Morgunblaðið - 25.07.1985, Qupperneq 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. JULI 1985
Jón og séra Jón
Nokkur orð til Jóns Aðalsteins Jónssonar
— eftirSigurð
Þormar
Eftir frímerkjasýninguna
NORDIA 84 í Laugardalshöll sl.
sumar skrifaöir þú í Morgunblaðiö
grein um sýninguna. Þar gazt þú
þess að ég hafi fengið silfurverð-
laun fyrir safn mitt af íslenzkum
brúarstimplum. Síðan segir orð-
rétt: „Má hann una mjög vel við
þann dóm, því að enn er fullmikið
af „fílatelískum" hlutum 1 safni
hans, þótt það hafi tekið miklum
stakkaskiptum frá í fyrra. Hér á
ég að sjálfsögðu við auðsæjan til-
búning, einvörðungu gerðan til
þess að ná í stimpla frá fáförnum
stöðum og afskekktum póststöðv-
um. Allt um það verður ekki fram
hjá því gengið að stimplarnir eru
ekta, þ.e. frá réttum tíma. Eins má
gjarnan spyrja sjálfan sig: Hvern-
ig átti að vera hægt að ná í stimpil
frá mjög afskekktri póststöð í
fámennri sveit nema bera sig eftir
„björginni" sjálfur?" Síðan minn-
ist þú á Bíó-Petersen og segir orð-
rétt: „Umslög til hans eru nú víða
í söfnum manna, enda er örugg-
lega oft erfitt að sneiða hjá þeim,
þegar sýna þarf fágæta stimpla."
Svo mörg voru hin heilögu orð.
Þú varst einn af dómurum sýn-
ingarinnar, og sem slíkur brauzt
þú þær reglur, sem dómurum er
skylt að hlýta, þ.e. að óheimilt er
að gefa upp álit einstakra dómara.
En þér er vorkunn. Safn mitt fékk
hæstu verðlaun allra íslenzku
safnanna, þrátt fyrir það að þú
reyndir í dómnefndinni að fá það
lækkað. Þetta heitir á gamalli og
góðri íslenzku að hefna þess í hér-
aði, sem hallaðist á Alþingi.
í safni mínu voru 5 stimplar,
sem hvergi eru þekktir nema þar.
Þar á meðal 1 frá Reykjavík, ólík-
ur öllum öðrum stimplum þaðan.
Þetta er útgáfudagsstimplun
14.V.1937.
Á fundi í Félagi frímerkjasafn-
ara, sem formaður félagsins bauð
mér á, og haldinn var í Álftamýr-
arskóla eftir sýninguna, kom þessi
stimpill til umræðu. Þú lézt þér
fátt um finnast. Sagðir að engin
fyrstadagsstimplun hafi farið
fram þann dag, heldur aðeins þ.
15.5. og að þetta væri augljós föls-
un. Ekki fannst þér umtalsvert að
stimpillinn var óþekktur.
í grein í Morgunblaðinu fyrir
ca. 2 árum gazt þú þess, að þér
hafi gefizt kostur á að heimsækja
frímerkjaklúbbinn Öskju á Húsa-
vík. Þú varst með hástemmt lof
um framtak þeirra öskjumanna.
Þá varst þú á biðilsbuxunum eftir
atkvæði þeirra til formannskjörs í
Landssambandi ísl. frímerkja-
safnara. í sambandi við lands-
sambandsþing sl. vetur sýndu þeir
Öskjumenn söfn sín í hinu nýja
félagsheimili við Síðumúla. Þar
var m.a. sýnd Chr.X. blokk stimpl-
uð á útgáfudegi 14.5. 1937 með
sama Reykjavíkurstimpli og not-
aður var við stimplunina 15.5.
1937. Ég benti þér á þetta á staðn-
um. Það þarf sérkennilegt ímynd-
unarafl til að álíta þessa stimplun
fölsun.
Nú spyr ég þig. Heldur þú því
fram að þarna hafi þessi ágæti
Öskjufélagi verið að sýna blokk
með falsaðri fyrstadagsstimplun?
Ef svo er, þá ráðlegg ég þér að
skipta um biðilsbuxur næst þegar
þú falast eftir atkvæði þeirra. En
kannski eru upplýsingar þínar úr
bók þinni um íslenzk frímerki, og
þá er þér að vísu nokkur vorkunn.
Af því að þú ert nú við vísinda-
störf i Danmörku, þá er þér hollt
að minnast danska málsháttarins:
„Man kan ikke báde blæse og have
mel i munden." Dagsetningin 14.V.
1937 er jafngild í mínu safni, þótt
ekkert atkvæði fylgi.
Á frímerkjasýningunni IS-
LANDIA 1973 fékk safn ábyrgð-
arbréfa „Frá öllum póststöðvum á
landinu" hæstu verðlaun íslenzkra
safna. Auk þess sérstök heiðurs-
verðlaun frá bandarískum söfnur-
um. Að vísu vantaði bréfhirðing-
una Ögur, en hún hafði fallið
niður fyrir mistök úr skrá pósts-
ins árið áður. Viðkomandi verð-
launahafi hafði sent sjálfum sér
ábyrgðarbréf frá öllum póststöðv-
um landsins og notað við það skrá
póstsins. öll voru bréfin eins, lítil
hvít fyrstadagsumslög með sömu
utanáskrift. Mér er ókunnugt um
að þú hafir nokkursstaðar skrifað
„Það þarf varla að taka
það fram, að Hópflug ít-
ala, Zeppelin og Sol-
berg-bréf eru undan-
tekningarlítið tilbúin
bréf. Eða til hvers halda
menn að sé verið að
senda sjálfum sér bréf
„post restante“ til fjar-
lægra landa, og fái þau
síðan send til baka?“
stafkrók um, að „fullmikið hafi
þar verið af „fílatelískum" hlut-
um“.
í maí 1973 lét ég stimpla 10 kr.
hátíðarfrímerkið, sem gefið var út
í tilefni 100 ára afmælis skild-
ingafrímerkjanna, á sérprentuð-
um umslögum á útgáfudegi á öll-
um póststöðvum landsins. Um-
slögin voru án utanáskriftar. Þess
vegna voru þau að lokinni stimpl-
un send mér í ábyrgðarbréfi. Þeg-
ar ég ákvað að sýna stimplasafn
mitt á frímerkjasýningu í Hafnar-
firði 1983, hitti ég einn dómarann,
Hálfdán Helgason, og spurði ég
hann, hvort rétt væri að sýna
nokkuð af þessum ábyrgðarbréf-
um í stimplasafni mínu, þar sem
þau væru send mér. Að vísu ætti
ég önnur bréf eða frímerki með
stimplum frá flestum þessara
staða, en sumsstaðar væru stimpl-
arnir á þessum bréfum fallegri.
Hálfdán taldi sjálfsagt að sýna
þau bréf. Þú varst á öðru máli og
var safnið lækkað fyrir það. Þú
tókst mig tali og bentir mér á, að
ég ætti í framtíðinni að gæta þess
að láta senda einhverjum öðrum
bréfin, þá væri allt í lagi. Ég sagð-
ist ekki hafa hugsað mér að sýna
tilbúin bréf í safni mínu.
Þegar ég svo gekk frá safni
mínu fyrir NORDIU 84, þá tók ég
þessi bréf út og lét önnur í stað-
inn, að undanskildum 4—5 bréf-
um, sem að sjálfsögðu eru jafngóð
öðrum ábyrgðarbréfum, þótt þau
hafi verið send mér. Þar á meðal
var Olíustöðin í Hvalfirði sem
varla er hægt að kalla „mjög af-
skekkta póststöð". Bréf til Bíó-
Petersen voru 4. Þrem þeirra
fylgdi sami stimpill á lausu frí-
merki, en Villingavatnsstimpill-
inn var á því fjórða. í safni mínu
voru 240 blöð („fullmikið var þar
af fílateliskum hlutum").
Á NORDIU 84 voru m.a. 3 söfn
með flugpósti, fyrsta flug hingað
og þangað, Zeppelin og Solberg-
bréf. Það var fróðlegt að bera
þessi 3 söfn saman, þar sem þau
voru hlið við hlið. Þar voru mjög
mörg tilbúin bréf á litlum hvítum
umslögum með samskonar frí-
merkjum, skrifað utan á til sömu
manna (oftast íslenzkra) með
sömu ritvél og á sama hátt, t.d.
eintómir stórir stafir í öllum nöfn-
um. En eigendur tveggja safnanna
voru útlendingar. Það þarf varla
að taka það fram, að Hópflug ít-
ala, Zeppelin og Solberg-bréf eru
undantekningarlítið tilbúin bréf.
Eða til hvers halda menn að sé
verið að senda sjálfum sér bréf
„poste restante“ til fjarlægra
landa, og fái þau síðan send til
baka?
Sá útlendinganna sem fékk gyllt
silfur fyrir safn sitt er formaður
sýningarnefndar á frímerkja-
sýningunni AMERIPEX 86, sem
haldin verður í Chicago 1986. Um
þetta safn segir þú: „Er þetta
mjög gott safn, enda var það verð-
launað með gylltu silfri.“ Ekki orð
um að þar hafi verið „fullmikið af
fílateliskum hlutum." En allur er
varinn góður. Ekki var búið að
skipa í dómarastörfin á AMERI-
PEX 86. Nú má ekki skilja orð mín
svo, að þetta safn hafi ekki verð-
skuldað verðlaunin, öll þrjú söfnin
voru góð, en óneitanlega er af-
staða þín spaugileg. Það er ekki
sama hvor heldur á pennanum,
Jón eða séra Jón.
Rannsóknir þínar á því hvar
þriggja hringa númerastimpill 236
hafi verið notaður eftir 1930
leiddu ekki til neins. En það var
auðfundið á skrifum þínum, þegar
við Tore Runeborg vorum búnir að
finna hvar hann hafði verið notað-
ur, að þú áttir erfitt með að viður-
kenna það. Hann hafði sem sagt
verið notaður á Flögu í Skaftár-
tungum, heimaslóðum þínum.
Ég hef haft gaman af mörgum
þáttum þínum um frímerki í
Morgunblaðinu, en ég býst við að
blaðið ætlist til, að þar sé skýrt
frá málum á hlutlægan hátt, en
þínum einkamálum sinnt annars
staðar.
Ráðlegt er fyrir þig að fara
gætilega i öll skrif um íslenzka
brúarstimpla, á þeim hefur þú
ekki meiri þekkingu en kötturinn
á Sjöstjörnunni.
Höfundur er verkfrredingur og
stimplasafnari.
ChHstian X
37
Útgáfustimpillinn 14. v. 1937
ZT
ÍS
(2E)
KRABBASÚPA
Sérstaklega vandað hráefni
og meistaraleg meðferð,
gerir súpurnarað þeirri
bragðljúfu gæðafæðu
sem er svo eftirsóknarverð
á borðum sælkera.
Súpurnar njóta sín einnig vel
í sjávarréttagratíni og sósum.
Þú opnar
ora
dós og gæðin
komaíijós!
HUMARSÚPA