Morgunblaðið - 29.01.1982, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1982
Pétur Jónatansson
bóndi - Minning
Fæddur 5. janúar 1894
Dáinn 14. janúar 1982
Hér með vil ég minnast Péturs
Jónatanssonar, bónda í Engidal,
Skutulsfirði með nokkrum orðum í
(jakklætisskyni.
Hann var fæddur 5. jan. 1894,
sonur Kristínar Kristjánsdóttur,
ættaðri frá Breiðafjarðareyjum og
Jónatans Jenssonar bónda að
Efstabóli, sem lengi var bátafor-
maður að Kálfeyri. Hann var ön-
firskrar ættar.
Öll bernskuár sín ólst hann upp
í Önundarfirði að Efstabóli í
Korpudal. Hann gekk þar í barna-
skóla í „Firðinum" að Efrihúsum.
Þar kynr.tist hann mörgum alda-
mótamönnum, á þeim árum í Ön-
undarfirði. Þekkti hann vel til
þeirra og átti marga kunningja
þeirra á meðal, meðan aldur og líf
leyfði.
Hann var þriðji yngstur af stór-
um systkinahópi, alls átta systk-
ina og var þeirra lengst heima hjá
foreldrunum. Um 14 ára aldurinn
flutti hann með fjölskyldu sinni að
Engidai í Skutulsfirði. Varð þá
nokkur breyting á búnaðarháttum
fjölskyldunnar. Byrjað var á
mjólkursölu til ísafjarðar. Batt
það nokkuð unga bóndasoninn til
ýmissar vinnu við mjólkursöluna,
t.d. að flytja mjólkina til kaupend-
anna á Isafirði. Gat það verið all
erfitt í illviðrum og snjókomu og
vetri til og miklum snjó. Oft varð
því að fara hestlaus og bera sölu-
mjólkina á bakinu. Þetta var því
einskonr skyldustarf og þjónusta
við neytendur mjólkurinnar og
heimili hans. Pétur vék ekki af
verðinum að hjálpa til við þetta
erfiða starf að bera mjólkina á
verstu dögum ársins út á ísafjörð.
Um nokkur ár var þetta hjálpar-
starf við foreidra hans en seinna
féll ábyrgðin á hann sjálfan, þegar
faðir hans hætti, en það mun hafa
verið um 1920.
1927 byrjaði ísafjarðarbær
ræktun og kúabúskap í Tungu í
Skutulsfirði. Eignaðist bærinn þá
„Fordson“ dráttarvéi í sameign
við Búnaðarfélag Eyrarhreþps.
Vélanotkun við ræktun var mikil
nýjung og höfðu bæendur í Eyr-
arhreppi oft daglega kynningu af
störfum og getu hennar við rækt-
unina. Við það varð vakning er
vakti löngun hjá bændum að hefja
ræktunarstörf. Þeir sáu í hilling-
um framtíð sína, slétt og stærri
tún með meira grasi, meiri hey-
forða. Pétur tók til við ræktunina
meö gætni og vandvirkni, eignað-
ist stórt tún og miklar húsbygg-
ingar yfir heimafólk sitt hey og
búpening allan.
Hann var alltaf styrkur starfs-
maður í Búnaðarfélagi Eyrar-
hrepps, lengi ritari þess félags-
skapar og annarra samtaka
bænda, um pöntun áburðar og
fleira, enda var það einskonar
Systir okkar. + HULDA ÞÓROARDÓTTIR,
Veltusundi 3,
lést i gær. Lílja Þórðardóttir og Geir Þórðarson.
+
Móöir mín,
GUÐRUN JÓNSDÓTTIR,
Flókagötu 12,
lést í Borgarspítalanum 27. janúar.
Jóna Gissurardóttir.
+
Utför eiginmanns míns og fööur okkar,
PÁLS STEFÁNSSONAR,
Borganesi,
veröur gerö frá Borganeskirkju laugardaginn 30. janúar 1982 kl.
14.00.
Jakobína Hallsdóttir,
Hallur Pálsson, Vigdís Pálsdóttir.
t
Minningarathöfn um
SIGRÍÐI JÓNSDÓTTIR
frá Heimagötu 22, Vestmannaeyjum,
sem andaöist 22. janúar sl. fer fram frá Fossvogskirkju laugardag-
inn 30. janúar kl. 10.30 árdegis. Jaröarförin fer fram frá Breiöa-
bólstað i Fljótshlíö kl. 15.00 sama dag.
Steinunn Siguröardóttir, Jón Hjaltason.
köllun til hans að rita það sem á
dagskrá var hverju sinni, vegna
snilldarfagurrar rithandar hans,
þegar hann tók sér penna í hönd.
Síðastliðin rúm 20 ár hef ég að-
allega kynnst honum, síðan As-
valdur sonur minn giftist Gerðu
dóttur hans, því að hver jól hafa
sýnt mér þessa ágætu, fögru og
fágætu skrift hans á jólakortum
til mín. Og hin síðustu jól 1981, er
engin afturför. Skriftarlínan líður
áfram bein og óhikandi. Sagt er að
út úr skrift flestra manna megi
lesa innri mannkosti hans, stað-
festu, vilja og fegurð í framkomu
og háttum. Þessi nefndu skriftar-
einkenni sanna mér og segja að er
sönn og lýsa manninum Pétri rétt
eftir framkomu hans við mig og
heimili sonar míns og dóttur hans
á liðnum 20 árum. Þannig munu
fleiri mæla.
Að eðlisfari var Pétur félags-
lyndur, vel söngvinn, hressilegur
og kátur í ávarpi bæði í fæðu og
riti. Við spilaborð meðal kunn-
ingja naut hann sín vel, spilaði
ungur á harmoniku og var þá
hrókur alls fagnaðar að hefja
dansgleðina með söng og gaman-
vísum, en nú er skarð fyrir skildi,
og hans áreiðanlega saknað.
Það vitum við öll, að þegar rætt
er um einn og einn mann og leiðin
farnast vel áfram í harðri lífsbar-
áttu og sigrar hafa unnist í störf-
um við atvinnumálin og barna-
uppeldi, þá er oftast viljug og
styrk hönd sem hjálpar, vinnur
með og iéttir allt erfiðið. Þá er
mér í huga kona Péturs í Engidal,
hún Munda, Guðmunda Katarín-
usardóttir frá Arnardal. Munda er
ein sérstæðasta dugnaðarkona
sem ég hef heyrt um og kynnst.
Kraftur hennar og kapp við hvaða
starf sem var t.d. taka orf og ljá
og slá lengi dags. Taka hamar og
negla fjalir með bónda sínum,
þegar húsbyggingar stóðu yfir og
annað er unnið var daglega, hvort
sem var að aka dráttarvél eða bíl.
Slík algild elja, sem henni hefur
verið gefin, kraftur og umhyggja,
fyrir öllu á heimili sínu, verður
aldrei oflofuð eða ofþökkuð.
Börn þeirra hjóna voru fjórar
dætur: Kristín gift Gunnari
Hjartarsyni, Isafirði. Þeirra son-
ur: Gunnar Þór. Sólveig, dáin 1964
var gift Jóhanni P. Ragnarssyni,
Isafirði (Tungu). Börn þeirra:
Guðrún og Guðmundur Jens. Við
fráfall Sólveigar var mikill harm-
ur kveðinn að Engidalsheimilinu,
eiginmanni hennar, börnum og
öllum sem hana þekktu, en hún
var mikilhæf efniskona og hátt-
prúð. En minning hennar lifir í
börnunum þeirra góðu, ömmunni
Guðrúnu Hjaltadóttur, er gekk
þeim í móðurstað svo og vininum
trausta Jóhanni Pétri, sem ætíð
hefur reynst þeim Engidalshjón-
um sem besti sonur og ævinlega
reiðubúinn til hjálpar þegar á
þurfti að halda. Gerða, gift Ás-
Magnús Jóhannsson
Uppsölum - Minning
Mig langar að kveðja afa minn
með nokkrum orðum, Magnús afa
minn sem ég sá ekki oft, vegna
þess hve langt var á milli okkar.
En þegar hann kom til okkar fjöl-
skyldunnar og við töluðum saman
fann ég að mér leið vel með honum
og að okkur þótti vænt um hvort
annað.
Hann gisti alltaf í mínu her-
bergi þegar hann kom til okkar og
þar inni sátum við oft saman og
sögðum hvort öðru ýmislegt. Hann
sagði mér oft frá Ásthildi ömmu
og hvað hann hiakkaði til að fara
til hennar og sjá hana aftur. En til
þess þurfti hann að fara langan
veg. Veginn sem afi minn er búinn
að ganga núna.
Eg veit að afa líður betur í fal-
legri veröld kærleikans en sem
gamall maður á elliheimili sem
bíður eftir hvíldinni eftir að hafa
stigið mörg sporin á misþýfðum
jarðvegi lífsins og þess vegna trúi
ég því að hann sé hamingjusamur
maður í nýrri, fallegri veröld við
hlið ömmu minnar sem ég veit a
hann þráði að hitta.
Berglind Þórsteinsdóttir
Þessar fátæklegu hugleiðingar
verða vart meira en kveðja til
tengdaföður míns, Magnúsar Jó-
hannssonar, fyrrverandi bónda á
Uppsölum í Eiðaþinghá, en hann
lést á sjúkrahúsinu á Egilsstöðum
þann 21. þ.m. á 95. aidursári.
Magnús var fæddur 6. desember
1887. Hann var elstur barna
þeirra Ingibjargar Bergmann
Þorsteinsdóttur og Jóhanns
Magnússonar, pósts og bónda er
þá bjuggu á Innri-Drápuhlíð í
Helgafellssveit. Magnús var lið-
lega 16 ára þegar faðir hans dó, og
þá lenti það í hans hlut að miklu
leyti, að styðja móður sína í upp-
eldi systkina sinna og búsýslu-
starfi. Það hefur sjálfsagt oft ver-
ið erfiðleikum háð á þessum tím-
um, þegar faðir og fyrirvinna féll
frá, að halda saman stórum
barnahópi og koma honum til
manns, en í þessu tilfelli hefur það
hjálpast að, að móðirin var
dugnaðarkona og börnin efniviður
í manndómsfólk, eins og þau síðar
urðu fulltíða. Af þessum systkina-
hópi eru nú eftir á lífi 6 bræður,
þeir Kristján, Valdimar, Guð-
mundur og Hinrik búsettur á
Snæfellsnesi og Hjörtur og Sigfús
í Reykjavík.
Árið 1915 kvæntist Magnús
konu sinni Ásthildi Jónasdóttur
frá Helgafelli í Helgafellssveit.
Ásthildur var yngst af börnum
þeirra Ástríðar Þorsteinsdóttur
og Jónasar Sigurðssonar er bjuggu
sinn búskap á hinu fornfræga og
fagra höfðingjasetri Helgafelli.
Ásthildur og Magnús hófu bú-
skap sinn í heimasveit sinni, fyrst
í Efrihlíð og seinna í Kljá.
Árið 1923 fluttu þau austur á
Fljótsdalshérað. Það var löng
flutningsieið milli Helgafellssveit-
ar og Héraðs á þeim tíma, miðað
við samgöngukerfi okkar þá.
Áræði þeirra og dugnaður hefur
ráðið ferðinni, og vonin um betri
lífsmöguleika á nýjum stað hefur
tvímælalaust ýtt undir þennan
búferlaflutning þeirra hjóna með
3 ung börn sín.
+
Aluóarþakkir sendum við öllum þeim, sem sýndu okkur samúð og
vinsemd við andlát og útför konu minnar og móöur okkar
SIGRÍDAR PÁLSDÓTTUR,
Traðarstíg 6, Bolungavík.
Jóhann Pálsson og börn.
+
Eiginkona mín,
INGUNN ÁGÚSTSDÓTTIR,
Eskihlið 6, Reykjavík,
lést hinn 27. þ.m.
Fyrir hönd vandamanna,
Ásmundur Pálsson.
valdi Guðmundssyni, Ástúni, Ingj-
aldssandi. Þeirra synir: Pétur
Ingi, Guðmundur Kristinn og Síg-
urður Brynjar. Katrín býr með
Þorbirni Sigfússyni, Reykjavík.
Hennar dætur: Helga Guðmunda
og Sólveig Sigríður.
Ennfremur ólu þau upp dóttur-
dóttur sína Helgu Guðmundu Sig-
urðardóttur til fullorðinsára. Gift
Jóni Arasyni, ísafirði. Einnig skal
minnast Sigurðar Herlufsen,
fyrrverandi tengdasonar hans,
fyrir sérstaka umhyggju og alúð
við Pétur í veikindum hans á spít-
ala í Reykjavík og prúða og inni-
lega framkomu hans allt til þessa
dags við þau hjón bæði.
Þegar maður kynnist dætrum
þeirra hjóna finnur maður þær
allar bera sterklega einkenni for-
eldranna. Þær höfðu allar náð feg-
urð handa hans í skriftinni og
styrk hennar í störfum og um-
hyggju allri.
Mörg börn voru löngum á heim-
ili þeirra, mest á sumrin. Eg hef
heyrt þau segja: „Ég vil vera í
Engidal hjá Mundu og Pétri." Pét-
ur átti og eitthvað gott í munninn
að gefa, einnig að klappa mjúklega
á koll þeirra og brosa um leið.
Slíkur var Pétur.
En nú er Pétur fallinn eftir 88
ára glímu daglegs lífs. Hann
komst heim úr síðustu för sinni
„utan úr bæ“. Heim í dalinn sinn,
sem hann þráði alltaf. Engidalinn.
Við sem þekktum hann þökkum
honum ágæt kynni, handtök og
bros hans á móttökustund í húsi
hans og ávarp allt.
Hann fer nú um fagra blómi-
vaxna Engidali í bústöðum al-
heims gæskuveru Guðdómsins.
Friður Guðs þig biessi.
Ég færi fyllstu samúðarkveðjur
til konu hans barna, tengdabarna
og barnabarna.
Guðmundur Bernharðsson
frá Ástúni.
Fyrsta árið á Héraði voru þau í
húsmennsku á Eyjólfsstöðum,
með tvo yngri börn sín, en það
elsta, Jóhann, fór að Eiðum til
Ásmundar Guðmundssonar skóla-
stjóra þar. Fyrsta barn þeirra
fæddist þeim á Eyjólfsstöðum árið
1924. Festa þau hjón kaup á Upp-
sölum í Eiðaþinghá og hefja þar
búskap og bjuggu þar allan sinn
búskap síðan. Uppsalir munu ekki
hafa verið neitt stórbýli þegar
Ásthildur og Magnús fluttu þang-
að, en samheldni þeirra og dugn-
aður var sprottinn af því, sem síð-
ar varð. Nú er þetta myndarbýli.
Ásthildur og Magnús áttu 13 börn,
fjögur þeirra létust í bernsku, en 9
hafa náð fullorðinsaldri og eru öll
manndómsfólk. Ég tel mér til
gæfu að hafa venslast þessu fólki.
Ásthildur og Magnús voru um
margt ólík, en fleira held ég þó að
hafi verið með þeim sameiginlegt,
góðar gáfur, ótæmandi dugnaður,
og viðkvæmir strengir og hjarta-
hlýja til samferðarmanna.
Magnús var nú hin síðari ár far-
inn að heilsu og þá er hvíldin
kærkomin.
Ásthildi konu sína missti hann
7. des 1968. Nú liggja leiðir þeirra
saman á ný, á braut hins ókomna.
Ég kveð Magnús Jóhannsson
með hjartans þakklæti fyrir sam-
fylgdina, hún er mér minnisstæð
og kær.
Ég og börn mín sendum börnum
hans innilegar samúðarkveðjur.
Ágúst H. Pétursson