Morgunblaðið - 30.03.1988, Blaðsíða 48
48
8861 SflAM .08 StTOAQtJMIVGIM ,QIÖAJaHUOHOM
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1988
UU
Minning:
TOmSTUnDAHUSIÐ
Laugavegi164-Reykjavík-S: 21901
Sigríður Jóhanna
Þórðardóttir
Þú finnur ekki betri
fermingargjöf, hvort heldur
er handa dreng eða stúlku,
en gott tjald, bakpoka eða
svefnpoka.
Eigum mikið úrval af
hinum viðurkenndu
Tjaldborgartjöldum og
svefnpokum framleiddum
fyrir íslenskar aðstæður.
Fædd 25. júní 1909
Dáin 22. marz 1988
Ekki hvarflaði það að okkur hjón-
unum þegar við fréttum að Sigríð-
ur, mágkona mín og systir konu
minnar, Debóru, væri komin á
sjúkrahús, að hún ætti svo skammt
eftir ólifað, sem raun varð á. Að
vísu vissum við að hún hafði ekki
gengið heil til skógar úpp á síðkas-
tið, en að hún hefði verið svo langt
leidd, kom manni ekki til hugar.
Þar sem Sigríður fór ung 'að
heiman sá ég hana ekki fyrr en hún
var að koma, ásamt manni sínum,
Karvel Sigurgeirssyni, í heimsóknir
til foreldra sinna á Hvammstanga,
frá ísafirði. En á þessum árum var
hún talsímakona á umdæmisstöð-
inni þar. Þá voru ekki aðrar sam-
göngur en með skipum. Á þeim tíma
var ég oft í uppskipunarvinnu á
Hvammstanga og var mér starsýnt
á þessi glæsilegu hjón þegar þau
komu í land.
Sigríður var fædd á ísafirði. Þá
bjuggu foreldrar hennar þar,- þau
Guðrún Sveinsdóttir og Þórður
Sæmundsson, skósmiður, en flutt-
ust ári síðar til Hvammstanga. Þar
ólst hún upp hjá foreldrum sínum
í systkinahópi.
Þegar síminn var lagður þangað
1917 var Þórði falin starfræksla
hans. Af því Sigríður var elzt af
bömunum, bytjaði hún ung að af-
greiða við símann. Það varð svo
hennar aðalstarf fram eftir ævinni.
Var hún bæði á Blönduósi og Borð-
eyri áður en hún flutti til ísafjarð-
ar. Einnig vann hún um tíma á
símstöðinni hér í Reykjavík, eftir
að _hún kom hingað.
Ég kynntist Sigríði og Karvel
ekki fyrr en ég fór að koma á heim-
ili þeirra á Sólvallagötunni í
Reykjavík, en þar bjuggu þau fyrstu
árin, með konu minni Debóru, syst-
ur Sigríðar. Þó húsakynni væru
ekki stór, var okkur alltaf tekið
fagnandi og talið sjálfsagt að búa
alltaf hjá þeim, þegar við vorum á
ferð í Reykjavík.
Fyrir þetta allt hefí ég þeim mik-
ið að þakka. Líka var það alltaf
tilhlökkúnarefni þegar þau eins og
annað ættar- og venzlafólk var að
koma til okkar á Hvammstanga.
Nokkmm ámm áður en Sigríður
giftist hafði hún eignast dreng, sem
er Þór Magnússon, þjóðminjavörð-
ur. Hann ólst upp á Hvammstanga
hjá Debóm, móðursystur sinni, og
afa sínum, meðan hans naut við,
og ömmu, þangað til hann fór í
menntaskóla. Þá fluttist hann á
heimili móður sinnar og Karvels í
Reykjavík.
Þeim hjónum varð ekki barna
auðið en tóku kjördóttur, Sigríði
Ágústu, sem hefur reynzt þeim sem
bezta dóttir og ómetanleg stoð í
veikindum þeirra.
Nú er hún farin þessi elskulega
kona sem öllum vildi hjálpa og gera
gott. Blessuð sé minning hennar.
Við hjónin vottum eiginmanni henn-
ar og bömum, ásamt fjölskyldum
þeirra, innilega samúð.
Ásvaldur Bjarnason
I dag verður kvödd frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík tengdamóðir mín,
Sigríður Þórðardóttir. Sigríður var
fædd á ísafírði 25. júní 1909, elst
fjögurra bama hjónanna Þórðar
Sæmundssonar, skósmiðs og síðar
símstöðvarstjóra á Hvammstanga,
og Guðrúnar Sveinsdóttur. Á öðru
ári fluttist hún með foreldrum
sínum til Hvammstanga. I föður-
húsum kynntist hún ung símastörf-
um, og eftir að leiðin lá frá
Hvammstanga starfaði hún sem
talsímakona um margra ára skeið,
fyrst á Blönduósi, þá á Borðeyri, á
ísafírði og loks í Reykjavík. Á
ísafirði kynntist hún eftirlifandi
eiginmanni sínum, Karvel Sigur-
geirssyni, sjómanni. Þau giftu sig
1943 og fluttust ári síðar til
Reykjavíkur og áttu þar heima alla
tíð síðan. Karvel hélt áfram sjó-
mennsku fram yfir 1960, einkum á
togurum, en starfaði síðar sem
verkamaður í Reykjavík. Dóttir
Sigríðar og Karvels er Sigríður
sjúkraliði, f. 1949, gift þeim sem
þetta ritar. Sonur Sigríðar er Þór
Magnússon þjóðminjavörður, f.
1937, kvæntur Maríu Heiðdal hjúk-
runarfræðingi. Faðir Þórs var
Magnús Richardsson. Barnabörnin
eru fimm talsins.
Á kveðjustund er margs að minn-
ast frá þeim rösklega tuttugu árum
sem liðin eru síðan leiðir okkar
Sigríðar lágu fyrst saman, og margt
að þakka, því að ég naut í ríkum
mæli þeirrar alúðar og umhyggju-
semi sem Sigríður auðsýndi alla tíð
fjölskyldu sinni og þeim sem næst
henni stóðu. Sigríður lét sér ákaf-
lega annt um velferð bama sinna
og fjölskyldna þeirra og hafði jafn-
an vakandi áhuga á öllu því sem
þau tóku sér fyrir hendur. Síðustu
árin nutu bömin okkar tvö ástríkis
hennar og umhvggju. Sigríður vakti
einnig yfir velferð systkina sinna
og var þeim sannkölluð stoð og
stytta þegar veikindi og erfiðleikar
steðjuðu að. Ég vil sérstaklega
minnast á þá umhyggjusemi sem
hún sýndi Þuríði systur sinni í lang-
varandi veikindum hennar. Síðast
en ekki síst ber að nefna traust og
gott samband þeirra hjóna, Karvels
og Sigríðar, en þau reyndust jafnan
hvort öðru sterkur bakhjall. Síðasta
mánuðinn, svo lengi sem kraftar
entust og þar til sjúkrahúsvist
reyndist óumflýjanleg, studdi
Sigríður eiginmann sinn og vitjaði
hans daglega á sjúkrahús þar sem
hann hafði gengist undir erfíðan
uppskurð.
Samvemstundimar á heimili
þeirra Sigríðar og Karvels á Bám-
götunni urðu margar, og oft var til
þeirra leitað af margháttuðu til-
efni. Aldrei var öðm að mæta en
velvild og skilningi og takmarka-
lausum áhuga á öllu því er að okk-
ur hjónunum sneri og þeim við-
fangsefnum sem um var að ræða
hverju sinni. Og vel var fylgst með
okkur úr fjarlægð þau ár sem við
dvöldum erlendis og ekki látið und-
ir höfuð leggjast að heimsækja okk-
ur eins oft og við var komið, og
mikil veisla haldin þegar týndu
sauðirnir komu heim.
Sigríður var ákaflega félagslynd
að eðlisfari og hafði yndi af að
umgangast fólk. Ég minnist þess
hve hún naut þess að sjá fjölskyldu
sína, vini og vandamenn, saman
komna á heimili þeirra hjóna á
Bámgötu af ýmsu tilefni, og við
slík tækifæri stóð húsfreyjan jafnan
á miðju sviði og tók á móti gestum
sínum af mikilli gestrisni og mynd-
arskap. Þótt mörgu væri að sinna
við slík tækifæri sátu samræður við
gestina alltaf í fyrirrúmi, enda hafði
Sigríður sérstakt lag á að nálgast
fólk á einlægan og hispurslausan
hátt. Vinahópurinn var líka stór,
og alla tíð hélt Sigríður góðu og
traustu sambandi við margt það
fólk sem hún kynntist á sínum yngri
ámm.
Eftir að Karvel og Sigríður flutt-
ust til Reykjavíkur starfaði Sigríður
um árabil sem talsímakona, en vann
jafnframt að framreiðslustörfum
sem síðar urðu hennar aðalstarf
utan heimilis. Oft var vinnutíminn
langur og starfíð erfítt og erilsamt,
en aldrei heyrðist Sigríður kvarta.
Hitt var sönnu nær að hún nyti
vinnunnar og aldrei leið henni betur
en þegar viðfangsefnin vom næg
og kallað var á hana úr öllum áttum
til starfa. Ég veit að Sigríður kveið
því að verða dæmd úr leik á þessum
vettvangi þegar ellin næði yfírtök-
unum eða heilsan bilaði. En sá kvíði
reyndist ástæðulaus, því þótt árin
færðust yfir og komið væri langt
fram yfir þau aldursmörk sem flest-
um em sett á vinnumarkaði var
Sigríður jafn ómissandi og fyrr. Og
gleðin af vinnunni og sú ábyrgðar-
tilfinning sem henni var bundin
átti vafalaust sinn þátt í því að
bægja huganum frá hrakandi heilsu
síðustu mánuðina.
Nú er rödd Sigríðar hljóðnuð og
ekki lengur hringt að morgni til að
líta eftir högum bama og bama-
bama. Og sætið við hliðina á Karv-
el stendur autt. En ég veit að minn-
ingin um góða konu mun styrkja
hann á erfíðri stundu.
Blessuð sé minning Sigríðar
Þórðardóttur.
Jón Hilmar Jónsson
Minning:
SystirRosa Sterck
F.M.M. — minning
Fædd 18. nóvember 1908
Dáin 24. mars 1988
Kvöldið fyrir boðunardag Maríu,
24. þ.m., andaðist í St. Francisk-
usspítala í Stykkishólmi systir Rósa
Sterck, fædd í Belgíu 18. nóvember
1908.
Rósa gekk í klaustur St. Franc-
iskussystra (Franciscan Missionaries
of Mary) 14. mars 1933, sem um-
sækjandi um klausturvist hjá regl-
unni. Um haustið tók hún upp búning
systranna sem merkti að reynslutími
hennar væri hafmn. Fyrstu klaustur-
heit sín vann hún síðan 17.
september 1935 og lokaheitin réttum
þrem árum síðar. Hún hafði því ver-
ið í félagsskap systra sinna 55 ár
þegar hún kvaddi þennan heim.
Faðir Rósu, Jozef Octaaf Sterck,
var prentari og lærði hún prentiðn
af honum. Var sú kunnátta hennar
orsök þess að hún að hún kom hing-
að til lands 18. júní 1952. Þá bar
hún klausturheitið Hippolytus en á
7. áratugnum var þeirri venju breytt
að systumar legðu niður skírnarnöfn
sín og tækju sér klausturheiti og þá
tók systir Hippolytus upp á ný
skímamafn sitt, Rósa.
Árið 1952 hafði kaþólska kirkjan
hér á landi eignast prentvélar og
önnur tæki sem þeim fylgdu og voru
þær settar upp í spítalahúsinu. Þegar
systir Rósa kom, tók hún að prenta
fyrir kirkjuna. Stjórnaði hún prent-
smiðjunni síðan meðan henni entist
aldur og heilsa og allan þann tíma
var hún aðalstarfsmaður hennar.
Fyrstu árin var allt sem prentað
var hjá systrunum handsett, t.d.
Merki krossins (tímarit kaþólsku
kirkjunnar) frá 1953, en fyrsta bokin
sem systir Rosa prentaði var
„Breytni eftir Kristi" sem kom út í
fjórum hlutum á árunum 1955—62.
Þá prentaði systir Rósa messubókina
gömlu, fyrst „Dymbilvikuna" sem
kom út 1958 og síðan messubókina
sjálfa í þrem hlutum 1959. Var það
verk svo vel af hendi leyst að Snæ-
bjöm heitinn Jónsson bóksali skrifaði
um þá bók og sagði hana svo fallega
gerða að hann óskaði þess að klaust-
ur væm komin í hveija sveit á ís-
landi til að gefa út svona vel gerðar
bækur. En handsetningin, sem bar
svo mjög af vélsetningunni, var brátt
úr sögunni, systir Rósa fékk Lino-
type-setningarvél og gamla hand-
verkið var ekki lengur til nema á
síðum gamalla bóka.
Kristin trú og guðrækni skipaði
vitanlega fyrsta sætið í lífí systur
Rósu en þar næst kom prentsmiðjan.
Aðrar systur unnu með henni eftir
því sem þeim gafst tími til en systir
Rósa var fagmaðurinn, sú sem kunni
prentverk og vissi hvemig setja átti
upp bækur og blöð. Og prentsmiðj-
an, eftirlætið hennar, átti líka að líta
vel út og vera hrein hvert sem litið
var. ■ Gestir úr prentarastétt sem
þangað komu og voru öllu vanir á
vinnustöðum sínum, áttu ekki til orð
þegar þeir sáu þessa hreinlegu prent-
stofu þar sem ganga hefði mátt á
hvítum sokkum út í hvert horn án
þess að á þeim sæi.
Systir Petra hafði lengi verið sam-
starfsmanneskja systur Rósu í prent-
smiðjunni, ágætur setjari og öllum
störfum þar vön, og þegar systur
Rósu var ráðlagt fyrir fáeinum árum
að draga sig í hlé frá vinnu, vegna
sjúkdóms þess sem að lokum varð
henni að aldurtila, tók systir Petra
við rekstrinum og hefur annast hann
síðan. Systir Rósa tók þessum um-
skiptum með þeirri þolgæði sem
henni var svo eiginleg, enda vissi hún
að prentsmiðjan var í góðum hönd-
um. Henni var ljóst að hveiju fór og
hún beygði sig í auðmýkt undir vilja
Guðs. Hún hafði unnið af stakri trú-
mennsku meðan heilsan entist, glað-
leg, æðrulaus og þolinmóð og meira
verður ekki af neinum krafíst.
Mér hefur orðið tíðrætt um systur
Rósu í sambandi við prentsmiðjuna
hennar enda var það á því sviði sem
leiðir okkar lágu saman. Ég fékk
tækifæri til að spreyta mig á hand-
setningu undir handaijaðri hennar í
fáeina daga meðan ég var í sumar-
leyfí í Stykkishólmi og þá kynntist
ég best vandvirkni hennar og nostur-
semi.
Og nú, þegar leið hennar í okkar
hópi er gengin til enda, þakka ég
Guði fyrir að fá að kynnast henni
og starfa með henni. Systrum henn-
ar, sem önnuðust hana af natni og
kærleika þegar hún gat ekki lengur
séð um sig sjálf, flyt ég einlægar
samúðarkveðjur, ekki aðeins frá mér
heldur öllum þeim mörgu, utan og
innan kaþólska safnaðarins, sem
kynntust henni og þótti vænt um
hana.
Hún hvíli í friði og hið eilífa ljós
lýsi henni.
Torfi Ólafsson
-4-