Morgunblaðið - 27.02.1987, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, PÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1987
21
35.ÞING NORÐURLANDARÁÐS
Sverrir Hermanns
son er einleikari
- segir Ólafur G. Einarsson
Endurvinnslustöð
fyrir kjarnorku-
úrgang mótmælt
- segir í yfirlýsingu til Breta
Helsínki, frá Karli Blöndal, blaðamanni Morgunbiaðsins.
SVERRIR Hermannsson mennta-
málaráðherra skýrði frá því í
viðtali við sænska sjónvarpið á
miðvikudag að íslendingar yrðu
ekki með í áætlun um samstarf
Norðurlanda um sjónvarpsút-
sendingar, eftir að hægri flokkar
lögðu til að sent yrði út á fjórum
rásum en ekki tveimur eins og
hingað til hefur verið talað um.
Yfirlýsing Sverris hefur komið
mörgum í opna skjöldu.
„Það er ríkisstjórnarinnar að
ákveða hvort íslendingar taka þátt
í þessu samstarfi eða ekki, en Sverr-
ir Hermannsson er einleikari eins
og allir vita og hann fer sínar leið-
ir,“ sagði Ólafur G. Einarsson, sem
leiðir íslensku sendinefndina á þingi
Norðurlandaráðs í Helsinki.
Ólafur sagði að ekkert væri óeðli-
legt við að þrír þingmenn Sjálfstæð-
isflokks, hann sjálfur, Pétur
Sigurðsson og Friðjón Þórðarson,
hefðu undirritað tillögu hægri
flokka um að senda út á fjórum
rásum um tele-x-gervihnöttinn sem
skotið verður á loft með Arianne-
geimflaug. Hann sagði að skynsam-
legra væri að hafa fjórar rásir þar
sem senda mætti út efni eftir vild
en þær tvær, sem ætlaðar voru.
Ætlunin var að senda annars vegar
fréttir og íþróttir og hins vegar
menningar- og skemmtiefni um
þessar tvær rásir. Ólafur sagði að
engin ákvörðun hefði verið tekin
Ólafur G. Einarsson í ræðustól á
þingi Norðurlandaráðs.
um hvort íslendingar yrðu með
þótt menntamálaráðherra hefði
gert upp hug sinn. „Þannig að hafi
menn haldið að það hafi verið mis-
tök að vera með í tillögunni er það
rangt. Mistökin liggja í rangri tíma-
setningu á yfirlýsingu Sverris
Hermannssonar," sagði Ólafur.
Ráðherranefnd Norðurlanda-
ráðs hefur komið sér saman um
að senda bréf til umhverfismála-
ráðherra Bretlands, þar sem lýst
er yfir áhyggjum vegna endur-
vinnslustöðvar fyrir kjarnorku-
úrgang, sem reisa skal í Dounray
í norðurhluta Skotlands.
í yfírlýsingunni segir að endur-
vinnslustöðin hafí í för með sér
hættu á mengun í Norðursjó, Norð-
ur-Atlantshafí og við strendur
Norðurlanda. Þá sé stöðin talin
ógna sjávarútvegi Norðmanna, ís-
lendinga og Færeyinga.
Ragnhildur Helgadóttir heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra
greindi frá þessu á þingi Norður-
landaráðs í gær. Þótti ýmsum sem
ekki væri nægjanlega sterkt til orða
tekið í yfírlýsingunni. Daninn Áse
Olesen, Radikale venstre, sagði að
ekki væri nóg að tala um áhyggjur
vegna fyrirhugaðrar endurvinnslu-
stöðvar, heldur bæri að fordæma
áætlanir bresku stjómarinnar.
Guðrún Helgadóttir sagði að einnig
fólk væri í hættu vegna geisla-
virkni, en ekki bara auðlindir
hafsins. Hún kvað kjamorkuverið í
Dounray vera mjög ótryggt. Þar
hefðu 194 óhöpp orðið árið 1984
og í fyrra hefðu 25 kg af plútóníum
týnst í verinu með þeim afleiðingum
að geislavirkni varð svo mikil að
lífshætta stafaði af. Ragnhildur
svaraði þessu og sagði að yfírlýsing-
in til bresku stjómarinnar væri
mótmæli, sem bæri að taka alvar-
lega. í yfírlýsingunni væri tekið
fram að vinnslustöðin stefndi sjáv-
arútvegi, lifíbrauði okkar, í hættu.
Ragnhildur sagði einnig að ekki
væri skynsamlegt að láta líta svo
út sem óeining væri um málið þeg-
ar allir væru í raun sammála.
Selamálið:
Á valdi ríkissljórnanna
hvort Veiðar Verði auknar Tillaga um samstarf gegn
krabbameini samþykkt
- segir Halldór Ásgrímsson
HALLDÓR Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra sagði í gær
að ójafnvægi í lífríki hafsins væri vandamál sem þyrfti að
leysa. Það væri ekki hægt nema grafist yrði fyrir um orsak-
ir þess að selum hefur fjölgað við Noregsstrendur.
Ráðherrann sagði að það væri undir ríkisstjóm hvers lands
komið með hvaða hætti yrði glímt við selamálið, hvort
veiðar yrðu auknar eða gripið yrði til annarra ráðstafana.
Halldór svaraði í gær fyrir-
spum um hvað ráðherranefnd
Norðurlandaráðs hygðist gera til
að leysa það vandamál, sem upp
hefur komið vegna mikilla sela-
gangna við Noregs og hættuna
á ójafnvægi í lífríki hafsins.
Hann sagði að fjölgun sela við
Noreg stafaði af því að selurinn
væri í fæðuleit og hefði það hrika-
legar afleiðingar fyrir sjávarút-
veg. Halldór sagði að norræn
embættismannanefnd um sjávar-
maður Poindexters hjá Þjóðarör-
yggisráðinu, hefði „annað hvort að
eigin frumkvæði eða fyrir tilstilli
annarra gert tilraun til að fela eða
leyna mikilvægum upplýsingum í
vopnasölumálinu". Átburðaskrá,
sem North hefði til dæmis tekið
saman, væri full af villum og rang-
færslum. Nefndin sagðist ekki geta
fullyrt að North hefði komið skjöl-
um um vopnasöluna og peninga-
greiðslur til skæruliða í Nicaragua
fyrir kattamef. Hins vegar lægi það
fyrir að ýms skjöl í málinu virtust
hafa horfið.
Loks fékk William Casey, fyrrum
yfírmaður bandarísku leyniþjón-
ustunnar, CIA, á baukinn hjá
Tower-nefndinni vegna vopnasölu-
málsins. Það hefði verið hrein og
klár skylda hans að skýra Reagan
forseta frá málsatvikum jafnóðum.
Casey hefði t.d. fengið upplýsingar
um peningagreiðslumar til contra-
skæruliða mánuði áður en blöð
skýrðu fyrst frá vopnasölumálinu
en hins vegar aldrei minnst á þær
við forsetann.
Nefndin segir að „svo virðist sem
Casey hafi látið sér lynda og jafn-
vel ýtt undir að Oliver North stjóm-
aði vopnasölumálinu. Nefndin segir
að Casey hefði átt að skýra forset-
anum frá þeirri pólitísku áhættu
sem tekin hefði verið með vopnasöl-
unni og peningagreiðslunum.
Einnig hefði hann haft skyldum að
gegn þinginu en ekki sinnt þeim.
útvegsmál kæmi saman í Svolvár
i Noregi eftir þijár vikur. Þar
yrði fjallað um það hvemig aftur
megi koma á jafnvægi í hafinu
auk annarra vandamála varðandi
seli.
Hann sagði að gera þyrfti
grein fyrir öllum möguleikum um
aukið norrænt samstarf um rann-
sóknir með tilliti til sjávarspen-
dýra og ætti nefndin því næst
að skila áliti til ráðherranefndar.
Einnig var spurt hvort í ráði
væri að veiða sel af meiri krafti
en nú væri gert. Halldór sagði
að það ylti á ríkisstjóm hvers
lands fyrir sig. Hann sagði að
fjölgun sela kæmi sér illa fyrir
stofninn. Mjög góð lífsskilyrði
væru fyrir selinn í ómenguðum
höfum í norðri og því hefði honum
fjölgað eins og raun ber vitni
þegar veiðar minnkuðu.
Hclsinki, frá Karli Blöndal, blaðamanni Morgunbladsins.
Á ÞINGI Norðurlandaráðs var í
gær fjallað um málefni félags-
og umhverfismálanefndar og
efnahagsmálanefndar. Sam-
þykktar voru tillögur um
norræna samstarfsáætlun gegn
krabbameini og rannsóknir á
útbreiðslu alnæmis.
Pétur Sigurðsson
lögu um samstarf
meini. Hann sagði
þriðjungur þeirra
manna, sem búa á
fengi krabbamein
mælti fyrir til-
gegn krabba-
staðreynd að
22 milljóna
Norðurlöndum,
einhvemtíma
ævinnar. Niðurstöður rannsókna
sýndu að árið 2000 myndu 110
þúsund manns fá krabbamein ár-
Iega og 55 þúsund láta lífið af
sjúkdómnum ef ekkert yrði að gert.
Hann sagði að tillögunni hefði verið
óvenju vel tekið og bætti við að
sýnt væri að með því að nýta núver-
andi þekkingu og framfarir í
læknavísindum betur mætti fækka
dauðsföllum af völdum krabba-
meins um 10—15%. Einnig var
samþykkt tillaga um samstarf um
rannsóknir á útbreiðslu alnæmis og
miðlun upplýsinga um sjúkdóminn.
Þessa þjónustu fæirðu i
búðakvos :
Hárgreiðs/a, snyrting
og nuc/d
ANDRÓMEDA
_____Iðnbúð 4___
Bi/aviðgerðir
BÍLFELL
Smiðsbúð 12__
Sólböð
skUMirawM
Pítur, hamborgarar
og kjúklingar
PÍTU'HÚm
Iðnbúð 8____
Byggingavörur og
innréttingar
TIMBURIÐJAN
Smiðsbúð 6
Kjötvörur,
salöt og veislumatur
Video og ís
Sæluhúsið
Smiðsbúð 4
:0

a
Iðnbúð 8
'Smiðsbúð /P
Brauð,kökur og
mjólkurvörur
Iðnbúð 2
Sœlgœti, öl og gos
SPESÍAN
Iðnbúð 4
G^Ö4|f
ARGUS/SÍA