Morgunblaðið - 04.09.1984, Blaðsíða 49

Morgunblaðið - 04.09.1984, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. SEPTEMBER 1984 57 Andleg lífefni Mikið er nú rætt og ritað um lífefni — vítamín. Sjálfsagt mætti telja uppgötvun á þeim og athug- un eitt helzta viðfangsefni nær- ingarfræðinga og heilsufræðinga á þessari öld. Vísindin virðast sanna, að án þeirra getur hinn veglegasti veizlumatur verið lítilsvirði fyrir líf og heilsu líkamans. Samt eru hin svonefndu lífefni eða vítamín svo lítill hluti fæð- unnar á hlöðnu veizluborði að tæpast yrði mælt né vegið á venju- lega vog og mælikvarða. Þau ku vera nær ósýnileg og óskynjanleg venjulegum skynfærum. En samt sem áður svo ómetanleg, að án þeirra hlýtur hinn hraustasti lík- ami að veslast upp, hrörna og deyja á stuttum tíma, jafnvel þótt hann hefði daglega hrokaða diska af gómsætum krásum til matar á svignandi veizluborðum. Líklega eiga þó vísindin eftir að sanna mikilvægi annarra lífefna í viðbót, sem einnig verður að neyta nokkurs af, jafnvel fyrir það fólk, sem hefur gnægð af vitamínríkri fæðu. Margir og þá ekki sízt læknar, prestar og líffræðingar hafa kynnzt fólki, sem lifir við alls- nægtir, jafnvel af hollri og lífefna- ríkri fæðu, en líður þó skort. „Það má sér að engu una“, eins og það er orðað. Virðist ávallt á barmi eymdar og örvænis, jafnvel hreinnar brjálsemi, oft með sjálfsmorðsætlanir í huga. Þessar ætlanir geta ýmist brot- izt út í algjöru þunglyndi og þögn eða stjórnlausum ofsa og arga- þrasi. En öllu þessu fólki er sameigin- legt, að það virðist gjörsamlega gleðisnautt og óhamingjusamt. Hvorki störf né vinir virðast megna að veita ánægju né yndi. Lífið fjarlægist, hverfur að lokum á einn eða annan hátt. Fáir — ef til vill engir — sjúkl- ingar eru í raun bágstaddari. Oft eru þetta fíngerðar, við- kvæmar sálir, góðar, gáfaðar og listhneigðar manneskjur. En eitt virðist þeim þó öllum sameigin- legt. Það er heit og stundum blind þrá eftir einhverju, sem þær jafn- vel dylja bæði fyrir öðrum og sjálfum sér. Samt er það þessi þrá, sem er oft hið eina, sem heldur þeim við lífið og ber þær uppi í allri þeirri svartsýni, sem einkennir nei- kvæða hugsunarháttinn. Þetta sálarástand virðist geta ríkt hjá hverjum sem er á ýmsu stigi. En þó aldrei hjá börnum. Hins vegar oft hjá ungmennum innan við tví- tugt, þótt þau leyni því mest. Al- gengast hjá gáfuðum og viðkvæm- um körlum og góðum, draumlynd- um konum. Þetta er ekki sízt, stundum helzt, meðal þeirra, sem lifa við allsnægtir efnalega og efn- islega, en ástleysi og skort á skiln- ingi og alúð. Þetta böl, sem stafar af andlegum lífefnaskorti, virðist stöðugt færast í aukana, sérstak- lega í fjölmenni. Það má teljast meðal andlegra tízkusjúkdóma, ekki sízt þar sem heimilin bregðast á hættustund- um. Hraðinn, tæknin, tilgangsleysi, streita og ástleysi virðast helztu orsakir þessa andlega vítamín- skorts undir yfirskriftinni „Sér að engu una“. Stundum geta lífefni fæðunnar bætt þarna um og skortur á þeim aukið þetta ástand andlegrar upp- gjafar. Sjálfsagt er því að vanda val fæðu sem bezt og varast alla vímugjafa, sem eru einmitt mesta hættan á vegi þessa vanmegna fólks, stundum eina athvarfið. En hin andlegu vítamín sýnast ýmsum einskisvirði og úrelt. Án þess að efla þau til átaks og orku í huga og hjarta, verðum við samt öll óðar en varir allri gæfu svipt og andlegri heilsu. Þarna er um að ræða eflingu hinna æðstu þátta mannlegrar sálar. Þær eru: Trú, von og ást. Stundum nefndar heilladísir hamningjunnar f armi og barmi. Höfundur lífsins veitir þær öllum til verndar og vaxtar. Þar má ekkert vanrækja til efl- ingar hinum andlega persónu- leika. Auðvitað er þar einnig um al- genga andlega fæðu að ræða, sem við gætum nefnt einu nafni menntun eða menningu, sem skól- ar og fræðslustofnanir veita ásamt bókum og fjölmiðlum. En það er eins og með efnislegu fæðuna. Hversu vel, sem veitt er á þennan hátt á vegum samfélags og heildar, getur samt skort hin æðstu og nauðsynlegustu, ætti kannski að segja hin viðkvæmustu vítamín til vaxtar og verndar ein- hverjum þessara meginþátta manngildis á vegum hins andlega lífs, hins andlega líkama. Til frekari skýringar skal hér minnst á þær aðferðir, sem bezt hafa veitt þessari heilögu þrenn- ingu mannsvitundar kraft og líf til heilla. Þar má ekkert vanmeta, þótt jafnvel gæti þótt úrelt og gamal- dags fæða. Er það ekki einmitt hin sígilda fæða hversdagsins, sem ekki má gleymast, sem er auðug- ust af lífefnum hins áþreifanlega? Tökum þatt trúarinnar fyrst í þessu kerfi hins andlega líkama. Þar er eitt fyrsta og nauðsyn- legasta af vítamínum nefnt trú- rækni eða trúrækt. Þar er signing barmsins hið fyrsta, ásamt bæn á hljóðri stund við móðurkné eða förðurfaðm. Þar verður að skapa hljóða helgi auðmýktar, lotningar og tilbeiðslu. Þarna er svo kirkjan og hennar helgisiðir næst. Umfram allt að barnið eignist sina trúarhelgi- dóma án allra öfga og fordóma undir yfirskriftinni: „Trúðu frjáls i Guð hins góða.“ Fjörefnin á trúarvegum er mik- ilsvert að veita með hljómlist og hljóðlátri fegurð. Mildi og friður þurfa að fjarlægja allan ys og þys hversdagsleikans, hvort sem helgistundin er I musteri eða fjallasal, á heiðarbæ eða hafsins víðu strönd. Vonin verður svo einmitt bezt efld á sömu vegum og með svipuð- um áhrifum og trúin. Trú og von eru tvíburasystur, sem bezt tengja himin og jörð, hinn sýnilega og ósýnilega heim anda og efnis. Þær eru óaðskiljanlegar í hverri heil- brigðri sál. Frelsi, fegurð og friður eru þar nauðsynlegustu vítamín. Að sönnu má sjálfsagt telja, að ástin sem á þessu sviði nefnist elska og kærleikur sé æðsta eigind mannssálar, og þar verði lífefnin þýðingarmest. Þar koma athafnir ekki síður til greina en helgisiðir trúar og von- ar. Aðalvítamín elskunnar er fórn- arlund og fyrirgefning. Sönn kær- leiksþjónusta á vegum hversdags- ins getur þar orðið æðri til efl- ingar sönnu lífi en nokkur hefð- bundin helgiþjónusta í löghelguð- um musterum mannkyns. Starfsemi að bættum hag hinna bágstöddu og þjáðu getur orðið hinn mesti aflvaki á eigin vegum. Fólkið með veizluborðin ætti aldrei að gleyma því. Þá yrði allt helgara hærra og hamingjuríkara. Einn eyrir gefinn af fórnarlund og kærleika er gull á vöxtum í guð- anna ríki í eigin sál. MrtHty Á myndinni sést hvar verið er að sleppa bréfdúfunum á íslandsmótinu í kappflugi bréfdúfna í Grímsey. vítamín Ekkert er gleðilausri, einmana persónu meira virði en að geta gleymt sjálfri sér í sannri og ein- mitt erfiðri kærleiksþjónustu. Sé unnið þannig hverfur myrkrið og eymdin, örvænið og tilgangsleysið, sem eyðileggur andlega heilsu og hjartafrið. Mikil verður því gleðin, þegar sú sannfæring skapast í ailslausri sál, að „eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt", sólarbros, sem verður andlegt vítamín til nýs lífs þeim, sem engum ann eða unni, honum sjálfum og umhverfi hans til heilla. Starf, umfram allt fórnarstarf býr yfir beztu andlegu lífefnunum Þetta þarf unga fólkið og ríka fólkið sérstaklega að hafa hugfast. Geta gleymt sjálfum sér og eigin eymd í umhyggju og fórnum öðr- um þreyttum og þjáðum til handa, er nefnilega bezta lækningin, svaladrykkur af lífsins lind. Sýnið þannig dáðir og drenglund. Varðveitið þannig sannan lífs- kraft trúar, vonar og elsku, til lækningar andlegum þjáningum, böli og bölvun mannkyns, bæði einstaklinga og þjóða. „Þá mun alls böls batna" á helj- arslóðum. Árelíus Níelsson Áskriftarsiminn ir 83033 Pfla sigur- sælust ÍSLANDSMÓT í kapoflugi bréf- dúfna fór fram í Grímsey sl. laugar- dag og var það Landssamband bréf- dúfnafélags íslands sem gekkst fyrir mótinu. 75 béfdúfum í eigu 25 manna, víðs vegar að á landinu, var sleppt samtímis frá Grímsey kl. 7.15 og flugu þær síðan hver til síns heima. Eigendur bréfdúfnanna biðu spenntir heima fyrir, eftir því að þær skiluðu sér og voru úrslitin í kappfluginu ljós um kl. 14.00. Sig- urvegarinn reyndist vera brefdúf- an Píla frá Húsavík í eigu Sigfús- ar H. Jónssonar, en hún flaug á 50 kílómetra meðalhraða á klukku- stund og skilaði sér heim á einni klukkustund og 18 mínútum eða heilum fimm mínutum á undan þeirri sem hafnaði í öðru sæti. Sigfús hlaut vegleg verðlaun fyrir hæstan meðalhraða eða 50 þúsund krónur. Sigurvegarinn, Píla, vakti mikla athygli á mótinu, fyrir utan það að vera sigursælust, því að að heima í Húsavík biðu hennar af- kvæmi í hreiðri og er ekki að efa að hún hefur hraðað flugi sínu sem mest hún mátti til að komast sem fyrst til þeirra. Dúfan, sem hafnaði í öðru sæti í á íslandsmótinu, er einnig í eigu Sigfúsar H. Jónssonar og flaug hún á 47 kílómetra meðalhraða á klukkustund. í þriðja sæti hafnaði dúfan Víðförli á 46 kílómetra með- alhraða á klukkustund og í fjórða sæti Bláa þruman á tæplega 46 kílómetra hraða, en þær eru báðar frá Reykjavík og í eigu Jóns Guð- mundssonar. Þær flugu vega- lengdina frá Grímsey til Reykja- víkur sem er 320 kílómetrar, á sjö klukkustundum. n WIRTHS BESTECKE Fagurlega hönnuð hnífapör úr vesturþýzku gæðastáli áÁetmiá'S 'PoledO 30 stk. í gjafakassa kr. 5.246.- 3 stk. 630,- CvlorÍíl 30 stk. í gjafakassa kr. 2.780.- 3stk. 335.- PrkL-rkL-rv 30 stk. í gjafakassa kr. 3.510.- KOKOKO 3stk. 442.- Póstsendum um allt land RAMMAGERÐIN HAFNARSTRÆTI 19 —SÍMAR 17910 & 12001 KRISTALL & POSTULÍN
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.