Morgunblaðið - 30.05.1982, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. MAÍ1982
27
Verkafólk í Peoria mótmclti atvinnuleysi þegar Reagan heimsótti borgina.
700 manns misstu vinnuna þegar Busch haetti bjórframleiöslu í Peoria.
fjárlaga- og skattafrumvörpum
Reagans í gegnum fulltrúadeild-
ina og hefur unnið að samkomu-
lagi beggja flokka um fjárlaga-
frumvarpið í ár en með verri
árangri. John Schad, starfsmaður
á skrifstofu Michels í Peoria, sagði
að Michel hefði miklar áhyggjur
af atvinnuleysinu í borginni sem
er yfir 10% en styddi þó enn
stefnu forsetans.
„Það er alltaf sama fólkið sem
mótmælir hvert sem við förum,"
sagði Schad og virtist ekki hafa
tekið mótmæli verkalýðshreyf-
ingarinnar sérstaklega alvarlega.
„Efnahagslífið í Peoria hefur
ávallt verið gott vegna velgengni
Caterpillar," sagði hann. „Nú
gengur illa hjá þeim eins og öðrum
og það er hart að verða að taka
því. En vextir hljóta að fara að
lækka. Um leið og það gerist mun
eftirspurn aukast og atvinnu-
ástandið lagast. Við vonum auð-
vitað að það verði sem fyrst. Það
tekur tíma fyrir fólk að sjá að
betri tímar eru framundan en við
þurfum á því að halda fyrir kosn-
ingarnar í nóvember."
Flestir sem hafa misst vinnuna
hjá Caterpillar eru í verkalýðsfé-
lagi starfsmanna í bílaiðnaði,
UAW. Höfuðstöðvar 5. svæðis
UAW sem nær m.a. yfir Illinois og
Missouri eru í St. Louis. Jerry
Tucker, starfsmaður félagsins þar,
sagði að „óskaplegur fjöldi upp-
sagna" hefði átt sér stað. General
Motors-, Ford- og Chrysler-bíla-
fyrirtækin hafa öll verksmiðjur í
kringum St. Louis en þar hafa
18000 af 30000 verkamönnum
misst vinnuna. Vonir standa til að
atvinna aukist eitthvað á næstu
mánuðum þegar fyrirtækin bæta
við vöktum, en það er aðeins
spurning um í kringum 3000 störf.
Tucker sagði að atvinnuleysis-
bætur flestra væru uppurnar.
Fyrirtæki borga í atvinnuleysis-
sjóð sem hvert ríki hefur umsjón
með og leggja í sameiginlegan sjóð
hjá alríkisstjórninni. Þau draga
síðan atvinnuleysisbætur úr þess-
um sjóði. Bætur eru mjög misháar
eftir ríkjum en í Ulinois eru þær
130 dollarar á viku. Yfirleitt
greiða ríkin atvinnuleysisbætur í
26 vikur og bæta 13 vikum við á
svæðum þar sem atvinnuleysi er
mikið eins og í Illinois og Miss-
ouri. En þessar bætur gera þeim
sem hafa verið atvinnulausir í 2 til
3 ár lítið gagn.
„Margir hafa þurft að segja sig
á sveitina," sagði Tucker, „þeir
hafa misst allt sitt og þurft að
lýsa yfir gjaldþroti. Sumir hafa
leitað fyrir sér í öðrum atvinnu-
greinum, aðrir hafa reynt að
hljóta einhverja menntun eða
þjálfun og um 5% hafa flust úr
stað og reynt fyrir sér þar sem
atvinnu er að finna, í Texas eða
Oklahoma. Ég veit um konu sem
vann hjá General Motors og vinn-
ur nú í kolanámu. Fólk lifir á mat-
armiðum og tekur hvaða íhlaupa-
vinnu sem býðst. Þetta ástand
eyðileggur líf margra, það er eng-
um blöðum um það að fletta."
Bíla- og byggingariðnaðurinn
hefur orðið einna verst fyrir barð-
inu á kreppunni í Bandaríkjunum,
en miðstéttarfólk er smátt og
smátt að finna fyrir henni líka.
Eftirspurn eftir gömlum húsum
og notuðum bílum hefur t.d.
Salan í ár hefur hrapaó miðað við slema söhi hjá Caterpillar i fyrra.
minnkað verulega, svo fasteigna-
og bílasölur loka unnvörpum. Áð-
ur kom fram að matstaðir finna
fyrir kreppunni og Holly Weiler
sem vinnur á hótelinu í Peoria,
þar sem Reagan borðaði með fé-
lögum sínum, sagði, að hún hefði
það náðugra í vinnunni nú en áð-
ur. „Fólk hér í kring er vant að
hafa það gott,“ sagði hún, „það á
hús, tvo bíla og bát. En nú er hver
á fætur öðrum að missa vinnuna
og finnur ekkert í staðinn." Holly
sagði að báturinn væri fyrst seld-
ur og svo annar bíllinn. Sjálf sagð-
ist hún hafa það ágætt — hún
giftir sig um hvítasunnuna. Maður
hennar er bifvélavirki og hefur
nóg að gera um þessar mundir
þegar fáir hafa efni á að kaupa sér
nýjan bíl.
Charles Percy, öldungadeildar-
þingmaður repúblikana frá Illin-
ois, notaði tækifærið þegar Reag-
an heimsótti ríkið til að halda
fund með helstu repúblikönum
ríkisins í valdastöðu. Á1 Manning
blaðamaður í Springfield, höfuð-
borg Ulinois, var stórhneykslaður
á afstöðu fundarmanna til at-
vinnuleysis. „Þeir sátu þarna og
nöldruðu um fátækt fólk sem
nennir ekki að vinna,“ sagði hann,
„þeir virtust ekki hafa nokkra
hugmynd um hversu alvarlegt
ástandið er og hversu átakanlegt
og mannskemmandi það getur
verið að missa vinnuna. Efna-
hagsstefna Reagans hefur ekki að-
eins aukið erfiðleikana heldur hef-
ur niðurskurður hans á fjárlögum
minnkað atvinnuleysisbætur og
gert ríkjum erfiðara fyrir að
greiða þær.“
„Ég er hissa á hversu mikla þol-
inmæði fólk sýnir," sagði Mann-
ing. „Maður heyrir ekki minnst á
mótmæli. Um jólin sá ég um 200
manns standa í biðröð í 1 til 2
tíma til að fá ostbita gefins. Ég
furða mig enn á hversu rólynt
fólkið virtist vera.“ Ástæðan ligg-
ur kannski í því, eins og Tucker
hjá UAW benti á, að í bandarísku
þjóðfélagi er atvinna ekki réttur
hvers einstaklings. Fólk kemst
áfram í lífinu með því að leggja
sig fram og með sem minnstri að-
stoð frá ríkinu, a.m.k. á meðan
Reagan býr í Hvíta húsinu.
Reagan hlaut 50% atkvæða í 111-
inois í forsetakosningunum 1980.
Þrátt fyrir erfiðleikana virðist
fólk yfirleitt vera tilbúið að gefa
honum enn nokkurn tíma til að
sanna að stefna hans beri árang-
ur. „Þingið ætti að samþykkja það
sem hann leggur til,“ sagði Mel
Kennedy áður en hann fór og söng
„I Believe in You“. „Ef maður
hugsar ekki um annað en sjálfan
sig áfellist maður hann. En
ástandið í landinu öllu krefst ein-
hverra aðgerða og Reagan er á
réttri leið.“ — ab
Suzuki Fox er sterkbyggður og lipur jap-
anskur jeppi, sem hentar sérstaklega vel
fyrir íslenskar aðstæður
Byggður á sjálfstæðri grind.
Eyðsla 8—10 I pr. 100 km.
Hjólbarðar 195x15 — sportfelgur.
Hæö undir lægsta punkt 23 cm.
Stórar hleðsludyr að aftan.
Aftursæti sem hægt er velta fram.
4ra strokka vél, 45 hestöfl.
Hátt og lágt drif.
Beygjuradíus 4,9 m.
Þyngd 855 kg.
Rúmgott farþegarými m/sætum fyrir 4.
Verð kr. 106.000,00
(gengi 20/5 82)
Söluumboð:
Akranes:
Borgarnes:
Isafjörður:
Sauöárkrókur:
Akureyri:
Húsavík:
Reyöarfjörður:
Egilsstaöir:
Höfn í Hornafirði:
Selfoss:
Hafnarfjöröur:
Ólafur G. Ólafsson, Suöurgötu 62,
Bílasala Vesturlands,
Bílaverkstæöi ísafjaröar,
Bílaverkstæöi Kaupf. Skagfiröinga,
Bílasalan hf., Strandgötu 53,
Bílaverkstæöi Jóns Þorgrimssonar,
Bílaverkstæöiö Lykill,
Véltækni hf., Lyngási 6—8,
Ragnar Imsland, Miötúni 7,
Árni Sigursteinsson, Austurvegi 29,
Bílav. Guövaröer Elíass., Drangahrauni 2,
sími 93-2000.
simi 93-7577.
sími 94-3837.
sími 95-5200.
SÍmi 96-21666.
sími 96-41515.
sími 97-4199.
simi 97-1455.
sími 97-8249.
sími 99-1332.
simi 91-52310
Sveínn EgHsson hf.
Skeifan 17. Sími 85100