Morgunblaðið - 23.05.1990, Side 48
48
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. MAI 1990
Gleðileg fregn - einstök ákvörðun
eftir Sigurð
Qunnarsson
Eitt af þeim mörgu framsýnu og
þjóðhollu störfum sem ágætur for-
seti okkar, frú Vigdís Finnbogadótt-
ir, er þekkt fyrir er áhugi hennar
og barátta fyrir því að sameina þjóð-
ina um þá þörfu og mikilvægu hug-
sjón að auka að nýju gróður landsins
okkar fagra. En eins og elstu sagnir
herma, og vísindamenn okkar telja
nú öruggt, „var ísland viði vaxið
milli fjalls og fjöru“, þegar landnám
hófst. (Ari fróði.)
‘'■í’orsetinn hefur ekki aðeins hvatt
til þessa í ræðu og riti heldur einnig
sýnt áhuga sinn í verki með því að
gróðursetja ávallt nokkrar tijáplönt-
ur er hún fer í kynnisferðir til hér-
aða og kaupstaða. Og það sem ekki
síst vekur eftirtekt og áhuga allra
hugsandi manna er að hún fær alltaf
börn og unglinga til að gróðursetja
þessar tijáplöntur með sér. Með því
vill hún vekja áhuga æskunnar og
gera hana virka í því brýna og þarfa
hugsjónastarfi að klæða landiðskógi.
Og þetta gerir hún af því að hún
veit með vissu, m.a. vegna reynslu
grannþjóðanna, að þar getur æskan
lagt hönd á plóginn með góðum ár-
angri eins og þeir fullorðnu.
Vegna þessa áhuga og skilnings
Vigdísar forseta að virkja hug skóla-
æskunnar til ræktunarstarfa, og
vegna þess að reynsla síðustu ára-
tuga hefur ótvírætt sannað að með
aðgæslu og friðun er víða hægt að
rækta hér skóg, meira að segja nytja-
skóg, og stórauka gróðurlendið,
fundu nokkrir aðdáendur hennar upp
á þeirri snjöllu og viðeigandi fram-
kvæmd að heiðra hana á sextugsaf-
mælinu með því að efna til útgáfu
vandaðrar og efnismikillar bókar sem
vænta má að margir tugir þúsunda
vina hennar og aðdáenda kaupi.
Auðsætt var að þarna gæti orðið um
margra tugmilljóna króna afmælis-
gjöf að ræða, m.a. vegna þess að
efni og vinna við bókina var gefins.
Skyldi forsetinn sjálfur eiga og ráð-
stafa því fé sem safnaðist vegna
sölu bókarinnar.
Það sýnir vel hug forsetans til
gróðurverndar og skógræktar að hún
lét forgöngumenn málsins fljót Vita
að hún mundi veija öllu því fé sem
inn kæmi til stofnunar sjóðs til að
kaupa tijáplöntur. Og hug sinn til
æskunnar og trú á manndóm hennar
sýnir forsetinn með því að mæla svo
fyrir um að sjóðurinn gefi árlega
öllum grunnskólanemendum nokkrar
tijáplöntur sem þeir síðan gróður-
setji einhvern fagran vordag, á
vernduðum stað í nágrenni skólanna,
undir stjórn kennara sinna eða ann-
arra áhugamanna. Þannig séu miklar
líkur til að hægt sé að auka mjög
áhuga hinna ungu, sem eiga að erfa
landið, á skógrækt og gróðurvernd
og á því hve náttúra Islands sé fög-
ur og mikils virði.
Með þessum fáu línum vill gamall
grunnskólastjóri og áhugamaður um
skógrækt og gróðurvernd vekja at-
hygli á því að hér er örugglega um
að ræða ákaflega merka, virðingar-
verða og gleðilega ákvörðun hjá for-
seta okkar og sýnir glöggt skilning
hennar og stórhug á þessu brýna
nauðsynjamáli. Það er hafið yfír allan
efa að þegar þessi hugsjón forsetans
er komin í fulla framkvæmd um land
allt — en það ætti að geta orðið inn-
an fárra missira — á hún eftir að
bera ómetanlega blessunarríkan
árangur í þeim tvenna skilningi sem.
forsetinn stefnir að og nefnt er hér
að framan.
Fyrir þetta framtak og fyrir þenn-
an glögga skilning á forsetinn skilið
hugheila þjóðarþökk.
Grunnskólastjórinn gamli getur
ekki stillt sig um að bæta hér við
að lokum, að þessi hugsjón og
ákvörðun forsetans okkar gleður
hann og ýmsa samhetja hans og jafn-
aldra alveg sérstaklega mikið. Það
er vegna þess að þeir kynntust á
yngri starfsárum sínum, milli 1940
og 50, hve norsk skólabörn höfðu
þá þegar unnið mikið stórvirki á sviði
skógræktar og vinna alltaf árlega,
vissan dag á vori hveiju, undir stjórn
kennara sinna.
Við heilluðumst af þessu framtaki
skólaæskunnar norsku er við geng-
um um víðlenda, stórvaxna skógar-
reiti hennar. Þá er heim kom sögðum
við sumir frá þessu í ræðu og riti,
og hvöttum eindregið til að fræðslu-
yfirvöld okkar leyfðu að tekin yrði
upp þessi ágæta venja Norðmanna
með eldri deildum barnaskólanna og
öllum unglinga- og gagnfræðaskóla-
nemum. Og sumir okkar hófu þegar
tijáplöntun með elstu nemendunum
í nágrenni skólans, öllum til mikillar
ánægju.
Því miður hefur þessi hugsjón
okkar reynst torsótt. Þótt nokkuð
hafi miðað í áttina síðustu fjóra ára-
tugi, fræðsluyfirvöld sýnt aukinn
skilning og einstaka skólar staðið
þar vel að verki, er enn óralangt frá
því að þar sé um samræmt, skipu-
legt átak að ræða.
Gleði okkar gömlu skólamannanna
sem enn erum á lífi og beittum okk-
ur lengi fyrir skipulegri skógrækt
meðal íslenskra ungmenna að hætti
frænda okkar, Norðmanna, er því
mikil og djúp. Nú geta þeir loksins
Sigurður Gunnarsson
„Nú geta þeir loksins
sannfærst um, síðustu
æviárin, að þessi háleita
hugsjón ætti að geta
ræst áður en langt líður
vegna einstaks áhuga,
framsýnar og framtaks
forseta Islands.“
sannfærst um, síðustu æviárin, að
þessi háleita hugsjón ætti að geta
ræst áður en langt líður vegna ein-
staks áhuga, framsýnar og framtaks
forseta íslands. Mun þess lengi verða
minnst með gullnu letri í sögu
íslenskrar skógræktar.
Höfundur er fyrrverandi
skólastjóri.
Skólastjóri og kennarar á Húsavík við trjáplöntun með 12 ára nem-
endum upp við Botnsvatn vorið 1950.
TERTUR A KOSNINGANOTT
Þegar ég var barn í foreldrahúsum, hafði móðir mín hvorki kæliskáp né frysti, en hún hafði
aftur á móti kalt búr, sem stundum á sumrin vildi hitna um of. Eitt sinn hafði hún búið
til gómsætan rjómabúðing, sem nota átti daginn eftir. Búðingurinn var í stórri skál, en
þar sem hann komst ekki allur í stóru skálina, var hann líka settur í aðra litla. Þessar
girnilegu búðingsskálar stóðu á búrhillunni og voru mikil freisting lítilli stelpu, spm byrjaði að pota
í minni skálina, setja ögn á fingurinn og síðan upp í sig. Aður en hún vissi af, var allt búið úr
skálinni. Hvað var til ráða? Hún tók skálina, þvoði og stakk inn í skáp i þeirri von að enginn myndi
að búðingurinn hefði verið í tveimur skálum. Enginn sagði neitt, en daginn eftir þegar farið var
að borða búðinginn, hafði hann súrnað í heitu búrinu og var orðinn ógætur. Þá gleymdi ég mér
og hrópaði upp yfir mig: „Ég fékk góðan búðing í gær, ég borðaði allt úr litlu skálinni". Foreldr-
ar mínir litu strangir á mig, en þegar þau sáu gleðina í svipnum, fóru þeir að hlæja og ég var
ekki skömmuð. Ég er raunar enn í dag hróðug yfir að hafa bjargað því sem bjargað varð. Nú
þegar kosningar standa fyrir dyrum, er hentugt að eiga þær kökur sem hér eru uppskriftir að,
þær súrna ekki í frystinum, en þær má borða meðan beðið er eftir tölum á kosninganóttina.
Jarðarberjarúlluterta
með ís
Rúllutertan er sett inn í skál
og ísinn þar inn í.
Kakan:
4 eggjarauður
12 msk. sykur
4 msk. kartöflumjöl
4 þeyttar eggjahvítur
bökunarpappír á ofnplötuna
diskaþurra og 1 msk. sykur
± 1. Þeytið eggjarauður með
sykri, þar til allt er ljóst og létt.
2. Sigtið kartöflumjölið yfir
deigið og hrærið varlega saman
með sleikju.
3. Þeytið hvíturnar og blandið
varlega saman við með sleikju.
4. Smyijið deiginu jafnt í bök-
unarpappírinn á bökunarplötu.
5. Hitið bakaraofn í 210°C,
blástursofn í 190°C, setjið plötuna
í ofninn og bakið í 10-12 mínútur.
6. Breiðið úr diskaþurrkunni,
stráið á hana sykri, hvolfið síðan
kökunni á þurrkuna.
n 7. Leggið aðra þurrku yfir og
látið kólna.
Inn í rúlluna:
'Apundskrukka jarðarbeijasulta
12-15 frosin jarðarber
8. Þíðið jarðarberin til hálfs,
meijið síðan með gaffli og setjið
saman við sultuna.
9. Smyijið sultunni jafnt á rúll-
una og vefjið saman langsum.
10. Setjið stykkið utan um rúll-
una.
Skálin og það sem fer inn í
hana:
1 ávöl meðalstór skál
álpappír inn í skálina
rúllukakan skorin í sneiðar
1 kg jarðarbeijaís
1 hálfdós niðursoðin jarðarber
11. Þekið skálina að innan með
álpappír.
12. Skerið rúlluna í meðalþykk-
ar sneiðar og raðið ofan á ál-
pappírinn í skálinni.
13. Látið ísinn standa á eldhús-
borðinu í 20-30 mínútur. Setjið
síðan í blandara eða hrærivélar-
skál.
14. Setjið innihald dósarinnar
með í þlandarann.
15. Hellið ísmaukinu ofan á
rúllukökusneiðarnar í skálinni.
Hún þarf helst að vera nokkuð
vel full. Setjið síðan filmu yfir
skálina og látið síðan í frysti í 3-4
klst.
16. Hvolfið úr skálinni á fat,
takið álpappírinn utan af.
Skreyting á kökuna:
’/'peli rjóini
nokkur fersk jarðarber
17. Þeytið ijómann og sprautið
toppa í kringum búðinginn. Sting-
ið jarðarbeijum í toppana.
Bananaterta
Botninn:
200 g marsipan
2 tsk. kaffiduft
1 msk. sjóðandi vatn
2 egg
1 msk. hveiti
1. Setjið marsipanið í hrærivél-
arskál og hrærið sundur. Setjið 1
egg í senn út í og hrærið á milli.
2. Leysið kaffið upp í vatninu,
kælið og hrærið saman við.
3. Setjið hveitið út í og hrærið
saman.
4. Takið springmót og klippið
bökunarpappír eftir botninum á
því. Setjið deigið á pappírinn.
Setjið hringinn á.
5. Hitið bakaraofn í 200°C,
blásturofn í 180°C, og bakið í 15
mínútur. Kælið síðan.
Fylling í kökuna:
150 g suðusúkkulaði
1 stór banani
2 msk. sykur
'Amsk. sykur
3 msk. banana- eða kaffilíkjör
1 peli ijómi
6. Kælið bakaraofninn niður í
70°C, setjið súkkulaði á eldfastan
disk eða skál (ekki úr málmi)
bræðið 7 ofninum. Þetta bráðnar
á 7 mínútur.
7. Þeytið ijómann, setjið síðan
sykur út í. Meijið bananann með
gaffli og setjið út í ásamt sítrónu-
safa og líkjör.
8. Setjið súkkulaðið út í með
sleikju og hrærið saman við.
9. Smyijið þessu á kökubotn-
inn. Setjið lok eða skál yfir kök-
una og geymið í frysti þar til
nota á kökuna.
Skreyting:
'Apeli ijómi
þurrkaðar bananasneiðar (fást í
heilsufæðisbúðum)
örlítið rifið súkkulaði
10. Þeytið ijómann og sprautið
ofan á kökuna. Stingið þurrkuðum
bananasneiðum ofan í tjómann.
Setjið rifið súkkulaði á milli ban-
anasneiðanna.
* F 'I e II K B S 11 1 t 1, .1 A,