Morgunblaðið - 30.10.1985, Blaðsíða 42

42_______________MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓBER1985_
Lokaspretturinn á áskor-
endamótinu er að hefjast
Skák
Margeir Pétursson
Mikhail Tal, 49 ára gamall og
heimsmeistari í skák frá 1960 til
1961, er öllum á óvart efstur á hinu
gifurlega sterka áskorendamóti í
skák, sem nú stendur yfir í Mont-
pellier í Frakklandi. Tal hefur hlotid
sjö og hálfan vinning eftir tólf um-
ferðir. Landi hans Artur Jusupov, 25
ára, stendur þó enn betur að vígi,
hann hefur sjö vinninga, en á tvær
biðskákir til góða. Þriðji þátttakand-
inn sem mjög líklegur er til að
komast áfram et Jan Timman frá
Hollandi, sem hefur einnig sjö vinn-
inga og á biðskák við Jusupov. Komi
ekkert óvænt upp á, ættu þeir Tal,
Jusupov og Timman að hreppa þrjú
af fjórum sætum þeirra sem tefla í
áskorendaeinvígjunum á næsta ári.
Enginn þessara þriggja er þó
fullkomlega öruggur, því enn eru
þrjár umferðir eftir til loka móts-
ins. Um fjórða sætið er gífurlega
hörð barátta. Þar koma helst til
greina Sovétmennirnir Alexander
Beljavsky og Andrei Sokolov, sem
hafa báðir sex vinninga og biðskák,
en fjöldi stórmeistara er rétt á
hælum þeirra.
Staðan að loknum tólf umferð-
um var þannig skv. upplýsingum
AP-fréttastofunnar:
1. Tal (Sovétríkjunum)7‘/4 v.
2. Jusupov (Sovétríkjunum) 7
v. og 2 biðskákir.
3. Timman (Hollandi) 7 v. og
biðskák.
4.-5. Beljavsky og Sokolov (báðir
Sovétríkjunum) 6 v. og bið-
skák.
6. Chernin(Sovétríkjunum)6v.
7.-8. Portisch (Ungverjalandi) og
Spassky (Frakklandi) 5Vfe
v. og biðskák.
9. Nogueiras(Kúbu)5V4 v.
10.—12. Seirawan (Bandaríkjun-
um), Short (Englandi) og
Smyslov (Sovétríkjunum)
5 v. og biðskák.
Þeir Korchnoi (Sviss), Ribli
(Ungverjalandi), Vaganjan (Sovét-
ríkjunum) og Spraggett (Kanada)
hafa færri vinninga, en hversu
marga er ekki vitað. Þessir fjórir
hafa vart möguleika á að komast
áfram.
Mótið fór afar rólega af stað.
Af fyrstu sextán skákunum vannst
aðeins ein, en eftir því sem á mótið
hefur liðið hefur baráttan farið
stöðugt harðnandi og margar
skákir orðið langar og erfiðar. Það
er ekkert gefið eftir, enda getur
ein vinningsskák skipt sköpum í
svojöfnu móti.
Það sem kemur auðvitað mest á
óvart er frábær frammistaða
Mikhaiis Tal, sem flestir héldu að
hefði sungið sitt síðasta í heims-
meistarakeppninni. Eftir að hann
missti heimsmeistaratitilinn, eftir
aðeins eitt ár sem heimsmeistari,
hefur hann átt við stöðugt heilsu-
leysi að stríða. Inn á milli hefur
hann þó átt stórkostlega spretti,
en hefur undanfarin misseri verið
með slakasta móti. Það kom því
næstum á óvart að hann skyldi
komast áfram úr lakasta milli-
svæðamótinu í Taxco í Mexíkó. Þar
varð Tal í fjórða sæti, eða neðstur
þeirra sem komust áfram og fáir
reiknuðu með honum í toppbarátt-
una á áskorendamótinu.
Jusupov hefur tekið stórstígum
framförum upp á síðkastið og virð-
ist vera orðinn einn af sterkustu
skákmönnum heims. Vestur-
landabúar hljóta að fagna árangri
Timmans, hann er sennilega sá
fulltrúi þeirra sem mest erindi
hefur átt í heimsmeistarakeppnina
frá því Fischer hætti.
Af þeim sem hafa valdið von-
brigðum er einna helst að nefna
Beljavsky, en hann á þó enn góða
möguleika. Korchnoi hefur þjáðst
af slæmri flensu og ekkert blandað
sér í baráttuna. Það er sorglegt
að þessi mikli einvígismaður verði
sleginn út á móti og komist ekki
á sinn heimavöll, áskorendaein-
vígin, þar sem aðeins Karpov og
Kasparov hafa stöðvað hann.
Boris Spassky hefur átt erfitt
mót, og hefur orðið að taka veik-
indafrí, en hann vann tvær síðustu
skákir sínar og það kann því að
vera of snemmt að afskrifa heims-
meistarann fyrrverandi. Portisch
byrjaði mjög vel, en var afskaplega
óheppinn gegn landa sínum Ribli,
sem gabbaði byrjandasérfræðing-
inn mikla strax í 12. leik:
Hvítt: Lajos Portisch
Svart: Zoltan Ribli
Slavnesk vörn
1. d4 — Rf6, 2. c4 — e6, 3. Rf3 —
d5, 4. Rc3 - c6, 5. e3 — Rbd7, 6.
Dc2 — Bd6, 7. b3 — 0-0, 8. Be2 —
e5!? 9. cxd5 - Rxd5,10. Rxd5
10. Bb2 kann að vera betri leikur.
10. — cxd5, 11. dxe5 — Rxe5, 12.
OO’?
Það er hvorutveggja furðulegt
að Portisch skuli hvorki hafa þekkt
gildruna, sem er t.d. í alfræðibók-
inni skákbyrjanir, né heldur
skynjað hættuna yfir borðinu.
12. — Rxf3+, 13. Bxf3 — Dh4!, 14.
h3
Bréfskákinni Teuchmann-de
Carbonnel árið 1960 lauk þannig:
14. g3 - Df6, 15. Bxd5 - Bf5!, 16.
e4 - Bh3, 17. Hdl - Be5! og
hvítur gaf.
14. — Bxh3! 15. Hdl — Bh2+! 16.
Kfl — Df6, 17. Bxd5 - Bf5!, 18.
e4 — Bg4,19. Ba3?
Mikhail Tal, ekki
dauður úr öllum æðum.
Afleikur í tapaðri stöðu. Eftir
19. f3 - Bxf3, 20. gxf3 - Dxf3+,
21. Kel - Bg3+, 22. Kd2 - Bf4+,
23. Hel - Dhl+, 24. Ke2 - Dg2+,
25. Kd3 - Df3+, 26. Kd4 - Be5+!
27. Kxe5 — Df6 er hvítur mát, en
hann getur sloppið út í tapað
endatafl með því að leika 20. Bb2!
Bxe4+ 21. Bxf6 - Bxc2,22. Hd2
19. — Da6+ og Portisch gafst upp.
Þessi skák eyðilagði fyrir honum
mótið, því hann tapaði einnig í
næstu umferð á eftir.
Það verður gaman að fylgjast
með lokabaráttunni í Montpellier.
Meðal skáka sem eftir eru, eru Tal
— Jusupov og Timman — Sokolov.
Hraðmót á Seltjarnar-
nesi um helgina
Um næstu helgi, 2.-3. nóvem-
ber, gengst Taflfélag Seltjarnar-
ness fyrir hraðmóti í Valhúsa-
skóla, sem nefnt er Sandvikurmót-
ið. Tefldar verða sjö umferðir og
er umhugsunartími hálf klukku-
stund á skák. Teflt verður frá kl.
14 bæði laugardag og sunnudag,
fjórar umferðir fyrri daginn, en
þrjár þann seinni. öllum er heimil
Farsælt Norðurlandamót
Skák
Karl Þorsteinsson
Norðurlandamótið í skólaskák,
sem haldið var í Tjele í Danmörku
reyndist íslendingum fengsælt.
Sveit menntaskólans í Hamrahlíð
sigraði í framhaldsskólamótinu og
sveit Hvassaleitisskóla i flokki
grunnskóla. Grunnskólamótið bíð-
ur betri umfjöllunar, en um flokk
framhaldsskóla verður nú fjallað.
Það þykir kannski engum tíðind-
um sæta að menntskælingar frá
Hamrahlíð hljóti sigur í flokki
sínum, jafn tíðir sigurvegarar og
þeir nú eru. Hafa sveitir skólans
löngum borið höfuð og herðar yfir
innlenda andstæðinga og ætíð
verið fulltrúar íslands á norður-
landamótinu sem haldið er ár
hvert. Gæfan reyndist þeim líka
happadrjúg í eina skiptið sem
annað sætið var hlutskipti skólans
á íslandsmóti framhaldsskóla
1981, því þá fengu íslendingar sem
gestgjafar að stilla upp tveimur
sveitum. Og árangurinn er líka
góður. f þau ellefu skipti sem sveit
skólans hefur verið meðal þátttak-
enda hefur hún sigrað í átta skipti.
Velvild skólavalda á kannski hlut
að máli, því staðreyndin sýnir að
rjóminn af fremstu skákmönnum
fslendinga hefur þreytt skólagöng-
una við Hamrahlíð og skákáhugi
er óvíða meiri.
Sveit skólans skipuðu nú: Hall-
dór G. Einarsson, Lárus Jóhannes-
son, Jóhannes Agústsson, Hrafn
Loftsson og varamaður var Snorri
G. Bergsson. Allt velþekktir skák-
menn og í góðri æfingu eftir
Haustmót TR sem nýlokið er. Ekki
bar fyrsta umferð tilefni til bjart-
sýni þvi sveitin varð að láta sér
nægja jafntefli, 2-2, gegn norsku
sveitinni, þrátt fyrir að í hana
vantaði stórmeistarann norska
Simen Agdestein á fyrsta borð.
ógæfan gerðist á fyrsta borði hjá
Halldóri G. Einarssyni sem lék
hræðilegan afleik í unnu endatafli
og mátti þola tap. Lárus tapaði
einnig en Jóhannes og Hrafn héldu
uppi heiðri landans og sigruðu
báðir. Gestgjafarnir notfærðu sér
ekki rétt sinn til þátttöku fyrir
tvær sveitir í mótinu svo aðeins
1. Island
2. Danmörk
3. Svíþjóö
4. Finnland
2Va
5. Noregur
Sveit MH, taliö frá vinstri: Jóhannes Agústsson, Halldór G. Einarsson, Lárus Jóhannesson og Smári Bergsson.
Á myndina vantar Hrafn Loftsson.
fimm sveitir tefldu í mótinu. Því
kom það í hlut hverrar sveitar að
sitja einu sinni yfir og í annarri
umferð varð það hlutskipti
Hamrahlíðarpiltanna. Þeir komu
því sprækir til leiks í þriðju umferð
og sigruðu Dani 3-1. Halldór, Jó-
hannes og Hrafn sigruðu en klukk-
an varð Lárusi yfirsterkari. Þrír
vinningar komu einnig í næstu
umferð á móti finnsku sveitinni
3 4 5 vinn. röð
2Va
2Ví
og fyrir siðustu umferð hafði sveit-
in því 8 vinninga. Andstæðingur
þeirra þá var sveit frá Svíþjóð sem
einmitt var í öðru sæti í mótinu
með % vinningi minna. Keppnin
var þvf æsispennandi og um hreina
úrslitaviðureign að ræða þeirra á
milli. Vonir Svíanna breyttust þó
fljótt í hreina martröð því áður
en viðureigninni lauk höfðu þeir
allir rétt úppgjafarhöndina til ís-
lensku piltanna. öruggur sigur í
höfn eins og sjá má á meðfylgjandi
töflu.
Jafn styrkleiki á öllum borðum
er tvímælalaust aðalstyrkleiki
Hamrahlíðarsveitarinnar, enda
stóðu piltarnir sig allir með prýði.
Halldór hlaut 3 vinninga af 4
mögulegum, Lárus 2 vinninga, Jó-
hannes 3 vinninga og Hrafn vann
alla fjóra andstæðinga sína. Snorri
fékk ekkert tækifæri til tafl-
mennsku að þessu sinni.
Hrafn Loftsson fékk bestu út-
komu sveitarmeðlimanna. Hér á
eftir á hann í höggi við finnskan
keppanda og þrengir honum út i
afskaplega óyndislega stöðu sem
hann vinnur snyrtilega úr.
Hvítt: Hrafn Loftsson.
Svart: Mikko Tolonen.
1. d4-Rf6 2. Rf3-c5 3. d5-g6 4. Rc3-d6
5. e4-Bg7 6. Be2 Bg4 7. 0-0 (M) 8.
Hel (Venjulega er 8. Rd2 leikið.
Nú hefði svartur mátt íhuga 8.
Ra6) 8. Rbd7 9. Rd2-Bxe2 10. Dxe2-
a6 11. a4-Dc7? (11. He8 var eðli-
legra með undirbúningi fyrir
12.e6) 12. a5! Hfe8 13. Rc4-b5 14.
axb6-Rxb6 15. Rxb6-Dxb6 16. Bd2
(Svartur hefur nú fengið „þekkta
skítastöðu" því peð hans á a6 verð-
ur stöðugt bitbein hvíta liðsaflans.
Hann er því þvingaður að leggjast
í vörn með lítið mótspil. Peðið á
Sveit MH
Norðurlanda-
meistari