Morgunblaðið - 25.11.1984, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. NÓVEMBER 1984
49
Afmæliskveðja:
Hjalti og Skafti
Þorsteinsson frá
Dalvík sjötugir
Á morgun, mánudag 26. nóv-
ember, verða tvíburabræðurnir
Hjalti og Skafti Þorsteinssynir frá
Efstakoti við Dalvík, sjötíu ára.
Þeir eru fæddir að Hamri í
Svarfaðardal árið 1914, synir
hjónanna Kristrúnar S. Frið-
Björnsdóttur, Gunnarssonar frá
Efstakoti og Þorsteins Antonsson-
ar, Árnasonar á Hamri.
Foreldrar þeirra höfðu tekið við
búi á Hamri að hluta til það ár og
var fæðing tvíburanna frumburð-
ur ungu hjónanna, en þeim varð 6
barna auðið. Þeir bræður voru
ekki fyrirferðarmikið við komu
sína í þennan heim — sá fyrri vóg
10 merkur en sá er síðar kom var
aðeins 8 merkur. En þrátt fyrir
smæð sína döfnuðu þeir bræður
vel og urðu með hærri og þreknari
mönnum á sínu blómaskeiði.
Árið 1918 fluttust foreldrar
þeirra að Efstakoti á Upsaströnd,
þar sem þau tóku síðar meir við
búi af foreldrum Kristrúnar,
sæmdarhjónunum Hólmfríði
Sveinsdóttur og Friðbirni Gunn-
arssyni.
Þar bjuggu þau til dauðadags,
en í Efstakoti hefur sama ættin
búið óslitið allt frá árinu 1829 eða
í 155 ár.
Hugur þeirra bræðra — Efsta-
kostsstrákanna — stóð snemma
til sjávarins og ekki að furða, þar
sem faðir þeirra var mikill sjó-
sóknari og aflamaður, einn af
fyrstu vélbátaformönnum hér á
Dalvík. Og einnig það, að tíðar-
andinn var nú þannig á þessum
árum hér, að allt snerist um sjó-
inn og það, sem honum við kom.
Frá Efstakoti var töluverður út-
vegur á þeirra tíma mælikvarða
og snerist lífið eða daglegt amstur
meðal annars mikið um veiðarfæri
og gerð þeirra.
Þeir bræður kynntust því á
yngri árum uppsetningu þeirra og
viðhaldi og tóku með því töluverð-
an þátt f höfuðatvinnuvegi okkar,
sjávarútveginum.
Þeir fóru ungir með Þorsteini
föður sínum til sjós, bæði til sfld-
veiða á sumrin og haustin og
þorskveiða á vorin, einnig voru
þeir með föðurbróður sfnum Ant-
Sýnir vatnslita-
myndir á Mokka
UM MIÐJAN nóvembermánuð
opnaði Hrefna Lárusdóttir sýn-
ingu á 29 vatnslitamyndum á
Mokka við Skólavörðustfg.
Hrefna er Reykvíkingur, sem
búsett er í Lúxemborg og er
þetta fyrsta sýning hennar hér
á landi. Þessa dagana sýnir hún
einnig acryl-myndir í Tiger í
Þýzkalandi. Sýningin á Mokka
mun standa í tvær vikur enn.
JC Reykjavík
Áróður til varnar slysum
á börnum í heimahúsum
ÁRIÐ 1979 stóð JC Reykjavík
fyrir herferð gegn slysum á börn-
um í heimahúsum. Verkefnið fólst
i söfnun ónotaðra lyfja á heimilum
er síðan var hent
Nú hefur barnaöryggisnefnd
JC Reykavíkur að gefnu tilefni
ákveðið að ráðast á ný í verkefn-
ið, þar sem frá var horfið. Ætl-
unin er að taka sérstaklega fyrir
og benda almenningi á þá hættu
er að börnum snýr, hvað varðar
rafmagn, bruna og slys af vðld-
um lyfja og eiturefna.
Leitast verður við að kynna
almenningi þá hættu, sem að
yngstu samborgurunum steðjar,
í blöðum, útvarpi og sjónvarpi
og með almennri fræðslu.
Sú staðreynd blasir við að hér
á landi hafa orðið hörmuleg
slys, þar sem börn hafa örkuml-
ast eða látið lffið, sýnir svo ekki
verður um villst þörfina á fram-
angreindu.
Þeir sem áhuga hafa á að að-
stoða eða styrkja framangreint
verkefni geta haft samband við
Kristínu Alfreðsdóttur, Valgarð
Halldórsson, ólaf Gunnarsson,
Þórheiði Einarsdóttur, Valdi-
mar Bergsson eða Jakob Krist-
jánsson.
rfii nnmmjiiif)
oni Antonssyni á mótorbátnum
Víkingi á „transporti" milli Dal-
víkur og Akureyrar, en það voru
að mestu beitu- og vöruflutningar.
En það átti ekki fyrir þeim að
liggja að stunda sjóinn og gera
sjómennsku að aðalstarfi sínu.
Þeir voru með afbrigðum sjóveikir
og fylgdi sú veiki þeim ætíð ef þeir
fóru til sjós.
Þess vegna hösluðu þeir sér völl
í landi, en alltaf við þau verk, sem
tengdust sjónum.
Með Kristni Jónssyni netagerð-
armeistara störfuðu þeir um ára-
raðir við neta- og nótaviðgerðir
eða þar til þeir stofnuðu sitt eigið
fyrirtæki árið 1964 ásamt fjórum
öðrum mönnum, en það er Neta-
gerð Dalvíkur hf.
Ásamt þessari þjónustugrein
hafa þeir bræður lagt gjörva hönd
á hin ýmsu störf um dagana og
farnast vel. Til þeirra hefur verið
gott að leita um aöstoð og má
segja að þeir hafi rétt hjálparhönd
hverjum manni, hvenær sem var,
hafi eftir henni verið leitað.
Ungir að árum urðu þeir Efsta-
kotsbræður kunnir íþróttamenn
hér um slóðir. Þeir lærðu sund hjá
hinum kunna sundfrömuði Kristni
Jónssyni og urðu miklir sundgarp-
ar, þó ekki neinir keppnismenn,
sem lögðu allan sinn metnað I
slaginn við skeiðklukkuna.
Með Kristni stofnuðu þeir hina
vösku sveit Brimbátsins á Dalvík,
sem ætíð var viðbúin til starfa,
þegar stormur og brim buldi við
Böggvisstaðasand.
í þessa sveit völdust þrek- og
kjarkmiklir strákar, sem undir
stjórn Kristins veittu sjómönnum
og fjölskyldum þeirra öryggistil-
finningu á þessum hafnleysisár-
um.
Það má segja, að þarna hafi ver-
ið stofnsett ein fyrsta björgun-
arsveit á vegum SVFl. Þeir bræð-
ur voru miklir þátttakendur í
starfi Slysavarnafélags karla á
Dalvík og um áraraðir f sjó-
mannadagsnefndinni svokölluðu.
í starfi Ungmennafélags
Svarfdæla voru þeir einnig virkir
þátttakendur og létu þau mál mik-
ið til sín taka.
Hjalti og Skafti gengu að eiga
systurnar Kristínu og Guðrúnu
Jóhannsdætur héðan frá Dalvík.
Hjalti og Kristín byggðu sér íbúð-
arhúsið Bjarkarbraut 15 á Dalvík
og hafa þau eignast þrjár dætur
en Skafti og Guðrún tóku við í
Efstakoti. Þau eiga ein son og eina
dóttur.
Þeir bræður hafa alltaf verið
með eindæmum samrýndir og má
fullyrða að varla hafi liðið svo
dagur að kveldi, að þeir hafi ekki
náð saman á einhvern hátt. Þeir
eru mjög líkir í útliti og hefur
samferðafólk þeirra átt erfitt með
að þekkja þá tvíbura I sundur. Á
góðviðriskvöldi einu sfðast liðið
sumar var ég staddur á smábáta-
bryggjunni f Dalvíkurhöfn, ásamt
Óla Ragnarssyni apótekara okkar,
þegar þeir bræður voru að koma
að á trillubáti sínum Bjarma. Þeir
voru eins klæddir og fórum við Óli
að tala um hversu lfkir þeir væru.
Ég spurði apótekarann að þvf
hvort hann ætti gott með að
greina í sundur þá bræður. Jú
hann sagðist eiga létt með það —
þar sem Hjalti ætti gulan Skoda.
En það vildi svo til að bfll Skafta
er einnig gulur Skodi. Þannig að
óli talaði oftast við þá bræður sitt
á hvað í þeirri góðu trú að um
Hjalta væri að ræða.
Á þessum tímamótum, þegar
Efstakoststrákarnir standa á sjö-
tugu, þakka ég þeim gott samstarf
við okkur félagana hjá Netagerð
Dalvfkur hf. og óska frændum
mfnum allra heilla um ókomin ár.
Júlfus Krfstjáiiamn
Sýnum
SNORRAHUS
um helgina
að Hverafold 70, Grafarvogi
HÚSASMIÐJAN HF.
SÚÐARVOGI 3—5, REYKJAVÍK SÍMI: 687700