mig við örfá atriði.
Lóðaframboð hefur stór'.ega
minnkað í tíð vinstri meirihlut-
ans. Sem dæmi má nefna, að á
árunum 1979 til 1981 var úthlutað
til jafnaðar lóðum undir 352 íbúð-
ir á ári. Þetta er meira en helm-
ings minnkun frá stjórnartíð
Sjálfstæðisflokksins, því á árun-
um 1970 til 1978 var úthlutað til
jafnaðar lóðum undir 715 íbúðir á
ári.
Þessari öfugþróun verður að
gjörbylta, og það gerist ekki með
því að byggja á útivistarsvæðum
borgarbúa, hvorki við Rauðavatn
né á grænu svæðunum inni í borg-
inni sjálfri. Sú staðreynd ein, að
láta sér detta í hug að byggja
íbúðarhverfi ótilneyddur í 130
metra hæð yfir sjávarmáli, lýsir
best ráðleysi og dáðleysi meiri-
hluta vinstri manna í borgar-
stjórn.
Hausinn beit þó vinstri meiri-
hlutinn af skömminni, er hann tók
upp á því að kaupa gamlar íbúðir
til þess að leigja út. Ég er kannski
tregur til, en mér er ómögulegt að
skilja, hvernig það leysir húsnæð-
isvanda Reykvíkinga, að borgin
kaupi til útleigu íbúðir, sem aðrir
Reykvíkingar eru reiðubúnir til að
kaupa á frjálsum markaði, hvað
þá, ef borgin kaupir íbúðir, sem
þegar eru í leigu. Niðurstaðan
hlýtur að verða sú hin sama: Ein-
hver verður húsnæðislaus. Borgin
á nú þegar um 800 leiguíbúðir og
þar sem ákveðið hefur verið að
byggja fjölmargar eignaríbúðir á
félagslegum grundvelli, mun mik-
ill hluti þessara 800 leiguibúða
losna, er þær byggingar koma til
notkunar, því fjölmargir af leigj-
endum hjá Reykjavíkurborg hafa
þegar sótt um kaup á íbúðum í
verkamannabústöðum. Sé rétt
minnst á fjármálahliðina, þá er
sparnaður ekki ofarlega í huga
vinstri meirihlutans, þegar hann
vill kaupa og byggja í miklum
mæli íbúðir til útleigu. Þetta kem-
ur hvað gleggst fram, þegar á það
er litið, að við kaup á gömlum
íbúðum þarf að greiða strax helm-
ing kaupverðs, auk áhvílandi lána,
afganginn lánar Húsnæðisstofn-
un, við byggingu íbúða til útleigu
þarf Reykjavíkurborg að greiða
strax 20% byggingaverðs en 80%
fást að láni (en lán þarf auðvitað
að greiða), en við kaup íbúða
verkamannabústaða kemur aðeins
10% byggingakostnaðar í hlut
Reykjavíkurborgar. Það er því
augljóst, að það er Reykjavíkur-
borg mjög óhagstætt fjárhagslega
að stunda útleigu íbúða. Félags-
legar framkvæmdir eiga því að
vera á eignargrundvelli.
Lausnin á húsnæðisvandanum
er því aukin lóðaúthlutun og þá
ekki einvörðungu lóðaúthlutun til
félagslegra íbúðarbygginga.
Sú stefna núverandi borgaryf-
irvalda, svo ekki sé minnst á ríkis-
stjórnina, að auka félagslegar
íbúðarbyggingar að miklum mun á
kostnað bygginga á frjálsum
markaði, á litlu fylgi að fagna
nema í þeirra eigin herbúðum. Fé-
lagslegar íbúðarbyggingar eiga
vissulega rétt á sér að vissu marki,
en það er jafnvíst að of miklar
framkvæmdir af þeim toga spunn-
ar eru hættulegar þjóðfélaginu, og
þá ekki síst ef að þeim er staðið
eins og gert hefur verið, þ.e.a.s. að
byggja heilu hverfin af félagsleg-
um íbúðum. Þessum byggingum
þarf að dreifa um borgina og stór-
auka þarf úthiutun lóða til bygg-
inga á frjálsum markaði, bæði til
einkaaðila, byggingasamvinnufé-
laga og byggingameistara. Það er
nefnilega viðurkennd staðreynd,
þ.e.a.s. af öllum nema vinstri
mönnum, að Reykvíkingar vilja
eiga sitt húsnæði, og borgaryfir-
völd eiga að gera sitt til að gera
þeim það sem auðveldast.
Punktakerfið illræmda hefur
sannað tilgangsleysi sitt í reynd.
Við síðustu lóðaúthlutun borgar-
innar í Fossvogi og á Öskjuhlíð
neyddust höfundar punktakerfis-
ins til að undanskilja þó nokkrar
lóðir þessari margrómuðu „pat-
entlausn". Síðar túlkaði forseti
borgarstjórnar þessa uppgjöf sem
„sveigjanleika punktakerfisins".
Þetta kerfi, sem er allt mælt á
kvarða, er eins ómannlegt og
mögulegt er, ekkert tillit tekið til
annarra aðstæðna en búsetu í
Reykjavík, þröngbýlis og leigu. Jú,
rétt er að geta þess að átta punkt-
ar fást fyrir hverja synjun lóða-
umsóknar, svo nú keppast allir við
að sækja um lóðir, þó svo þeir ætli
ekki að byggja, því það er jú um að
gera að safna punktum. Þetta
punktakerfi, sem á rætur sínar í
hinum fornu vistarböndum, þarf
að þurrka út hið allra fyrsta og
gleyma eins og hverri annarri
martröð, og meta hverja lóðaum-
sókn fyrir sig eftir verðleikum en
ekki mæla hana á kvarða punkta-
kerfisins.