Morgunblaðið - 21.07.1988, Page 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JÚLÍ 1988
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Nýlega var lokið við frágang á lóðum við íbúðir aldraða í Vogatungu
í Kópavogi. Hitalögn er i gangstéttum. Það er bærinn sem sér um
að planta og hirða um garðana.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Neðan við íbúðir bæjarins í Vogatungu eru framkvæmdir hafnar
við eignaíbúðirnar, sem þar munu rísa og verða þær fyrstu afhentar
í haust.
Kópavogur:
50 umsóknir um 5 íbúðir
KÓPAVOGSBÆR mun á næst-
unni úthluta fimm ibúðum i rað-
húsum í Vogatungu. Þegar er
búið að afhenda 20 íbúðir af 28;
sem bærinn byggir í hverfinu. I
sama hverfi eru framkvæmdir
hafnar við fyrstu íbúðirnar af
30 eignaíbúðum, sem allar hafa
verið seldar og verða þær af-
hentar eigendum í haust.
í könnun sem gerð var fyrir
Kópavogsbæ kom í ljós að 92% elli-
lífeyrisþega í Kópavogi búa í eigin
húsnæði. Að sögn Kristjáns Guð-
mundssonar bæjarstjóra hafa fjöl-
margir þeirra lýst áhuga á að
minnka við sig húsnæði.
Framkvæmdir hófust í Voga-
tungu 20. september 1985 og voru
fyrstu íbúðirnar afhentar í mars
1987. „Þessar íbúðir eru vel kjmnt-
ar og mikil eftirspum eins og sést
á ljolda umsækjenda," sagði Kristj-
án Guðmundsson bæjarstjóri. „Það
er einkum tvennt, sem fólk virðist
sækjast eftir og það er hvemig
landið Iiggur við sólu og hversu
langt er í alla þjónustu. Ibúðimar
í Vogatunga eru mjög vel staðsett-
ar með útsýn yfir voginn og mið-
bæinn á næstu grösum en búið er
að gera undirgang undir umferðar-
götur sem liggja að honum. Það
er því ekki langt að fara fyrir þá,
sem vilja til dæmis nýta sér matar-
þjónustu bæjarins í hádeginu."
Norræna húsið:
Islenskir
steinar á
dagskrá
í NORRÆNA húsinu eru íslensk-
ir steinar á dagskrá í „Opnu
húsi“, fimmtudagskvöldið 21. júli
kl. 20.30. Dagskráin er ætluð
fyrir norræna ferðamenn og
aðra gesti. Fyrirlesari kvöldsins
verður Sveinn Jakobsson jarð-
fræðingur og er fyrirlesturinn
hans um íslenska steina á dönsku.
Um þessar mundir stendur einnig
yfir sýning á íslenskum steinum í
anddyri Norræna hússins. Að fyrir-
lestrinum loknum verður sýnd kvik-
mynd Ósvalds og Vilhjálms Knud-
sens „Eldur í Heimaey" með dönsku
tali.
Bókasafn og kaffistofa Norræna
hússins verða opin til 22 svo lengi
sem „Opið hús“ verður á dagskrá
í sumar. Ollum er heimill aðgangur
og aðganseyrir er enginn að dag-
skránni.
(Úr fréttatilkynningu)
Álit nefndar um verðtrygg-
ingn fjárskuldbindinga
NEFND sem Jón Sigurðsson við-
skiptaráðherra skipaði hinn 13.
april sl. hefur nú skilað áliti.
Verkefni nefndarinnar má skipta
í fimm hluta, þ.e. að draga saman
gögn varðandi verðtryggingu
Gísli Guðmundsson fórstjóri Bifreiða og Landbúnaðarvéla, Hlynur
Árnason sölustjóri og Jón V. Guðjónsson framkvæmdarstjóri, í sýn-
ingarsal hins nýja húsnæðis fyrirtækisins við Armúla.
Lada-umboðið tekur
nýtt húsnæði í notkun
LADA-umboðið, Bifreiðar og
Landbúnaðarvélar hf., hefur tek-
ið í notkun nýtt 3.200 fm hús-
næði að Ármúla 13. Húsið er
fjögurra hæða auk kjallara, en
fyrirtækið leigir út þijár efstu
hæðirnar.
Á jarðhæð er sýningarsalur og
bílageymsla fyrir tilbúna bíla auk
söluskrifstofa. Þar fer einnig fram
afhending nýrra bifreiða.
í kjallara hússins, sem er um
1.300 fm að stærð, er bílageymsla
og standsetning nýrra bifreiða.
Skrifstofur fyrirtækisins verða hins
vegar áfram í fyrra húsnæði að
Suðurlandsbraut 14. Þá stendur til
að flytja verkstæði fyrirtækisins í
nýtt og stærra húsnæði.
Arkitekt hins nýja húss er Vífill
Magnússon en innanhússarkitekt
Finnur Fróðason.
Bifreiðar og Landbúnaðarvélar
seldu 2.800 Lada-bifreiðar á síðasta
ári og festi því meira en eitt prósent
þjóðarinnar kaup á slíkri bifreið í
fýrra. Það sem af er þessu ári hafa
um 1.200 Lada bifreiðar selst.
Um helgina verður bílasýning í
hinu nýja húsnæði Bifreiða og
Landbúnaðarvéla að Ármúla 13 þar
sem boðið verður upp á veitingar
fyrir böm og fullorðna.
fjárskuldbindinga á íslandi, fjalla
um misgengi Iauna og lánskjara,
lagagrundvöll verðtryggingar,
gera tilllögur um breytingar á
tilhögun og frekari áfanga í af-
námi verðtryggingar og loks um
framtíðarskipan verðtryggingar.
í fréttatilkynningu sem við-
skiptaráðuneytið hefur sent frá
sér kemur fram að helstu niður-
stöður nefndarinnar eru eftirfar-
andi:
Áætlanir um framvindu verðlags
og launa á gildistíma bráðabirgða-
laganna sem sett voru í maí benda
til þess að lánskjaravísitala hækki
um 10% umfram laun á þessu tíma-
bili. Þótt hér sé um nokkuð mis-
gengi að ræða er ekki unnt að jafna
því við fyrra misgengi 1982-’83,
enda fór þá saman tvöfalt til þre-
falt meira misgengi launa og láns-
kjaravísitölu, mikil hækkun vaxta
verðtryggðra lána, lækkun fast-
eignaverðs og þung greiðslubyrði
af óverðtryggðum lánum vegna
mikillar verðbólgu. Aðstæður nú eru
allt aðrar.
Lög um greiðslujöfnun sem sett
voru á árinu 1985 eru mikilvægur
öryggisventill, til þess ætlaður að
tryggja stöðu launafólks gagnvart
verðtryggingu við breytilegan kaup-
mátt. Ekki hefur að marki reynt á
lögin til þessa, en þau tryggja jöfn-
un greiðslubyrði vegna lána úr
byggingarsjóðum ríkisins, sem nú
gegna miklu stærra hlutverki en
áður í fjármögnun íbúðakaupa.
Nefndin leggur til að greiðslujöfnun
verði tekin upp á lánum lífeyrissjóða
til sjóðsfélaga.
Nefndin álítur að því séu form-
lega litlar skorður settar hveijar
breytingar megi gera á lánskjara-
vísitölunni svo fremi sem breyting-
amar séu almenns eðlis og taki
ekki til áunninna réttinda. Seðla-
bankinn getur tekið ákvörðun um
breytingar á lánskjaravísitölunni
sem rúmast innan ramma núgild-
andi laga.
Til marks um mikilvægi verð-
tryggingar í lánakerfínu má nefna
að um síðustu áramót voru um 84%
lána með verð- eða gengistryggingu
og þá voru um 55% innlána banka-
kerfísins verðtryggð, munurinn ský-
rist m.a. endurlánuðu erlendu láns-
fé. Af þessum ástæðum og með til-
liti til verðlagsþróunar að undan-
fömu telur nefndin ríkar ástæður
til þess að varlega verði farið í af-
nám verðtryggingar af inn- og út-
lánum og telur tillögugerð í því efni
ekki tímabæra.
Verðtrygging og hækkandi raun-
vextir hafa haft mjög jákvæð áhrif
á þróun peningalegs spamaðar, sem
vaxið hefur úr því að vera um 47%
af landsframleiðslu 1980 í 74% í lok
síðasta árs. Samhliða hefur dregið
úr notkun erlends lánsfjár.
Nefndin telur að til greina hefði
komið að taka óbeina skatta og nið-
urgreiðslur út úr gmnni lánskjarav-
ísitölunnar í upphafi, en telur orka
mjög tvímaélis að ráðast í slíka
breytingu nú.
Nefndin telur að það eigi að vera
meginregla að vextir af verðtryggð-
um lánum verði fastákveðnir við
samningsgerð og að núverandi fyrir-
komulagi breytilegra vaxta verði
breytt þannig að vextir breytist ein-
ungis með reglubundnum hætti, t.d.
á gjalddaga lána, að kröfuhafí til-
kynni skuldara vaxtabreytingar og
að skuldari eigi rétt til þess að segja
samningum upp verði breytingar á
vaxtakjörum, Nefndin bendir á að
þegar heimild til verðtryggingar
bankalána var fyrst veitt vom þeir
vextir ákveðnir af Seðlabankanum
2% en em nú að jafnaði um 9,5%.
Nefndin bendir einnig á að nýjustu
efnahagsáætlanir bendi til þess að
draga muni úr spennu á lánamark-
aði á næstunni. Að öllu öðm
óbreyttu megi því búast við að for-
sendur séu að skapast fyrir hjöðnun
raunvaxta.
Við ríkjandi aðstæður telur
nefndin ekki rétt að leggja til breyt-
ingar á gmndvelli, samsetningu eða
útreikningi lánskjaravísitölu. Sam-
anburður lánskjaravísitölu við aðra
verðlagsmælikvarða leiðir ekki í ljós
vemlegt misgengi þegar til lengri
tíma er litið. Vemlegar skammtíma-
sveiflur hafa hins vegar átt sér stað
í þróun lánskjaravísitölu og vísitalna
kaupgjalds og gengis. Benda má á
að vaxtafótur verðtryggðra lána er
að sjálfsögðu háður vísitölunni, sem
við er miðað. Sé hún talin skuldara
hagstæð yrði án efa tilhneiging til
hækkunar á vaxtafætinum og öfugt.
Nefndin telur að þær breytingar
sem nú era að verða á fjármagns-
viðskiptum milli landa muni kalla á
hliðstæða þróun hér á landi. Frelsi
í fjármagnsviðskiptum leiðir til þess
að fjármagnskostnaður hér á landi
hlýtur að samræmast ljármagns-
kostnaði í helstu viðskiptalöndum
landsmanna. Valdi lánskjaravísital-
an vemlegu misgengi lánskjara hér
á landi og í öðmm löndum fær hún
ekki staðist til lengdar.
Þær hræringar sem hér um ræð-
ir gefa tilefni til þess að stjómvöld
leggi rækilegt mat á stefnuna í
gengismálum, í fjármagnsviðskipt-
um við útlönd og verðtryggingar-
málum. í tengslum við aðgerðir og
framvindu í þessum efnum telur
nefndin að tilefni geti gefist til end-
urskoðunar á gerð lánskjaravísitölu
með hliðsjón af breyttum aðstæðum.
Meginniðurstaða nefndarinnar er
þannig sú að breytingar á fyrir-
komulagi verðtiyggingar séu því
aðeins tímabærar að þær séu hluti
af víðtækum, alhliða efnahagsað-
gerðum, sem stuðli að jafnvægi í
þjóðarbúskapnum, inn á við og út
á við.
Markmið slíkra breytinga ætti að
vera að koma á betra samræmi
milli lánskjara hér á landi og í um-
heiminum, en til þess að það takist
þarf að ná verðbólgunni hér á landi
niður á sambærilegt stig við það sem
algengast er í viðskiptalöndum ís-
lendinga.
Nefndina skipuðu Birgir Ámason
hagfræðingur, Gestur Jónsson hrl.,
Magnús Jónsson veðurfræðingur,
Ólafur ísleifsson hagfræðingur,
Stefán Melsted lögfræðingur, Yngvi
Om Kristinsson hagfræðingur og
Bjöm Bjömsson bankastjóri, sem
var formaður nefndarinnar.
Nefndin skila sameiginlegu áliti,
en Mag^nús Jónsson gerir fyrirvara
um einstaka þætti nefndarálitsins.
Reykjavík, 20. júlí 1988.
Egilsstaðakirkja:
Þýskur kór
og íslenskur
einsöng’vari
Kór Pauluskirkju í Hambach-
/Neustadt heldur tónleika í Eg-
ilsstaðakirkju annað kvöld,
föstudagskvöld, kl. 20.30.
Á efnisskránni em kirkjuleg og
veraldleg kórverk og orgeltónlist.
Einsöngvari með kómum verður
Margrét Bóasdóttir og orgelleikari
verður prófessor Heinz Markus
Göttsche. Stjómandi verður Carola
Bischoff.