Morgunblaðið - 17.10.1987, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1987
47
Rómúlus mikli
eftirKolbein
Þorleifsson
Ég les það í blöðunum, að nú
um helgina verði seinustu sýningar
á því ágæta leikriti Durrenmatts
„Rómúlus mikli“. Það fínnst mér
slæmt vegna stjömuleiks Rúriks
Haraldssonar. Það er áhrifamikið
að sjá hann í hlutverki keisarans í
Róm, sem veit að hann á að vera
ljósmóðir heimsveldis, sem hefur
tekið jóðsótt og er að dauða komið,
því að nú er bam framtíðarinnar
að fæðast. Það var þetta, sem ég
og Diirretmatt lærðum forðum
daga í þýsk-ættaðri mannkynssögu.
Siðfræði Durrenmatts í leikritinu
er afar einkennileg, en ætli hún
slái ekki á sömu strengi og friðar-
hreyfingar nútímans. Hví skyldi
keisari ekki beita valdi sínu til að
koma ríki sínu á kaldan klaka, ef
hugsjón hans er að útrýma glæpa-
verkum sinna eigin hermanna? Ég
viðurkenni að vísu ekki þetta sjón-
armið keisarans, en er ekki mikill
fjöldi manna á Vesturlöndum sem
gengur með þessa jóðsótt, jafnvel
við sem búum utangarðs í hnit-
skjóli heimsmálanna. Var það ekki
í fyrra, að keisarar heimsins sátu
hér á fundi, sem skyldi fæða af sér
friðarbarn. Þeir voru að vísu kallað-
ir forsetar, en hafa gegnt sama
hlutverki í heimsmálunum og keis-
ararnir í Róm og Miklagarði.
Diirrenmatt stillir upp tvennum
öfgum. Keisara, sem hefur að hug-
sjón að leggja niður voldugt ríki,
og embættismönnum hans, sem
vilja veija það með gömlu aðferðun-
um, sem í raun og veru flokkast
undir stríðsglæpi samkvæmt við-
horfum Niimberg-dómstólsins. Og
barnið, sem fæðist, er það sama
og var dæmt í Niimberg. Það var
þetta sem ég sá, þegar ég var bam.
Diirrenmatt sá það líka, og hann
var skáld, sem gat tjáð hugsun sína
opinberlega.
Það skiptir ekki máli, hvort menn
em sammála Diirrenmatt í siðfræði
leiksins. Málið er jafn raunverulegt
fyrir okkur, sem búum í Reykjavík
dagsins í dag. Og þetta leikrit snert-

Kolbeinn Þorleifsson
ir einmitt kjama málsins, sem
fjallað var um í ræðu Steingríms
Hermannssonar utanríkisráðherra
á Allsheijarþingi Sameinuðu þjóð-
anna. Rómúlus mikli er einmitt sá
boðberi friðarins, sem þjóðimar
hafa aldrei viljað eiga, fyrr en nú.
Glæsileikur Rúriks Haraldssonar
í þessu hlutverki vitringsins í bijál-
uðu samfélagi, eða bijálæðingsins
meðal heilbrigðra manna, er svo
eftirminnilegur, að hann verður að
teljast stærsti leiksigur hans. Allir
aðrir þátttakendur í þessari grát-
broslegu jóðsótt rómverska heims-
veldisins svífa í kringum hann eins
og flugur í kringum kertaljósið og
hljóta að endingu að farast í logan-
um.
Höfundur er kirkjusagnfræðingur
og prestur.
Vinnueftirlit ríkisins;
Upplýsinga-
blöð um
varasöm efni
VINNUEFTIRLIT ríkisins hefur
gefið út fjórtán upplýsingablöð
um varasöm efni.
í fréttatilkynningu frá vinnueft-
irlitinu segir, að tilefni útgáfunnar
sé vaxandi efnanotkun í íslensku
atvinnulífí. Varasöm efni em notuð
í framleiðslu í greinum eins og
plast-, prent- og húsgagnaiðnaði
og í hreinlætisvöruframleiðslu. í
mörgum greinum em þau notuð við
þrif, svo sem í frystihúsum og ann-
ari matvælaframleiðslu. Loks geta
þau verið hluti af búnaði, svo sem
ammoníak og freon í frystiklefum.
A hveiju upplýsingablaði er fjall-
að um eitt efni. Fyrst er sagt frá
eiginleikum og einkennum efhisins
og sýnt hvemig það er merkt. Síðan
er fjallað um hættur sem fylgja því
að anda efninu að sér og snertingu
við það, bmna- og sprengihættu,
fyrirbyggjandi aðgerðir, hlífðarbún-
aði fýrir starfsmenn og viðbrögð
ef slys verða.
Efnin sem fjallað er um á fyrstu
blöðunum em þessi: Tólúen, stýren,
formalín, freon, tetraklóretýlen,
ammóníak, ammóníakvatn, salt-
péturssýra 5-20%, saltpéturssýra
20-70%, saltsýra 10-25%, saltsýra
25-38%, brennisteinssýra 5-15%,
brennisteinssýra 15-96% og ter-
pentína.
Bilunin varð
í móður-
tölvu fisk-
markaðarins
í FRETT í Morgunblaðinu 7. októ--
ber sl. þar sem skýrt var frá
Fiskmarkaði Norðurlands er sagt
að bilun hafí orðið í gagnaflutnings-
neti Póst- og símamálastofnunar
og uppboðið tafíst af þeim sökum.
Þetta er ekki rétt. Í athugasemd
frá blaðafulltrúa Pósts- og síma
segir að í ljós hafí komið að bilun
varð ekki í gagnaflutningsnetinu
heldur í móðurtölvu markaðarins
hjá fyrirtækinu ítölu í Reykjavík.
Hvers vegna

Vegna þess að:
er með innbyggðum herði

er því létt að þrífa
hefur sérlega fallega áferð
þekur algjörlega í 2-3 umferðum
\
r
POLYTEX «
plastmalning
51
íwaUt
í t ísku

-nýja Ijósa línan
Fæst í öllum helstu málningarverslunum
Efnaverksmiðjan
Sjöfn
Akureyri. Sími 96-21400