Morgunblaðið - 04.01.1989, Blaðsíða 3

' MORGUNBLiAÐIÐ’MIÐVIKUDAGUR 4. JANÚAR W89
3
Yfirborganir hverfi
með minni þenslu
- segir Steingrímur Hermannsson
Steingrímur Hermannsson
forsætísráðherra segist gera
sér vonir um að með minni
þenslu í þjóðfélaginu hverfí
smátt og smátt yfirborganir
þannig að launakostnaður, sem
hlutfall af þjóðartekjum, lækki
og komist í sama horf og í
nágrannalöndunum.
Steingrímur sagði að þær upp-
lýsingar, sem ríkistjómin hefði
fengið, gæfu til kynna að launa-
kostnaður væri of stór liður í þjóð-
artekjum, en það virtist fyrst og
fremst stafa af miklum yfírborgun-
um.
65-66% af þáttatekjum. Hér er
þetta hlutfall um 73%,“ sagði
Steingrímur Hermannsson
Morgunblaðið/Sverrir
Valur sestur í stólinn
VALUR Arnþórsson settist í gær í fyrsta sinn
í stól bankastjóra Landsbankans, en hann tekur
nú við þeirri stöðu af Helga Bergs, sem verið
hefúr bankastjóri í 19 ár. Hinir bankastjórarn-
ir tveir eru þeir Björgyin Vilmundarson og
Sverrir Hermannsson. A meðfylgjandi mynd
má sjá Björgvin bjóða Val velkominn, en Sverr-
ir og Helgi Bergs standa hjá. Á hinni mynd-
inni er Valur sestur við nýja skrifborðið.
Spariskírteinm verða í
umboðssölu hjá bönkum
Flugleiðir;
Áhrif gengisfell-
ingarinnar á rekst-
urinn óljós ennþá
„ALLAR hækkanir á flugfar-
gjöldum eru háðar samþykki
stjórnvalda, þannig að þau
hækka ekki sjálfkrafa við
þessa gengisfellingu,“ sagði
Einar Sigurðsson blaðafulltrúi
Flugleiða. Hann sagði að áhrif
gengisfellingarinnar á rekstur
fyrirtækisins væru óljós ennþá,
en myndi skýrast á næstu dög-
um.
„Rekstur Flugleiða er flókinn
að því leyti að hann fer mikið fram
erlendis, þannig að áhrif gengis-
fellingarinnar koma fram með
flóknari hætti hjá þessu fyrirtæki
heldur en hjá sumum öðrum fyrir-
tækjum. Það er verið að kanna
þessi mál núna og þau skýrast
væntanlega á næstu dögum,“ sagði
Einar Sigurðsson.
„Ég tel að það sé alls ekki samn-
ingum um kaup og kjör að kenna
hvemig staða atvinnuveganna er.
Ég tel hins vegar að þær miklu
yfirborganir, sem verið hafa í
mörgum greinum, eigi alls ekki
rétt á sér, og raunar hafa bæði
verkalýðshreyfingin og vinnuveit-
endur gagnrýnt þær mjög Ég geri
mér vonir um, að með minni þenslu
hverfí þessar yfírborganir smátt
og smátt og launahlutfallið færist
þannig í það horf sem það er víðast
hvar í nálægum löndum, eða um
NÝ spariskírteini ríkissjóðs verða gefin út á næstu dögum og mun
ríkissjóður sjálfúr sjá um sölu á þeim. Lánastofnanir hafa þegar
hafúað þvi að tryggja sölu á spariskírteinunum og munu í staðinn
taka þau í umboðssölu. Fjármálaráðherra segir að ríkissjóður sé
sjálfúr reiðubúinn til að fara út á markaðinn með spariskirteini
sín en segir að ef bankarnir vilji ekki gera frekara samkomulag
um kaup á spariskirteinum gæti það leitt til að gripið yrði til
ákveðna aðgerða.
o
INNLENT
Bankar, sparisjóðir og verð-
bréfafyrirtæki höfnuðu því í des-
ember að tryggja sölu á spariskír-
teinum ríkissjóðs í upphafí þessa
árs líkt og þessar stofnanir gerðu
á síðasta ári samkvæmt samningi
við Seðlabanka og fjármálaráðu-
neyti 4. ágúst sl. Ríkið mun því
selja spariskírteini sín á eigin veg-
um, a.m.k. fyrri hluta ársins, og
bjóða þau í umboðssölu hjá bönk-
um, sparisjóðum, verðbréfafyrir-
tækjum og öðrum þeim sem hafa
leyfi til verðbréfamiðlunar. Bank-
Nýtt bensmverð
Ríkið tekur nú stærri hluta af verði hvers bensínlítra en það hefur gert
mörg undanfarin ár.
30.12.88,
hver lítrí:
36,40*
31.12.88,
hver lítri: 2>
41 jOOkr.
Inn-
kaupa-
verö
(cif-verö)
Dreifingar-
kostnaður
3,1%
I
Innkaupa- og flutningsjöfnun 1,8%
1) Bcnsíngjald (16,70), söluskaltur (8,20), tollur, bankaleyfi og landsútsvar
(3,74), samtals 28,64 kr.
. I
2) VerðákvörÖunin er mibuð við forsendur þann 31. des. og er áælluð.
Breytingar á gengi hafa þegar raskað forsendum.
arnir eru nú með rúmlega eins og
hálfs milljarða króna birgðir af
óseldum spariskírteinum sem þeir
hafa keypt af ríkinu samkvæmt
fyrmefndum samningi.
Ný spariskírteini munu koma
út á næstu dögum því stór inn-
lausn kemur 10. janúar nk. og svo
aftur önnur síðar í mánuðinum.
Verulegar upphæðir verða þá
ieystar út og mun ríkið reyna að
selja ný spariskírteini þar upp í.
Einungis verða boðin til sölu fimm
og átta ára bréf en ekki einnig
þriggja ára bréf eins og áður hef-
ur tíðkast. Fimm ára bréfín munu
bera 7,0% vexti og átta ára bréfín
6,8% vexti.
í gær hélt fjármálaráðuneytið
fund með fulltrúum lánastofnana
og komu þar fram ólíkar skoðanir
á því hveijir markaðsvextir væru
í dag og hvaða vextir myndu
tryggja nægjanlega sölu.
Olafur Ragnar Grímsson, fjár-
málaráðherra, vildi í gær ekki tjá
sig um þessar viðræður, en sagði
að ríkissjóður væri tilbúinn til að
fara út á markaðinn með þessi
skírteini sjálfur. Samkomulagið
við bankana á síðasta ári hefði
verið liður í ákveðnum samningum
um ýmsa aðra þætti í bankakerf-
inu. Ef það væri mat bankakerfis-
ins að gera bæri hlé á því, væri
ríkissjóður alveg tilbúinn til að
fara út á markaðinn, en þá yrði
gripið til ýmissa annarra aðgerða
gagnvart bankakerfínu. „Banka-
kerfíð ætti að vita það best að
ekkert er ókeypis í þessari ver-
öld,“ sagði Ólafur Ragnar. Vildi
ráðherrann ekki tjá sig nánar um
hvaða aðgerðir væri átt við.
í tengslum við samninga fjár-
■málaráðuneytisins og innláns-
stofnana sl. sumar var bindiskylda
lækkuð úr 13% í 12% en lausafjár-
skyldan var hækkuð úr 8% í 9%.
Frá og með 1. janúar var hún svo
hækkuð í 10%.
Tryggvi Pálsson, bankastjóri,
sem hefur verið fulltrúi innláns-
stofnana í viðræðum við fjármála-
ráðuneytið, sagði bankana óska
ríkisstjóminni velfamaðar í þess-
ari sölu í upphafi ársins. Söluaðil-
amir hefðu ekki treyst sér til að
veita sölutryggingu miðað við þá
skilmála sem að fyrir lágu en að
sjálfsögðu væru þeir reiðubúnir
að taka skírteini í umboðssölu.
„Við teljum að spariskírteinum
gegni afar mikilvægu hlutverki á
fjármagnsmarkaðinum en varð-
andi vaxtaákvörðunina á skulda-
bréfunum þá eru það væntanlegir
kaupendur þeirra sem em úr-
skurðarmenn hvort söluáætlanir
ríkissjóðs fá staðist."
Fyrsta gengisskráning eftir gengisfellingu;
Dollar hækkaði um
4,15% og yen um 5,75%
*
Arleg breyting á viðskiptavoginni hækkaði dollar um 7 aura
SÖLUGENGI íslensku krónunnar lækkaði um 4,15% gagnvart
Bandaríkjadollar í gærmorgun. Seðlabankinn skráði siðast gengi
fóstudaginn 30. desember en gengið var fellt á mánudag. Gengi
krónunnar lækkaði um 5,75% gagnvart japönsku yeni, um 5,6%
gagnvart sterlingspundi og um 5,3% gagnvart vestur-þýsku marki
og frönskum franka. Gengisfellingin í fyrradag var 4% en dollar-
inn lækkaði töluvert um áramótin og er það ástæðan fyrir því að
krónan féll meira gagnvart öðrum gjaldmiðlum.
Sölugengi dollarans var 48,20 skiptavoginni sem er grundvöllur
krónur í gær (var 46,28), pundið
87,941 kr. (83,304), franski frank-
inn 8,0113 (7,6040), þýska markið
27,3669 krónur (var 25,9854) og
japanska yenið var 0,38934 kr.
(var 0,36818 kr.).
Um áramótin kom til fram-
kvæmda árleg breyting á við-
skráningar gengisins innbyrðis á
milli hinna ýmsu gjaldmiðla. Ut-
anríkisviðskipti Islands eru sund-
urliðuð eftir þeim gjaldmiðlum sem
þau fara fram í og eftir því fara
áhrif einstakra gjaldmiðla á
íslensku krónuna. Þijú ár eru í
viðskiptavoginni. Á árinu 1988
voru það árin 1984 til 1986 en
um áramótin bætist árið 1987 við
en árið 1984 féll út.
Á þessu tímabili hafa viðskipti
landsmanna í dollurum minnkað,
þannig að um áramótin minnkaði
hlutur dollarans í voginni úr
26,77% í 23,18%. Þetta er stærsta
breytingin en gengi dollarans
þurfti þó aðeins að hækka um 7
aura og aðrar myntir að hækka
samsvarandi. Hlutur japanska
yensins jókst úr 5,34% í 6,91% og
vestur-þýska marksins úr 12,2% í
12,8% en vægi annarra gjaldmiðla
breyttist minna.