Morgunblaðið - 05.02.1984, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 1984
ÞINGBRÉF
eftir STEFÁN FRIÐBJARNARSON
Það er kostnaðarsamt átak fyrir fámenna þjóð í stóru og strjálbýlu landi að byggja upp nútíma vegi er tengi saman
allar byggðir landsins. Það kostar og ósraáar fjárbsðir að halda þessu veganeti opnu, ekki sízt á vetrum, þegar vetur
konungur hleður niður snjó. Fyrri hluti þingbréfs í dag fjallar um vegamál. Síðari hlutinn fjallar um flugstöð á
Keflavíkurflugvelli — eða orðaskipti alþýðubandalagsmanna og framsóknarmanna um það fyrirbæri.
Vegir og flugstöð:
Þormóður Kolbrún-
arskáld í þingræðu
í vegaáætlun eru vegir flokkaðir í
stofnbrautir og þjóðbrautir. Stofn-
brautir er taldar 3.766 km, þar af
3.728 km akfærir. Aðeins 707 km af
stofnbrautum eru með bundnu slit-
lagi. Þjóðbrautir eru taldar 4.665
km, þar af 4.578 km akfærir. Nær
ekkert af þjóðbrautum er með
bundnu slitlagi eða einvörðungu 48
km. Auk stofnbrauta og þjóðbrauta
koma þjóðvegir í þéttbýli, 162 km,
þar af 125 km með slitlagi. Vonir
standa til að allir þjóðvegir í þéttbýli
fái slitlag á næstu árum. Þrátt fyrir
erfiðleika í efnahagsmálum hefur
ríkisstjórnin ákveðið að samdráttur
verði ekki í vegaframkvæmdum
1984 og að bundið slitlag spanni 130
lengdarkm í lok ársins í stað 100 km
í upphafi þess. Þessar upplýsingar
komu m.a. fram í máli IVlatthíasar
Bjarnasonar, samgönguráðherra, er
hann mælti fyrir „Vegaáætlun
1983—1986“ í sameinuðu þingi sl.
þriðjudag.
• Þjóðartekjur
og vegagerð
Það sem hér á eftir verður rak-
ið, varðandi vegamál, er að megin-
efni sótt í framsögu Matthíasar
Bjarnasonar, samgönguráðherra,
er hann mælti fyrir Vegaáætlun
snemma í nýliðinni viku.
Alþingi samþykkti vorið 1981 að
2,2% af þjóðarframleiðslu skyldu
renna til vegamála 1983, 2,3%
1984 en 2,4% 1985 og síðar. Vega-
áætlun, sem lögð var fram á síð-
asta þingi, var í samræmi við
þessar forsendur, en vegna mikilla
verðhækkana umfram verðlags-
spár varð heildarfjármagn til
vegamála þó einungis 2%. Sam-
dráttur þjóðarframleiðslu og þjóð-
artekna, sem við blasir, veldur því,
að óhjákvæmilegt er að lækka
þetta viðmiðunarhlutfall. Er nú
miðað við 2,2% 1984 en hlutfall
áranna 1985 og 1986 er 2,4% í
samræmi við langtímaáætlun.
Markaðir tekjustofnar til vega-
mála hafa af ýmsum ástæðum,
sem hér verða ekki raktar, lækkað
verulega. Til að vega á móti þess-
ari þróun hefur ríkisstjórnin
ákveðið tvær grundvallarbreyt-
ingar:
1) Að 50% af heildartekjum rík-
issjóðs af benzínsölu skuli að lág-
marki renna til vegaframkvæmda
skv. vegaáætlun. Til viðbótar
benzíngjaldinu komi því aðrar
skatttekjur af benzíni unz þessu
marki er náð.
2) Gúmmígjald verður fellt
niður frá og með árinu 1984, til að
minnka álögur á hjólbarða, en
ástand þeirra hefur mikil áhrif á
öryggi ökumanns og farþega.
• Sumar- og vetr-
arviðhald
Á árunum 1975—1982 er talið að
til sumarviðhalds vega hafi runnið
frá 59% —74% af metinni þörf. Nú
standa tillögur til að auka allveru-
lega fjármagn til sumarviðhalds,
þannig að í lok þessarar áætlunar
verði fjárveitingar komnar í um
83% af þörf. Hefur þá verið tekið
tillit til þess að fjármagnsþörf
eykst um 15% á ári vegna aukinn-
ar umferðar. Þetta réttlætist m.a.
af því, að þessi verkþáttur hefur
setið á hakanum lengi undanfarið.
Vetrarviðhald er mjög breyti-
legt, eftir árferði, og hefur legið á
bilinu frá 80 m.kr. til 130 m.kr., á
verðlagi ársins 1983, undanfarin
ár. Þessi kostnaður hefur hækkað
jafnframt því sem vegir hafa
batnað og kröfur hafa aukizt um
tíðari snjóruðning.
Orðrétt sagði ráðherra um vetr-
arviðhald: „A hinn bóginn er þess
að gæta, að miklir fjármunir fara
í þessa þjónustu og mætti í því
sambandi velta fyrir sér, hvort
hún sé of dýru verði keypt; hvort
fá mætti betri þjónustu fyrir
sama fjármagn. Væri áhugavert
Alþýðubanda-
lag og Fram-
sóknarflokk-
ur í hvanntöku
að gera tilraunir á þessu sviði, t.d.
með því að auka þjónustu við veg-
farendur haust og vor meðan yfir-
leitt er fremur snjólétt en draga í
staðinn úr mokstri á erfiðari leið-
um yfir háveturinn, þegar kostn-
aður er mestur en umferð í lág-
marki."
í lokaorðum sínum sagði ráð-
herra m.a.: „Það er persónuleg
skoðun mín að þrátt fyrir fram-
kvæmdir, skv. þessari vegaáætlun,
eigi að undirbúa á þessu ári lán-
töku til stóraukinna framkvæmda
við vegagerð, einkum hvað varðar
lagningu slitlags og til að hraða
undirbúningi að jarðgangagerð;
verkefni valin sem stytta vega-
lengdir og lengja notkunartíma
vega og færa byggðir saman í fé-
lagslega heild ...“
• Hvannarót í björg-
um stjórnmála
Fyrir kemur að þingmenn slá á
léttari nótur, jafvel þegar háal-
varleg mál eru á dagskrá. Eitt
mesta hitamál sem þingið fjallaði
um í liðinni viku var frumvarp um
lántöku vegna flugstöðvarbygg-
ingar á Keflavíkurflugvelli, sem
til stendur að byggja með veru-
legri kostnaðarþátttöku Banda-
ríkjamanna. Álþýðubandalags-
mönnum var mikið niðri fyrir þá
málið var rætt og settu á langar
tölur, sem mældust í mörgum
„hjöllum". Steingrímur Sigfússon,
þingmaður Alþýðubandalags,
sagði m.a.: „Ef við höfum ekki efni
á því að byggja okkar eigin flug-
stöðvar, höfum við þá efni á því að
byggja flugvelli? Ef við höfum
ekki efni á að reka okkar eigin
björgunarþyrlur, höfum við þá
efni á því að byggja sjúkrahúsin
til að taka við því fólki, sem þyrl-
urnar flytja?"
Að lokinni ræðu Steingríms sté
Ólafur Þ. Þórðarson, þingmaður
Framsóknarflokks, í ræðustól og
sagði:
„Fjórði þingmaður Norðurlands
eystra flutti hér um margt athygl-
isverða ræðu. Hann undirstrikaði
að samstarf við aðra væri ávallt á
þann veg að þá skorti á um sjálf-

1111*1
111111
111111
111«
ótrúlega hagstœtt verd
KANARÍEYIAR-TENERIFE
EYJA HINS EILÍFA VORS — STÆRST OG FEGURST KANARÍEYJA
VIÐ BJÓÐUM KANARÍEYJAFERÐ, SÓLSKINSPARADÍS í SKAMMDEGINU MEÐ NÝJU SNIDI
FJÓRÐA VIKAN ÓKEYPIS — HÆGT AD STANSA í LONDON í 2Vi DAG Á HEIMLEIÐ ÁN AUKAKOSTNAÐ-
AR OG í MIÐBORGINNI HÓTEL MEÐ BAÐI OG SJÓNVARPI INNIFALID.
10, 17, 24 eða 31 dags ferðir
Brottfarardagar: 8., 15., 22. og 29. febr. 2., 9., 16., 23. og 30. mars. 6., 13., 20., og 27. apríl. 4., 11., 18. og 25. maí.
Nú getiö þiö fengiö tvær feröir í einni og sömu feröinni á ótrúlega hagstæöu
veröi. Notiö hvíldar og skemmtunar i fegurstu sólskinsparadís Kanaríeyja og
átt viöburöaríka daga í heimsborginnl London, meö heimsins mesta leiklist-
ar- og tónlistarlrfi og hagstæöum verslunum. Einnig allur tímlnn á Kanrí, án
Lundúnastopps.
AÐRAR FERÐIR OKKAR:
Thailand, — Bangkok — baöstrandarbærinn
Pattay, brottför 8. febr. og 7. mars.
Karnival í Rio. Ævintýraferö til Brasilíu, brottför
2. mars.
Hægt er aö velja um um dvöl á glæsilegum fjögurra stjörnu hótelum og
íbúöum á stærsta og fjölsóttasta feröamannastaönum á Kanaríeyjum, Pu-
erto de la Cruz. Þar eru tugir næturklúbba, diskóteka og hundruö frábærra
matstaöa. Sjórinn, sólskiniö og skemmtanalífiö eins og fólk vill hafa þaö.
Hundruö verslana hlaönar tollfrjálsum varnlngl, m.a. myndavélum, hljóm-
tækjum, rafelndatækjum og tískufatnaöi frá frægustu fataframleiöendum
heimsins. Fjölbreyttar skemmti- og skoðunarferöir.
Flugferðir—sólarflug
Vesturgötu 17. Slmar 10661, 22100 og 15331.
Frá Svíþjóð skrifar 24 ára kona,
sem vill skrifast á við 22-30 ára
karlmenn. Áhugamálin eru mörg:
Susanne Nawitzky,
Polhemsgatan 29,
S-112 30 Stockholm,
Sweden.
Sextán ára japönsk stúlka með
áhuga á lestri, tónlist og fþróttum:
Yuko Suzuki,
821 Sugisaki Uchihara-machi,
Higashiibaraki-gun,
Ibaraki,
319-03 Japan.
Japanskur karlmaður, 36 ára, sem
áhuga hefur á tungumálum:
Naoya Aoyagi,
1293 Jyousui-honmachi,
Kodairashi,
Tokyo 187,
Japan.