Morgunblaðið - 08.11.1986, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 1986
25
Bílastæðaskortur í miðborg Reykjavíkur
vaxandi vandamál:
Félagið Gamli Mið-
bærinn vill fá bíla-
geymslu í Faxaskála
SÍVAXANDI bílastæðaskortur
og umferðartakmarkanir í mið-
bæ Reykjavíkur samfara stór-
aukinni notkun bíla er orðið
mikið áhyggjuefni bæði atvinnu-
rekenda og íbúa þessa svæðis og
nú hefur félagið Gamli Mið-
bærinn lagt fram ákveðnar til-
lögur til úrbóta og ákveðið að
fylgja þeim eftir af þunga. Helsta
lausnin sem félagið bendir á er
að gera bílageymsluhús í Faxa-
skála Eimskips og gera bílastæði
á svæðinu umhverfis skálann, og
hafa borgarstjóri og forstjóri
Eimskips tekið því máli vel. Einn-
ig munu samtökin benda borgar-
yfirvöldum á ýmis svæði í
miðbænum sem henta vel fyrir
bilastæði
Á blaðamannafundi lýsti stjóm
Gamla Miðbæjarins þungum
áhyggjum yfir framtíð bæjarhlut-
ans ef ekki verði gripið í taumana.
Þar kom fram hörð gagnrýni á
stefnuleysi og sofandahátt stjóm-
valda sem ekkert hefðu aðhafst
þrátt fyrir ijölmörg viðtöl og ábend-
ingar. Varaði stjómin við auknum
flótta verslunar og þjónustu úr
gamla miðbænum í önnur borgar-
hverfi við óbreyttar aðstæður, við
blasi þá verðhrun á eignum á svæð-
inu og með dvínandi verslun og
þjónustu fjari lífið í miðbæni’-
smám saman út á sama tíma og
ráðist sé í miklar framkvæmdir
vegna verslana og þjónustumið-
stöðva í Kringlunni, Mjóddinni og
víðar. Því varar stjómin sérstaklega
við frekari töfum á framkvæmdum
við Laugaveginn:„Við sjáum með
hryllingi fyrir okkur að Laugaveg-
urinn líti út eins og skotgröf á sama
tíma og Kringlan opnar," sagði
Guðlaugur Bergmann formaður
Gamla Miðbæjarins á blaðamanna-
fundinum.
Meðal tillagna félagsins til úrbóta
má nefna að beygjubönnum við
Laugaveg verði aflétt strax og að
félagið fái að hafa hönd í bagga
við skipulagningu á jólaumferðinni;
að göngugötur í Gamla miðbænum
verði hafðar opnar á kvöldin fyrir
bflaumferð til að glæða bæinn lífí
19. flokksþing Framsóknarflokksins hófst í gær:
Getum veríð stoltir af því
sem við höfum afrekað
— sagði Steingrímur Hermannsson
um hlut framsóknarmanna á yfir-
standandi kjörtímabili
19. FLOKKSÞING Framsóknar
flokksins var sett að Hótel Sögu
í gærmorgun. Steingrímur Her-
mannsson forsætisráðherra og
formaður Framsóknarflokksins
sagði m.a.í upphafi ræðu sinnar:
„Við framsóknarmenn getum
verið stoltir af þvl, sem við höf-
um afrekað á kjörtímabilinu. Við
getum boðað stefnu nýs tíma,
nýrrar aldar byggða á endur-
reistum efnahagsgrunni. Við
munum því bera höfuðið hátt er
við göngum fyrir kjósendur að
vori.“
í ræðu sinni rakti Steingrímur
þau mál sem hann telur hafa verið
mikilvægust á kjörtímabilinu. Síðar
sagði hann: „Sá árangur sem að
var stefnt, mun að lang mestu leyti
nást. Verðbólgan mun verða um eða
undir 10 af hundraði í lok ársins.
Kaupmáttur ráðstöfunartekna mun
aukast töluvért meira en ráðgert
var, líklega um 8 af hundraði. Þrátt
fyrir þetta mun viðskiptahalli verða
minni en áætlað var, að öllum
líkindum 1 til 1,5 af hundraði af
þjóðarframleiðslu í stað 2,5%. Þetta
má þakka því að peningalegur
spamaður hefur aukist mjög og er
nú orðinn meiri en hefur verið allt
frá árinu 1972.“
Er forsætisráðherra ræddi þann
árangur er náðst hefur í efnahags-
markmiðum ríkisstjómarinnar,
sagði hann: „Þvl fer víðsfjarri, að
ég þakki ríkisstjóminni eða Fram-
sóknarflokknum einum það, hve vel
hefur til tekist. Að sjálfsögðu eiga
ábyrgir aðilar vinnumarkaðarins
stóran þátt í því. Sömuleiðis er ljóst,
að ytri aðstæður hafa verið okkur
hagstæðar." Steingrímur sagði að
í lok þessa árs yrði kaupmáttur
ráðstöfunartekna hærri hér á landi
en hann hefur nokkm sinni verið
og verðbólga yrði minni en hún
hefur verið í 15 ár. „Atvinnuleysi
er ekkert," sagði Steingrímur,
„Þetta er mjög góður árangur. Því
verður aldrei neitað.“
„Mér þykir leitt að heyra gefíð í
skyn og jafnvel fullyrt að forusta
flokksins og formaður hafí eða
muni beita sér fyrir einstaka fram-
bjóðendur," sagði Steingrímur m.a.
er hann ræddi prófkjörsmál Fram-
sóknarflokksins. „Það er alrangt."
Síðar sagði hann að fylgi flokksins
í þéttbýlinu suðvestanlands hefði
mjög hrakað á undanfömum ámm.
Hann sagði að svo gæti farið í
næstu kosningum að það ákvarðað-
ist hvort Framsóknarflokkurinn
yrði tiltölulega lítill flokkur dreif-
býlisins eða áfram aihliða þjóðmála-
flokkur. „Sumum einsýnum
mönnum, sem telja sig mjög harðs-
víraða fulltrúa dreifbýlis, kann að
þykja fyrri kosturinn vænlegur. „Eg
er ekki í þeim flokki," sagði
Steingrímur. „Ég sé ekki þau hörðu
átök á milli dreifbýlis og þéttbýlis,
sem sumir sjá í hveiju máli.“
Er Steingrímur kom þar í ræðu
sinni, þar sem hann ræddi stjómar-
myndun eftir næstu kosningar,
sagði hann: „Ekki verður því svarað
hér og nú. Því munu engir fordóm-
ar ráða eins og því miður virðist
einkenna einstaka andstæðinga
Framsóknarflokksins. Úrslit kosn-
inganna munu ráða miklu, en þó
fyrst og fremst hvort samstaða
næst um stefnu og þau grundvallar-
atriði, sem við framsóknarmenn
leggjum áherslu á.“
Lokaorð formanns Framsóknar-
flokksins vom þessi: „Það er ný öld
í augsýn. Ef rétt er á málum hald-
ið, getur það orðið öld meiri
framfara, betri lífskjara og betra
mannlífs, en við höfum áður kynnst.
Grundvöllurinn hefur verið lagður
með endurreisn hins íslenska efna-
hagslífs. Framundan er markviss
og skipuleg vinna.
Framsóknarflokknum er best
treystandi til að hafa forustu um
það verk. Það sýnir sagan."
á ný; að fallið verði frá þeirri hug-
mynd að tvístefnuakstur verði
tekinn upp á Hverfísgötu og stræt-
isvagnar fluttir þangað af Lauga-
veginum því það sé röng stefna að
skoða akstursleið strætisvagna um
Laugaveginn með hliðsjón af því
hve þeir eru lengi á leiðinni en láta
þess í stað þjónustu við almenning
ráða ferðinni. Einnig bendir félagið
á ýmsa staði í miðbænum sem henta
fyrir bflageymslur og bílastæði en
eru nú illa nýttir og vanhirtir
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Stjórn Gamla Miðbæjarins á blaðamannafundi I Kvosinni I gær. Frá vinstri eru Jón Siguijónsson formað-
ur umferðarnefndar félagsins, Ásgeir Hannes Eiriksson, Guðlaugur Bergmann, Ásgeir Bolli Kristinsson,
Jón Hjaltason og Skúli G. Jóhannesson.
Helgi Magnússon fyrrverandi endurskoðandi Hafskips:
Nefnir skiptaráðendur
og endurskoðanda „kross-
fara“ Hafskipsmálsins
- og ábyrga fyrir „offorsi“ og
„réttarfarshneyksli“
í BÓKINNI „Hafskip, gjörning-
ar og gæsluvarðhald", sen
nýkomin er út, gagnrýnir Helgí
Magnússon, fyrrverandi lög-
giltm- endurskoðandi Hafskips
ht'. harkalega ýmsa þá sem
komiö hafa að rannsókn Hal'-
skipsmálsins svokallaða, ei:
Helgi sat í gæsluvarðhaldi um
tima vegna rannsóknar máls-
ins. Segir hanu meðal annars
aö skiptaráðendur hafi gersv
sekir um hroðaleg mistök, ann-
arlegar hvatir hafi ráðið
gerðum löggilts endurskoð-
anda sem skiptaráðendur réðu
sér til aðstoðar og rannsóknar-
lögreglumenn hafi reynt að
hræða sig til að játa á sig rang-
ar sakir.
Helgi segir að skiptaráðendur,
þeir Ragnar H. Hall og Markús
Sigurbjömsson, hafi brotnað und-
an pressunní sem var á þeim í
málinu og mengasc sjálfir af um •
ræðunni sem var um málið í
fjölmiðlum, á Alþingi og meðai
almennings. Þeir hafi ekki haft
nógu sterk bein til aö taka á
málinu af sanngimi og hlutleysi
eins og embættismönnum með
dómsvald sæmi og virðist hafa
nálgast verkefnið vissir um að hér
væri stórkostlegt glæparpál á
ferðinni. Fullyrðir Helgi að
skýrsla þeirra og vinnubrögð hafí
verið lituð af fyrirframafstöðu og
allt hafí gengið út á að gera menn
tortryggilega. Segir hann að
skiptaráðendur verði fyrst og
fremst að teljast ábyrgir fyrir
hroðalegum mistökum sem orsök-
uðu að sex menn voru hnepptir í
gæsluvarðhald. Talar hann um
reynsluleysi Ragnars og Markús-
ar í að fást við stórmál af þessu
tagi og leitar þar skýringa á
meintum mistökum þeirra.
Endurskoðunarmiðstöðin N.
Mancher hf. aðstoðaði skiptaráð-
endur við rannsókn málsins og
vann meðal annars skýrslu um
reikningsskii Hafskips. Valdimar
Guðnasor. löggiltur endurskoð-
andi, einn af eigendum fyrirtækis-
ins, vann mest aö málinu og
gagnrýnir Helgi hann fyrir skýrsl-
una. „Málatilbúnaður Valdimars
í þeirri skýrslu er að mínum dómi
algert hneyksli," segir meðal ann-
ars í bókinni, og einnig að Valdi-
mar virðist hafa nálgast verkefnið
með sama hætti og skiptaráðend-
ur, það er með fyrirfram gefnar
niðurstöður um glæpsamlegt at-
hæfi. „Þessa þrjá menn hef ég
leyft mér að nefna krossfara máls-
ins og geri þá ábyrga fyrir þvi
offorsi sem einkennt hefur mála-
tilbúnað allan með kunnum afleið-
ingum og réttafarshneyksli,"
segir Helgi Magnússon.
Þá sakar hann N. Mancher og
Valdimar Guðnason um að hafa
látið annarleg sjónarmið ráða við
rannsókn málsins. Þeir hafí viljað
vekja á sér athygli og fá sem
mestan heiður út úr því að „fletta
ofan af öllu svindlinu", vegna
þess að fyrirtækið hafí orðið und-
ir í samkeppninni um forystuhlut-
verk í endurskoðun hér á landi.
Telur hann að fyrirtækið hafi
misst sjónar á aðalatriðinu og þvi
að framkvæma hlutlausa og mál-
efnalega athugun.
í bókinni lýsir Helgi vistinni í
Síðumúlafangelsinu og segir að
rannsóknarlögreglumenn hafi
verið í taugastríði við sexmenn-
ingana sem settir voru í gæslu-
varðhald vegna Hafskipsmálsins
í þeim tilgangi að brjóta þá niður
þannig að þeir játuðu á sig sakir,
hvort sem þeir hafi unnið tii sakar
eða ekki. Telur hann að einn sex-
menninganna hafi keypt sér
nokkurra daga frelsi með þessu
móti, og það hafi orðið á kostnað
hinna.
Hann lýsir yfírheyrslum og
nefnir dæmi um að reynt hafí
verið að hræða sig eða „terroris-
era“ og helst að halda fyrir sér
vöku næstu nótt svo hann yrði
meðfærilegur í yfirheyrslu daginn
eftir og segði það sem hentaði
framgangi rannsóknarinnar. „Ég
hafði haldið að svona framkoma
þekktist bara í bókum," segir í
bókinni.
Helgi fjallar töluvert um rekst-
ur Hafskips, einkum seinni árin
og segir að margt hafi fari úr-
skeiðis. Segir hann að kaup
Hafskips á Cosmos flutningsmiðl-
unarfyrirtækinu í Bandaríkjunum
hafí verið mistök. Fyrirtækið hafí
alla tíð verið rekið með tapi og
verið baggi á Hafskip. Hann nefn-
ir erfíðleika í rekstri skrifstofunn-
ar í New York, og Atlantshafssigl-
ingamar sem hann telur að hafi
órðið banabiti fyrirtækisins. Nafn
Björgólfs Guðmundssonar for-
stjóra og svokallaðra „gull-
drengja" hans er nefnt. í öllurn
þessum tilvikum og gefíð í skyn
að hann beri ábyrgð á mistökun-
um.
í kafla um viðræður forráða-
manna Eimskips og Hafskips um
hugsanlegan samruna eða yfir-
töku Eimskips á íslandsrekstri
Hafskips segir Helgi að viðræo-
umai- hefðu verið til málamynda
af hálfu Eimskipsmanna. Fyrir
þeim hafí vakað að láta fjara
undan Hafskip þannig að Eimskip
gæti fengið flutningana fyrir ekk-
ert eða lítið. Hann segir að
viðræðumar við SÍS um stofnun
sameiginlegs skipafélags hafi haf-
ist á leynilegum viðræðum Páls
G. Jónssonar stjómarmanns í
Hafskip og Vals Amþórssonar
stjómarformanns SÍS, og að Val-
ur og Erlendur hafí sjálfir unnið
að málinu frá upphafi.