Morgunblaðið - 04.12.1982, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. DESEMBER 1982
Dr. Robert Jarvik með gervihjartað.
Gervihjarta-
þega líöur
„mjög vel“
Salt Lake ('ity, 3. denember. Al*.
MANNINUM, sem læknar í Banda-
ríkjunum græddu gervihjarta í, leið
„mjög vel“ i dag, að því er læknar
hans sögðu. Að vísu er ekki Ijóst
hvernig honum reiðir endanlega af
en allt lofar þó góðu enn sem komið
er.
Aðgerðin var gerð í gærmorgun
og stóðu að henni 15 skurðlæknar
undir stjórn dr. Williams C. Devr-
ies. Hjartaþeginn heitir Barney B.
Clarke, 61 árs gamall tannlæknir á
eftiriaunum. Að sögn talsmanns
læknanna munu næstu dagar skera
úr um hvernig til tekst, en einkum
óttast þeir sjúkdóma í kjölfar að-
gerðarinnar, t.d. lungnabólgu, og
blóðtappa. Clarke er með fullri
meðvitund og skilur allt sem fram
fer, en getur ekki tjáð sig þar sem
hann er með súrefnisslöngu tengda
við barkann.
Gervihjartað, sem grætt var í
Clarke, kallast Jarvik-7 eftir höf-
undi sínum, dr. Robert Jarvik. Það
er gert úr gerviefninu polyuretan
og er hjartslættinum stjórnað með
þrýstilofti. í Clarke slær það 112
slög á mínútu, en eðlilegur hjart-
sláttur dr. Devries sjálfs er hins
vegar 72 slög á mínútu. Sagði Devr-
ies, að þessi hraði hjartsláttur væri
ekki óeðlilegur með tilliti til aldurs
Clarkes og ástands.
„íslensk menning er nauðsynleg
Svíþjóð og Norðurlöndum ölluma
— segir Lennart Bodström, utanríkisráöherra Svíþjóðar,
sem kemur í opinbera heimsókn til landsins á mánudag
Stokkhólmi, 3. dosembor. Krá fróttaritara
Mbl., (10011000 Kagnarsdóttur.
„ÉG GET engu lofað, hvorki aukn-
um kindakjötsinnflutningi né að
við styðjum tillögur um að engar
kjarnorkusprengjur verði á Norð-
ur-Atlantshafi,“ sagði Lennart
Bodström, hinn nýi utanríkisráð-
herra Svíþjóðar, í viötali við Morg-
unblaðið, en hann kemur á mánu-
daginn í opinbera heimsókn til ís-
lands.
Bæði kindakjöt og kjarnorka
eru nýir-.,þættir í lífi Lennarts
Bodström, stjórnmál sömuleiðis,
hann er meira að segja nýgeng;
inn í Jafnaðarmannaflokkinn. í
tólf ár stýrði hann næststærstu
hagsmunasamtökum Svíþjóðar,
TBO, með einni milljón meðlima.
Nú ber hann ábyrgð á utanrík-
ismálum landsins.
Og hann virðist kunna vel við
sig þar sem hann situr undir
kristalsljósakrónunum í vinnu-
herberginu sínu í hjarta Stokk-
hólmsborgar með heiminn sem
verksvið. Að hann heimsækir ís-
land í upphafi ferils síns er ekki
vegna þýðingar landsins í utan-
ríkismálum, ef einhverjum datt
það í hug, heldur er það föst
venja utanríkisráðherranna að
byrja á því að heimsækja Norð-
uriöndin áður en þeir kasta sér
út í hringiðu heimsmálanna.
Noregur og Finnland voru fyrst
á dagskrá, nú er röðin komin að
Islandi.
Þótt heimsmálin og pólitíkin
hafi ekki verið í miðpunkti hjá
Lennart Bodström hingað til,
þarf enginn að efast um að hér
er á ferðinni maður, sem kann
sitt verk, og það var engin tilvilj-
un, að Olof Palme skyldi einmitt
velja Lennart Bodström til þess
að gegna utanríkismálunum,
sem Palme hefur persónulega
mikinn áhuga á. Þeir eru gamlir
vinir og nágrannar frá eyjunni
Fárö, sem er við norðurenda
Gotlands, og þar hafa þeir eytt
saman mörgum sumardeginum
og rætt heimsmálin. Svo Palme
vissi vel hvað hann gerði þegar
hann fékk Bodström utanríkis-
málin í hendur.
„En ég kem fyrst og fremst til
íslands til að kynna sjálfan mig
og stefnu stjórnarinnar," segir
Bodström, „og til þess að fá.góð
sambönd." Hann játar þó, að
bannið við kjarnorkuvóþnum á
Norðurlöndum muni efalaust
bera á góma, en markmið Olofs
Palme og stjórnar hans er Norð-
urlönd án kjarnorkuvopna. Þeg-
ar Lennart Bodström fær spurn-
inguna um hvort Island og
Norður-Atlantshafið séu þar
með talin er hann ekki reiðubú-
inn að svara játandi, a.m.k. ekki
hvað Norður-Atlantshafið snert-
ir. Höfin umhverfis önnur Norð-
urlönd eru hins vegar með talin
og þar með kafbátar búnir
kjarnorkuvopnum.
„Fjarlægðin til íslands og allt
það haf, sem er á milli íslands og
hinna Norðurlandanna, er svo
stórt, að það er nánast ómögu-
legt fyrir okkur að setja slík
skilyrði," segir hann. „En auðvit-
að hlýtur markmiðið í framtíð-
inni að vera að allur heimurinn
verði laus við kjarnorkuvopn.
Við verðum að stoppa vígbúnað-
inn. I kjarnorkustyrjöld er eng-
Lennart Bodström,
inn sigurvegari, þar tapa allir."
Bodström telur það ekki
skipta máli þótt sum Norður-
landanna séu í NATO þegar um
bann við kjarnorkuvopnum í
þessum löndum er að ræða. Það
sé jafn nauðsynlegt fyrir öll lönd
að koma í veg fyrir kjarnorku-
styrjöld. „Og við skulum hafa
það í huga,“ segir hann, „að kraf-
an um bann við kjarnorkuvopn-
um er ekki frá ríkisstjórnunum
komin, heldur frá fólkinu sjálfu
og fjölmörgum friðarsamtökum,
sem vaxið hafa upp undanfarin
ár. En til þess, að bann við
kjarnorkuvopnum á Norðurlönd-
um geti komist á þurfa öll löndin
að vera því samþykk."
Um kindakjötið og aukna sölu
á búfjárafurðum til Svíþjóðar
vildi Bodström sem minnst tala.
Þar eru löndin bundin af samn-
ingum innan EFTA og hingað til
hefur það verið regla, að öll lönd
séu meðhöndluð á sama hátt.
„En það er ekki óhugsandi að
stefna að frjálsari verslun í
framtíðinni og það er raunar
ekkert, sem hindrar að löndin
hafi nánari samvinnu í iðnaði og
verslun. Þegar um iðnaðarfram-
leiðslu er að ræða eru nánast
engar markaðstakmarkanir.
Hvað nú gerist með Nordsat er
ekki gott að vita,“ segir Lennart
Bodström, en jafnaðarmenn
hafa hingað til verið á móti
Nordsat. „Menningarleg þýðing
gervihnattarins hefur verið
dregin mjög í efa af jafnaðar-
mönnum. Aftur á móti getum við
hugsað okkur þýðingu slíks
hnattar í iðnaði. Nordsat-málið
er nú í höndum sérstakrar
nefndar, sem mun skila áliti þeg-
ar þar að kernur."
Lennart Bodström er vel
kunnugur íslandi og íslensku at-
vinnulífi. Hann hefur oft komið
til Islands sem formaður sænsku
hagsmunasamtakanna og er
firllur aðdáunar á landi og þjóð.
„ísland er nánast óskiljanlegt
fyrirbæri. Það er meira en ótrú-
legt, að svo fámenn þjóð skuli
geta haldið uppi samfélagi með
svo góðum lífskjörum og sá
menningarskerfur, sem ísland
leggur til hins norræna sam-
starfs, er ómetanlegur. Þótt ís-
lenska kindakjötið eigi ekki allt-
af greiðan aðgang að Svíþjóð er
íslensk menning ekki bara vel-
komin heldur nauðsynleg fyrir
Svíþjóð og Norðurlöndin," segir
Lennart Bodström. „Af íslenskri
menningu bæði fyrr og nú hafa
Norðurlönd lært og örvast og
ætíð verið þiggjendur og það er
útflutningur, sem einnig er mik-
ils virði þótt hann verði ekki
alltaf í krónum talinn," segir
Lennart Bodström að lokum.
Spánn:
ERLENT
Stjórn Gonzales
sver embættiseið
_ pAimsy
B Staeffa peoa- og leðursynlhg 4ern haldin hefuf-;
íslanrcfL^- fyjr og síðaif*
L- stjórn Sóleyjgj^Hóhannsi
a glæsilega pelSa, jakka,
el^húfur, leóurkápur, leóui
k ur- og rúíkinnsdress o.fl, o.
/ kl. 20.00 og tj
1 meö
■SfH f 11
Magnús Kjartansson leikur fyrir matargesti eins og honum ein-
um er lagið. Magnús Kristjánsson kynnir. \
Fjölbreytt skemmtiatriði
Madrid, 3. dcNember. AP.
RÁÐHERRAR hinnar nýju stjórnar
jafnaðarmanna á Spáni sóru í dag
embættiseið sinn í Zarzuela-höllinni
í Madrid að viðstöddum Spánarkon-
ungi, Juan Carlos. Auk Gonzalez,
forsætisráðherra, eru 16 ráðherrar í
ríkisstjórninni og eru flestir hag-
fræðingar eða lögfræðingar að
mennt. Fjórtán eru flokksbræður
Vaxandi atvinnu-
leysi í USA
Washington, 3. desember. Al*.
ATVINNULEYSI jókst enn í Banda-
ríkjunum í nóvember og komst þá
upp í 10,8% af vinnufæru fólki, sem
er hið mesta allt frá kreppunni
mikiu fyrir stríð.
Fjölgaði atvinnulausum um
440.000 í landinu í nóvember og
eru nú um 12 milljónir Banda-
ríkjamanna skráðar atvinnu-
lausar. Gert er ráð fyrir, að at-
vinnulausu fólki eigi enn eftir að
fjölga í desember.
Gonzalez, einn óháður og annar úr
flokki sósialdemókrata.
Jafnaðarmenn hafa lofað að
leggja fram frumvörp um 150 mál
á næsta kjörtímabili og ber þar
hvað hæst ný hegningarlög og nýj-
ar agareglur í hernum, ókeypis
menntun fyrir alla og endurbætur
í opinberri stjórnun. Einnig stefna
þeir að því að útvega 800.000
manns atvinnu á næstu fjórum ár-
um. Hvað utanríkismálin varðar
ætla jafnaðarmenn að efna til
þjóðaratkvæðagreiðslu um aðild
Spánar að NATO og um afnot
Bandaríkjamanna af spænskum
herstöðvum.
í stjórn Gonzalez fara þessir
menn með helstu embætti: aðstoð-
arforsætisráðherra er Alfonso
Guerra, utanríkisráðherra er
Fernando Moran, dómsmál eru í
höndum Fernando Ledesma, með
varnarmál fer Narcis Serra og
innanríkisráðherra er Jose Barr-
ionuevo.
Danmörk:
Kvöldverður ('
Rjómasupa f
potage Flamande
Saltzbury steake
Verð aöeins kr. 170
Tryggið ykkur miða
á einstaka skemmtun
sírttf 77500
kl\Wt7dí * i Y\
Stjórnarkreppu afstýrt
PELSINN
1.1
Kaupmannahörn, 3. desvmlwr. Al’.
HÆTTUNNI á stjórnarkreppu í
Danmörku virtist vera afstýrt í dag,
eftir að jafnaðarmannaflokkurinn,
sem er í stjórnarandstöðu, féll frá
kröfu sinni um, að danska stjórnin
hætti þegar í stað greiðslu á tilskild-
um framlögum Dana til þess að
koma fyrir 572 meðaldrægum
flugskeytum á vegum NATO í
Vestur-Evrópu.
Ef jafnaðarmenn hefðu haldið
fast við þessa kröfu sína, þá hefði
samsteypustjórn Pauls Schlúters
orðið að horfast í augu við alvar-
legan ósigur í danska þjóðþinginu
í næstu viku.
Veður
víða um heim
Akureyrí +1 alskýjað
Amsterdam 2 heióskírt
Aþena 14 skýjaó
Barcelona 12 mistur
Berlin 2 skýjaó
Brussel 4 skýjaó
Buenos Aires 24 heiðskirt
Caracas 29 heióskirt
Chicago 22 rigning
Dyflinni 9 skýjaó
Feneyjar 12 léttskýjaó
Frankfurt 4 þoka
Færeyjar 8 alskýjað
Genf 5 skýjaó
Helainki 2 skýjaó
Hong Kong 23 heióskirt
Jerúsalem 13 heióskírt
Jóhanneaarborg 26 skýjaö
Kairó. 21 heiöskirt
Kaupmannahöfn 4 skýjað
Lissabon 11 skýjaó
London 7 heiöskírt
Los Angeles 19 heiöskírt
Madrid 8 skýjaó
Malaga 15 léttskýjaó
Mallorca 13 skýjaó
Mexíkóborg 22 heióskírt
Miami 27 skýjaó
Montreal 8 þoka
Moskva 1 heióskirt
Nýja Delhí 28 heióskirt
New York 14 skýjaó
Ósló -1 skýjað
Paris 5 skýjaó
Reykjavik 1 skýjaó
Rio de Janeiro 32 skýjaö
Róm 15 rigning
San Francisco 10 heióskírt
Stokkhólmur +3 heióskírt
Tókýó 18 heiðskírt
Vancouver 7 rigning
Vín 8 skýjað