Morgunblaðið - 15.01.1989, Blaðsíða 4

4 FRETTIR/YFIRLIT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1989
ERLEIMT
INNLENT
Bráðsmit-
andi flensa
komin
Bráðsmitandi inflúensa greind-
ist hér á landi á miðvikudag en
hingað barst hún frá Svíþjóð.
Þeir sem fá flensuna mega búast
við háum hita og slæmsku, svo
sem barkakvefi, særindum undir
bringubeini, miklum hósta, höfuð-
verkjum og óþægindum í augum.
Strax og þetta spurðist varð mik-
il eftirspum eftir bólusetningu en
Skúli G. Johnsen borgarlæknir
segir að of seint sé að grípa til
bólusetningar þegar flensan sé
komin.
Ágreiningoir um
vaxtahækkanir
í kjölfar upplýsinga um aukna
verðbólgu eru bankar og spari-
sjóðir famir að hugsa sér til hreyf-
ings með vaxtahækkanir. Verzl-
unarbankinn, Iðnaðarbankinn,
Útvegsbankinn og sparisjóðimir
hækkuðu nafnvexti og sumir
þeirra einnig hluta útlánsvaxta á
miðvikudag. Bankastjórar þess-
ara banka og annarra reikna með
meiri hækkun 19. þessa mánaðar
og 1. febrúar. Ólafur Ragnar
Grímsson fjármálaráðherra segir
að komi til almennra vaxtahækk-
ana grípi ríkisvaldið óhjákvæmi-
lega inn í og stýri vöxtunum niður.
Þeir tekjulægri spara
Sparifjáreigendur reyndust
vera með lægri meðalfjölskyldu-
tekjur en þeir sem ekki eiga spari-
fé í könnun sem Félagsvísinda-
stofnun gerði. Samkvæmt könn-
uninni eru 58% landsmanna spari-
fláreigendur og koma þeir hlut-
fallslega nokkuð jafnt úr öllum
stéttum. Þorri þeirra á þó frekar
lítið sparifé.
Flugleiðaþoturnar
Forsvarsmenn Flugleiða búast
ekki við töfum á smíði og af-
hendingu Boeing 737-400-þotna
félagsins, vegna brotlendingar
þotu þeirrar gerðar, síðastliðið
sunnudagskvöld.
Formenn „Á
rauðu Ijósi“
Jón Baldvin Hannibalsson
formaður Alþýðuflokksins og
Ólafur Ragnar Grimsson for-
maður Alþýðubandalagsins hófu
sameiginlega fundaherferð sína á
ísafirði á föstudag. Yfirskrift
fundanna er „Á rauðu ljósi“. Á
fyrsta fundinum varpaði Jón Bald-
vin fram þeirri spumingu hvaða
völd nýr jafnaðarmannaflokkur
sem hefði 40—45% fylgi gæti
haft í þjóðfélaginu.
Flutningaskip strandar
Færeyska flutningaskipið Tec
Venture strandaði á Gáseyri í
Eyjafírði um síðustu helgi er það
var að ná í vörur til Akureyrar
en það er í siglingum fyrir Aust-
far hf. á Seyðisfírði. Ókunnugleiki
á aðstæðum er talinn hafa valdið
óhappinu. Togarinn Sólbakur dró
skipið samdægurs á flot. Skipið
sigldi á togarabryggjuna á Akur-
eyri á miðvikudag þegar það lagði
upp frá Akureyri.
ERLENT
Sex finnast á lífí
í Armeníu
Flugslys
í Englandi
44 menn fórust er þota af gerð-
inni Boeing 737-400 í eigu breska
flugfélagsins British Midland Air-
ways brotlenti við þjóðveg
skammt frá borginni Notthing-
ham í Englandi á mánudagskvöld.
Um borð voru 118 farþegar auk
átta manna áhafnar. Eldur kom
upp í vinstri hreyfli þotunnar
skömu eftir flugtak og er hugsan-
legt talið að flugmennimir hafí
af einhveijum sökum slökkt á
röngum hreyfli.
Stefiit að útrýmingu
efnavopna.
Eduard She-
vardnadze, ut-
anríkisráðherra
Sovétríkjanna,
skýrði frá því á
sunnudag að á
þessu ári yrðin
hafin eyðing sov-
éskra efnavopna.
Lét hann þessi
orð falla er hann ávarpaði fulltrúa
á ráðstefnu um efnavopn sem
haldin var i vikunni í París. Tals-
maður bandarísku ríkisstjómar-
innar sagði að Sovétmenn mjmdu
aðeins eyða hluta vopnanna en
engin þjóð ræður yfir meiri eitur-
efnabirgðum en þeir. í lokaálykt-
un Parísar-ráðstefnunnar hétu
þátttökuríkin, sem voru 149, að
beita sér fyrir útrýmingu efna-
vopna.
Vinarfimdinum lokið
Fulltrúar 35 ríkja sem setið hafa
Vínarfund Ráðstefnu um öryggi
og samvinnu í Evrópu undanfarin
tvö ár náðu á föstudag samkomu-
lagi um orðalag lokaályktunnar
fundarins.
Sex manns fundust á lífi á mið-
vikudag í húsarústum í borginni
Lenínakan í Sovétlýðveldinu Arm-
eníu. Voru þá 36 dagar liðnir frá
því landskjálftinn mikli reið yfír.
Mennimir fundust í kjallara fjöl-
býlishúss og höfðu þeir nærst á
kjöti og ávöxtum sem þar var
geymt.
Síðasta ávarp Reagans
Ronald Reagan
Bandaríkjafor-
seti fiutti
kveðjuávarp sitt
til bandarísku
þjóðarinnar á
miðvikudag en
George Bush ,
núverandi vara-
forseti, sver embættiseið forseta
Bandaríkjanna næsta fóstudag. í
ávarpi sínu lagði Reagan einkum
áherslu á efnahagsbatann í
Bandaríkjunum á undanfömum
árum og kvað sjálfsvirðingu þjóð-
arinnar hafa vaxið á valdaskeiði
sínu.
Shamir gefiur eftir
Yitzhak Sham-
ir, forsætisráð-
herra ísraels,
kvaðst á mið-
vikudag geta fal-
list á að fram
færu viðræður
um frið í Mið-
Austurlöndum á
vettvangi Sam-
einuðu þjóðanna. Markaði þetta
stefnubreytingu af hans hálfu en
aðstoðarmenn hans lögðu áherslu
á að hann væri eftir sem áður
andvígur aljþóðlegri friðarráð-
stefiiu og viðræðum við PLO.
Einstæð bj örgimartilraun á Atlantshafí:
Risaþyrlur sendar lang-
an veg á haf út til bjargar
London. Reuter.
TVÆR bandarískar herþyrlur
voru á föstudag sendar frá Suð-
ur-Englandi til að bjarga áhöfii
skips, sem rekur stjómlaust á
Atlantshafi í miklum sjó og
versta veðri. Var ekki búist við,
að þær næðu til skipsins fyrr en
á laugardagsmorgni.
Talsmaður breska flughersins í
Plymouth sagði, að bandarísku
þyrlumar, sem eru mjög stórar,
kallaðar „Jolly Green Giant", hefðu
verið sendar til bjargar 32 manna
áhöfn á Yarrawonga, flutninga-
skipi, sem er 42.000 lesta stórt og
skráð á Kýpur. Vegna ketilbilunar
hrekst það fyrir veðri og vindum
rúmlega 600 km vestur af írlandi
og eru á því tvö göt, hvort á sinni
síðu, og annað fyrir neðan sjólínu.
Þyrlur lögðu upp frá Woodbridge
á Suðaustur-Englandi og þurftu að
Reuter
Flutningaskipið Yarrawonga þar sem það hrekst fyrir veðri og vind-
um á miðju Atlantshafi. Eins og sjá má er mikið gat á stjóraborðssí-
ðunni.
taka eldsneyti í Shannon á írlandi I óvenjulegt eða einsdæmi, að þyrlur
og síðan tvisvar aftur frá C-130- séu sendar svo langan veg til bjarg-
Hercules-eldsneytisflugvél. Er mjög [ ar.
Palmemálið:
Varðhald
framlengt
um 2 vikur
Stokkhólmi. Frá Erik Liden, fréttaritara
Morgunblaðsins. Reuter.
DÓMSTÓLL í Stokkhólmi ák-
vað í gær að framlengja um
tvær vikur gæsluvarðhaldsúr-
skurð yfir 41 árs gömlum manni
sem grunaður er um morðið á
Olof Palme forsætisráðherra en
hann var myrtur fyrir nær
þrem árum á götu i borginni.
Veijandi mannsins, Ame Lilje-
ros, sagði umbjóðanda sinn hafa
ákveðið að mótmæla ekki úrskurð-
inum þar sem hann vildi ekki koma
fram við opinberar jrfirheyrslur.
Að sögn sænskra dagblaða er
mögulegt að lögreglunni takist
innan skamms að sanna að maður-
inn hafi haft morðvopnið undir
höndum. Yfírsaksóknari í málinu,
Jargen Almblad, vildi hvorki stað-
festa eða vísa á bug þessum orð-
rómi í gær en fyrir viku sagðist
hann ekki hafa nægilegar sannan-
ir til að geta fengið manninn
dæmdan.
Byggja ör-
yggishótel
Kaupmannahöfn. Frá Nila Jörgen Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
ÁKVEÐIÐ hefur verið að byggja
öryggishótel í Kaupmannahöfh.
Þar er um að ræða hótelbygg-
ingu með fullkomnum öryggis-
búnaði, sem gerir kleift að hýsa
hátt setta gesti eins og þjóð-
höfðingja.
Þetta kemur fram í dagblaðinu
Börsen og þar segir, að hótelið
muni rísa í nágrenni Amalienborg-
ar-hallar. í hótelinu verða 65 svítur.
Skothelt gler verður í öllum glugg-
um byggingarinnar og sérlega full-
komið öryggiskerfi í móttökunni.
Moshe Arens, utanrikisráðherra ísraels:
Réttnefiidur harðlínu-
maður og gáfiunenni
SÚ ákvörðun Bandarikjastjóra-
ar að hefja beinar viðræður við
Frelsissamtök Palestínu (PLO)
hefúr sem kunnugt er vakið
litla hrifiiingu í ísrael. Sá sem
hvað harðast hefúr fordæmt
viðræður þessar er Moshe Ar-
ens sem nýverið tók við emb-
ætti utanríkisráðherra. Arens
er sérfróður um bandarísk
málefni og þykir gáfúmenni en
fyrst og fremst er hann rétt-
nefndur harðlínumaður.
Moshe Arens fæddist í Litháen
árið 1925 en skömmu áður
en seinni heimsstyijöldin braust
út fluttist hann ásamt foreldrum
sínum til Bandaríkjanna. Hann
lauk námi í flugvélaverkfræði við
Massachusetts Institute of Tec-
hnology árið 1948 um það lejrti
sem gyðingar tóku að beijast fyr-
ir tilverurétti þjóðar sinnar. Arens
tók þátt í sjálfstæðisstríðinu og
gekk til liðs við sveitir Menachems
Begins.
Er Arens bjó í Bandarílq'unum
gerðist hann félagi í hrejrfíngu
síonista í New York en bein af-
skipti af stjómmálum hóf hann
ekki fyrr en árið 1974 er hann
var kjörinn á þing ásamt Yitzhak
Shamir, áhrifamesta stjómmála-
manni ísraels og núverandi for-
sætisráðherra landsins. Arens var
formaður utanríkis- og vamar-
málanefndar þingsins árið 1977.
Árið 1982 var hann skipaður
sendiherra ísraela í Washington
Moshe Arens
en ári síðar var
hann kallaður
heim til að taka
við embætti
vamarmálaráð-
herra af Ariel
Sharon. Því
starfi gegndi hann í eitt ár en
árið 1984 var hann skipaður ráð-
herra án ráðuneytis. Fram til
þessa hefur hann einkum látið til
sín taka á vettvangi efnahags-
mála og verið áhrifamikill við
mótun nýrrar stefnu Líkud-
flokksins á þessu sviði. Arens er
eindreginn fijálshyggjumaður og
hefur þráfaldlega lýst jrfir því að
uppræta þurfi „bolsjevískar til-
hneigingar" í efnahagslífi ísraela.
Mönnum ber saman um að
Moshe Arens sé piýðilega greind-
ur og hann þykir mjög mennta-
mannslegur í fasi. Sökum þessa
er hann gjaman nefndur „prófess-
orinn" og dagblaðið Jerusalem
Post sagði einhveiju sinni að hann
væri „virðulegasta andlit Líkud-
flokksins". Andstæðingar hans
segja hann hrokafullan og kald-
hæðinn og sú skoðun virðist al-
mennt viðtekin að hann sé ekki
líklegur til að vinna hylli hins al-
menna kjósanda.
Moshe Arens telst að sönnu til
harðlínumanna í ísraelskum
stjómmálum. Líkt og aðrir áhrifa-
menn innan Líkud-flokksins telur
Arens ekki koma til greina að
láta hemámssvæðin af hendi.
Hann hefur lagst gegn beinum
samningavið-
ræðum við Jórd-
ani og Egypta
um framtíð
Vesturbakkans
og Gaza-svæðis-
ins og á sínum
tíma greiddi hann atkvæði gegn
Camp David-sáttmálanum er
hann var tekinn til umræðu á
þingi.
Moshe Arens mun vafalítið
selja mark sitt á stjómmálaþróun-
ina í ísrael á næstunni og áhrif
hans munu fara vaxandi fari svo
sem margir spá að hann taki við
Líkud-flokknum er Yitzhak
Shamir sest í helgan stein.
HeimildiLe Monde
Svipmynd
eftir Ásgeir Sverrisson