Morgunblaðið - 05.08.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. ÁGÚST
1989

FRÍDAGUR VERZLUNAR M A N N A
Morgunblaðið/RAX
Bjarni Blomsterberg og Sveinbjörn.
Höfum oftast verið
með lægsta verðið
Litið inn í Fjarðarkaup hjá Sigur-
birni og Bjarna kaupmönnum
Verslunin Fjarðarkaup í Hafharfirði hefur um langt skeið haft þá
sérstöðu að vera oftast með lægsta vöruverð í verðkönnunum og
alltaf í lægri kantinum. Fjarðarkaup hafa starfað í 16 ár, en eigend-
urnir, Bjarni Blomsterberg og Sigurbergur Sveinsson, vinna sjálfir
í versluninni. Við heimsóttum Fjarðarkaup og ræddum við þá félaga.
Jú, það má segja að í öllum viða-
meiri verðkönnunum um langt
skeið höfum við verið með lægsta
verð,“ sagði Bjami Blomsterberg,
„og þar kemur margt til. Við höld-
um niðri öllum kostnaði og höfum
til dæmis aldrei auglýst nema þá
breyttan opnunartíma. Verslunin
hefur auglýst sig sjálf meðal við-
skiptavinanna og það er að okkar
mati besta auglýsingin. Við leggjum
mikið upp úr allri hagræðingu og
öllu er lýtur að hagkvæmni og það
sjónarmið ræður því að við náum
niður vöruverðinu. Við kaupum
einnig mikið í stórum slöttum og
með staðgreiðslu náum við oft hag-
stæðum innkaupum."
„Þetta hefur gengið þokkalega í
gegn um tíðina, sem er orðin 16
ár, og nýlega urðum við að stækka
afgreiðsluhúsið um 70%, því það
var orðið verulega þröngt um okk-
ur,“ sagði Sigurbergur Sveinsson,
en öll verslun í Fjarðarkaupum og
aðrir þættir verslunarinnar, svo sem
kjötvinnsla og dreifing, fer fram á
einni hæð í sérstaklega vistlegu og
rúmgóðu húsnæði.
„Fyrir 6 árum kostaði þetta hús
7 milljónir króna og það var mjög
ódýrt,“ sagði Sigurbergur,“ og nú
erum við komnir með um 2.000
fermetra verslun og- 500 fermetra
í aðra þætti verslunarinnar. Við
leggjum kapp á að vinna skynsam-
lega. ísland er eitt albesta land í
heimi ef menn vinna eins og mönn-
um sæmir. Ef menn gæta þess að
vera með annað augað á því sem
þeir eru að gera þá er hægt að láta
hlutina ganga. Við erum með hátt
í 8.000 vörutegundir á boðstólum
og endurnýjum vörulagerinn á
11-17 daga fresti. Þetta byggist á
miklum veltuhraða hjá okkur og
álagning er að jafnaði 15-16% sem
er ekki mikið þegar launakostnaður
er um 8-9% af þeirri tölu. Við svo
búið þýðir ekkert að vera með neina
aukastæla. Við byggjum á því að
hafa veggi, gólf og vörur og það
þýðir lágmarks fjárfestingarkostn-
að. í versluninni erum við með 55
stöðugildi og 12 manns í kjötdreif-
ingunni. Viðskiptavinir koma víða
að, úr nágrenninu auðvitað, en
margir koma einnig frá Suðurnesj-
um, úr Reykjavík og lengra að, því
við höfum verið heppnir með það
að ganga á undan með lágu vöru-
verði. Við höfum þróað verslun okk-
ar í ákveðinn farveg sem við höldum
okkur við rneð ákveðnum sveigjan-
leika þó. Ég hef alltaf veitt því at-
hygli að fólk fylgist með verði á
hlutum, en þó hefur orðið mikil efl-
ing í verslun á til dæmis tíu ára
bili. í óðaverðbólgunni gafst fólk
upp á því að að fylgjast með breyt-
ingum á vöruverði, en á meðan stað-
an er ekki verri en hún er þá sýn-
ist mér að fólk spái töluvert í þessa
hluti. Það má einnig segja að inn-
kaupamunstrið hafi breyst töluvert,
því fólk kaupir gjarnan það sem er
nýtt eins og til dæmis jógúrt, osta
og annað sem kemur í nýrri mynd
á markað, en hlutföllin hafa breyst.
Dilkakjötið er orðið dýrara en það
var og fiskurinn er talsvert ódýrari
en kjötið. En auk þess að fisk-
neysla hefur aukist þá hafa vin-
sældir svínakjöts og kjúklinga auk-
ist á kostnað lambakjöts. Það er
■ margs að gæta þegar markmiðið
er að hafa hreint borð og einfalt.
Við sleppum til dæmis aurunum
þegar vöruverðið er ákveðið og á
einu ári spörum við hálft .manns-
verk vegna minni innsláttar í út-
reikningum. Atriðið er að henda
ekki verðmætunum, henda ekki
peningunum. Þegar fólk nær að
ávaxta raunvextina þá er það sönn-
un þess að fjármagnið fær að vinna
fyrir sér. Hagkvæmni og jafnvægi
skiptir miklu, og oft er það svo að
margdeldið af þessu litla býr til yfir-
bygginguna." - á.j.
Ffl
Pfo 1
I :«l N í KÁM> vt
IAáNO
Fjarðarkaup hefur lengi verið með lágt vöruverð í verðkönnunum.
FLÚÐIR:
„Fólk vill alls staðar
komast í verslun“
Selfossi.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Geiri á Grund í miðjunni ásamt grönnum sínum, Guðmundi Sigurðs-
syni og Emil Gunnlaugssyni garðyrkjubændum á Flúðum.
„Hvað er það eiginlega sem ber
sig í þessu landi,“ sagði Sigur-
geir Sigmundsson á Grund um
hag verslunarinnar. Hann rekur
verslunina Grund ásamt konu
sinni, Sólveigu Ólafsdóttur.
Verslunin er í hlaðinu á Flúðum.
Þar er stöðugt vaxandi umferð
enda staðurinn í uppbyggingu
og vinsæll af ferðamönnum.
Hefðbundinn búskapur er traust-
ur í hreppnum og umsvif garð-
yrkjubænda vaxa jafnt og þétt.
Maður datt einhvern veginn
inn í þetta og er búinn að
vera við þetta í um aldarfjórðung.
Annars mæðir þetta mest á kon-
unni, hún snýst mest í kringum
búðina,“ segir Sigurgeir.
„Reksturinn er þungur það vill
verða svolítið um lánsviðskipti til
sveita en það er margt léttara núna
en var áður. Maður hefur hérna
bankann alveg við hliðina sem er
mjög þægilegt. Svo eru samgöng-
urnar betri og greiðari en var áður.
Ég skal segja þer það að fólk
vill komast í verslun hvar sem það
er statt á landinu. Þó þessar búðir
okkar hérna í uppsveitunum seú
hálfgerðar kompur þá hafa þær sinn
tilverurétt. Við verðum auðvitað
aldrei með alhliða þjónustu en hér
grípur fólk það nauðsynlegasta með
sér.
Maður er ánægður ef viðskipta-
vinurinn fer ánægður út, þó manni
finnist maður aldrei gera nóg. Mér
líst vel á framtíðina hérna það er
geýsimikil uppbygging hérna og
vaxandi umferð um staðinn," sagði
Sigurgeir. Hann er þó greinilega
lítillátur að kalla verslunina kompu
því þar fæst fleira en margan
gtunar.
Hann hafði á orði að vinnan við
verslunina gæfi tækifæri til að
kynnast _ mörgum og það er ekki
ofsagt. í Grund er kaffihorn þar
sem fólk sest niður og spjallar um
daginn og veginn, menn stangast á
í pólitíkinni yfir kaffibollanum og
ganga að joknu spjalli hlæjandi út
á hlaðið. Úti var glampandi sólskin
og allir garðar yfirfuliir af græn-
meti og Sigurgeir, eða Geiri eins
og hann er kallaður á Flúðum, hafði
áhyggjur af því að það seldist ekki
nóg og tæpti á því að upplagt væri
að setja upp útimarkað fyrir græn-
metið. Þetta fannst garðyrkju-
mönnum auðvitað upplagt og
sögðu: „ Við komum með græn-
metið Geiri minn.“
— Sig. Jóns.
ISAFJORÐUR:
Fjórði ættliðurinn að
taka við í Bjömsbúð
ísafirði.
Björn Garðarsson er að taka
við kaupmennsku af frænda
sínum Aðalbirni Guðmundssyni í
Björnsbúð á ísafirði. Björn og Jak-
ob Falur, yngri bróðir hans, eru
að kaupa tæpan helming hlutafjár-
eigna Áðalbjarnar sem hefur rekið
Bjömsbúð síðustu áratugina ásamt
Garðari bróður sínum og föður
þeirra Bjöms og Jakobs Fals.
Verslun Björns Guðmundssonar
verður 85 ára á þessu ári, hún var
stofnuð 1904 af langafa Björns.
Sonur hans Guðmundur tók við
rekstrinum af föður sínum og svo
Aðalbjörn og Garðar af honum.
Björn er því vanur kaupmenns-
kunni, en segir samt að það sé
fyrst og fremst bjartsýni sem fékk
hann til að taka við þessum fjöl-
skyldurekstri, sem enn um sinn
verður undir yfirstjórn Garðars föð-
ur hans. Hann segir að óskaplegar
breytingar hafi orðið á verslun á
íslandi frá því verslunin tók til
starfa. Þá hafi Björnsbúð verið stór
á landsmælikvarða, enda ísafjörður
einn stærsti kaupstaður landsins
utan Reykjavíkur. í dag er há-
marksviðskiptasvæði verslunarinn-
ar byggt um 7.000 manns en á
Reykjavíkursvæðinu er nú á annað
hundrað þúsund manns. Hann seg-
ir óeðlilegt að bera saman vöruverð
í stórmarkaði eins og Hagkaupum
sem talað er um að hafi um 25%
markaðshlutdeild í Reykjavík eða
um 30.000 viðskiptamenn og bera
saman við Björnsbúð sem hafi ef
til vill 25% markaðshlutdeild hér
eða um 1.700 viðskiptamenn.
Björn segir að það sé ekki spenn-
andi að standa í verslunarrekstri á
ísafirði í dag. Kvótakerfið bindur
togarana við bryggju, en um leið
snarminnkar peningamagn í um-
ferð í stórum útgerðarstað. Sam-
dráttur hefur orði síðustu tvö árin
{ neyslú.sem kannski sést best á
því að æ færri fjölskyldur kaupi
nú lambalærið í helgarmatinn, en
leiti í staðinn að einhveiju ódýrara.
Hann óttast að neikvæð umræða
Neytendasamtakanna og íjölmiðla
geti orðið til þess að verslun í dreif-
býlinu leggist að miklum hluta af
þótt lesa megi út úr flestum verð-
lagskönnunum að verðlag á lands-
byggðinni er lítið hærra en í venju-
legum hverfaversiunum í
Reykjavík.
Hann telur augljóst að mikil
uppstokkun verði í dreifbýlisversl-
unum á næstu árum, ekki síst
vegna stórfelldra breytinga og
samdráttar hjá SÍS sem styrkt hef-
ur kaupfélögin á landsbyggðinni
þrátt fyrir mikinn og augljósan
taprekstur.
En hvað heldur þá ungum at-
hafnamanni við þessi störf úti á
landi? „Vinnan er fjölbreytt og
skemmtileg og þótt maður hafi
lært ýmsar hagfræðiteoríur í skóla
og hafi kannski ætlað að verða
grjótharður „business“-maður þá
lærir maður fljótlega í jafn per-
sónulegum þjónustustörfum og í
matvöruverslun að það eru ýmis
önnur gildi sem skipta máli.
Við tökum til dæmis ennþá við
pöntunum í síma og sendum heim
gegn vægu gjaldi og ellilífeyris-
þegum að kostnaðarlausu. Við
bræðurnir erum vanir að taka tillit
til þarfa viðskiptavinanna og finnst
Morgunblaðið/Úlfar Ágústs
Björn Garðarsson er fjórði ætt-
liðurinn sem starfar í Björns-
búð á ísafirði.
‘■ílfsagt að skutla mjólkinni í
ísskápinn, kexpakkanum ofan í
skúffuna og kartöflunum í skápinn
og taka svo með okkur ruslapokann
út, ef þannig stendur á hjá við-
skiptavininum.
Eg er þrátt fyrir allt bjartsýnn.
Ég veit að hér er gott að búa og
vonandi tekst okkur með mikilli
vinnu að halda velli. Það fylgja því
auðvitað ýmsir kostir að vera í eig-
in atvinnurekstri jafnvel þótt
stundum verði lítið eftir fyrir eigin
kaupi. Svo er auðvitað alltaf vonin
um að úr rætist.
- Úlfar
-L