Morgunblaðið - 11.04.1986, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR11. APRÍL1986
Þrír úr stjóm Vísindafélagsins, talið frá vinstri: Eggert Briem féhirðir, Unnsteinn Stefánsson
forseti og- Guðmundur Eggertsson varaforseti.
Morgunblaðið/Árai Sæberg
Vísindafélag íslendinga:
Ráðstefna um vanda
íslenskrar tungu
Á MORGUN, laugardaginn 12. apríl, gengst Vísindafélag íslend-
inga fyrir ráðstefnu um vanda íslenskrar tungu á vorum dögum.
Ráðstefnan verður haldin í Norræna húsinu og hefst kl. 9 að
morgni og stendur fram eftir degi.
En hvers konar félagsskapur
er Vísindafélag íslendinga? Fyrir
svörum verður Unnsteinn Stef-
ánsson prófessor forseti félagsins.
„Eins og fram kemur í lögum
félagsins, er markmið þess að
efla vísindi og vísindastarfsemi
og það leitast við að ná þessu
markmiði eftir ýmsum leiðum.
Mánaðarlega á hverjum vetri
stofnar Vísindafélagið til fræðslu-
funda þar sem fræðimaður er
fenginn til að kynna rannsóknir
sínar.
Þá hefur félagið annast útgáfu
á greinum og ritgerðum marga
undanfama áratugi. Einkum hef-
ur verið fengist við útgáfu viða-
meiri vísindarita og má þar nefna
ýmsar doktorsritgerðir, t.d. dokt-
orsritgerð Braga Amasonar pró-
fessors um rannsóknir á þungu
vetni til aldursgreiningar á heita
vatninu í Reykjavík og víðar,
doktorsrit Guðmundar Pálmason-
ar jarðfræðings um jarðeðlisfræði
landsins og doktorsritgerð Páls
Imsland um jarðfræði Jan Mayen.
Einnig er gert ráð fyrir því í
lögum félagsins, að það geti verið
þátttakandi í ráðstefnum og
umræðufundum um tiltekin efni,
en sá þáttur hefur varla verið
nógu gildur í starfseminni. Stjóm-
in hefur áhuga á að bæta úr því
og hefur verið rætt um eina slíka
ráðstefnu á ári,“ segir Unnsteinn.
— Er ráðsteftian á morgun
liður í þeirri viðleitni?
„Já, og að þessu sinni völdum
við eftiið vanda íslenskrar tungu
á vomm dögum og teljum það
með verðugri verkefnum sem
fundin verða til umfjöllunar á
slíkri ráðstefnu. Höfuðmarkmiðið
með ráðstefnunni er að vekja
athygli á og ræða þann vanda,
sem íslensk tunga á við að etja í
tæknivæddu þjóðfélagi, þar sem
áhrif innlendra og erlendra flöl-
miðla, auglýsinga og skemmtiefn-
is sækja að úr öllum áttum og
fara ört vaxandi.
Það hefur verið töluverð um-
ræða að undanfömu um móður-
málskennslu og málsteftiu, en
því fer fjarri að of mikið sé að
gert. Hér verður Qallað um vanda
tungunnar í víðara samhengi;
rætt um það hlutverk kennara og
uppalenda að örva málþroska og
málsmekk bama og markmið og
aðferðir móðurmálskennslu á
ýmsum skólastigum; fjallað um
íslenska tungu sem tæki til list-
sköpunar í bundnu og óbundnu
máli, vanda þýðenda sem snúa
erlendum bókmenntum á íslensku,
möguleika fréttamanna að koma
daglegum fréttum í flölmiðla á
vönduðu íslensku máli og vanda
auglýsenda að semja auglýsingar
á lýtalausri íslensku. Þá munu
sérfræðingar þinga um málrann-
sóknir, hagnýtingu þeirra, kynn-
ingu á bókmenntum fyrri alda,
nýyrðasmíð, nafhgiftir og fleira.
Til þess að ráðstefnan megi
fara sem best fram og verða að
sem mestu gagni, höfum við feng-
ið hina færustu fræðimenn, rit-
höfunda og aðra til að flytja þar
erindi. Fyrirlesaramir eru alls
Qórtán: Höskuldur Þráinsson pró-
fessor, Baldur Jónsson prófessor,
Gyða Sigvaldadóttir fóstra, Guð-
mundur B. Kristmundsson grunn-
skólakennari, Þórhallur Gutt-
ormsson framhaldsskólakennari,
Indriði Gíslason lektor, Margrét
Jónsdóttir fréttamaður, Kristín
Þorkelsdóttir auglýsingateiknari,
Þórarinn Eldjám skáld, Helgi
Hálfdanarson þýðandi, Ólafur
Halldórsson handritafræðingur,
Halldór Halldórsson prófessor,
Guðrún Kvaran orðabókarritstjóri
og Þórhallur Viimundarson pró-
fessor.
Það er ljóst að efnið er um-
fangsmikið og verður ekki tæmt
á eins dags fundi, en við vonum
að ráðstefnan verði til þess að
örva áhuga fólks á þvi, jafnt
almennings sem fræðimanna.
Það þarf vart að taka það fram,
að ráðstefnan er öllum opin og
við vonum bara, að sem flestir
sjái sér fært að mæta," sagði
Unnsteinn Stefánsson að lokum.
Reykjavíkurborg og Svart á hvítu:
Gefa sameig’-
inlega út
Borgarskrá
Kort og upplýsingar um þjónustu
og vipskipti á höfuðborgarsvæðinu
AFMÆLISNEFND Reykjavíkurborgar og bókaforlagið Svart á hvítu
hafa tekið höndum saman um útgáfu svokallaðrar Borgarskrár í
tilefni af 200 ára afmæli borgarinnar. Borgarskráin er kortabók
méð upplýsingum um fyrirtæki, stofnanir og þjónustu á höfuð-
borgarsvæðinu. Hún verður gefin út í 90—100.000 eintökum og
dreift til allra heimila í landinu. Áætlað er að hún komi út í október
á þessu ári.
Borgarskráin skiptist í þijá
meginhluta. í fyrsta hlutanum verð-
ur saga Reykjavíkurborgar rakin
og kynntar stofnanir hennar og
fyrirtæki. Ennfremur verða þar
upplýsingar um menningar- og
íþróttastarf í borginni.
í öðrum hlutanum er kort af
höfuðborgarsvæðinu öllu ásamt
götuskrá. Inn á kortið verða merkt-
ar ýmsar byggingar og staðir sem
áhugaverðir teljast og gagnast
notendum skrárinnar.
Þriðji hluti bókarinnar hefur að
geyma skrá yfir fyrirtæki í Reykja-
vík og nágrenni, þar sem veittar
verða helstu upplýsingar um þau
og starfsemi þeirra, auk þjónustu-
og viðskiptaskrár þar sem verða
upplýsingar um hvaða fyrirtæki
veita þjónustu á hveiju sviði. Þjón-
ustuflokkamir verða á bilinu
700-900.
Fé til útgáfu Borgarskrárinnar
verður fengið þannig, að um 12.000
fyrirtækjum og þjónustuaðilum á
höfuðborgarsvæðinu verður boðið
að birta upplýsingar um þjónustu
sína í skránni og greiða 4.500 krón-
ur fyrir. Skráning í einn þjónustu-
flokk er innifalin í skráningu í fyrir-
tækjaskrá. Ef einhver hefur áhuga
á að láta skrá sig í fleiri en einn
þjónustuflokk, þarf hann að greiða
aukalega 2.500 krónur fyrir hveija
skráningu.
Að sögn Bjöms Jónassonar hjá
Svart á hvítu er Borgarskráin í
flokki dýrustu og viðamestu verk-
efna á sviði bókaútgáfu hérlendis.
Veldur þar mestu hið risastóra
upplag bókarinnar, 90—100.000
eintök eins og áður er getið. Þá
verður henni dreift viðtakendum að
kostnaðarlausu. Þegar starfsemin
við útgáfuna verður í hámarki,
munu um 30 manns vinna við hana.
Að kortagerðinni hafa unnið
kortagerðarmenn og landfræðingar
og hefur hún staðið í tvö ár. Þá er
öll gagnavinnsla mjög umfangsmik-
il og dýr.
Brot og stærð bókarinnar miðast
við, að hún verði handhæg í þeim
skilningi, að hægt verði að hafa
hana með sér og jafnvel á sér í
útréttingum. Áætlað er, að hún
verði um 300 bls. á stærð.
Mikil trillubátaút-
gerð á Drangnesi
Drangsnesi.
RÆKJUVEIÐUM Drangnesinga
á Húnafióa lauk 2. aprfl. í febrú-
ar fækkaði um einn bát í Drangs-
nesflotanum er Mars ST 150,
flaggskip flotans, var seldur
burt. Von er á nýjum báti í maí
til að fylla í skarðið. Grimsey,
sem hóf netaveiðar upp úr pásk-
um, hefur fengið 3—4 tonn í róðri
og landað á Hólmavík.
Tveir af stærri bátunum, Gunn-
hildur og Örvar, fara nú á gráslppu-
veiðar og þar að auki a.m.k. fimmt-
án trillur frá Drangsnesi og næsta
nágrenni. Veiðar máttu hefjast, 10.
mars, en heldur hefur veirð ókyrrt
til sjávarins að undanfömu og munu
ekki vera komnar á land nema
15—20 tunnur af hrognum þegar
þetta er skrifað. En nú setja menn
sig í herðamar og ballið fer að
byija fyrir alvöm. Hrognaverkun á
Drangsnesi skiptist milli þriggja
aðila og er Hraðfrystihús Drangs-
ness hf. þar umsvifamest. Auk þess
verka Bakkagerðismenn sín hrogn
sjálfir.
Sem sagt, það verður mikil trillu-
traffík á Grímseyjarsundi vestra
næstu vikumar ef að Ifkum lætur.
Auk dugnaðar og eljusemi grá-
sleppukarlanna sjálfra munu tíðar-
far og fiskigengd svo ráða mestu
um feng manna og farsæld nú sem
endranær.
— ÞHE
Njarðvík:
Þrír olíutank
ar fjarlægðir
Vogum.
ÞRÍR olíutankar verða fjarlægð-
ir af tankasvæðinu fyrir ofan
Ytri-Njarðvík á þessu ári. Þarna
hefur verið aðal olíubirgðastöð
fyrir vamarliðið, en með tilkomu
nýrrar olíubirgðastöðvar í
Helguvík, en þangað var byrjað
að dæla ollu í nýju tankana í síð-
ustu viku.
Það er Hvalur hf. sem hefur
keypt tvo tankanna sem verða §ar-
lægðir nú og verða þeir dregnir sjó-
leiðis frá Njarðvík og upp í Hval-
Qörð. Á fimmtudaginn tók fréttarit-
ari Morgunblaðsins meðfylgjandi
mynd er annar tankurinn, sem fer
í HvalQörð, var hífður af tveimur
dráttarvögnum er fluttu hann frá
tankasvæðinu og niður á höfn.
Annar tankurinn sem Hvalur hf.
keypti tekur 795 þúsund lítra, en
hinn tekur 1.590 þúsund lítra. Þriðji
tankurinn, sem verður flariægður á
árinu, er mun stærri og því ekki
hægt að flytja hann í heilu lagi.
Ekki verða fleiri tankar flarlægð-
ir fyrr en framkvæmdum er lokið
í Helguvík, en þar verður olíu-
birgðastöð fyrir vamarliðið fram-
vegis. EG
Olíutankur hífður af flutningatækjum og út í sjó, i Njarðvíkum, en þaðan verður hann dreginn í Hvalfjörð.
Morgunblaðið/EG