Morgunblaðið - 25.11.1988, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1988
13
Láklega tekst þeim að koma
á kreppu o g atvinnuleysi
eftir EyjólfKonráð
Jónsson
Fólkið hefur nú fengið um það
upplýsingar að halli ríkissjóðs verði
a.m.k. fimm milljarðar. Það kom
undirrituðum svo sem ekkert á
óvart. En fjármálaráðherra upplýsti
sl. þriðjudag í þingræðu að hallinn
ykist um einn milljarð í hvert skipti
sem hann greindi Alþingi frá stöðu
ríkisfjármála. Vonandi birtist engin
ný áætlun fyrr en þá við lokaaf-
greiðslu fjárlaga.
Nú er það mál út af fyrir sig,
sem áður hefur verið vikið að og
verður gert betur, að íslenska ríkið
(og ríkið í ríkinu) hefur sogað að
sér ógrynni fjármuna fýrir opnum
tjöldum en þó fyrst og fremst að
baktjaldaleiðum. Þessum fjármun-
um hefur verið illa varið. Og allt
er þetta víst á hausnum, gjald-
þrota, a.m.k. SÍS, ef marka má
ummæli forustumannanna.
Mér er ljóst að sparnaður er
dyggð, í hófi þó, eins og allt ann-
að, t.d. mont. Þess vegna er skiljan-
legt að hagsýn húsmóðir og jafnvel
hagsýnn húsbóndi, ef hann er til,
segi sem svo að ríki, rétt eins og
fjölskylda, verði að borga sínar
skuldir og í öllu falli að eiga fýrir
útförinni, eins og óhappaþrennan
gerir' nú lokatilraun til á okkar
kostnað.
En þjóð er ekki sama og íjöl-
skylda. Þjóðir lifa æðimarga ætt-
liði, flestar. Okkar þjóð hefur á
þessari öld myndað ótrúlegan auð.
Samt er sagt að engir peningar séu
til. Peningar eru þó auðvitað ekkert
annað en ávísanir á auð, fyrst kýr
Eyjólfur Konráð Jónsson
„Ríkissjóðsdæmið hef-
ur aldrei gengið upp
hjá kerfiskörlum, því
að skattahækkanir
hafa knúið áfiram verð-
lagshækkanir, kaup-
hækkanir og gengis-
lækkun — verðbólgu.“
og hross, svo lélegan málm, sem
gullið er óneitanlega, en nú alls
staðar nema á íslandi ávísanir á
ríkisauðinn sem vex margfalt á við
auð atvinnuvega og alþýðu. Og
tölvuvæddri óhappaþrennu er
líklega að takast að koma á alvöru-
kreppu, atvinnuleysi og gjaldþroti
heimila og atvinnuvega.
Aðferðin er sú að skattleggja
brýnustu nauðsynjar fólks svo hátt
að það verði að borga í ríkishítina
að minnsta kosti helming aflafjár
síns. Þá er glatt í höllinni. Þannig
átti það líka að vera hjá fyrrver-
andi fjármálaráðherra, sem mest
hefur hælt sér af skattkerfisbylt-
ingu sem byggðist á sjálfvirkri og
stöðugri skattahækkun.
Ríkissjóðsdæmið hefur aldrei
gengið upp hjá kerfiskörlum, því
að skattahækkanir hafa knúið
áfram verðlagshækkanir, kaup-
hækkanir og gengislækkun — verð-
bólgu. Væntanlega vita menn að
gengislækkun þýðir verðlagshækk-
un ef ekkert annað gerist. Þegar
viðtekna venjan er notuð að hækka
í leiðinni neysluskatta að hundraðs-
tölu í viðbót við hækkaðan útreikn-
ingsgrunn við fall gengisins tekur
verðbólguvinurinn nýtt gleðihopp,
hliðarspor með hliðarráðstöfunum.
Vöruverð æðir upp, útgjöld aukast
alls staðar og fólk reynir að bjarga
því sem bjargað verður. Halli ríkis-
sjóðs vex en minnkar ekki við
skattahækkanir, því að útgjöld
ríkisins hækka á undan tekjunum.
Og þegar svo óhappaþrennunni
tekst að koma kreppunni í algleym-
ing gufa ríkissjóðstekjurnar upp og
enn hækka þeir skattana þar til
enginn hefur tekjur til að borga þá.
Og loks hefur félagshyggjan sigrað.
Listalíf á Islandi
Tímarit á ensku frá Iceland Review
Útgáfufyrirtækið Iceland
Review hefiir sent frá sér fyrsta
heftið i safni um menningarmál
og listir á íslandi, The Arts in
Iceland. Þaft er á ensku og í tíma-
ritsbroti, 112 blaðsíður að stærð,
að mestu litprentað og með yfir
100 litmyndum.
The Arts in Iceland er safn
greina, sem hafa birzt í Iceland
Review og News from Iceland á
síðustu árum. „Þetta er ekki útekt
á því merkasta í menningarlífinu,
því hér er fyrst og fremst lögð
áherzla á að gera grein fyrir hinni
miklu fjölbreytni, sem er og hefur
verið í listalífi landsins. I heftinu
er meðal annars íjallað um efni á
sviði bókmennta, myndlistar, leik-
listar, kvikmyndagerðar, ballets,
hljómlistar og efni varðandi menn-
ingararf íslendinga," segir meðal
annars í frétt um útgáfuna.
Meðal þeirra listamanna, sem við
sögu koma í þessu fyrsta hefti má
nefna Halldór Laxness, Louisu
Matthíasdóttur, Svavar- Guðnason,
Thor Vilhjálmsson, Hrafn Gunn-
laugsson, Ágúst Guðmundsson,
Einar Kárason og Viðar Eggerts-
son. Höfundar efnis eru meðal ann-
arra Matthías Johannessen, Illugi
Jökulsson, Aðalsteinn Ingólfsson,
Guðmundur Andri Thorsson, Kjart-
Þetta er staðreynd, sem allt
venjulegt fólk veit, sér og skilur.
Þrátt fyrir allt mun láta nærri
að tveir þriðju hlutar umsvifa í þjóð-
félaginu séu enn í svokölluðum
einka- og félagarekstri. Ekki hefur
hann skattlagningarvald eins og
ríkið sem reynir að bjarga sínu
þriðjungsskinni með látlausum
skattahækkunum án árangurs.
En hvað með atvinnuvegina? Jú,
þjónustugreinar geta hækkað sitt
verð meðan fólk getur borgað, en
„þenslan", það er að segja réttur
til atvinnu, skal sko stöðvuð og þar
með pakka þær saman.
En hvert eiga útflutningsat-
vinnuvegirnir að sækja fé fyrir sinni
útgjaldaaukningu? Kannski skiptir
það ekki máli. Þeir bara loka og
þá hverfur þenslan úr atvinnulífinu
þótt hún aukist líklega einhvers
staðar annars staðar, t.d. í orðræð-
um manna.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn íReykjavík.
Forsíða heftisins.
an Ámason og Ámi Þórarinsson.
Flestar ljósmyndir tók Páll Stefáns-
son. Ritstjórar eru Haraldur J.
Hamar og Aðalsteinn Ingólfsson.
gott frá Snakkiðjuvini
Hefur þú heyrt hvað nýja Snakkiðju snakkið er ótrúlega
gott. Sumir halda að það geti ekki verið tilviljun.
, Og það er heldur engin tilviljun:
Hráefnið er úrvals maís og soja.
DSÍ Eingöngu eru notuð náttúruieg bragð-
og litarefni.
Snakkið er bakað en ekki djúpsteikt.
Bragðtegundirnar eru fjórar:
Laukhringir, sterkir laukhringir,
paprikuskeljar og chilikúlur. Og allt
fæst í tveimur stærðum af pokum.
Pað besta við Snakkiðjusnakkið er
samt örugglega bragðið, því það er
svo hljómandi gott.

Snakkiðjan, Trönuhrauni 7. Hafnarflrðl. simi 54300