Morgunblaðið - 25.11.1988, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1988
kjör svo sem algengast var á þeim
árum ef ómegð var mikil og jarð-
næði lítið. Þegar Eggert var 9 ára
fluttu foreldrar hans búferlum að
Bjamastöðum í sömu sveit, en Egg-
ert varð eftir sem vikapiltur hjá
vandalausum. Hófst þá lífsbarátta
hins unga drengs sem og eldri
bræðra hans þriggja, sem allir hlutu
að fara í vistir til að létta undir
með heimilinu. Systkinin fóru flest
snemma að vinna fyrir sér og
dreifðist þá þessi fríði hópur víða
og munu þau öll hafa þótt góðir
liðsmenn hvar í sveit sem þau lentu.
Eg minnist þess, að amma mín,
Guðbjörg á Broddanesi, átti mynd
af hjónunum á Bjamastöðum með
bömin sín 9, og þar var sannarlega
engan kotungsbrag að sjá. Öll vom
bömin lagleg og vel klædd og hjón-
in sérlega gerðarleg. Enda heyrði
ég til þess tekið, hvað þessi böm
hefðu alltaf verið tandurhrein og
væm flíkumar bættar var það
fremur til prýði en hitt, svo vel var
það gert. Sigurlín var með afbrigð-
um þrifin og vel verki farin og lét
fátæktina aldrei smækka sig.
Lítið varð um skólagöngu hjá
Eggert, aðeins þriggja mánaða far-
kennsla í Saurbænum. En kennar-
inn var ekki af lakara taginu —
skáldið og mannvinurinn Jóhannes
úr Kötlum. Honum var einkar lagið
að glæða með nemendum sínum
ættjarðarást og djúpa aðdáðun á
fögmm ljóðum og íslensku máli.
Eggert bjó að þessari kennslu alla
ævi þótt hún varaði stutt. Honum
hafði verið kennt að drekka af
þeirri lind, sem löngum svalaði
mörgum íslendingi best — lind hins
tæra ljóðmáls. Alla tíð upp frá því
las hann ljóð sér til gagns og gleði.
Nokkm fyrir fermingaraldur fór
Eggert vistferlum norður í Stranda-
sýslu, að Skriðunesenni í Bitm.
Ennisheimilið var eitt af þessum
öndvegisheimilum þar sem þijár
kynslóðir mannkostafólks undu
saman í ást og eindrægni og aldrei
fóm styggðaryrði milli manna. Þar
undi Eggert hag sínum vel og það-
an fermdist hann í Óspakseyrar-
kirlq'u vorið 1926.
Árið 1931 fluttu foreldrar hans
frá Bjamastöðum að Hjarðarholti í
Laxárdal. Þar varð rýmra um og
landkostir meiri, svo að nú gat fjöl-
skyldan loks öll verið saman á ný.
Um þetta leyti eignaðist Eggert
vömbíl og fór að stunda flutninga
fyrir Dalamenn. Mun hann hafa
verið með þeim fyrstu sem höfðu
akstur að atvinnu.
Eggert átti margar góðar minn-
ingar um Saurbæinn, bæði frá
bemskudögum og einnig síðar.
Meðal annars frá sumrinu góða,
þegar hann var kaupamaður hjá
skáldinu í Bessatungu, Stefáni frá
Hvítadal. Þá vom fákar oft beislað-
ir og haldið í útreiðartúra um hina
sumarfögm sveit Saurbæinn. Eink-
um var það þó húsbóndinn, sem oft
þurfti að bregða sér af bæ meðan
kaupamaður sló í múga og batt
bagga. Stefán hafði oft öðm að
sinna en búsorgum, enda var hann
bilaður á heilsu og þoldi illa erfiðis-
vinnu.
Félagslíf var gott í sveitinni, fólk-
ið glatt og fijálslegt og fegurðin
alltum kring var svo ágeng og gef-
andi, að hún létti lundina og minn-
ingin um hana geymdist til langrar
framtíðar eins og geisli í barmi sem
grípa mátti til síðar í önugra um-
EYMUHDSSOM
Hræddist ég, fákur, bleika brá,
er beislislaus forðum gekkstu hjá.
Hljóður spurði ég hófspor þín:
hvenær skyldi hann vitja mín?
(Ól. Jóh. Sigurðsson.)
Þannig spyijum við öll með
skáldinu góða því að það eitt eigum
við alveg víst, öll mannanna böm,
að þau hóftök berast okkur hveiju
og einu fyrr eða síðar. Og við spyij-
um ekki aðeins hvenær þau berist
okkur, heldur einnig vinum okkar
og vandamönnum. Oftast fínnst
okkur fákurinn bleiki vera of fljótt
á ferð, stundum alltof fljótt, en þó
kemur fyrir að komu hans er beðið
með tregablandinni eftirvæntingu,
þegar elli og sjúkdómar eru við það
að verða ofurefli.
Alltaf fylgir söknuður og eftirsjá
í hófspor þessa fáks og þannig er
það vissulega nú þegar við kveðjum
vin okkar Eggert Hjartarson, sem
lést í Landakotsspítala þann 15.
þ.m. eftir stranga baráttu við erfið-
an sjúkdóm, sem hlaut að fara á
þennan eina veg.
Eggert var Dalamaður að ætt
og uppruna. Fæddur á Kjarlaksvöll-
um í Saurbæ árið 1912. Hann var
í miðjum hópi 9 systkina og eru 4
þeirra enn á lífí. Foreldrar hans
voru hjónin Hjörtur Jensson og Sig-
urlín Benediktsdóttir, sem þá
bjuggu á Kjarlaksvöllum við kröpp
EggertEmil Hjart-
arson - Minning
Þann fímmtánda þessa mánaðar
lést í Landakotsspítala góðvinur
minn, Eggert Emil Hjartarson.
Hann var ættaður úr Dölunum, frá
Hjarðarholti. Það hefur oft verið
sagt bæði í gamni og alvöru að
Dalamenn væru góðir menn. Ekki
þekki ég þá marga en Eggert þekkti
ég vel, og veit að þetta mun satt
hvað hann varðar. Enginn maður
er þó gallalaus, en fáir svo heppnir
að geta komist af við sitt samferða-
fólk í gegn um lífið án illinda og
deilna. En þetta tókst vini mínum,
og gerði hann það með sóma. Hann
var mér mjög kær og kynntist ég
honum mjög vel.
Eggert var unnandi góðrar tón-
listar og gat setið heilu tímana að
hlusta á hina yndisfögru tóna sem
koma fólki til að gleyma líðandi
stund. Því varð ég ekki vitund hissa
er ég kom fyrst upp á spítala til
hans og sá þennan gamla vin minn
sitjandi uppi í rúminu með vasa-
diskó í eyrunum og súrefnisslöng-
una á nefinu, en skælbrosandi út
undir bæði eyru. Enda kallaði ég
hann einfaldlega afa pönkara. Það
var ætíð hægt að gantast við Egg-
ert og slá á létta strengi. Honum
var ekki nóg að hlusta á góða tón-
list. Hann samdi gullfalleg lög við
hin mörgu fallegu ljóð og kvæði er
við íslendingar eigum eftir okkar
gömlu góðu ljóðskáld. Sem betur
fer fengu fleiri en ég að njóta þess
að hlusta á sum laga hans. Aldrei
hafði þessi vinur minn gengið í tón-
listarskóla eða lært nótur, en það
kom samt ekki í veg fyrir að hann
keypti sér orgel og kenndi sjálfum
sér á það. Þá var hann einnig frá-
bær spiiari á sög. Var hann fenginn
til að spila við hin ýmsu tækifæri,
og var unaðslegt að heyra sagartón-
ana líða um herbergið, rétt eins og
fuglinn sem svífur um loftin blá.
Það sem ég mun ætíð muna best
eru þær stundir er ég og Magga
kona Eggerts tókum slátur saman.
Þetta er orðinn árviss atburður hjá
okkur. Eggert skar alltaf mörinn
og þess á milli spilaði hann fyrir
okkur ýmist eigin lög eða annarra.
Hin síðari ár hafa synir mínir sótt
fast að fara í sláturgerðina, okkur
öllum til ánægju og þá ekki síst
Eggert. En hann var mjög bamgóð-
ur, og hændust böm fljótt að hon-
ÞJOÐ I HAFTI
eftir Jakob F. Ásgeirsson
ítarleg úttekt á þrjátíu ára sögu
verslunarfjötra á íslandi, 1931-1960.
Siáandi bók sem dregur fram í dags-
Ijósið atburði og staðreyndir sem
margir hefðu kosið að legið hefðu í
þagnargildi áfram.
Hvað var „stofnauki nr. 13“?
Efldist SÍS í skjóli haftanna? Hvað
var „bátagjaldeyrir“? Hverjir voru
hinir „pólitísku milliliðir“? Hverjir
högnuðust á höftunum?
Jakob F. Ásgeirsson skrifar hér
æsilega og stórfróðlega bók um árin
þegar pólitísk spilling, smygl og
svartamarkaður grasseraði og öflug
hagsmunasamtök risu upp í öllum
áttum.
ÞJÓÐ í HAFTI. Er sagan að
endurtaka sig?
um. Hann hafði ríka þolinmæði og
undu synir mínir sér vel hjá honum.
Ekki varð Eggert bama auðið en
svo lánsamur var hann að eignast
góðan fósturson sem hann ól upp
frá unga aldri. Veit ég vel að Egg-
ert hélt mikið upp á Óla. Veit ég
að Eggert naut þeirra síðustu sam-
verustunda á Landakoti.
Ég vil að lokum þakka mínum
ágæta vini fyrir þær indælu stundir
er við fengum að njóta saman.
Anna
Hótel Saga
Sími 1 2013
Kransa-og
kistuskreytingar.
Heimsendingarþjónusta.
Sími 12013.
Opið laugardaga
til kl. 18.00.