Morgunblaðið - 21.10.1987, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. OKTÓBER 1987
37
Kjördæmisþing Alþýðubandalagsins:
Fjárhag sveitarfé-
laga stefnt í óvissu
Morgunblaðinu hafa borist eft-
irfarandi ályktanir frá kjördœmis-
þingi Alþýðubandalagsins í
Norðurlandskjördæmi eystra, sem
haldið var 17. október sl.:
• „Fundur kjördæmisráðs varar við
þeirri miklu óvissu sem stefnt er í
með _fjárhag sveitarfélaga á næsta
ári. Á sama t(ma og allt er í óvissu
með afkomu sveitarfélaganna vegna
kerfisbreytinga í skattheimtumálum
á samkvæmt flárlagafrumvarpinu að
færa viðamikil verkefni af ríkinu yfír
til þeirra. Þótt uppstokkun á verka-
skiptingu ríkis og sveitarfélaga sé
löngu tímabær er fráleitt að bjóða
sveitarfélögunum það eitt í staðinn
fyrir aukin verkefni að draga úr
þjófnaði ríkisins á lögboðnum tekjum
sveitarfélaganna með minni skerð-
ingu jöfnunarsjóðs.
Kjördæmisþingið vill einnig sér-
staklega mótmæla niðurskurði §ár-
veitinga á sviði samgöngumála, ekki
síst til framkvæmda í höfnum. Sú
tala sem sýnd er í nýframlögðu fjár-
lagafrumvarpi lýsir algeru skilnings-
leysi á þörfum sveitarfélaganna við
sjávarsíðuna þar sem gífurleg þörf
er fyrir framkvæmdir og endurbætur
á þessu sviði. Einnig mótmælir kjör-
dæmisþingið þeim harkalega niður-
skurði sem landbúnaðurinn verður
fyrir í frumvarpi til fjárlaga og sá
er niðurskurður í hróplegu ósamræmi
við þá erfíðleika sem við er að etja
í þeirri atvinnugrein.
•Kjördæmisþingið fordæmir áform-
aða skattheimtu af matvælum og
lýsir furðu sinni á því að ráðherra
flokks, sem kennir sig við jafnaðar-
mennsku og alþýðu, skuli hafa
forgöngu um slíkt. Fundurinn mót-
mælir einnig tilburðum flármálaráð-
herra til að hóta samtökum
launafólks með þessari skattheimtu.
Fundurinn krefst þess að tilboði fjár-
málaráðherrans um að falla frá
matarskattinum gegn hógværari
kaupkröfum og aukinni samningalip-
urð verkafólks verði þegar í stað
hafnað og mótmælt sem ósvinnu og
lítilsvirðingu við vinnandi fólk.
•Aðalfundur kjördæmisráðsins lítur
á það sem höfuðverkefni í íslensku
efnahagslífí og þjóðlífi að stórhækka
kaupmátt dagvinnulauna og hverfa
frá þeirri gegndarlausu vinnuþrælkun
sem nú viðgengst. Fundurinn skorar
á samtök launafólks í landinu að sam-
einast um kröfuna um mannsæmandi
laun fyrir 40 stunda vinnuviku. Fund-
urinn bendir á þær alvarlegu afleið-
ingar sem og láglaunastefnan hefur
haft í för með sér fyrir opinbera þjón-
ustu og ffamleiðslugreinar, sérstak-
lega fískvinsluna. Fundurinn krefst
þess að gerðar verði sérstakar ráð-
stafanir til að draga úr óhóflegu álagi
og löngum vinnutíma starfsfólks í
fískvinnslu um leið og kjör þess verði
bætt. Einnig leggur fundurinn
áherslu á nauðsyn þess að opinberir
aðilar séu samkeppnisfærir við aðra
um launakjör og velferðarþjónustu í
landinu með vel hæfu starfsfólki sem
ber úr býtum mannsæmandi laun.
Kjördæmisþingið varpar fram
þeirri hugmynd að í næstu kjara-
samningum verði gengið frá sérstakri
áætlun um stighækkandi dagvinnu-
laun og styttingu vinnuvikunnar, sem
ásamt tryggingu kaupmáttarins verði
meginkrafa verkalýðshreyfíngarinn-
ar í öllum viðræðum og samningum
við atvinnurekendur og ríkisvald á
næstu misserum."
Frá fundi forsvarsmanna rækjuvinnslustöðva á Hótel KEA í gær.
Morgunblaðið/GSV
Forsvarsmenn rækjuvinnslu ókátir með fyrirhugaðan rækjukvóta:
Vilja að helmingfur rækjukvót-
ans renni beint til vinnslunnar
Spurning um afkomu heilla byggðarlaga
MIKIL óánægja ríkir nú á meðal
forsvarsmanna rækjuvinnslu-
stöðva á Norðurlandi og á
Vestfjörðum vegna fyrirhugaðs
kvóta á rækjuveiðar sem væntan-
lega tekur gildi um áramótin.
Tuttugu framkvæmdastjórar
rækjuvinnslustöðva af svæðinu
komu saman til fundar á Akur-
eyri í gær og var tilefni fundar-
ins þau drög, sem sjávarútvegs-
ráðuneytið kynnti svokallaðri
kvótanefnd sl. miðvikudag, en
þar er meðal annars gert ráð
fyrir 36.000 tonna heildarafla
fyrir árið 1988.
„Við gerum fyrst og fremst kröfu
um að helmingur rækjukvótans
renni beint til vinnslunnar í landi.
Annars vegar yrði tekið mið af
mótteknu aflamagni á tveimur til
þremur síðustu árum og hinsvegar
af vélafjölda verksmiðjanna þannig
að þær verksmiðjur, sem ekki hafa
tekið við rækju á þessum viðmiðun-
arárum, verði ekki inni í myndinni
á sama hátt og gert var þegar
þorskkvótinn var settur á,“ sagði
Eiríkur Böðvarsson framkvæmda-
stjóri Niðursuðuverksmiðjunnar hf.
á ísafírði, í samtali við Morgun-
blaðið eftir fundinn í gær.
Réttlætismál
Hann sagði að fundurinn legði
mikla áherslu á þetta sjónarmið þar
sem tilurð veiðanna hefur orðið
þannig að verksmiðjumar á þessu
svæði hafa tekið skip af Suðurlandi
og af Reykjanesi í viðskipti, leigt
þau í flestum tilvikum og byggt upp
veiðamar. Aðrar veiðar hafa hafa
aftur á móti í flestum tilvikum ver-
ið stundaðar út frá heimabyggð af
heimabátum. „Rækjuveiðamar
hafa hinsvegar fyrst og fremst
byggst upp á sumarveiði svo að
verksmiðjumar og byggðalögin
hafa ekki getað notað rækjuskipin
á öðrum tímum en á sumrin. Við
sjáum ekkert réttlæti í því að út-
gerðarmenn og eigendur skipana
fái allan aflann án tillits til forsög-
unnar, þess fjármagns og þeirrar
áhættu, sem tekin hefur verið af
vinnslunni. Við leggjum þunga
áherslu á að þetta sé hreint byggða-
mál fyrir bæjarfélögin og byggðim-
ar á norðanverðu landinu og á
Vestfjörðum.
Eyfirsku hestamannafélögin:
Næsta landsmót hlýtur að gjalda þess sundur-
þykkis sem nú ríkir í röðum hestamanna
Morgunblaðinu hefur borist
eftirfarandi fréttatilkynning frá
stjórnum hestamannafélaganna
Funa, Léttis og Þráins.
„Stjóm Landssambands hesta-
manna hefur sent frá sér greinar-
gerð þar sem fjallað er um
gagnrýni þá sem Eyfírsku hesta-
mannafélögin hafa sett fram
varðandi staðarval fyrir landsmót
1990. Verður henni ekki svarað lið
fyrir lið heldur einungis tekinn fyr-
ir fyrsti hluti hennar sem fjallar
um fundarboð það sem stjóm LH
var sent vegna fundar á Hótel KEA
31. ágúst sl., þar sem látið er að
því liggja að stjóminni hafí ekki
verið kunnugt um það fyrr en deg-
inum áður og þá hafí ekki verið tök
á, eða vilji, að senda fulltrúa norð-
ur. Hafí bæði formaður og ffarn-
kvæmdastjóri verið í sumarfríi
vikuna 24. til 30. ágúst svo bréfið
hafí ekki borist réttum aðilum í
tæka tíð.
Áðumefnt fundarboð var sent í
ábyrgðarpósti og leyst út föstudag-
inn 21. ágúst, 10 dögum fyrir fund.
Var ffamkvæmdastjóri LH þá ekki
kominn í frí svo honum hefði átt
að vera hægðarleikur að koma
fundarboðinu til skila. Þar var tek-
ið fram að óskað væri eftir að
samband væri haft við fundarboð-
endur um það hver eða hveijir
myndu mæta til fundarins og það
yrði gert með nokkrum fyrirvara.
Þar sem ekkert heyrðist frá þeim
var haft símasamband við vara-
formann LH, Skúla Kristjónsson í
Svignaskarði, miðvikudaginn 26.
ágúst kl. 16.11. Var honum þá
kunnugt um fundinn en vissi ekki
hveijir myndu mæta en kvaðst
skyldu hafa samband við formann
LH og fá upp nöfn þeirra. Degi
síðar hringir Skúli norður og til-
kynnir að formaður hafi tjáð sér
að hann myndi reyna að fá gjald-
kera og ritara samtakanna til
fararinnar. Kom engin ósk fram
um það að fá fundardegi breytt en
hefði sú beiðni komið fram hefði
verið sjálfsagt að verða við henni.
Leið nú fram til mánudagsins
31. ágúst og um kl. 18.00 hringir
ritari LH, Kári Amórsson, norður
og segist ekki geta mætt og heldur
ekki gjaldkeri. Hafí hann ekki feng-
ið skilaboðin fyrr en daginn áður
og ætti ekki heimangengt. Er ekki
við fundarboðendur að sakast þó
samskipti stjómarmanna LH séu
svo hæg og treg að jafn áríðandi
erindi eins og þetta sé látið ryk-
falla og daga uppi óafgreitt þangað
til í óefni er komið. Er ljóst að
sumir stjómarmenn LH fengu aldr-
ei að vita um þetta fundarboð.
Um aðra hluti greinar LH er
þarflaust að ræða. Svör við flestu
sem þar kemur fram er að fínna (
áður birtri greinargerð frá Eyfirsku
félögunum. Þau hafa aldrei haldið
því fram að valdið væri ekki hjá
stjóminni, heldur er það ákvörðun-
in sjálf og forsendur hennar sem
hafa verið gagnrýnd. Vegur þar
þyngst félagslegi og siðferðislegi
þátturinn i samskiptum manna á
meðal. Tekur stjóm LH raunar
undir það þegar þeir samþykkja
þann þátt málsins og fá þeir stjóm-
endur norðlensku hestamannafé-
laganna sem telja sig ekki bundna
af Varmahlíðarsamþykktinni og
enn eru í forsvari fýrir sín félög,
ásamt framkvæmdastjóra LH og
stjómarmanni sem einnig rituðu
undir hana, föðurlega áminningu.
Mál þetta er orðið afar slæmt
og landssamtökunum til stórrar
hneisu auk þess sem væntanlegt
landsmót hlýtur að gjalda þeirra
flokkadrátta og sundurþykkis sem
nú ríkir í röðum hestamanna. Meiri-
hluti stjómar LH bar ekki gæfa til
að taka réttu ákvörðunina og virð-
ist hún ekki hafa hinn minnsta
áhuga á að koma til móts við ey-
firsku félögin og reyna að lægja
öldur ófriðar og úlfúðar. Virðist
hún ekki kannast við málsháttinn:
„Sameinaðir stöndum vér, sundrað-
ir föllum vér“.
Auðlindin er hér fyrir norðan land
og úti af Vestfjörðum. Skipin að
sunnan hafa verið að ná í aflann
til okkar og síðan er honum ekið
suður í vinnslumar þar. Við viljum
að auðlindin verði nýtt þar sem
skemmst er að ná til hennar, skip-
unum verði veittur rækjukvóti til
jafns við vinnslumar og þau skikk-
uð til að landa hjá þeim rækju-
vinnslum, sem áunnið hafa sér
reynslu á undanfömum árum. Þá
gætu vinnslumar bætt jafnmiklu
magni við kvóta skipana og' þau
leggja stöðvunum til sjálf,“ sagði
Eiríkur.
V erkefnalausar
rækjuvinnslur
Heimir Pjeldsted framkvæmda-
stjóri Rækjuvinnslunnar hf. á
Skagaströnd sagði að hugmynd
stjómvalda væri sú að setja rækju-
kvóta á skipin eingöngu og um 70%
af rækjuskipaflotanum kæmi af
Suðurlandi. „Ef ekkert verður að
gert, verður þróunin sú að rækju-
verksmiðjur á Norðurlandi og á
Vestíjörðum standa uppi verkefna-
lausar og aflinn verður keyrður
suður til vinnslu." Eiríkur sagði að
nánast allir hefðu fengið vinnslu-
leyfí sem sótt hefðu um það. „Þessi
þróun er síst ( anda þeirrar reglu-
gerðar, sem sett var árið 1976 um
samræmingu á vinnslu og veiðum
á rækju. Koma átti í veg fyrir
óhefta fjölgun rækjuverksmiðja, en
nú er svo komið að það er orðin
óeðlileg eftirspum eftir hráefni,
gjörsamlega á slgon við veiðiþol
stofnsins sem menn virðast ganga
út frá að þoli 36.000 tonna veiði.
Það þýðir aðeins 600 tonn á verk-
smiðju miðað við þær 56 verksmiðj-
ur (landinu sem fengið hafa leyfi.
Við treystum ekki á að fyrirhugað
kvótakerfi komi 5 veg fyrir áfram-
haldandi fjölgun vinnslustöðva.
Engin skilyrði er að finna í drögun-
um um hvar aflanum skuli landað.
Útgerðarmaðurinn, sem einn á að
hafa aðgang að auðlindinni sam-
kvæmt tillögunum, getur gert við
afla sinn hvað sem er og þar með
brotið upp núverandi kerfi sem búið
er að fjárfesta í fyrir tugi milljóna
króna,“ sagði Eiríkur.