Morgunblaðið - 20.03.1991, Qupperneq 36

46
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1991
Greger Hansen
„ Rekkar, rún-
ir, risakvendi“
á Galdraloftinu
GERMANÍA og Goethe-Inst-
itut standa fyrir leiksýningu
á Galdraloftinu í Hafnar-
stræti 9 fimmtudag og föstu-
dag, 21. og 22. mars.
Undir heitinu „Rekkar, rún-
ir, risakvendi" (Recken, Run-
en, Riesenweiber) flytur Þjóð-
veijinn Greger Hansen þætti
úr Eddukvæðum, svo sem
Völuspá, Þrymskviðu, Skímis-
málum og Lokasennu.
Þessi túlkun Gregers Hans-
en á Eddukvæðum í leikrænum
búningi hefur fengið góðar við-
tökur í Berlín, bæði hjá áhorf-
endum og gagnrýnendum.
Aðeins verða þessar tvær
sýningar hér á landi og hefjst
þær báðar kl. 20.30. Aðgangur
er ókeypis.
(Fréttatilkynning)
Fyrirlestur
um regnskóga
hitabeltisins
DR. ÞÓRA Ellen Þórhallsdóttir
mun fimmtudaginn 21. mars nk.
flytja erindi um regnskóga á
vegum Líffræðifélagsins en hún
var m.a. fararstjóri í námsferð-
um líffræðinema til Malasíu
sumrin 1988 og 1989.
Mikið er nú rætt um eyðingu
regnskóga en færri vita í hverju
mikilvægi þeirra er fólgið. í fyrir-
Iestrinum mun Þóra EUen fjalla al-
mennt í máli og myndum um regn-
skóga, að hvaða leyti þeir eru svo
einstæðir og hvaða afleiðingar eyð-
ing þeirra mun hafa í för með sér.
Þá verður sérstaklega rætt um flóru
suðaustur Asíu og sagt frá helstu
ættum og nokkrum athyglisverðum
tegundum plantna. Fyrirlesturinn
verður almenns eðlis og er öllum
opinn. Hann verður í stofu 101 í
Odda, hugvísindahúsi háskólans, og
hefst ki. 20.30.
----------------
Vitinn:
Fræðslufund-
ur fyrir tví-
buraforeldra
FRÆÐSLUFUNDUR fyrir tví-
buraforeldra verður haldinn í
Félagsmiðstöðinni Vitanum,
Strandgötu 1 í Hafnarfirði,
fimmtudagskvöldið 21. mars.
Guðfínna Eydal sálfræðingur og
tvíburamóðir ræðir þróun persónu-
leika tvíbura. Fundurinn hefst kl.
21.00 og eru allir foreldrar tvíbura
boðnir sérstaklega velkomnir.
(Fréttatilkynning)
Landsmálafélagið Fram í Hafnarfirði:
Hef aldrei áður séð jafn mikið
sundurlyndi milli stj ór nar liða
- sagði Olafur G. Einarsson á fundi með frambjóðend
um Sjálfstæðisflokksins í Reykjaneskjördæmi
„ÉG HEF ALDREI áður orðið vitni að jafn miklu sundurlyndi milli
stjórnarliða á Alþingi eins og undanfarna daga og er þó búinn að eiga
sæti á Alþingi frá árinu 1971,“ sagði Ólafur G. Einarsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, á fjölmennum fundi landsmálafélagsins Fram í
Hafnarfirði með frambjóðendum Sjálfstæðisflokksins í Reykjaneskjör-
dæmi í veitingahúsinu Skútunni í Hafnarfirði á mánudagskvöld. Yfir-
skrift fundarins var „Við erum framtíðin". Frummælendur á fundinum
voru Ólafur G. Einarsson, sem skipar 1. sæti á lista Sjálfstæðisflokks-
ins fyrir Alþingiskosningarnar í vor, Árni M. Mathiesen, sem skipar
3. sætið, Árni R. Arnason, sem skipar 4. sætið og Sigríður A. Þórðar-
dóttir, sem skipar 5. sætið.
Kosningabaráttan nú
verður stutt en snörp
„Segja má að við séum við upphaf-
ið á endasprettinum á kosningabar-
áttunni,“ sagði Ólafur G. Einarsson
á fundinum í Skútunni. Ólafur sagði
að kosningabaráttan nú yrði stutt
en snörp. Sjálfstæðisflokkurinn hafi
opnað kosningaskrifstofur í Reykj-
aneskjördæmi en höfuðstöðvamar
yrðu í Sjálfstæðishúsinu við Strand-
götu í Hafnarfirði.
Ólafur sagði að nýr formaður
Sjálfstæðisflokksins þyrfti á viða-
miklum stuðningi Sjálfstæðismanna
að halda. Hann sagði að flest í uppá-
komum á Alþingi undanfarna daga
hafi orðið til að styrkja Sjálfstæðis-
flokkinn. Vinimir í ríkisstjórninni
hafí til dæmis skotið hver á annan
í eldhúsdagsumræðum á Alþingi fyr-
ir skömmu en ætli sér þó að starfa
saman í ríkisstjórn eftir kosningarn-
ar í vor. Ólafur sagði að þeir lifðu í
þeirri von að ná Kvennalistann méð
sér í ríkisstjóm eða einhveijum Stef-
ánum Valgeirssonum skolaði inn á
þing, enda þótt þeir hétu eitthvað
annað.
Hann sagði að Steingrímur Her-
mannsson forsætisráðherra hefði tal-
að um að áltappi hefði verið í þing-
inu. Hins vegar sé enginn vafi á því
að forsætisráðherra hefði sjálfur rek-
ið þennan áltappa. Hann hefði haft
forystu um að álverið yrði reist ann-
ars staðar en í Reykjaneskjördæmi.
Jón Sigurðsson iðnaðarráðherra
hefði sagt að sumir hefðu ætlað að
slá sig til riddara með því að koma
honum til hjálpar í álmálinu og auð-
séð væri að hann hefði þar átt við
Sjálfstæðismenn. „Við höfum styrkt
stöðu okkar í álmálinu og þurfum
ekki að bera kinnroða vegna þess
sem við höfum sagt eða gert í því
máli.“
Höfum orðið vitni að fjörbrot-
um núverandi ríkisstjórnar
Sigríður A. Þórðardóttir sagði að
fólk hefði orðið vitni að fjörbrotum
ríkisstjómar Steingríms Hermanns-
sonar síðustu dægrin. Það hafí sann-
ast að fjölflokkastjórnir dugi ekki
hér og Sjálfstæðisflokkurinn sé eini
flokkurinn, sem geti myndað ríkis-
stjórn með einum flokki eftir kosn-
ingarnar í vor.
„íslenska ríkið er rekið með fjár-
lagahalla ár eftir ár. Það er stundum
haft á orði að virðing fyrir alþingis-
mönnum fari þverrandi og sé það
rétt hlýtur það að einhveiju leyti að
skrifast á reikning stjómmálamann-
anna sjálfra. Stjórnmálin eru eins
og við viljum hafa þau og við þurfum
heiðarlegt fólk til þátttöku í stjórn-
málum. Sá áróður er hættulegur að
allir stjómmálamenn séu eins,“ sagði
Sigríður.
Hún sagði að Sjálfstæðisflokkur-
inn væri sú kjölfesta, sem við þyrft-
um nú á að halda. Við byggjum í
fögm og hreinu landi og þyrftum að
standa vörð um þá gjöf. „Við þurfum
einnig heilbrigða og góða mennta-
stefnu," sagði Sigríður.
Nú eru engar framfarir
og skapa þarf tækifæri
Árni Ragnar Ámason sagði að nú
ríkti stöðnun. Engin hreyfing væri á
málum og engar framfarir. Brýnasta
verkefnið í efnahagsmálum sé að
skapa þá undirstöðu, sem heiti stöð-
ugleiki. Skapa þurfí viðunandi lífs-
kjör og tækifæri til að fólk geti lifað
mannsæmandi menningarlífi. Núver-
andi rikisstjórn hafi verið kynnt orð-
ið hófsemi af aðilum vinnumarkaðar-
ins og hófsemi hafi komið í stað
þeirrar óbilgirni, sem ríkt hefði um
langan aldur.
Árni Ragnar sagði að skattar
væru nú tvöfalt hærri en fyrir tveim-
ur og hálfu ári, þegar núverandi rík-
isstjóm var mynduð. „Samdráttur
hefur orðið í almennri starfsemi en
ríkisstarfsmönnum hefur fjölgað og
í forsætisráðuneytinu hafa fundist
ríkisstarfsmenn án heimildar." Árni
Ragnar sagði að lífskjör hér hefðu
rýmað á undanförnum fjórum árum
samanborið við nágrannalönd okkar.
Ungt fólk muni flýja land vegna lé-
legs efnahagsástands ef svo haldi
fram sem horfi. Við þyrftum að
lækka skatta og auka framleiðslu.
Það bæti ekki lífskjörin að fjölga rík-
isstarfsmönnum í opinberri þjónustu.
Hann sagði að ekki sé nóg að reisa
álver. Einnig þurfi að auka útflutning
með víðtækri uppbyggingu í meðal-
stórum og smáum iðnaði. Við þyrft-
um samstarf við aðrar Evrópuþjóðir
og ættum að ganga til viðræðna við
þær með opnum huga. Hins vegar
þyrftu slíkar viðræður ekki endilega
að enda með samningum. „Auðlindir
okkar hafa ekki verið nýttar sem
skyldi og Framsóknaráratugurinn er
í raun tveir áratugir stöðnunar."
Núverandi ríkisstjórn
dregnr kjark úr þjóðinni
Árni M. Mathiesen sagði að við
byggjum við vonda ríkisstjórn, sem
við ættum ekki skilið. Hún hafi þrif-
ist á ósannindum og lygum og hefði
þá einu stefnu að sitja áfram og
hækka skatta. Þessi ríkisstjórn drægi
kjark úr þjóðinni. „Ríkisstjórnin er
sjálfri sundurþykk og kemur engu
fram. Hér eiga sér stað stjórnar-
myndunarviðræður upp á hvern ein-
asta dag. Við viljum ekki iðnaðarráð-
herra, sem skreytir sig með stolnum
álfjöðrum. Við viljum ekki fjármála-
ráðherra, sem stofnar sérsveitir til
að innheimta skattana okkar. Við
viljum ekki vinstri stjóm, heldur nýja
stjórn, _ sem hefur framtíðarsýn,"
sagði Árni.
Hann sagði að Sjálfstæðismenn
vildu gera húsnæðiskérfið þannig úr
garði að fólk gæti komið sér upp
þaki yfír höfuðið og að einstaklingar
gætu notið erfíðis síns. Til þess þyrfti
að lækka skatta. „Sjálfstæðisflokk-
urinn ber umhyggju fyrir náttúru
landsins. Við viljum auka möguleika
einstaklingsins til verðmætasköpun-
ar og hvergi eru jafn miklir mögu-
leikar til verðmætasköpunar og í
Reykj aneskjördæmi."
Morgunblaðið/Sverrir
Frá fundi landsmálafélagsins Fram í Hafnarfirði með frambjóðendum Sjálfstæðisflokksins í Reykjanes-
kjördæmi í veitingahúsinu Skútunni í Hafnarfirði á mánudagskvöld.
Lánsfjárþörf fjármögnuð inn-
anlands og utan Seðlabanka
- segir í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn Kristins Péturssonar
FJÁRMÁLARÁÐHERRA segir að fylgst sé með framkvæmd fjárlaga
í hverri ríkisstofnun og forstöðumönnum þeirra sé almennt ljóst að
ekki sé hægt að fara fram úr (járlagaheimildum. Ráðherra gerir ráð
fyrir að lánsfjárþörf ríkissjóðs verði fjármögnuð innanlands og utan
Seðlabanka. Yfirdráttur í Seðlabanka verði hins vegar nýttur til að
fjármagna fjárþörf innan hvers mánaðar og innan ársins. Þetta kemur
meðal annars fram í svörum ráðherra við fyrirspurn Kristins Pétursson-
ar þingmanns Sjálfstæðisflokksins.
Krístinn Pétursson óskaði skrif-
legra svara fjármálaráðherra á Al-
þingi um yfirdrátt ríkissjóðs í Seðla-
banka og greiðslur umfram heimildir
fjárlaga. Vegna yfirdráttar hafði
Kristinn tvær spurningar. „Eftír
hvaða reglum hyggst ríkisstjórnin
nýta sér yfirdrátt í Seðlabankanum
á árinu 1991 til þess að ná markmið-
uin þjóðarsáttar um varanlega hjöðn-
un verðbólgu? Hvaða reglur gilda um
yfirdrátt ríkissjóðs í seðlabanka við-
komandi þjóðar á Norðurlöndum, í
Þýskalandi, Bretlandi og Bandaríkj-
unum? Er slíkur yfirdráttur háður
einhveijum takmörkunum?
í svari fjármálaráðherra við fyrri
spurningunni kemur fram að hrein
lánsfjárþörf ríkissjóðs nemi 1,6% af
landsframleiðslu, samanborið við
2,1% á síðasta ári. Gert er ráð fyrir
að þessi lánsfjárþörf verði að fullu
fjármögnuð innanlands og utan
Seðlabankans, en að yfirdráttur verði
nýttur til að fjármagna fjárþörf innan
hvers mánaðar og innan ársins.
Greiðsluáætlun, sem gerð er mánað-
arlega, verður byggð á þessum for-
sendum.
Verið er að afla, upplýsinga um
hvaða reglur gilda í þeim löndum sem
Kristinn spyr um en fjármálaráð-
herrá segir að Noregsbanki hafi
heimildir til að veita ríkissjóði árstíð-
arbúndna fyrirgreiðslu og önnur
skammtímalán upp að ákveðnu
marki sem þingið ákveður, svo og
langtímalán í sérstökum tilfellum. I
Svíþjóð hefur seðlabankinn heimild
til að veita yfirdráttarlán til skemmri
tíma en 12 mánaða, upp að ákveð-
inni upphæð. Seðlabankinn sænski
hefur einnig heimild til að kaupa og
selja sænsk ríkisskuldabréf.
I Bretlandi hefur Englandsbanki
heimild til að veita ríkissjóði skamm-
tímafyrirgreiðslu innan ársins og í
Bandaríkjunum hafa bankar seðla-
bankakerfisins heimild til að kaupa
nýútgáfur skuldabréfa sambandsrík-
isstjórnar, ríkja og sveitarfélaga sem
eru til skemmri tíma en 6 mánaða
og eru gefín út á grundvelli væntan-
legra tekna. Hámarksfyrirgreiðsla til
ríkissjóðs í Þýskalandi er ákveðin
árlega af löggjafanum.
Kristinn spyr hvaða ráðstafanir
hafi verið gerðar til að tekjur ársins
1991 dugi fyrir öllum útgjöldum árs-
ins;
í svari ráðherra segir m.a. að ekki
sé gert ráð fyrir að tekjur ársins
dugi fyrir útgjöldum enda hafi Al-
þingi samþykkt ljárlögin með rekstr-
arhalla sem nemi 4.069.372.000
krónum. Ekki hafí enn þurft að grípa
til sérstakra ráðstafana en tekjuhlið
fjárlaga, og um leið greiðsluáætlun
um innheimtu teknanna, byggir á
þeirri forsendu að Alþingi samþykki
tilteknar lagabreytingatillögur sem
það hefur til umfjöllunar.
Kristinn spyr ennfremur hvaða
bein fyrirmæli hafi verið gefin ríkis-
stofnunum til að þær fari ekki fram
úr fjárlagaheimildum.
Ráðherra segir að reglulega sé
fylgst með framkvæmd fjárlaga í
ríkisstofnunum með aðstoð greiðslu-
áætlunar. Hingað til hafí ekki verið
þörf á að gefa sérstök fyrirmæli um
þessi mál. Forstöðumönnum ríkis-
stofnana sé almennt ljóst að ekki sé
hægt að fara fram úr fjárlagaheim-
ildum. Aukaíjárveitingar hafa verið
aflagðar og sótt sé um knýjandi fjár-
veitingar, sem ekki er gert ráð fyrir
í fjárlögum, í íjáraukalagafrumvarpi.
Reglan sé sú að fé sé ekki greitt úr
ríkissjóði nema Alþingi hafi sam-
þykkt ijárveitinguna í fjárlögum eða
fjáraukalögum.