Morgunblaðið - 15.12.1989, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 1989
UNDIR HAMRINUM
Grétar Kristjónsson
Reynslusögur gjaldþrota einstuklingu
Hér er fjallað um reynslu nokkurra ein-
staklinga, sem lent hafa í greiðsluerfið-
leikum og gjaldþroti. Þetta eru áhrifaríkar
frásagnir, þar sem þjáningin og reiðin
koma berlega í Ijós. Oft er tekið sterkt til
orða og ýmsir fá kaldar kveðjur.
SKUGGSJÁ - BÓKABÚÐ OUVERS STEINSSF j
5
Ástfangnir táningar og knattspyrna
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
Þorgrímur Þráinsson:
Með fiðring í tánum.
Kápuhönnun: Auglýsingastofa
Fijáls Framtaks hf.
Frjálst framtak hf. 1989.
Það er alltaf foi-vitnilegt og spenn-
andi að handleika bók eftir höfund
sem kemur fram á ritvöllinn í fyrsta
sinn.
Knattspyrnusagan Með fiðring í
tánum er fyrsta bók höfundar. Þótt
ég tengi hana hér knattspyrnu, er
hún engan veginn bara um þá
skemmtilegu íþrótt — sem er þó rauði
þráður hennar. Sagan er um táninga
og í henni má finna allt í senn: löng-
un til þess að skara fram úr, fyrstu
tilfinningar unglingsins gagnvart
ástinni og vantraust á eigin persónu
til þess að koma rétt fram undir áhrif-
um hinna dásamlegu tilfinninga sem
ástin hríslar um unga, saklausa
líkama. Síðast en ekki síst knatt-
spyrnuna með öllum sínum tilbrigðum
frá sjónarhorni unglinga.
Aðalpersónan er Kristinn, eða
Kiddi eins og hann er oftast nefndur
í sögunni. Hann er tæplega fjórtán
ára, duglegur í námi, áhugasamur
og fylginn sér í knattspýrnu, en ekki
að sama skapi heppinn. Þótt hann
sé kominn í 4. flokk hjá Æskunni
er hann varamaður og gerði sjálfs-
mark þegar mest á reið. Mótheijar
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Ingibjörg Sigurðardóttir: Við bláa
voga
Útg. Bókaforlag Odds Björnsson-
ar, 1989.
Á kápusíðu tuttugustu og níundu
skáldsögu Ingibjargar Sigurðardótt-
ur, „Við bláa voga“, segir svo: „Fleiri
orð eru óþörf. Þau vefja hvort annað
örmum. Enginn þröstur flýgur hjá,
svo þjóti við í runnum. Litli skógar-
lundurinn verður að Paradís . . .“
Þessi orð hitta naglann á höfuðið og
segja svona upp undir það sem þarf
að segja um bókina. Áð vísu hefði
hið vinsælasta orð höfundar og einna
mest notaða í bókinni þurft að vera
með til að heildarmyndin yrði veru-
iega sönn. Heitur og þar á eftir þýð-
ur og hlýr. Menn tala heitum rómi,
um þá læsist heitur fögnuður, heitt
þakklæti býr í bijóstunum; sem betur
Þorgrímur Þráinsson
og reyndar sumir úr hans hópi gera
grín að honum, þegar þeir finna óör-
yggi hans. Kiddi á sér stóra drauma
um frægð og frama í knattspyrn-
unni. Hann hugsar vel um knatt-
spyrnubúninginn sinn og virðir allt
sem þjálfarinn segir og kennir strák-
unum. Myndir af Maradonna, Ásgeiri
Sigurvinssyni og Gullit ásamt fleiri
knattspyrnuhetjum, prýða herbergis-
veggi hans. Og til rakarans fer Kiddi
með mynd af Gullit til þess að biðja
um sams konar klippingu og hin
fræga hetja.
Nú er sumarið að -koma og Kiddi
þarf að fara í sveitina til afa og
ömmu á ný. Að vissu leyti finnst
fer eru kossar og heitir og nýbakað-
ar pönnukökur eru líka heitar . . .
Landslagslýsingar eru prýddar
mörgum orðum og líklega er það
stílbragð sem ég sé þó ekki tilgang
allskostar með að láta flesta kafla
enda á púnktum. Kann að hugsast
að það eigi að auka spennu hjá les-
anda.
Sagan er almennt þrungin róm-
antík og hástemmdum langorðum
lýsingum, persónur eru yfirleitt al-
góðar eða ansi leiðinlegar. Ásrún hin
unga ljósmóðir er ekki aðeins kvenna
vænst, hún er hjálpsamari en aðrir,
hrífandi vitsmunavera og hún vinnur
ótrúlegustu afrek í starfi sínu er hún
tekur á móti bömum í heiminn. Af
ýmsu má merkja að sagan á að ger-
ast nú á tímum en höfundur leggur
sig lítt eftir tísku og skrifar svona
nokkurn veginn í sama tóni og hefur
verið allsráðandi í þeim bókum sem
ég hef lesið eftir hann.
honum það gaman. En þá verður
hann að leggja knattspyrnuna á hiil-
una og skilja við vininn sinn Tryggva
sem er góður knattspyrnumaður.
Hið undarlega gerist strax í rút-
unni á leið í sveitina. Stelpan Sóley,
jafnaldra Kidda, fær sæti við hlið
hans. Hann hefur aldrei augum litið
jafnsæta stelpu. Heitar tilfinningar
tendrast strax innra með Kidda og
verða sterkari í voninni, þegar Sóley
segir honum að hún verði hjá prests-
hjónunum, afa sínum og ömmu, í
nágrenni við Kidda.
Þegar í sveitina kemur bíða Kidda
þær stórkostlegu fréttir að strákarnir
í sveitinni séu búnir að stofna með
sér knattspyrnufélag og æfi einu
sinni í viku. Viðburðaríkt sumar líður
fljótt með öllum sínum ævintýrum
og áföllum. Unglingarnir halda heim
á ný. Og Kiddi sannreynir þann gamla
málshátt að „æfingin skapar meistar-
ann“, þegar hann mætir aftur á
knattspyrnuvelli heima.
Þetta er góð saga. Höfundur þekk-
ir vel til þeirra persóna er hann lýsir
í bókinni. Frásögn hans er einlæg,
látlaus og blönduð kímni. Hin fígerða
snerting hans við tilfinningar ást-
fanginna unglinga og lýsing hans á
kappsemi Kidda, sem þráir að verða
afbragðs knattspyrnumaður, sýna
best skyggni hans inn í líf slíkra
unglinga og fjallað er um í sögunni.
Eg vona að höfundur láti ekki stað-
ar numið hér.
Fáeinar prentvillur eru í bókinni.
Ingibjörg Sigurðardóttir
„Við bláa voga“ hefur áreiðanlega
ekki slæm áhrif á neinn. Hún er
skrifuð af upphafinni einlægni og
hlýtur að eiga sinn lesendahóp.
VOLGIR...AR
Mark útvarp og kassettutæki
6.820 stgr.
Singer saumavélar
frá 19.277 stgr
Mark útvarp
2.950 stgr
$ SAMBANDSINS
HOLTAGÖRÐUM SÍMI 68 55 50
VID MIKLAGARD
Black & Decker borvél
7.979 stgr.