Morgunblaðið - 05.02.1984, Page 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 1984
Vetrarólympíuleikarnir í Sara-
jevó í febrúar verða helsti
íþróttaviðburður vetrarins. I‘á
munu margir, sem annars
fylgjast aldrei með íþróttum,
allt í einu fá áhuga á skauta-
listdansi, sleöakeppni, skíða-
stökkvi, svigi og bruni. Þeir
sem vinna verðlaun verða
heimsfrægir og fólk fylgist
jafnvel með íþróttafréttum í
dálítinn tíma eftir leikana til
að sjá hvernig stjörnurnar
standa sig. En þessar stjörnur
eru flestar nú þegar orðnar
frægar í hópi þeirra sem fylgj-
ast með íþróttum að staðaldri.
Fréttir af skíðakeppnum eru
t.d. daglegt brauð í fjóra mán-
uði á hverju ári. Keppnirnar
hefjast í byrjun desember og
halda áfram til marsloka. Það
er keppt á mörgum stöðum um
heimsbikarinn og Evrópubik-
arinn, í karla- og kvenna-
flokki, í bruni, svigi, stórsvigi
og risasvigi og svo mætti lengi
telja. Brunið vekur ávallt sér-
staka athygli og sagt verður
frá einni slíkri keppni hér, en
fyrst verður aðeins litið á
kostnaðarhlið og auglýsinga-
gildi skíðakeppnanna.
Séð yfir Wengen
Lagt af stað. Aðdáendur Urs Raber ætluðu alla að æra með kúabjölluhljómi.
Allir vilja græða
Alpin-íþróttirnar hafa ekki ver-
ið vinsælar svo ýkja lengi. Það var
t.d. ekki keppt í þeim á Vetrar-
ólympíuleikum fyrr en 1936, en
fyrstu leikirnir voru haldnir í
Chamoni árið 1924. Það var sjón-
varpað frá vetrarólympíuleikum í
fyrsta sinn árið 1956. Alþjóða-
skíðasambandið hóf heimsmeist-
arakeppni á skíðum skömmu eftir
seinna stríð. Hún er haldin fjórða
hvert ár, tveimur árum á eftir
Ólympíuleikunum. Árið 1967 var
fyrst keppt um heimsbikarinn og
því hefur verið haidið áfram á
hverju ári síðan.
Heimsbikarkeppnirnar eru um
50 talsins. Þær eru haldnar á ýms-
um stöðum í Austurríki, Sviss,
Frakklandi, Ítalíu, Bandaríkjun-
um og Noregi og einnig í Júgóslav-
íu, Búlgaríu, V.-Þýskalandi, Kan-
ada og Svíþjóð. Mjög víða er sjón-
varpað frá þeim beint og staðirnir,
þar sem keppnirnar eru haldnar,
verða frægir og draga til sín
ferðamenn. Marga skíðastaði
dreymir því um að halda heims-
bikarkeppni en það geta ekki allir
sem vilja. Fyrst verður að halda
eina Evrópukeppni á staðnum og
helst nokkrar aðrar keppnir á veg-
um alþjóðaskíðasambandsins. Það
er dýrt að halda þessar keppnir og
staðirnir tapa yfirleitt á „skyldu-
leikunum".
Kostnaður við eina heimsbik-
arkeppni í Sviss t.d. er allt frá
rúmlega einni milljón ísl. kr. upp í
fimm og hálfa milljón. Þá er lyftu-
og hótelkostnaður ekki reiknaður
með en eigendur þeirra og ann-
arra stofnana á staðnum vinna yf-
irleitt með bæjarfélaginu, sjálf-'
boðaliðum og skíðafélaginu að
undirbúningi keppninnar. Kostn-
aður við Olympíuleikana er um
650 til 700 sinnum meiri en við
eina heimsbikarkeppni.
En nóg er af fyrirtækjum sem
vilja styrkja íþróttir og reyna að
græða á þeim. Klukku- og tölvu-
fyrirtæki semja um að mæla tím-
ann og reikna út, bifreiða-, ljós-
mynda- og næringarfyrirtæki
veita þjónustu og koma nöfnum
sínum á framfæri, bankar og
tryggingafyrirtæki láta sitt ekki
eftir liggja og ekki má gleyma
skíðaframleiðendum. Þeir eyða
t.d. um 80 milljónum ísl. kr. í pen-
ingum í útbúnað og þjónustu fyrir
svissneska landsliðið á ári. Nöfn
skíðanna verða þekkt og framleið-
endur græða á því. Skíðaáhuga-
menn græða einnig þar sem að
framleiðslan er prófuð og reynd
við erfiðustu aðstæður og stöðugar
framfarir eiga sér stað á útbúnað-
inum.
Góðir skíðakappar komast á
samning við fyrirtæki þegar þeir
fara að skara fram úr. Þeir hoppa
af skíðunum um leið og þeir koma
í mark og reisa þau við öxl sér svo
að nafn og gerð skíðanna sjáist á
myndunum sem teknar eru. Hinir
allra bestu geta unnið sér inn um
1,5 milljón ísl. kr. á ári með aug-
lýsingum og allt upp í 6,5 milljónir
ef þeir gerast hálf-atvinnumenn.
Mikil vinna liggur að baki áður en
íþróttamenn komast á svona góða
samninga. Þeir hafa yfirleitt
stundað skíðaíþróttina frá barns-
aldri og æft og keppt í sex ár.
Þann tíma geta þeir ekki lifað af
íþróttinni og mennta sig ekki frek-
ar fyrir önnur störf. — Það er ekki
vitað hvaða áhrif skíðakapparnir
hafa á sölu einstakra merkja.
Elan-skíðin seljast t.d. ekki sér-
staklega vel í Alpalöndunum þótt
Ingemar Stenmark komist mjög
vel áfram á þeim og Ólympíusig-
urvegararnir Bernhard Russi og
Franz Klammer hafa ekki komið í
veg fyrir minnkandi eftirspurn á
Kneissl-Sterns-skíðunum.
„Nú er úti
veður vont ... “
Heimsbikarkeppni getur einnig
haft neikvæð áhrif á vinsældir
staða. Margir fastagestir taka því
illa ef gamli staðurinn þeirra
verður allt í einu frægur og fyllist
af nýjum gestum, skíðaköppum og
áhangendum þeirra. Veðurbrestur
á þessum stöðum hefur einnig