Morgunblaðið - 24.11.1984, Síða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. NÓVEMBER 1984
HQSAAftn
'/innu, urvs Húr> ttjncli Llmtýpunrvi- "
Ertu ekki Iss?
HÖGNI HREKKVÍSI
„Éö HELP /MéR 6é AV VBRPA ILLT. /'
*
Ast er...
— að elda handa hon-
um ómótstæðilegan mat
TM Rn. U.S. Pat. Olf.-al rights resarved
®1984 Los Angeles Tmes Syndicale
„Sannleikurinn er sá að góður kennari notar gífurlegan tíma til undirbúnings, oft langt umfram það sem gert er ráð
fyrir,“ segir bréfritari.
Er kennsla starf
eða „hobbý“?
Kennari skrifar:
Kennari, hvar vinnur þú?
Stundum kemur það fyrir að
yngstu nemendur mínir spyrja
mig hvar ég vinni eiginlega, og ég
svara að starf mitt sé að kenna
þeim, fyrir það fái ég launin sem
ég framfleyti mér á. En þetta vill
nú vefjast fyrir litlu skinnunum. í
þeirra augum hefur vinna og skóli
óskylda merkingu.
í þeim umræðum sem fylgt hafa
í kjölfar kjarabaráttu kennara,
sem nú stendur yfir, hef ég stund-
um orðið vör við svipaða vanþekk-
ingu fullorðinna og hjá smáfólk-
inu fyrrnefnda. Þið getið unnið
með kennslunni, segir það, þið er-
uð laus um miðjan dag og hafið
þriggja mánaða sumarfrí og getið
þá unnið og verið á tvöföldum
launum. Hvað eruð þið svo að
kvarta? Kennsla er með öðrum
orðum hlutastarf eða hobbý.
Eins og almenningur veit þá eru
grunnskólakennarar í BSRB. Mér
hefur að undanförnu oft verið
tjáð, að innan þess félags séu ein-
göngu þeir tossar sem einkafyrir-
tækin vilji ekki. Við kennarar höf-
um það sem afsökun, eins og fleiri
félagar okkar, að þykja vænt um
Þessir hringdu . . ,
Léleg
varahluta-
þjónusta
Jón Sigurðsson á Blönduósi
hringdi:
Fyrir skömmu fór lega í aft-
urhjóli á bifreið minni sem er
Toyota Corolla árgerð 1980. Toy-
ota-umboðið auglýsir að bifreið-
ir þessar séu þær mest seldu í
Evrópu, en þegar ég hringdi í
umboðið til að fá varahlutinn
sendan, þá var mér sagt að leg-
urnar yrðu ekki til þar fyrr en
eftir áramótin. Bifreið mfna get
ég sem sagt ekki notað meira á
þessu ári. Mér finnst þetta fram
úr hófi léleg þjónusta, því legan
er ein af þeim hlutum sem alltaf
geta bilað og ætti því að vera til
á lager hjá fyrirtækinu. Það
væri gott að fá skýringu á þessu
hjá umboðinu.
starf okkar, auk þess sem
kennaramenntunin er býsna sér-
hæfð og nýtist best innan skóla-
kerfisins. Við fáum því ekki oft
atvinnutilboð utan þess en aukinn
flótti úr stéttinni bendir til þess
að einhverjir kunni betur að meta
hæfni okkar en ríkisvaldið hefur
gert.
Nú eru fyrirhugaðar fjöldaupp-
sagnir kennara, neyðarúrræði sem
gripið er til f von um aukinn skiln-
ing á stöðu okkar. Til þess að
koma í veg fyrir það neyðarástand
sem þá myndi skapast, þörfnumst
við öðru fremur stuðnings al-
mennings. En hann verður að
mfnu mati best fenginn með auk-
inni upplýsingu um kennarastarf-
ið.
Starf kennarans
Margir virðast álíta að starf
kennarans sé eingöngu bundið við
þann tíma sem hann eyðir með
nemendum sfnum í skólastofunni.
Þó skilja allir að sjónvarpsfrétta-
maður gerir annað og meira en að
flytja fréttir f sjónvarpi, að leikari
gengur ekki undirbúningslaust
fram á svið Þjóðleikhússins og
túlkar Ríkharð III. Forvinnan er
jafnvel mikilvægasti þátturinn í
starfi þeirra. Sannleikurinn er sá
að góður kennari notar gffurlegan
tíma til undirbúnings, oft langt
umfram það sem gert er ráð fyrir.
Grunnskólakennari f fullu starfi
hefur venjulega umsjón með
tveimur bekkjadeildum eða um 50
nemendum. Kennslan er að meðal-
tali 6 kennslustundir á dag, segj-
um frá kl. 9—14.30, þar af er
venjulega eitt 20 mín. kaffihlé,
sem kennarar skiptast á um að
hafa vallargæslu í, og ein klukku-
st. í mat. Stundum er erfitt að
gera samfellda stundaskrá fyrir
bekkjakennara. Bekkurinn þarf
t.d. að fara f leikfimi og lengir það
viðveru kennarans sem því nemur.
Þegar kennslu lýkur hefst und-
irbúningurinn. Það þarf að afla
heimilda, lesa, fara á söfn, sækja
kvikmyndir, vinna verkefni á
Námsgagnastofnun, safna sýnum
í náttúrunni, kaupa föndurefni,
búa til námsspil, undirbúa leiki,
gera kort og glærur, og vegna
skorts á góðum námsgögnum
þurfa kennarar jafnvel að semja
heilu verkefnabækurnar svo
eitthvað sé tekið. Námsgeta nem-
enda í bekkjum er mjög mismun-
andi og þarf kennari þvf oft að
útbúa einstaklingsverkefni. Einn-
ig þarf kennarinn að taka verkefni
nemendanna, skoða þau og leið-
rétta.
Kennarafundir og viðtalstímar
eru 3 klukkustundir á viku utan
stundadagskrár og ósjaldan funda
kennarar á kvöldin eða um helgar.
Starfsdagar eru nokkrum sinnum
á ári en þá skila kennarar 8—9
klukkustunda viðveru. í flestum
bekkjum eru nemendur sem
þarfnast sér meðferðar hjá lækni,
sálfræðingi, sérkennara eða f at-
hvarfi. Drjúgur tími getur farið til
samstarfs við þessa aðila.
Samstarf foreldra og skóla er
sem betur fer mikið að aukast.
Það starf fer yfirleitt fram utan
venjulegs vinnutfma. Skólinn
reynir að koma til móts við tóm-
stundir nemendanna, t.d. með
skemmtunum á kvöldin.
Ekki má heldur gleyma þvf að
margir kennarar leggja mikla
rækt við aðbúnað skólans. Þeir
koma með húsgögn að heiman,
smíða ný, sauma púða og pullur,
rækta stofublóm o.fl. Enga stétt
þekki ég aðra sem f jafn rfkum
mæli greiðir vinnuáhöld úr eigin
vasa.
Fyrir þetta starf fær kennari
með 12 ára starfsreynslu nú
greiddar rúml. 21 þúsund krónur i
mánaðarlaun, auk u.þ.b. 2 þúsund
króna fyrir heimavinnuyfirvinnu
og frímínútnagæslu í kaffitímum.
Og hann greiðir áreiðanlega fullan
skatt af launum sinum.
Nú er það svo að vinnuvikan
telst vera 40 klukkust. en er hins
vegar áætluð um 46 klukkustundir
hjá kennurum, þann tfma sem
skóli starfar. Þannig vinnum við
af okkur einn mánuð á ári. Árleg-
ur starfstími kennara er með öðr-
um orðum 1800 klukkust. rétt eins
og hjá öðrum opinberum starfs-
mönnum. Kennarar eiga rétt á
eins mánaðar sumarleyfi sem mér
skilst að sé öllu styttra en víða
gerist. Þriðja mánuðinn nota
kennarar til undirbúnings og
námskeiða sem Kennaraháskóli
íslands stendur fyrir.
Mannsæmandi laun
Kennari, sem þarf að sjá fjöl-
skyldu sinni farborða, eignast
heimili og greiða námslán eftir
þriggja ára háskólanám, lifir ekki
á launum sínum. Hann neyðist til
að taka sér annað starf eftir
kennslu og á sumrin. Slíkur kenn-
ari hefur ekki möguleika á að und-
irbúa kennslu sfna nægilega vel og
getur lftið eða ekki sótt námskeið.
Hverjir eru það svo sem gjalda
þessa? Jú, fyrir utan kennarann
sjálfan eru það auðvitað nemend-
urnir.
Markmið okkar allra hlýtur að
vera það að eignast góða skóla og
bestu fáanlega kennara. Við get-
um ekki lengur treyst á sjálfboða-
liðana, jafnvel þeim er orðið mis-
boðið. Ef laun kennara yrðu á bil-
inu 25—33 þúsund krónur kæm-
umst við vissulega nær markinu.
Eiga börnin það ekki skilið?
Kennari