Morgunblaðið - 07.03.1989, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. MARZ 1989
25
Guðmundur Jónsson arkitekt við uppdrátt er sýnir torgið sem verður
á miðju Miklatúni.
er að torgið sjálft verði heilsteypt
myndverk. Þannig vil ég gefa tún-
inu nýtt og aukið gildi og helst
vildi ég sjá þar fleiri höggmyndir,
sem lýstar yrðu upp á kvöldin.
Sjálfur á ég þann draum að í
framtíðinni verði Miklatún, sem
einu sinni var kallað Klambratún,
kallað „Kjarvalslundur" í virðing-
arskyni við meistarann."
Morgunblaðið/Ámi Sæbcrg
hefur teiknað á Miklatúni.
tengja söfiiin og sýningarsalnum. Neðri myndin sýnir grunnmynd af
ívernig þau tengjast Kjarvalsstöðum.
Hertar reglur um endurnýjun eldri flugvéla:
31,5 milljóna króna
kostnaðarauki á vél
REKSTUR eldri farþegaþotna verður kostnaðarsamari á næstu
árum vegna hertra reglna um viðhald og endurnýjun sem vænst
er að verði settar í Bandaríkjunum, segir breska blaðið Financial
Times þann 1. mars síðastliðinn. Bandaríska flugmálastjórnin
hefúr staðið fyrir ítarlegum rannsóknum á ástandi eldri flugvéla
í samvinnu við framleiðendur. Búist er við að reglurnar nái til
flugvéla sem hafa náð 20 ára aldri, með frávikum vegna mismun-
andi álags. Áætlaður kostnaður vegna hins aukna viðhalds er um
31,5 milljónir króna á hveija þotu. Flugleiðir sleppa við þennan
kostnaðarauka, þar sem þotur fyrirtækisins að einni undanskil-
inni hafa verið seldar, að sögn Einars Sigurðssonar blaðafull-
trúa. Boeing 737 vélar Arnarflugs hafa þegar verið settar í sérs-
takt eftirlit og endurnýjun.
Samtök bandarískra flugfélaga
kynntu um síðustu mánaðamót til-
lögur, sem þau hafa sent banda-
rísku flugmálastjóminni, um að-
gerðir til að auka öryggi eldri þotna.
Samtökin leggja til að allar þotur
verði teknar til gagngerrar skoðun-
ar og endumýjaðir ákveðnir hlutar
þeirra eftir að þær hafa náð 20 ára
notkun. Flugmálastjómin mun í
framhaldi af þessum tillögum semja
reglugerð fyrir löggjafann og í frétt
Financial Times er sagt víst að þær
reglur verði fyrirmynd samskonar
reglna í öðram löndum.
Reglubreytingarnar era sagðar
afrakstur langvarandi rannsókna á
vegum flugfélaga, flugvélafram-
leiðenda og flugmálayfirvalda.
Stærsti framleiðandinn, Boeing,
hefur tilkynnt að af 7.400 flugvél-
um þeirra sem era í notkun í heimin-
um, séu um það bil 3.500 eldri en
12 ára og um 1.000 eldri en 20
ára. Framleiðandinn segir vélamar
vera öraggar, en þar sem þær elstu
vora smíðaðar á sjötta áratugnum
og þeim sjöunda, sé ljóst að tækni
hefur fleygt mjög fram. Sumar
þeirra kunni að þurfa mun meira
viðhald en núverandi reglur kveða
á um, meðal annars vegna þess að
þ'ær hafa lent og tekið á loft mjög
oft eða flogið við aðstæður sem
valda hættu á tæringu, til dæmis á
Kyrrahafsleiðum.
Bandaríska flugmálastjómin hélt
ráðstefnu um þessi mál í fyrrasum-
ar með þátttöku framleiðenda og
flugfélaga. Þar var samþykkt að
taka alvarlega á þessum málum og
rannsaka ítarlega hvað hægt sé að
gera til aukins öryggis vélanna.
Boeing, Douglas, Airbus, Lock-
heed og Fokker verksmiðjumar
hrandu af stað rannsókn á sínum
vélum í samvinnu við flugfélög.
Boeing hefur þegar skilað niður-
stöðum og vænst er niðurstaðna
fljótlega frá hinum. í rannsókn
Boeing vora skoðaðar 72 flugvélar
(sex B-707, 31 B-727, 21 B-737
og 14 B-747). Allar nema þijár,
það er 5%, stóðust kröfur núgild-
andi reglna um ástand þeirra.
Tillögur Boeing um úrbætur era
um endurnýjun ákveðinna hluta
vélanna þegar tilskyldum aldri, með
tilliti til notkunar, er náð. Þá á að
skipta um ákveðna hluta flugvél-
anna, án tillits til þess hvort galli
finnst í þeim eða ekki, og á við um
allt frá smæstu hnoðum og skrúfum
upp í stærri hluta.
Þrátt fyrir aukinn kostnað sem
af hinu aukna viðhaldi leiðir, er
ekki talið að það sé hreinn kostnað-
arauki fyrir flugfélögin, segir í Fin-
ancial Times. Ástæðan er sú, að
þessar aðgerðir era taldar lengja
notkunartíma flugvélanna.
Flugleiðir munu ekki verða fyrir
fjárútlátum vegna umræddra reglu-
breytinga. Einar Sigurðsson segir
að þegar hafí verið seldar allar
þotur félagsins nema ein, sem
reyndar er elsta Boeing þotan, 21
árs gömul. „Það er verið að skoða
hvað gert verður við hana. Hún
hefur hins vegar þá sérstöðu að
hafa um helmingi minni tíðni flug-
taka og lendinga en sambærilegar
vélar,“ segir Einar. „Allar vélamar
vora seldar á góðu verði og, að því
er menn héma telja, á hárréttu
augnabliki þegar vantaði vélar á
markaðinn og verð var hátt. Auk
þess vora hávaðatakmarkanir að
nálgast og við sleppum við erfið-
leika vegna eldri vélanna.“ Allar
DC-8 vélamar hafa verið seldar og
að ári liðnu verður flugfloti Flug-
leiða nýjar vélar, Boeing 737 og
757. Fyrstu 737 vélamar verða
teknar í notkun í maí og júní á
þessu ári, að sögn Einars.
Amarflugsþotumar era báðar af
gerðinni Boeing 737. Önnur þeirra,
22 ára gömul, var í athugun verk-
smiðjanna og er þegar komin í sér-
staka viðhaldsáætlun sem slíkar
vélar vora settar í eftir að gat rifn-
aði á 737 vél yfir Hawaii í fyrra,
að sögn Ellerts Eggertssonar yfir-
flugvirkja félagsins. Hin vélin, 18
ára gömul, fer í ítarlega skoðun í
vor. Ellert sagði ekki ólíklegt að
þessar hertu reglur verði settar í
framhaldi af þeim atvikum sem
þegar hafa orðið. Hann taldi að
viðhald Amarflugsvélanna muni
kosta nokkur hundrað þúsund doll-
ara, en hafði ekki nákvæmar upp-
lýsingar um upphæðina.
Fjármálaráðherra segir niðurskurð einnig eiga að ná til námsferða lækna:
Hneykslaður á ráðherra
- segir formaður samninganefndar sjúkrahúslækna
Fjármálaráðherra sagði á fúndi með starfsfólki Borgarspítal-
ans fyrir helgi, að hann teldi að námsferðir og dagpeningar lækna
ættu ekki að vera undanþegin þeim niðurskurði á launakostnaði
hjá ríkisstofiiunum, sem nú fer fram. Formaður samninganefiid-
ar sjúkrahúslækna segist vera undrandi og hneykslaður á þessum
ummælum. Siðareglur lækna geri ráð fyrir því að þeir haldi
menntun sinni við, og styrkir til námsferða séu einn mikilvæg-
asti þátturinn í þvi að íslensk læknastétt sé vel menntuð, sem
geri kleyft að halda uppi góðri lieilbrigðisþjónustu hér á landi.
Samkvæmt frétt Tímans, af
fundi Ólafs Ragnars Grímssonar
fjármálaráðherra, sagði hann, að
það væri undarlegt að læknastéttin
hafi ekki lýst sig reiðubúna til að
endurskoða þau ótrúlega góðu kjör,
sem hún búi við. „Námsferðir, utan-
landsferðir og dagpeningar eiga
ekki að vera undanþegin þeim nið-
urskurði sem nú fer fram. Það er
verið að skera þennan kostnað nið-
ur hjá öHum öðram ríkisstarfs-
mönnum á íslandi og læknamir eiga
ekki að vera undanþegnir í þeim
efnum.
samninganefndar sjúkrahúslækna,
sagði það ekki vera til umræðu í
kjarasamningum lækna, að þeir
afsöluðu sér réttindum_ til náms-
ferða á einhvem hátt. „Ég er raun-
ar alveg undrandi og stórhneykslað-
ur á menntamanni að hafa þessa
framgöngu og hann skuli vera með
það lýðskram að halda því fram,
að þetta standi í vegi fyrir kjarabót-
um annara stétta í landinu. Mér
tekur það einnig sárt að hlusta á
heilbrigðisráðherra nánast dansa
eftir því sem Ólafur Ragnar gaspr-
ar,“ sagði Sverrir.
Hann sagði að síðan 1971 hefðu
sérfræðingar í fullu starfi átt rétt
á að fá greitt árlega sem samsvar-
aði einu fargjaldi til og frá útlöndum
vegna endurmenntunar, og einnig
dagpeninga í 15 daga. Þessar
greiðslur væra því aðeins inntar af
hendi að læknar færa í námsferðir.
„Við teljum þetta ekki vera sér-
réttindi því þetta er eitthvað af því
mikilvægasta sem við höfum til að
viðhalda okkar menntun. Það er
enginn efi á því, að þetta er þáttur
í því að við eigum vel menntaða
læknastétt. Og við eram í gegnum
þetta orðnir mjög virkir þátttakend-
ur í alþjóðlegu starfi. Það er meðal
annars út af því sem við erum með
stór þing hér heima, sem veita pen-
ingum inn í landið ef menn vilja
fara að horf a á þetta út frá peninga-
hliðinni," sagði Sverrir Bergmann.
Starfsmannafélag ríkisstofiiana:
Krafist 15% hækkunar
FUNDUR launamálaráðs og stjómar Starfsmannafélags rikisstofiaana
hefiir krafíst þess að komið verði til móts við réttmætar kröfúr verka-
lýðshreyfíngarinnar um efitirtalin atriði. Skerðing kaupmáttar frá
síðustu samningum verði bætt með 15% almennri launahækkun, lægstu
laun hækki sérstaklega og verði ekki lægri en 50 þúsund kr. á mán-
uði. Þá komi til fiill kaupmáttartrygging og kjör starfsstétta, sem
vinna sambærileg störf, verði samræmd.
Ég hef fengið tölur um það að á
þessu ári gæti það þýtt tæplega 90
milljóna króna útgjöld ef allir lækn-
amir nýttu sér þessi réttindi til
undanlands- og námsferða með til-
heyrandi dagpeningakostnaði eins
og samningar segja til um, það er
tæplega helmingur af þeirri upphæð
sem læknar Landsspítalans héldu
sérstakan blaðamannafund út af
og sögðu við sama tækifæri að það
væra biðraðir 2000 manna sem biðu
aðgerða vegna bæklunar og annara
sjúkdóma og þetta myndi koma nið-
ur á þeim. Eigum við ekki fyrst að
láta þetta koma niður á sérréttind-
unum?“ hefur Tíminn eftir íjár-
málaráðherra.
Sverrir Bergmann formaður
Þá er mótmælt harðlega „þeirri
verðhækkunarskriðu, sérstaídega
frá opinberam þjónustuaðilum, sem
nú er hleypt á launþega bótalaust."
Áhersla er lögð á að samningum
verði hraðað, eins og kostur er, ann-
ars hljóti verkalýðshreyfingin að
leita leiða til að knýja viðsemjendur
að samningaborði til raunveralegra
samningaviðræðna.