Morgunblaðið - 11.04.1986, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR11. APRÍL1986
Þegar áfengissýkin
grípur stjórnmálaflokka
eftirPál V. Daníelsson
Það eru sannarlega alvarlegir
hlutir, þegar fólk verður háð áfeng-
isneyslu og er sem fjötrað við stút
flöskunnar eða barm vínglassins
með lítt slítanlegum böndum. Þá
er allt frelsi í umgengninni við
áfengið rokið út í veður og vind.
En þótt þetta sé alvarlegt er það
ekki síður hættulegt þegar stjóm-
málaflokkar verða áfengissýkinni
að bráð. Þrátt fyrir oft og tíðum
mjög ákveðnar samþykktir stjóm-
málaflokka á stefnumarkandi fund-
um um að draga úr og koma í veg
fyrir það böl, sem af áfengisneyslu
hlýst, þá bregðast þingmenn hver
um annan þveran slíkum sam-
þykktum og telja sig óbundna af
því að um áfengismál sé að ræða.
Þó er á sama hátt unnið að þessum
málum eins og öðmm stefnumark-
andi málum flokka. Hitt er svo
annað mál að í þessum tilvikum
virðist það liðið átölulaust að svikist
sé undan merkjum.
Getur stjórnmálaflokk-
ur orðið brennivíns-
flokkur?
Nú hefur það atvikast svo að
ýmsir frammámenn í Sjálfstæðis-
flokknum hafa haft forystu um
aukið „frelsi“ í meðferð áfengis
En það frelsi nær ekki til annarr;
en þeirra, sem vilja Qötra fólk í fík
svo að hægt sé að hafa af því ft
Það er frelsi hinna fáu sem vilj.
fá gróða hvað sem það kostar er
það er helsi fyrir allan fjöldann.
Flestir héldu að þingmenn hefðu
gefíst upp við bjórinn eftir hringekj-
una á síðasta þingi og þannig væri
um nokkum afturbata að ræða hjá
þeim fríða hópi. En engu er að
treysta. Þótt menn nái því að vera
þurrir um skeið, þá vofir sú hætta
yfír að fólk falli fyrir áfengisárátt-
unni á ný. Þetta hefur nú hent Sjálf-
stæðisflokkinn, sem alltaf virðist
eiga til nóg af áfengiselskum þing-
mönnum til þess að halda brenni-
vínsmálum gangandi. Virðist þetta
vera svo mikið hjartans mál ýmissa
þingmanna flokksins að það fer að
koma óorði á hann og fólk fer að
líta á flokkinn sem sérstakan
brennivínsflokk. Þetta veldur
mörgu stuðningsfólki miklum sár-
indum.
Og fjölmiðlarnir
Og fjölmiðlamir. Þegar þeir fá
fregnir um möguleika á viðbót við
áfengisneysluna fara þeir á hvolf.
Það er ekki nóg að skrifa eina frétt
með stóm letri um málið í sama
blaði. Neið það þarf að byggja upp
og móta almenningsálit aukinni vín-
neyslu til framdráttar. Þótt hún
leiði til þess að æ fleira fólk hljóti
skaða, félagslega, fjárhagslega,
heilsufarslega og bíði jafnvel dauða,
þá em engin vamaðarorð frá fjöl-
miðlunum og allar fréttafyrirsagnir
frá þeim, sem að vamarstarfí vinna,
em miklu fyrirferðarminni. Margur
veltir því fyrir sér hvers vegna?
Að kasta þekkingnnni
fyrir róða
Þekking á afleiðingum áfengis-
neyslunnar er stöðugt að aukast
og er það ljóst orðið að ekki verður
búið við slíka vímuefnaneyslu án
mikils tjóns á ýmsum sviðum. Við
þessu þarf að bregðast og enn er
engin önnur lækning en að draga
úr áfengisneyslunni og beita til
þess öllum tiltækum ráðum, sem
flest em byggð á hömlum eigi þau
að koma að gagni. Að viðurkenna
ekki slíkar staðreyndir og þekkingu
em miklir fordómar og afturhald.
Mönnum, sem veljast til leiðtoga-
starfa, er skyldt að afla sér þekk-
Páll V. Daníelsson
„Þetta hefur nú hent
Sjálfstæðisflokkinn,
sem alltaf virðist eiga
nóg af áfengiselskum
þingmönnum til þess að
halda brennivínsmálum
gangandi. Virðist þetta
vera svo mikið hjartans
mál ýmissa þingmanna
flokksins, að það fer að
koma óorði á hann og
fólk fer að líta á flokk-
inn sem sérstakan
brenni ví nsf lokk. “
ingar. Þeim ber að staldra við og
forðast að leiða fólk í ógöngur. Það
hljóta að vera mjög spilltir menn,
sem tilbúnir em til þess að leiða
samborgara sína í kvalafangelsi
vímuefnaneyslunnar.
Lengra verður
vart haldið
Við búum við mikinn efnahags-
vanda. Afengisneyslan síðustu 10-
20 árin hefur kostað okkur upphæð,
sem svarar öllum erlendum skuld-
um þjóðarinnar og það umfram
tekjur af sölunni. Við búum við
lakarí lífskjör vegna áfengisneysl-
unnar, gæti numið 5-10%. Og haldi
áfram sem horfir leiðum við ógnar-
öld ofbeldis og glæpa yfir íslensku
þjóðina. Önnur vímuefni fylgja í
kjölfar áfengisins. Áhættuhópurinn
í þeim efnum er allur úr hópi áfeng-
isneytenda. Hér á landi glatast á
ári hverju um 1200 mannslíf vegna
áfengisneyslu, tóbaksreykinga og
fóstureyðinga, en þær munu vera
að hluta til vegna ógætni í ölvunar-
ástandi. Og svo köllum við okkur
siðaða þjóð. Er þetta ekki nóg, sjálf-
stæðismenn? Ég held að flokkurinn
standi illa undir nafni ef hann vill
á þetta bæta en rís ekki upp til
vamar gegn eyðingaröflum og
brennivínspoppi.
Höfundurer viðskiptafræðingur
að mennt
Timburmenn?
Þú gœtir reynt
eöa
AAd gnaB
Lýsi hf. Grandavegi 42, Reykjavík, sími 91 -28777
Samningaumræðum-
ar vom skrípaleikur
Athugasemd frá Mjólkurfræðingafélagi íslands
MORGUNBLAÐINU hefur
borizt svohljóðandi athugasemd
frá Mjólkurfræðingafélagi ís-
lands:
Fyrirliggjandi í birgðastöð
Ryðfrvtt
stangastal
C3P Stálgæði: AISI304
Ll
L L
]□
vinkill sívalt
profílar OOo pípur
flatt Fjölbreyttar stærðir
og þykktir
SINDRA
STALHF
Ðorgartúni 31 sími 27222
stofnun landsins, Alþingi
inga, er sýnd lítilsvirðing.
íslend-
Að kvöldi hins 24. mars sl. keyrði
ríkisstjómin í gegn á Alþingi lög
sem brutu á bak aftur verkfall
Mjólkurfræðingafélags íslands,
sem hafði þá staðið í tæpan sólar-
hring. Enn einu sinni opinberar rík-
isstjómin ruddaskap sinn, með því
að vanvirða frjálsan samningsrétt
stéttarfélags, um leið og helgasta
Margt hefur verið sagt og skrifað
um þessa launadeilu mjólkurfræð-
inga og oft verið farið fijálslega
með sannleikann, svo ekki sé sterk-
ara að orði kveðið. Mjólkurfræð-
ingafélag íslands vill því koma á
framfæri nokkmm athugasemdum
um leið og það vill lítillega skýra
sitt mál.
Föstudaginn 21. mars var svo í
raun fyrsti fundur sem talist getur
í þessari deilu, þar sem deiluaðilar,
undir stjórn sáttasemjara,ræddust
við í um fjóra tíma. Annar fundur
var boðaður sunnudaginn 23. mars.,
hann hófst kl. 17 og lauk um kl. 01.
í byijun október sendi félagið
viðsemjendum sínum,_ þ.e. Vinnu-
veitendasambandi íslands og
Vinnumálasambandi Samvinnufé-
laganna, bréf, þar sem farið er fram
á viðræður um sérkröfur mjólkur-
fræðinga varðandi væntanlegan
kjarasamning. Um leið minnti fé-
lagið á þau ummæli sem féllu við
gerð síðustu kjarasamninga, „um
að aðilar vinnumarkaðarins noti
tímann vel fram að áramótum og
ræðist við“. Mánuði síðar kom bréf
frá VMS þar sem ákveðinn var
fundur með MFFÍ. Hinsvegar
heyrðist ekkert frá VSÍ, fyrr en
eftir ítrekaðar óskir okkar um fund.
Sá fundur var loks haldinn í byijun
mars sl. Báðir þessir fundir reynd-
ust gagnslausir og viðsemjendur
okkar virtust ekki hafa nokkum
áhuga á raunhæfum viðræðum.
Þegar ASÍ-samkomulagið hafði
verið fellt á félagsfundum MFFÍ
þann 12. mars sl., óskaði stjóm
félagsins eftir fundi við viðsemjend-
ur sína, og var hann haldinn föstu-
daginn 14. mars sl. Sá fundur, ef
fund skyldi kalla, var að sjálfsögðu
árangurslaus sem fyrri fundir, og
í lok hans var vinnuveitendum
afhent verkfallsboðun, sem taka
átti gildi þann 24. mars.
Segja má að þessir tveir fundir
hafí verið þeir einu í þessari deilu,
sem eitthvert lífsmark sást með
vinnuveitendum. Viðbrögð þeirra
við okkar kröfum vom hinsvegar
með þeim hætti, að ljóst var að
þeir ætluðu ekki að semja við okkur.
Þar með var verkfallið orðið stað-
reynd.
Sáttasemjari ríkisins boðaði fund
og var hann haldinn 19. mars. Þar
vom kröfur okkar kynntar, en lítið
annað gert.
Strax morguninn eftir, þ.e. 25.
mars, kl. 9.15 hefst svo annar þátt-
ur þessarar deilu, hinn opinberi
þáttur Jóns Helgasonar, landbúnað-
arráðherra, sem boðar samninga-
nefnd félagsins á sinn fund kl. 11
þann morgun. Efnislega sagði hann
að á sáttarfundi sem var á dagskrá
síðar um daginn, væri ætlast til að
menn reyndu til þrautar að komast
að samkomulagi í deilunni. Tækist
það hinsvegar ekki myndi ríkis-
stjómin setja lög sem bönnuðu
verkfallið. Hinsvegar tók ráðherra
það skýrt fram að menn hefðu allan
mánudaginn, svo og komandi nótt
til þess að komast að samkomulagi.
Orð hans var ekki hægt að mis-
skilja, lagasetningin átti ekki að
koma til kasta Alþingis fyrr en
daginn eftir.
Auðvitað verður aldrei sagt með
fullri vissu hvað gerðist eftir að
samninganefnd okkar yfírgaf ráð-
herrann og þar til sáttasemjari setti
fund kl. 14. Annað hvort hefur ráð-
herrann talað gegn betri vitund, eða
einhver á stjómarheimilinu tekið
af honum völdin, því að í upphafi
fundar var okkur tilkynnt, að úrslit
í deilunni yrðu að liggja fyrir í síð-
asta lagi kl. 16, því taka ætti málið
fyrir á Alþingi klukkustund síðar.
Á þessum tveggja tíma skrípa-
i