Morgunblaðið - 30.12.1986, Side 6
6
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 1986
Jólaleíkrítið
Bara þýðingin hans Helga er efni
í greinarkom. Ég hef að vísu
ekki borið nákvæmlega saman ffum-
texta (útgáfutexta) Rómeó og Júlíu
við þýðingu Helga, en fyrri saman-
burður og kynnin af frumtextanum
hafa sannfært mig um að snilld Helga
Hálfdanarsonar er söm við sig. Það
er svo aftur annað mál hvort glæsileg-
ur bókmálstexti á ætíð erindi í munn
leikara. Um slíkt má deila, ekki síst
þegar Shakespeare á í hlut, þessi mikli
andi er gæðir sumar setningar svo
margræðu lífí að það er nánast aðeins
á færi skáldjöfra að rata á hið rétta
skráargat.
Ég veit ekki hvort ástæða er til að
rekja efnisþráð Rómeó og Júlíu, þekkja
ekki allir söguna af elskendunum ungu
í Verónu, hinum fagra Rómeó af
Montage-ættinni og sveitablómans
Júlíu af Kapúlett-ættinni, en það er
alkunna að þessar ættir bárust á bana-
spjót í verkinu. Nær væri að spyija
áhorfendur hvort efnisþráður Rómeó
og Júlíu eigi erindi til kaldhamraðrar
tæknialdar þar sem rómantíkin er
blandin ugg ekki aðeins þeirrar vissu
að einn daginn muni fingurinn rata á
rauða takkann og slökkva lífsneistann
— og hvað um vágestinn eyðni (orð
úr smiðju Helga), er ógnar ungu kyn-
slóðinni? Undirritaður er lítt hrifinn
af ástarsögum en þó gerði ég mér til
dundurs að rannsaka ofurlítið þann
grunn er Shakespeare byggir verk sitt
á og komst þá að því að í augum sam-
tíðarmanna meistarans var ástarsaga
þeirra Rómeó og Júlíu ekki svo mjög
óraunsæ, þannig var stórflölskyldan
traust í sessi og þar réði faðirinn að
sjálfsögðu lögum og lofum og hafði
fullan rétt á að gifta dætur sínar,
samanber föður Júlíu. Hvort Shake-
speare efast um feðraveldið skal ósagt
látið en persónulega er ég þeirrar
skoðunar að meistarinn hafi hér aðeins
viljað pota svolítið í tárakirtla áhorf-
enda, rétt eins og höfundur Love
Stoiy. Veit ég vel að fyrrgreind kenn-
ing mín er lítt haldbær, en ef verk
Shakespeare eru skoðuð í víðara sam-
hengi greinum við víðast hvar stríð
einstaklingsins við kerfið og oftast
nær fer nú einstaklingurinn halloka —
samanber þau hin frægu Makbeð-hjón
— ekki satt?
Astæða þess að ég vík hér að þessu
máli er einfaldlega sú að ég efast stór-
lega um að ástarsaga Rómeó og Júlíu
eigi erindi við nútímamanninn nema
þá innan viðja stórfenglegrar sviðs-
myndar er endurskapar hið róm-
antíska andrúm. Útvarpsleikrit verða
að snerta áhorfendur án slíkra tækni-
brellna fyrst og fremst í krafti
nærgönguls texta er málar leikstjöldin
jafn óðum með hjálp þess raunveru-
leika er áhorfandanum er nærtækur.
Ég er ekki að krefjast þess að verk
útvarpsleikhússins verði einvörðungu
af raunsæum toga, en þau verða að
skírskota til okkar með einhveijum
hætti. Ástarsaga Rómeó og Júlíu
skírskotaði beint til samtíðarmanna
Shakespeares en svo fjarlæg er hún
raunveruleika okkar að þar þarf að
kitla skilningarvitin með glæsilegum
leiktjöldum, leikbúningum og undur-
fögrum leikurum í aðalhlutverkum.
Pinnst mér persónulega að hinn metn-
aðarfulli leiklistarstjóri við Skúlagöt-
una ætti að gefa gaum að því hversu
sum verk — þótt klassísk séu — henta
illa til flutnings í útvarpi. En hér erum
við komin að hinu skáldlega innsæi
er áður gat. Annars var í sjálfu sér
ekki hægt að kvarta yfir flutningi jóla-
leikritsins, leikstjóm Þorsteins
Gunnarssonar styrk og þau Kristján
Franklín og Guðný Ragnarsdóttir nutu
sín prýðlega í aðalhlutverkunum. Tei
ég reyndar að með Guðnýju Ragnars-
dótturhafi björt stjama kviknað á
íslensku leiksviði. Eg hef áður látið
stór orð falla um unga leikara og vona
að hin unga leikkona fái færi á að
þroska sérstæða leiklistarhæfíleika
sína þrátt fyrir að hólið komi út penna
gagnrýnanda. Tónlistina við verkið
samdi Hjálmar H. Ragnars og var hún
flutt af Sinfóníuhljómsveit fslands og
sannar sá flutningur stórhug leiklist-
ardeildarinnar.
Ólafur M.
Jóhannesson
ÚTVARP / SJÓNVARP
Stöð tvö:
Hernaðarleyndarmál
Séu menn gefnir
9Q30 fyrir rökfastar
alvarlegar kvik-
myndir, er þeim ekki
ráðlagt að horfa á kvik-
myndina „Hemaðarleynd-
armál“ eða Top Seeret, sem
verður á dagskrá Stöðvar
tvö í kvöld. Séu þeir hins
vegar hrifnir af viðstöðu-
lausu gríni og glensi, sem
enga stoð á sér í raun-
veruleikanum, er myndin
þeim vafalaust að skapi.
Kvikmynd þessi var gerð
árið 1984 af sömu háð-
fuglum og áður gerðu
kvikmyndimar Airplane I
og II.
Þeir em við sama hey-
garðshomið og láta allt
flakka, í þeim tilgangi ein-
um að skemmta áhorfend-
um. Er þá söguþráðurinn
látinn lönd og leið, raun-
veruleikanum týnt og
hvorki Guð né kvikmynda-
gerðarmennimir eru látnir
óáreittir.
Sagan greinir frá ungri
bandarískri poppstjömu,
sem fer í ferðalag austur
fyrir jámtjald. Þar lendir
hann fljótt í útistöðum við
yfírvöld, en að sjálfsögðu
em allir klæddir í nazista-
búninga. Hann kynnist
dóttur brottnumins
vísindamanns, kynnist
meðlimum frönsku and-
spymuhreyfingarinnar,
sem fyrir einhverra hluta
sakir em stadair í Austur-
Þýskalandi löngu eftir
stríð. Annað er eftir þessu.
Poppstjarnan tekur nokkur létt spor.
UTVARP
________________^
(Aður fiutt á jólum 1970).
23.20 íslensk tónlist
a. „Little music'' eftir John
Speight. Sinfóníuhljómsveit
(slands leikur; Páll P. Páls-
son stjórnar. Einleikari:
Einar Jóhannesson.
b. Svíta úr „Blindingsleik"
eftir Jón Ásgeirsson. Sin-
fóníuhljómsveit Islands
leikur; Páll P. Pálsson
stjórnar.
24.00 Fréttir. Dagskrárlok.
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
6.45 Veðurfregnir. Bæn.
7.00 Fréttir.
7.03 Morgunvaktin
— Páll Benediktsson, Jón
Baldvin Halldórsson og Lára
Marteinsdóttir. Fréttir eru
sagðar kl. 7.30. og 8.00 og
veðurfregnir kl. 8.15. Til-
kynningar eru lesnar kl.
7.25, 7.55 og 8.25.
7.20 Daglegt mál. Guðmund-
ur Sæmundsson flytur
þáttinn.
9.00 Fréttir.
9.03 Morgunstund barn-
anna: „Máriuerlan" eftir
Björn Blöndal. Klemenz
Jónsson les fyrri hluta sög-
unnar.
9.20 Morguntrimm. Tilkynn-
ingar.
9.35 Lesiðúrforustugreinum
dagblaðanna.
9.45 Ég man þá tíð. Her-
mann Ragnar Stefánsson
kynnir lög frá liðnum árum.
10.00 Fréttir
10.10 Veöurfregnir
10.30 Ég man þá tíð, fram-
hald.
11.00 Fréttir.
11.03 Samhljómur. Umsjón:
Þórarinn Stefánsson.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar.
12.20 Fréttir.
12.45 Veðurfregnir. Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
13.30 I dagsins önn — Hvað
segir læknirinn? Umsjón:
Lilja Guðmundsdóttir.
14.00 „Sveitafólkiö góða",
saga eftir Flannery O’Con-
nor. Anna María Þórisdóttir
þýddi. Guðrún Alfreðsdóttir
les síðari hluta.
14.30 Tónlistarmenn vikunn-
ar. Comedian Harmonists.
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
Tónleikar.
15.20 Landpósturinn. Frá
Vesturlandi. Umsjón: Ásþór
Ragnarsson.
16.00 Fréttir. Dagskrá.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Barnaútvarpið. Stjórn-
endur: Kristin Helgadóttir
og Sigurlaug M. Jónasdóttir.
17.00 Fréttir.
17.03 Síödegistónleikar.
a. „Morceau de Concert"
op. 54 eftir Fernando Sor.
Göran Söllscher leikur á
gítar.
b. Óbósónata í c-moll eftir
Antonio Vivaldi. Heinz Holli-
ger og Edith Picht-Axenfeld
leika á óbó og sembal.
c. Divertimento í D-dúr eftir
Joseph Haydn. Jörg Bau-
mann og Klaus Stoll leika á
selló og kontrabassa.
17.40 Torgið — Samfélags-
mál. Umsjón: Bjarni Sig-
tryggsson.
Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir.
19.30 Tilkynningar.
Daglegt mál. Endurtekinn
þáttur frá morgni sem Guð-
mundur Sæmundsson
flytur.
19.35 „Hundamúllinn”, gam-
ansaga eftir Heinrich
Spoerl. Guðmundur Ólafs-
son lýkur lestri þýðingar
Ingibjargar Bergþórsdóttur
(14).
20.00 Tætlur. Umræðuþáttur
um málefni unglinga. Stjórn-
endur: Sigrún Proppé og
Ásgeir Helgason.
20.40 iþróttaþáttur. Umsjón:
Ingólfur Hannesson og
Samúel örn Erlingsson.
21.00 Perlur. Nina Simone og
John Denver syngja.
21.20 Blaðað í lífsbók Guö-
SJÓNVARP
Tý
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
18.00 Dagfinnur dýralæknir
(Dr. Dolittle) — Ellefti þáttur.
Teiknimyndaflokkur gerður
eftir vinsælum barnabókum
eftir Hugh Lofting.
Þýðandi Rannveig Tryggva-
dóttir.
18.20 Fjölskyldan á Fiðrildaey
(Butterfly Island)
Fimmti þáttur.
Ástralskur myndaflokkur (
átta þáttum fyrir börn og
unglinga um ævintýri á Suð-
urhafseyju.
Þýðandi Gunnar Þorsteins-
son.
18.45 Skjáauglýsingarog dag-
skrá
18.50 íslenskt mál — Tíundi
þáttur.
Fræösluþættir um mynd-
hverf orðtök.
Umsjónarmaður Helgi J.
Halldórsson.
18.55 Poppkorn
Tónlistarþáttur fyrir táninga
á öllum aldri. Þorsteinn
Bachmann kynnir músik-
myndbönd.
Samsetning: Jón Egill Berg-
þórsson.
19.25 Fréttaágrip á táknmáli
19.30 Sómafólk
(George and Mildred)
8. George fer í sumarfrí
Breskur gamanmyndaflokk-
ur. Þýðandi Ólöf Péturs-
dóttir.
20.00 Fréttir og veöur
20.30 Auglýsingar
20.35 Fröken Marple
Nýr flokkur — 1. Líkið í bóka-
stofunni
Breskur sakamálamynda-
flokkur í tíu þáttum um eína
vinsælustu söguhetju Agöt-
hu Christie.
Aöalhlutverk: Joan Hickson.
Þýðandi Veturliði Guöna-
son.
21.30 í brúðuheimi
(The World of Puppetry)
Nýrflokkur — Fyrsti þáttur.
Breskur myndaflokkur I sex
þáttum.
Jim Henson, sem skóp
Prúöuleikarana góðkunnu,
kynnir sex snjalla brúðuleik-
húsmenn í ýmsum löndum
og list þeirra.
Þýðandi Hallveig Thorlac-
ius.
22.25 Seinni fréttir.
22.30 Reykjavík — Reykjavík
Leikin heimildamynd gerð í
tilefni af 200 ára afmæli
(íeykjavíkurborgar.
Höfundur og leikstjóri Hrafn
Gunnlaugsson. Kvikmynda-
taka: Tony Forsberg. Hljóð:
Gunnar Smári Helgason.
Tónlist: Gunnar Þórðarson.
Aðalhlutverk: Katrin Hall,
Edda Björgvinsdóttir, Sig-
uröur Sigurjónsson, Gott-
skálk Dagur Sigurðsson.
Myndin lýsir daglegu lífi í
Reykjavík eins og það kem-
ur fyrir sjónir islenskri stúlku
sem hefur búið erlendis frá
barnæsku en kemur nú í
heimsókn til fæðingarborg-
ar sinnar.
Jafnframt er brugðið upp
svipmyndum í fréttastíl frá
þeim tíma sem myndin var
gerð, á árunum
1982-1984.
00.15 Dagskrárlok.
STOD7VO
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
17.00 Myndrokk.
18.00 Teiknimynd. Gúmmí-
birnirnir (Gummi Bears).
18.30 íþrottir. Hraðmót i hand-
knattleik sem fer fram
dagana 29., 30. og 31. des.
og kemur handknattleiksliö
KFUM i Árósum til landsins
i tilefni þess. Auk Árósaliðs-
ins taka lið Vals, Hauka og
Breiöabliks þátt i mótinu.
Umsjónamaður er Heimir
Karlsson.
19.30 Fréttir.
19.55 Klassapíur (Golden
Girls). Þættirnir fjalla um
fjórar eldri konur sem ætla
að eyöa hinum gullnu árum
ævisinnarísólinni íFlórída.
20.20 Ungu gestirnir (Young
Visiters). Bresk sjónvarps-
kvikmynd með Tracy Ullman
í aöalhlutverki. ( myndinni
er sagt frá ástarævintýrum
og stéttarbaráttu fulloröinna
frá sjónarhorni hinnar níu
ára gömlu Daisy Ashford.
Daisy skrifaði þessa sögu
þegar hún var niu ára, árið
1890 og í myndinni er öllu
lýst með hennar sérstaka
málfari.
21.50 Sjónhverfing (lllusions).
Bandarisk kvikmynd frá
1983 meö Karen Valentine,
Brian Murrey og Ben Mast-
ers í aöalhlutverkum. Virtur
tískuhönnuður (Valentine)
flækist I alþjóölega leynilega
ráðagerð á sama tíma og
hún leitar eiginmanns míns
sem sagöur er látinn i
Frakklandi. Leikstjóri er
Walter Grauman.
23.30 Hernaðarleyndarmál
(Top Secret). Bandarísk
kvikmynd frá 1984 með Val
Kilmer og Lucy Gutteridge
f aðalhlutverkum. Hér er
gert stólpagrín að kvik-
myndum af öllu hugsanlegu
tagi: táningamyndum, njós-
namyndum, stríðsmyndum
og ástarmyndum.
01.00 Dagskrárlok.
mundar góða. Karl Guð-
mundsson les siðari hluta
erindis eftir Hermann Páls-
son prófessor í Edinborg.
22.00 Fréttir. Dagskrá morg-
undagsins. Orð kvöldsins.
22.15 Veðurfregnir. Tónleikar.
22.30 Gengið um garðinn.
Jökull Jakobsson og Sverrir
Kristjánsson staldra við hjá
leiðum Ástriöar Melsted og
Sigurðar Breiðfjörð í kirkju-
garðinum við Suðurgötu.
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
9.00 Morgunþáttur i umsjá
Kolbrúnar Halldórsdóttur og
Sigurðar Þórs Salvarssonar.
Meðal efnis: Barnadagbók
í umsjá Guðríðar Haralds-
dóttur að loknum fréttum
kl. 10.00, Matarhorniö og
getraun.
12.00 Hádegisútvarp með
fréttum og léttri tónlist í
umsjá Margrétar Blöndal.
13.00 Skammtaö úr hnefa.
Stjórnandi: Jónatan Garð-
arsson.
15.00 I gegnum tíðina. Þáttur
um íslenska dægurtónlist í
umsjá Ragnheiðar Davíðs-
dóttur.
17.00 I hringnum. Helgi Már
Barðason kynnir lög frá átt-
unda og níunda áratugnum.
18.00 Létt tónlist. Ásgerður J.
Flosadóttir kynnir. Fréttir
eru sagðar kl. 19.00.
20.00 Plata ársins. Snorri Már
Skúlason og Skúli Helgason
kynna úrslit í kosningum
sem efnt var til meðal hlust-
enda um bestu erlendu
hljómplötu ársins 1986.
22.00 Tindasmellir. Gunnar
Salvarsson og Gunnlaugur
Helgason kynna vinsælustu
lög ársins hér á landi og
erlendis.
01.00 Dagskrárlok
Fréttir eru sagðar kl. 9.00,m
10.00, 11.00, 12.20, 15.00,
16.00, 17.00 og 19.00.
SVÆÐISÚTVARP
AKUREYRI
SVÆÐISÚTVARP VIRKA
DAGA VIKUNNAR
17.30—18.30 Svæðisútvarp
fyrir Reykjavík og nágrenni
- FM 90,1.
18.00—19.00 Svæöisútvarp
fyrir Akureyri og nágrenni —
FM 96,5.
Trönur
Umsjón: Finnur Magnús
Gunnlaugsson. Fjallað um
menningarlíf og mannlíf al-
mennt á Akureyri og í
nærsveitum.
989
psn'ihvi
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
07.00—09.00 Á fætur með
Sigurði G. Tómassyni. Létt
tónlist með morgunkaffinu.
Sigurður lítur yfir blöðin og
spjallar við hlustendur og
gesti.
Fréttir kl. 7.00, 8.00 og
9.00.
09.00—12.00 Páll Þorsteins-
son á léttum nótum. Palli
leikur uppáhaldslögin ykkar.
Afmæliskveðjur, matarupp-
skriftir og spjall til hádegis.
Siminn er 611111.
Fréttir kl. 10.00, 11.00 og
12.00.
12.00—14.00 Á hádegismark-
aði með Jóhönnu Haröar-
dóttur. Fréttapakkinn,
Jóhanna og fréttamenn
Bylgjunnar fylgjast með því
sem helst er í fréttum,
spjalla við fólk og segja frá.
Flóamarkaöurinn er á dag-
skrá eftir kl. 13.00.
Fréttir kl. 13.00 og 14.00.
14.00—17.00 Pétur Steinn á
réttri bylgjulengd. Pétur spil-
ar síödegispoppiö og spjall-
ar við hlustendur og
tónlistarmenn.
Fréttir kl. 15.00, 16.00 og
17.00.
17.00—19.00 Hallgrimur
Thorsteinsson í Reykjavik
síðdegis. Hallgrimur leikur
tónlist, lítur yfir fréttirnar og
spjallar við fólk sem kemur
við sögu.
Fréttir kl. 18.00.
19.00—20.00 Tónlist með
léttum takti.
20.00—21.00 Vinsældalisti
Bylgjunnar. Þorsteinn J. Vil-
hjálmsson kynnir 10 vinsæl-
ustu lög vikunnar.
21.00-23.00 Vilborg Hall-
■ dórsdóttir. Vilborg sniður
dagskrána við hæfi ungl-
inga á öllum aldri. Tónlist
og gestir í góðu lagi.
23.00-24.00 Vökulok. Þægi-
leg tónlist og fréttatengt efni
í umsjá fréttamanna Bylgj-
unnar.
24.00—07.00 Næturdagskrá
Bylgjunnar. Tónlist og upp-
lýsingar um veður.
ALFA
Krlstlleg nttirpssM.
FM 102,9
ÞRIÐJUDAGUR
30. desember
13.00-16.00 Hitt og þetta.
Blandaður tónlistarþáttur í
umsjón Johns Hansen.