Morgunblaðið - 31.12.1986, Qupperneq 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. DESEMBER 1986
Harold Macmillan, fyrrum forsætisráðherra Bretlands, látinn:
Sættí þjóðina við að dagar
heimsveldisins væru liðnir
London, AP, Reuter.
HAROLD Macmillan, fyrrum forsætis-
ráðherra Breta, lést í fyrradag á 93.
aldursári. Hafði hann átt við heilsu-
leysi að stríða að undanförnu og fékk
hægt andlát á heimili sínu í Sussex.
Landsmenn hans, jafnt pólitískir and-
stæðingar sem samherjar, og þjóðar-
leiðtogar víða um heim minnast
MacmiIIans með mikilli virðingu og sem
eins merkasta stjórnmálamanns bresku
þjóðarinnar á þessari öld. Sem forsætis-
ráðherra íhaldsflokksins á árunum
1957-63 átti hann mikinn þátt í að end-
urvekja sjálfsvirðingu Breta eftir
Súezævintýrið og hann kom einnig þjóð
sinni í skilning um, að sól heimsveldis-
ins væri að hníga til viðar og að framtíð
hennar væri falin í aukinni samvinnu
við aðrar Evrópuþjóðir.
Macmillan, sem bar titilinn jarlinn af
Stockton þegar hann lést, fæddist 10. febr-
úar árið 1894. Faðir hans var velmegandi
útgefandi en móðir hans var bandarísk
að þjóðerni. Hann stundaði nám við Eton
og Oxford og eftir að hafa gegnt her-
þjónustu í fyrri heimsstyijöldinni tengdist
hann breska aðlinum með þvi að kvænast
lafði Dorothy Cavendish, dóttur hertogans
af Devonshire. Attu þau fjögur böm, þijár
dætur og einn son.
Arið 1924 settist Macmillan í Neðri
deild breska þingsins fyrir Stockton-on-
Tees og við formennsku í Ihaldsflokknum
tók hann af Sir Anthony Eden árið 1957.
Arið áður höfðu Bretar og Frakkar ráðist
inn í Egyptaland til að reyna að koma í
veg fyrir, að Nasser, Egyptalandsforseti,
þjóðnýtti skipaskurðinn en höfðu ekki er-
indi sem erfiði. Olli innrásin miklu uppnámi
í Bretlandi og um hríð var fátt með Bret-
um og Bandaríkjamönnum. Náin vinátta
Macmillans og Eisenhowers og síðar
Kennedys varð þó til, að fljótt greri um
heilt.
Þegar Macmillan settist að í Downing-
stræti 10 var það hans fyrsta verk að
setja upp skilti yfir dyrunum og var áletr-
unin fengin úr einni ópera Gilberts og
Sullivans: „Róleg og flaslaus yfirvegun
greiðir úr hveijum vanda.“ Voru þetta
hans einkunnarorð í embætti en á valdaár-
um hans voru miklir uppgangstímar í
Bretlandi, skortur eftirstríðsáranna var
að baki og framtíðin blasti við björt og
fögur. Maemillan var mikill ræðuskörung-
ur og urðu mörg ummæli hans fleyg.
„Bretar hafa aldrei haft það jafn gott“
eru hans frægustu orð en þau eru hins
vegar ranglega eftir honum höfð því hann
sagði, að aldrei fyrr hefðu jafn margir
Bretar haft það jafn gott.
Þegar gengi Macmillans var hvað mest
voru fjölmiðlamir vanir að kalla hann
„Ofurmac“, „Undramac" eða „hinn óskeik-
ula Harold frænda“ en með árunum
dvínuðu vinsældir hans. Föðurlegt yfir-
stéttarfasið höfðaði ekki lengur til fólks
og ekki bætti úr skák, að á síðasta stjóm-
arári hans, árið 1963, komst upp um mikið
hneyksli innan stjórnarinnar. John Prof-
umo, varnarmálaráðherra, varð þá ber að
því að hafa haldið við gleðikonu að nafni
Christine Keeler, sem einnig átti vingott
við hermálafulltrúa sovéska sendiráðsins
í London. Þetta mál og veikindi, sem
Macmillan átti við að stríða, urðu til þess,
að hann sagði af sér í október þetta sama
ár.
A alþjóðavettvangi gat Macmillan sér
gott orð. Hann átti meginþátt í að stórveld-
in sömdu um að hætta tilraunum með
kjamorkuvopn í andrúmsloftinu og öðlað-
ist sess í mannkynssögunni með því að
leysa upp nýlenduveldi Breta í Afríku.
í september 1960 átti Harold Macmillan
viðdvöl á Keflavíkurflugvelli á leið sinni
vestur um haf á þing Sameinuðu þjóð-
anna. Þá var fiskveiðideila íslendinga og
Breta vegna útfærslunnar í 12 mílur
tveimur árum fyrr enn óleyst. Macmillan
ræddi við Ólaf Thors, forsætisráðherra, á
Keflavíkurflugvelli. Bjami Benediktsson,
sem var dómsmálaráðherra á þeim árum,
lýsir fundinum m.a. þannig í æviágripi
sínu um Ójaf Thors:
„Vann Ólafur þar Macmillan til skiln-
Harold Macmillan. Mynd þessa tók Ól-
afur K. Magnússon, ljósmyndari
Morgunblaðsins, á Keflavíkurflugvelli
þegar Macmillan kom hingað til við-
ræðna við Ólaf Thors.
ings á nauðsyn okkar, þótt enn væri eftir
að semja um einstök atriði. Með þessu
samtali var grundvöllur lagður að lausn
málsins og þar með að einum stærsta
stjórnmálasigri íslendinga."
Þegar Macmillan sagði af sér árið 1963
kvaddi hann með þessum orðum: „Eg hef
verið hermaður, kaupsýslumaður og
stjómmálamaður. Þegar ég dey kann ein-
hver að segja um mig, „hann var foringi".
smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar
Dyrasímaþjónusta
Gestur rafvirkjam. — S. 19637.
[ einkamál \
I íAA. i...a. —J
Amerískir karlmenn
óska eftir bréfaskiptum á ensku
við íslenskar konur með vináttu/
giftingu í huga.
Sendið upplýsingar um starf,
aldur, áhugamál og mynd til:
Rainbow Ridge, Box 19043
Kapaau, Hawaií 96755, USA.
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía
Nýársdagur. Hátíðarsamkoma
kl. 16.30. Ræðumaður Sam
Daniel Glad.
Ad. KFUM og KFUK
Nýárssamkoma á nýársdag að
Amtmannsstíg 2b kl. 20.30.
Upphafsorð og bæn: Bjarni
Gíslason. Ræðumaður: Ástráður
Sigursteindórsson. Söngur: Elsa
Waage. Allir velkomnir.
Vegurinn
— kristið samfélag
Þarabakka3
Fögnum nýju ári á samkomu kl.
17.00 nýársdag.
Almenn samkoma verður sunnu-
daginn 4. janúar kl. 20.30 að
Þarabakka 3. Allir velkomnir.
Vegurinn.
Kl. 20.30 á nýársdag er almenn
hátíðarsamkoma í Þribúðum,
Hverfisgötu 42. Fjölbreytt dag-
skrá með miklum söng og vitnis-
burðum. Gunnbjörg Óladóttir
syngur. Ræðumaður er Óli
Ágústsson. Allir eru hjartanlega
velkomnir. Gleöilegt nýár.
Samhjálp.
Krossínn
Aiifthrckku 2 — Kópavogi
Gamlársdagur:
Brauðsprottning kl. 14.00.
Nýársdagur:
Almenn samkoma kl. 20.30.
Gleðilegt ár.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR11798 og 19533.
Ath. Skrifstofa Ferðafólagsins
veröur lokuð föstudaginn 2. janúar
1987.
Sunnudaginn 4. janúar — kl.
13.00 — veröur gengið frá Óttar-
stöðum að Lónakoti. Ekið til
Straumsvikur og gengið þaðan.
Verð kr. 300.
Feröafélag íslands.
*Hjálpræðis-
herinn
y Kirkjustræti 2
Nýársdag kl. 16.00:
Jóla- og nýársfagnaður
Anne Marie og Harold Rein-
holdtsen, flokksforingjar, stjórna
og tala. Veitingar.
Föstudag 2. jan. kl. 20.00: Norr-
ænn jólafagnaður. Séra Jónas
Glslason dósent talar og Anne
Marie og Harold syngja tvísöng.
Veitingar. (Hátíðin fer fram á
skandinavísku).
Sunnudag 4. jan. kl. 14.00: Ný-
ársfagnaður sunnudagaskól-
ans. Gott í poka. Öll börn
velkomin.
Kl. 20.30: Fyrsta hjálpræðls-
samkoma árið 1987. Séra
Halldór S. Gröndal talar og
brigader Ingibjörg Jónsdóttir
stjórnar. Mikill söngur. Allir vel-
komnir. Gleðilegt nýtt ár.
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía — Keflavík
Nýjársdagur: Guðsþjónusta kl.
14.00.
Hörgshlíð 12
Samkoma i kvöld, miövikudags-
kvöld, kl. 20.00.
Hörgshlíð 12
Samkoma á nýjársdag kl. 16.00.
ingar
Jólatrésskemmtun verður haldin
í félagsheimili KR við Frostaskjól
Laugardaginn 3. janúar og hefst
kl. 15.00. Miðaverð er kr. 250
og eru miöar seldir hjá húsverði
og við innganginn.
Sjáumst hress og kát.
KR-konur.
| raðauglýsingar — raöauglýsingar — raöauglýsingar |
Áramótaspilakvöld Varðar
Landsmálafélagið Vörður heldur áramótaspilakvöld sitt sunnudaginn
4. janúar i Súlnasal Hótel Sögu. Húsið opnað kl. 20.00. Glæsilegir
vinningar, þ.á.m. flugferð, þækur og matarkarfa. Þorsteinn Pálsson
formaður Sjálfstæðisflokksins flytur ávarp. Spilakort afhent við inn-
ganginn — mætið tímanlega. Landsmálafólagið Vörður.
Jólagleði
sjálfstæðisfélaganna
í Reykjavík
Sjálfstæðisfélögin i Reykjavik boða til jólafagnaðar í sjálfstæðis-
húsinu Valhöll laugardaginn 3. janúar nk. kl. 15.00.
Brúðubillinn með Gústa, ömmu og Lilla mætir á staðinn, jólasveinar
koma í heimsókn, píanóleikur og söngur, einnig mætir Davíð Odds-
son borgarstjóri og rifjar upp eitthvað jólalegt. Kaffi, gos og kökur.
Kynnir verður María E. Ingvadóttir formaöur Hvatar.
Sjálfstæðismenn eru hvattir til þess aö fjölmenna á þessa fjölskyldu-
skemmtun.
Sjálfstæðisfólögin i Reykjavik.
Fyrirtæki óskast
til kaups. Stórt eða lítið. Má þarfnast endur-
skipulagningar.
Tilboð sendist auglýsingadeild Mbl. merkt:
„Traustur — 1753".