Morgunblaðið - 05.04.1991, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. APRÍL 1991
, Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúarritstjóra
Fréttastjórar
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
ÁrniJörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
ÁgústlngiJónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1100 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 100 kr. eintakið.
Bjúgverpill
Alþýðubandalagsins
Ríkið og flokkurinn voru nán-
ast eitt og sama fyrirbær-
ið í löndum sósíalismans í
A-Evrópu. Fjölmiðlun var nán-
ast öll í höndum ríkisins og þar
með flokksins. Allar fréttir og
upplýsingar til fólks voru rit-
skoðaðar, einhæfar, hlutdræg-
ar, skoðanamyndandi og flokks-
hollar. Kostnaðurinn við þennan
opinbera áróður, þessa einokun
á „upplýsingum" út í samfélag-
ið, var að sjálfsögðu sóttur til
almennings í einni eða annarri
mynd.
Það er ekki út í hött að hafa
þetta pólitíska bakland forsjár-
hyggjunnar og miðstýringarinn-
ar í huga þegar horft er til sér-
stæðrar „upplýsingamiðlunar"
og útgáfustarfsemi þeirra ráðu-
neyta í ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar, sem lúta
ákvörðunarvaldi ráðherra Al-
þýðubandalagsins, þessar
síðustu vikur fyrir kosningar.
Þar er ýmsu, sem jaðrar við
flokksáróður, komið á framfæri
í rándýrum pésum — á kostnað
skattborgaranna.
Framansagt er meðal annars
byggt á ummælum Jóns Bald-
vins Hannibalssonar, formanns
Alþýðuflokksins og utanríkis-
ráðherra, sem hann viðhafði i
hljóðvarpi [RÚV] i gærmorgun,
en þar sagði hann orðrétt: „Það
er ekki bara að Allaballarnir eru
búnir að breyta ■ ráðuneytum,
sem þeim var faiið að stjórna,
í kosningamiðstöðvar. Það er
ekki bara að þeir moki milljón-
um ef ekki tugum milljóna í
útgáfustarfsemi á vegum ráðu-
neytanna í þágu flokksins. Það
er eitthvað fyrir vini Ólafs
Ragnars Grímssonar [fjármála-
ráðherra] í Ríkisendurskoðun
að skoða ...“ Svo talar innan-
búðarmaður á stjórnarheimil-
inu.
Hér á formaður Alþýðu-
flokksins trúlega við bækling
fjármálaráðherrans um skatta-
stefnu núverandi ríkisstjórnar,
bækling menntamálaráðherrans
um Lánasjóð íslenzkra náms-
manna, auglýsingar sama ráð-
herra um grunnskólafrumvarp-
ið og opnun Þjóðleikhússins og
viðamikla bók samgönguráð-
herrans um samgöngur og fjar-
skipti á nýrri öld. Öll þessi út-
gáfustarfsemi, sem fellur und-
arlega nærri alþingiskosning-
um, og tengist pólitískum störf-
um viðkomandi ráðherra, er
kostuð af skattpeningum al-
mennings. Og þegar hér er kom-
ið í ríkisbúskapnum hefur
„tímamóta-aðhald“ hagræðing-
ar og sparnaðar hægt um sig.
Alþingi hefur um árabil stutt
stjórnmálaflokkana með styrkj-
um eða framlögum á fjárlögum,
^ m.a. til útgáfustarfsemi. Styrkir
af þessu tagi, ekki sízt til blaða-
útgáfu, eru umdeilanlegir og
hafa sætt vaxandi andstöðu al-
mennings. Á tímum mikils ríkis-
sjóðshalla [langleiðina í 30 millj-
arða króna 1988-1991] og var-
hugaverðrar opinberrar skulda-
söfnunar — og á tímum þjóðar-
sáttar, þegar almenningi og at-
vinnuvegum er gert að draga
saman segl í umsvifum — sætir
það furðu, að stjórnmálaflokk-
arnir skuli í krafti stöðu sinnar
á Alþingi knýja fram hækkun á
útgjöldum af þessu tagi. Fjár-
lagastyrkir til blaðaútgáfu hafa
meir en tvöfaldazt síðan 1988,
það er á ferli núverandi ríkis-
stjórnar, fyrir atbeina stjórnar-
flokkanna. Alþýðubandalagið
bætir síðan gráu ofan á svart,
í stjórn sinni á ríkisfjármálum,
með „útgáfustarfsemi á vegum
ráðuneytanna í þágu flokksins“,
eins o g utanríkisráðherra komst
að orði í ríkisútvarpinu í gær.
Það er ekki nýtt af nál að
ráðherrar hafi „pólitíska emb-
ættismenn“ sér til ráðuneytis,
halds og trausts. Ráðherrar Al-
þýðubandalagsins hafa ekki
verið hófsmenn á þessum vett-
vangi, fremur en í hvers konar
opinberum auglýsingum á eigin
störfum — út í samfélagið. Það
munu hafa verið embættismenn
af þessu tagi sem sömdu bækl-
inginn „Sameiginlegur sjóður
okkar allra“ í fjármálaráðuneyt-
inu, en hann verður trúlega hluti
af „kosningapósti" landsmanna,
með og ásamt öðrum opinberum
ritlingum, svipaðrar tegundar.
Bæklingurinn sá hafði undirtit-
il: „Hvað verður um skattana
okkar?“ Það var tímabær spúrn-
ing.
Svarið verður að líkum bæði
viðamikið og fjölþætt þegar allt
hefur verið tínt til. En höfundar
bæklinganna eru hluti af svar-
inu, sem og bæklingarnir sjálf-
ir. Reyndar öll sú pólitíska mis-
notkun, sem vinnulag af þessu
tagi stendur fyrir. Það er hins
vegar misskilningur ef ráðherr-
ar Alþýðubandalagsins halda
það, að hinn almenni borgari
sjái ekki í gegn um „opinberar
auglýsingar" ,af þessu tagi. Þær
eiga eftir að verða Alþýðu-
bandalaginu bjúgverpill í kom-
andi kosningum.
Áhættumat vegna Reykj avíkurflugvallar:
Einni flugbraut vallar-
ins verði lokað sem fyrst
SÉRSTÖK nefnd, sem vann áhættumat vegna Reykjavíkurflugvallar,
leggur til að einni flugbraut vallarins verði lokað og að æfinga-, kennslu-
og einkaflug fái aðstöðu á nýjum flugvelli í nágrenni höfuðborgarinnar.
Einnig er lagt til að ferjuflugi og millilandaflugi einkaflugvéla verði
beint til Keflavíkur. Meginniðurstöður nefndarinnar eru að breyta þurfi
notkun Reykjavíkurflugvallar þó þannig að hann þjóni innanlandsflugi
og sjúkraflugi en umferð um hann verði mun minni en verið hefur.
MQRGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. APRÍL 1991,
: 27--
Morgunblaðið/Pétur P. Johnson
Komið að Reylq'avíkurflugvelli úr norðri. Til vinstri sér í NA/SV-
brautina sem nefndin leggur til að verði lokað.
Niðurstaða ráðgjafanefndar um áhrif evrópsks efnahagssvæðis:
Efnahagslegur ávinn
ingur af aðlögun að
innri markaði EB
FLEST bendir til þess að efnahagslegur ávinningur felist í því fyrir
íslendinga, að laga leikreglur íslensks efnahags- og atvinnulífs að
innri markaði Evrópubandalagsins. Efnahagsleg áhrif þátttöku Is-
lands í evrópsku efnahagssvæði (EES) verða þó ekki fullljós fyrr en
samningum um svæðið er lokið. Þetta er meginniðurstaða áfanga-
skýrslu ráðgjafanefndar ríkissljórnarinnar um áhrif evrópska efna-
hagssvæðisins á íslenskan þjóðarbúskap.
Niðurstöður nefndarinnar voru
kynntar á blaðamannafundi í gær og
kom þar fram að samstaða náðist um
tillögur til úrbóta. Samgönguráðherra
segir að niðurstöður nefndarinnar séu
góður grunnur við reglulega endur-
skoðun flugáætlunar sem gerð verður
næsta vetur.
Nefndin leggur til að hætt verði
notkun á NA/SV-braut og henni lok-
að. Hún segir að mikil áhætta sé tek-.
in við notkun brautarinnar. Hún sé
stutt, þröng, óupplýst og án allra flug-
leiðsögutækja, en sé engu að síður
notuð til lendinga í mjög slæmu veðri
og þegar mikil ókyrrð er í lofti. Að-
flug sé yfir þéttbýlt svæði og Landssp-
ítalinn sé rétt við aðflugsferilinn.
Brautin hefur hverfandi vægi og henni
beri að loka sem fyrst.
Lagt er tii að æfinga-, kennslu- og
einkaflug fái aðstöðu á nýjum flug-
velli í nágrenni höfuðborgarinnar.
Árið 1989 voru Iendingar og flugtök
á vellinum 110 þúsund og rúmlega
helmingur er vegna æfinga- og
kennsluflugs. Áætlunarflug innan-
landsflugs er innan við 20% af heilda-
rumferð. Með því að koma upp að-
stöðu fyrir æfinga-, kennslu- og eink-
aflug á nýjum velli má því draga úr
umferð um Reykjavíkurvöll um að
minnsta kosti helming.
Fram kom að flugskýli fyrir einka-
vélar eru um 60 við Reykjavíkurflug-
völl og umsóknir liggi fyrir um bygg-
ingu 50 slíkra til viðbótar. Ekki er
nægilegt svæði til að verða við þessum
óskum og ef nýr völlur verður byggð-
ur þá verði tryggt svæði fyrir flug-
skýli fyrir allar flugvélar.
Nokkrir staðir hafa verið nefndir
til sögunnar þar sem byggja mætti
nýjan flugvöll. Nefndin telur að
Óbrynnishólabruni í landi Hafnar-
fjarðar sé ákjósanlegur staður fyrir
slíkan flugvöll. Áætlað er að það kosti
um 300 milljónir að gera tvær 1.200
metra flugbrautir.
Nefndin leggur til að tekin verði
upp skráning á brautarnotkun á
Reykjavíkurvelli og settar reglur um
sem leiða til aukinnar notkunar AV-
brautar á kostnað NS-brautar.
Með því að beina flugi eins og kost-
ur er á AV-brautina má draga veru-
lega úr lágflugi yfír miðborgina þar
sem mikil þjóðhagsleg verðmæti eru
í húfi. Talið er að með því að lengja
AV-brautina til vesturs út í Skeija-
fjörð megi flytja 5-10% af heildarum-
ferðinni á hana af NS-brautinni. Þetta
mun hins vegar kosta nálægt einum
milljarði króna og með tilliti til nýting-
ar á takmörkuðu fjármagni mælir
Friðrik segir það ámælisvart, að
fj ármál aráðu neytið kosti af skattfé
almennings útgáfu bæklings, sem
pólitískir starfsmenn ráðuneytisins
hafi samið. „í þessum bæklingi er til
dæmis að fínna upplýsingar um það
að á síðasta ári hafi ríkissjóður og
opinberir aðilar ekki þurft að fá lán
erlendis, heldur hafí lánsfjárþörfinni
verið mætt á innlendum vettvangi,“
segir Friðrik.
„Þetta er rangt. Um miðjan des-
ember 1990 flutti íjármálaráðherra
frumvarp til breytinga á lánsfjárlög-
um á Alþingi og fór þar fram á að
Alþingi veitti honum heimild til að
taka sex milljarða í ný lán hér á landi,
annars vegar vegna þess að hann
þurfti á nýjum lánsheimildum að halda
nefndin með því að bygging nýs flug-
vallar fyrir smærri flugvélar hafi for-
gang.
Nefndin leggur til að fé verði tryggt
til kaupa á flugvallarratsjá í flugturni
og aðflugs- og brottflugsleiðum verði
beint sem mest frá þéttbýli umhverfís
völlinn. Fyrirfram ákveðnar flugleiðir
þykja öruggastar en misbrestur er á
að farið sé eftir þeim enda hefur flug-
turn ekki ratsjá til að fylgjast með
flugumferð utan sjónsviðs.
Nefndin telur nauðsynlegt að bæta
þjónustu við smáflugvélar á Keflavík-
urvelli þannig að þangað verði hægt
að beina feijuflugi og millilandaflugi
einkaflugvéla.
Þá vill nefndin að hraðað verði
og hins vegar, eins og kemur fram í
greinargerð frumvarpsins, að hann
hafi ákveðið að nýta ekki heimild til
erlendrar lántöku sem áætluð var til
greiðslu erlendra afborgana, en fjár-
magna þær í þess stað með
innlendri lántöku."
Friðrik segir að nefndarmenn í fjár-
hags- og viðskiptanefnd neðri deildar
Alþingis, en Friðrik á sæti í þeirri
nefnd, hafi gert ráð fyrir því við af-
greiðslu frumvarpsins, að ekki þyrfti
að fella sérstaklega niður heimildina
til erlendu lántökunnar, í ljósi þess
annars vegar að aðeins hafi verið tíu
dagar til ársloka og hins vegar að
ráðherra hafi lýst því yfir að hún yrði
ekki nýtt. Nefndin afgreiddi málið 21.
desember.
framkvæmdum við endurbætur og
nýbyggingu akbrauta á Reykjavíkur-
velli til þess að ekki þurfi að aka vél-
um eftir flugbrautum til flugtaks og
eftir lendingu.
„Það kom þess vegna alþingis-
mönnum, sérstaklega þeim sem voru
í nefndinni, mjög á óvart þegar í ljós
kom að í árslok nýtti ráðherrann þess-
ar heimildir að nokkru leyti. Upplýs-
ingar um það koma meðal annars
fram í skýrslu um ríkisfjármál fyrir
árið 1990, þar sem það er viðurkennt
að erlend lán á árinu 1990 hafi verið
tæpir fjórir milljarðar króna. Þar að
auki eru þessar lántökur talsvert
umfram það sem Alþingi hafði ætlast
til að hann nýtti, því að Alþingi hélt
sig geta treyst þeim orðum ráðherrans
að hann mundi ekki nýta heimildina
til eriendu lántökunnar.
Með þessum hætti tókst ráðherr-
anum meira að segja að sýna nokkra
inneign hjá Seðlabankanum um ára-
mót, þótt sú inneign hafi tveimur
mánuðum seinna verið orðin að átta
milljarða króna skuld.
Það sem auðvitað er alvarlegast við
þetta er, að ráðherrann fær heimildir
til að taka ný lán á innlendum vett-
vangi, segist ætla með þeim hætti að
nýta ekki þær lántökuheimildir sem
hann hafði í lánsfjárlögum. Viku eða
tíu dögum seinna tekur hann erlend
í nefndinni áttu sæti Álfheiður
Ingadóttir, Guðjón Petersen, Pétur
Einarsson, Þórður Þ. Þorbjamarson
og Jóhann H. Jónsson.
lán á grundvelli heimilda sem hann
segist ekki ætla að nýta og greiðir
Seðlabankanum til að sýna í árslok
að hann hafi betri stöðu en efni stóðu
til. Síðan nokkrum mánuðum seinna
þegar ríkissjóður skuldar Seðlabank-
anum gífurlegt fé og miklu meira en
hann skuldaði á sama tíma í fyrra,
er gefið út svokallað upplýsingarit
rétt fyrir kosningar og því haldið fram
að Alþýðubandalagið og ráðherrar
þess hafi náð þeim mikla árangri að
taka engin erlend lán á síðasta ári.
Þetta er síðan endurtekið í sjónvarps-
þætti Alþýðubandalagsins og í auglýs-
ingu sem Alþýðubandalagið hefur
gert á grundvelli þeirra gagna sem
unnin voru fyrir íjármálaráðuneytið.
Mér finnst að það geti vissulega
stundum verið réttlætanlegt að nota
skattpeninga til þess að koma upplýs-
ingum til skila frá opinberum yfirvöld-
um, en það getur ekki verið réttlætan-
legt að nota peningana sem við borg-
um til ríkisins til þess að falsa upplýs-
ingar og hreinlega að koma röngum
upplýsingum til skila,“ segir Friðrik
Sophusson.
Nefndin hefur tekið þátt í athug-
unum nokkurra stofnana á ýmsum
þáttum málsins, en skýrslur um þær
athuganir hafa verið að birtast und-
anfamar vikur. Ráðgjafarnefndin
hefur nú skilað skýrslu þar sem rakt-
ar eru helstu ályktanir sem hún
dregur af þessum athugunum. Þar
kemur fram, að stofnun innri mark-
aðar Evrópubandalagsins muni fela
í sér efnahagslegan ávinning fyrir
þátttökuþjóðirnar og eru nefndar
tölur um 4,5% framleiðsluaukningu
bandalagsþjóðannaa og lækkun
verðlags um 6%. Greint er á milli
áhrifa, sem verða af innri markaðn-
um og aðildar íslands að evópsku
efnahagssvæði, en nefndin telur að
aukin hagsæld í Evrópu hafi áhrif
hér á landi burtséð frá aðild að
EES, viðskiptakjör muni batna og
eftirspurn eftir íslenskum vörum
aukist í Evrópu.
Þá segir nefndin það vafalaust,
að efnahagslegur ávinningur felist
í því að laga leikreglur í íslensku
efnahagslífi að innri markaði EB.
Einnig þurfi að huga að því með
hvaða hætti heppilegast sé að breyta
skipan gengismála hér á landi með
hliðsjón af gengissamstarfi Evrópu-
þjóða, t.d. með því að tengja krón-
una framboði og eftirspurn á hugs-
anlegum millibankamarkaði fyrir
gjaldeyri.
Þetta yrði til þess að svigrúm til
óháðrar peningastefnu minnkaði og
verðbólga og vaxtastig myndu leita
í að vera samsvarandi því sem ger-
ist og gengur í nágrannalöndunu.
Aðlögun að ytri áföllum yrði með
öðrum hætti en áður og stefnan í
ríkisfjármálum fengi aukið vægi.
Margt er talið benda til þess að
aðlögun íslenskt efnahagslífs að
evrópska markaðnum muni hafi já-
kvæð áhrfi á afkomu ríkissjóðs,
bæði vegna aukinna tekna hans og
minni ríkisútgjalda vegna lægri
vaxtakostnaðar. Samsetning skatta
muni breytast þannig að neyslu-
skattar og eignaskattar lækki en
vægi tekjuskatta aukist.
Ráðgjafanefndin segir að mikil-
vægur kostur þátttöku Islands í EES
felist í trúverðugleikanum, sem
myndist um þá umgerð ákvarðana
í efnahagslífinu sem EES skapar.
Meiri vissa muni ríkja um leikreglur
efnahags- og atvinnulífs og það
snerti bæði erlenda aðila og íslensk
fyrirtæki sem keppa við evrópska
atvinnuvegi. Á móti vegi að sveigj-
anleiki efnahagslífsins gagnvart
sveiflum í þjóðarbúskapnum gæti
minnkað, og því þurfi að huga að
nýjum og öflugum aðferðum til að
jafna tekjusveiflur í sjávarútvegi.
„Að lokum hlýtur valið á milli trú-
verðugleika og festu annars vegar
og sveigjanleika hins hins vegar að
byggjast bæði á pólitísku og efna-
hagsiegu mati,“ segir í skýrslu
nefndarinnar.
Nefndin fjallar að síðan um áhrif
EES á atvinnuvegi. Hún telur að
ekki sé hægt að meta til fulls áhrif
af þátttöku Islendinga fyrr en samn-
ingsniðurstaða um sjávarútveginn
liggi fyrir. Ljóst sé að hagstætt yrði
fyrir Islendinga að frelsi í viðskipt-
um með sjávarafurður verði aukið
og að aðstoð við sjávarútveg verði
takmörkuð innan EB. Þá virðist
ekki fýsilegur kostur fyrir íslend-
inga að gerast aðilar að óbreyttri
sjávarútvegsstefnu EB ef það feli í
sér framsal yfirráða yfir stjórn fisk-
veiða og úthlutunar aflakvóta til
bandalagsins.
Þá segir að iðnaður verði ekki
fyrir miklum beinum áhrifum en
samgöngur og margvísleg þjónusta,
svo sem ijármálaþjónusta, fái aukna
samkeppni, sem muni aftur koma
sjávarútvegi og iðnaði til góða. Bent
er á að opinber stuðningur við sjáv-
arútveg í EES geti ýtt undir þróun
í átt til fækkunar fólks á lands-
byggðinni vegna rýrari samkeppnis-
stöðu innlendrar fiskvinnu og þar
af leiðandi meiri útflutnings óunnins
fisks.
Loks er fjallað um vinnumarkað,
og komist að þeirri niðurstöðu, að
ólíklegt sé að þátttaka íslendinga í
sameiginlegu vinnumarkaði Evrópu
leiði til umtalsverðrar röskunar á
innlendum vinnumarkaði. Helstu
áhrifin yrðu til að auka möguleika
launafólks á atvinnu utan landstein-
anna annars vegar og atvinnurek-
enda til að mæta þenslu á innlendum
vinnumarkaði hins vegar.
DAS:
Einbýlis-
húsið kom á
óendurnýj-
aðan miða
DREGIÐ hefur verið um
stærsta vinninginn í Happ-
drætti dvalarheimilis aldr-
aða sjómanna. Vinningurinn,
sem var 2ja hæða einbýlishús
í Mosfellsbæ, kom á miða sem
ekki hefur verið endurnýjað-
ur síðan í 5. flokki, eða í
október síðastliðnum.
Húsið er rúmir 250 fermetr-
ar að stærð, að verðmæti um
17 milljónir króna. Að sögn
Sigurðar Ágústs Jónssonar
framkvæmdastjóra, mun vinn-
ingurinn renna í byggingasjóð
Dvalarheimilis aldraða sjó-
manna í Hafnarfirði, þar sem
um seldan en óendurnýjaðan
miða var að ræða.
Friðrik Sophusson um bækling fjármálaráðuneytisins um ríkisfjármál:
Fjármálaráðherra blekkti Al-
þingi og dreifir nú fölsunum
„ÞAÐ ER nú upplýst, að Ólafur Ragnar Grímsson fjármálaráðherra dreif-
ir fölsuðum upplýsingum um erlendar lántökur ríkisins í svonefndum
upplýsingabæklingi sem hann lætur fjármálaráðunéytið kosta og dreift
er í hvert hús á Iandinu. Á síðustu dögum ársins 1990 tók hann fjögurra
milljarða króna erlent lán, eftir að hafa blekkt Alþingi til að samþykkja
innlenda lántökuheimild á þeim forsendum að ákveðið hefði verið að
taka engin erlend lán,“ segir Friðrik Sophusson varaformaður Sjálfstæðis-
flokksins. Hann gagnrýnir harðlega bækling þann sem dreift hefur verið
á vegum fjármálaráðuneytisins og þær upplýsingar sem þar koma fram.
Skattar og sérsveitir
eftirÞuríði
Pálsdóttur
í mínu ungdæmi var mjög í tísku
að vera kommúnisti. Fólk sem tók
þá trú kom saman í heimahúsum
og kaffistofum bæjarins og talaði
hástemmt um dýrð kommúnistarík-
isins í austri. Að sjálfsögðu leit það
á sig sem góðmenni sem hefðu ver-
ið útvalin til að frelsa heiminn. Það
fékk stjörnur í augun þegar minnst
var á Stalín, „bóndann í Kreml“, en
það var gælunafn hans hér hjá ís-
lenskum trúbræðrum hans, og þegar
fregnir bárust af óhæfuverkum svo
sem bannfæringu skálda og annarra
listamanna og útlegðar- og dauða-
dómum andófsmanna, þá lét þetta
fólk sér fátt um finnast. Fannst
reyndar að allt þetta væri fullkom-
lega réttlætanlegt. Já, maður var
stundum hlessa hér uppi á íslandi
þegar sjálf „góðmennin" þögðu
þunnu hljóði og réttlættu óhæfu-
verkin, allt út á hugsjónina.
Áratugum saman varð maður
vitni að blindri aðdáun og skilyrðis-
lausri hlýðni þessa hóps við alla þá
stjórnarhætti sem viðgengust í ríkj-
um kommúnismans. Svo gerast
undrin í Austur-Evrópu, veldi
kommúnismans hrynur gjörsam-
lega, Berlínarmúrinn jafnaður við
jörðu og kommúnistaflokkurinn
lagður niður að kröfu sjálfrar alþýð-
unnar.
Græna klessan
Maður skyldi nú ætla að einhverj-
ir vinstri menn á Islandi hefðu lært
sína lexíu, og vel má vera að þeir
séu til. En þótt flestum hafi um
stund orðið fótaskortúr þá voru þeir
fljótir að tileinka sér alls konar til-
brigði við kommúnistahugsjónina,
og ekki vantar fínu nöfnin á fyrir-
brigðin. „Jafnrétti“, „félagshyggja",
„Birting, „Nýr vettvangur“, „Frjáls-
lyndir" o.fl., og Alþýðuflokkurinn
breiðir út faðminn á móti flokkslaus-
um vinstri mönnum og bætti jafnað-
armennskunni við nanfið sitt í von
um betri veiði. Alþýðubandalagið
setti græna klessu á bak við rauða
merkið, sem sé allt er gert til að
reyna að lífga upp á steingervinginn.
Það tók þó steininn úr þegar Olaf-
ur Ragnar lýsti því yfir í blaðagrein
í Morgunblaðinu að þeir landsfund-
arfulltrúar Sjálfstæðisflokksins sem
hefðu kosið Davíð Oddsson sem
formann „hefðu í áratugi lofsungið
vígbúnaðarstefnu og kaldastríðs-
hyggju“, Sannast nú hið forn-
kveðna: „Margur hyggur mig sig.“
En eins og venjulega þegar Ólafur
Ragnar er annars vegar, þá þarf
hann stöðugt að snúa öllum atburð-
um í þá veru að þeir snerti hans
eigin persónu, og nú brettir hann
upp ermarnar og boðar að engin
vettlingatök dugi hjá vinstri mönn-
um, og hann sjálfur sé einn útvalinn
til að berja á stríðshyggjufólkinu.
Jú, og til hvers? Til þess, segir
hann, að koma í veg fyrir að „hægri
klíkan“ í Sjálfstæðisflokknum fái að
leika sér með Island! Það er eðlilegt
að hann noti þessi orð, því það er
nákvæmlega það sem hann sjálfur
hefur verið að gera frá því hann
settist í stól fjármálaráðherra, til-
nefndur af Steingrími Hermanns-
syni og Jóni Baldvin, því ekki kaus
„Stjórn, jafnréttis- og
félagshyggju“ hefur
feimnislaust vegið að
mannréttindum ein-
staklingsins á öllum
sviðum, t.d. hafa skattar
aldrei í sögu lýðveldisins
hækkað jafnógnvæn-
lega og á síðustu þremur
árum. Þær skatttekjur
sem ríkissjóður tekur af
launum landsmanna í
formi tekjuskatts hafa
nær tvöfaldast að
krónutölu.“
þjóðin hann — og því ættum við
aldrei að gleyma.
Skattahækkanir
Stjórn ,jafnréttis- og félags-
hyggju“ hefur feimnislaust vegið að
Þuríður Pálsdóttir
mannréttindum einstaklingsins á
öllum sviðum, t.d. hafa skattar aldr-
ei í sögu lýðveldisins hækkað jaf-
nógnvænlega og á síðustu þremur
árum. Þær skatttekjur sem ríkissjóð-
ur tekur af launum landsmanna í
formi tekjuskatts hafa nær tvöfald-
ast að krónutölu. Fræg er sú dæma-
lausa hækkun eignaskatts sem Ólaf-
ur Ragnar kom á í desember 1988
og var gerð afturvirk þannig að ein-
búar, ekkjur, ekklar og ógiftir (sem
skatturinn kom fyrst og fremst nið-
ur á) lentu í ómældum fjárhagsraun-
um og er fýrsta alvarlega aðför til
eignaupptöku sem þekkst hefur hér
á landi.
Óbeinir skattar hafa stórhækkað
og gjaldþrot einstaklinga og fyrir-
tækja hafa verið daglegir viðburðir.
Þá hefur fjármálaráðherra einnig
haft í hótanaboðskapnum að loka
sjúkrahúsdeildum og jafnvel skólum
ef fólk taki ekki þegjandi öllum
skattahækkunum. Enda hafa
sjúkrahúsdeildir aldrei fyrr verið
lokaðar í sama mæli og undanfarin
tvö ár. Sú staðhæfíng að hann sé
að vinna að kjörum þeirra lægst
launuðu eru ömurleg öfugmæli. Eg
tel að líta þurfi 50 ár aftur í tímann
til að finna hliðstæða erfiðleika venj-
ulegs launafólks við að láta enda
ná saman.
Uppákomur og siðleysi
Og vinstri klíkan hefur sannar-
lega leikið sér með ísland. Aldrei
hefur siðleysi leikið jafn lausum
hala í íslenskum stjórnmálum og í
tið núverandi ríkisstjórnar.
Það er ógeðfellt að verða vitni
að því að ráðherrar þjóðarinnar beiti
öllum brögðum til að skapa uppá-
komur þar sem þeir leika aðalhlut-
verk og vanda þeir þá ekki alltaf
til meðalanna. Nærtækasta dæmið
er þegar fjármálaráðherra vændi
lækna opinberlega um það að vera
tilbúnir til að fórna lífi sjúklinga
sinna fyrir peninga.
Siðleysi í pólitík kemur ekki bara
fram í ókeypis brennivínsdrykkju.
Hálfu verra siðleysi er að útbúa vís-
vitandi villandi upplýsingar til að
mata almenning á. Fleyg eru um-
mæli Páls Péturssonar á Alþingi um
Ólaf Ragnar út af sölunni á Þor-
móði ramma. „Ég er búinn að fá
nóg af að hlusta á lygina úr honum
í 20 ár.“
En frá því Ólafur Ragnar settist
í fjármálaráðuneytið hafa útreikn-
ingar ráðuneytisins þrásinnis verið
gagnrýndir af fjölmörgum aðilum.
23. október 1989 var fjármálaráðu-
neytið gagnrýnt fyrir blekkingar í
DV, t.d. fyrir villandi framsetningu
þegar skatta- og útgjaldabreytingar
ríkissjóðs eru kynntar. Þar segir
einn hagfræðingur úr stjórnsýsl-
unni: „Mér finnst ráðuneytið vera
farið að beita hagfræðinni á vafasa-
man hátt þegar menn reikna og
reikna þar til þeir finna eitthvað sem
þeim hentar að setja hlutina fram
með ákveðnum hætti.“ Því er við
að bæta að stór félagasamtök á við
VSÍ, ASÍ, VR og BHMR, sem og
Ríkisendurskoðun og fjárveitinga-
nefnd Alþingis ásamt fleirum hafa
öll borið fram gagmýni á ráðuneyt-
ið í dagblöðum fyrir villandi upplýs-
ingar og oft ámælisverðar. Dettur
einhveijum í hug að allir þessir aðil-
ar með færa sérfræðinga hafi ekki
eitthvað til síns máls?
Karlinn á kassanum
Það vakti athygli mína þegar fjár-
málaráðherra kynnti nýja fjárlaga-
frumvarpið í október í haust, þá
taldi hann það eitt af þremur höfuð-
einkennum frumvarpsins að skattar
væru ekki auknir. Á sömu síðu í
Morgunblaðinu í dálki fyrir neðan
stóð aftur á móti að beinir skattar
hækkuðu um 4,1 milljarð frá síðasta
fruinvarpi, þ.e. tekjuskattur hækk-
aði um 17,9% og eignaskattur um
16,2%. Og þá eru ótaldir óbeinu
skattarnir, þeir hæstu sem gerast,
um 70 milljarðar, og matarskattur-
inn innifalinn.
Nei, það er lengra en árafjöldinn
segir til um frá því að Ólafur Ragn-
ar, þá í stjórnarandstöðu, var með
uppákomu í stórmarkaði, stóð þar
uppi á kassa og mótmælti háu mat-
arverði! Menn sem snúa hlutunum
umbúðalaust upp í andhverfu sína
þegar þeim hentar eru ekki stjórn-
málamenn, heldur eitthvað allt ann •
að. Eða hefur nokkur stjórnmála-
maður á Islandi fyrr eða síðar haft
á sínum snærum „sérsveitir", annar
en hann?
Höfunclur cryfirkemmri við
Söngskólmm í Reykjavík.