Morgunblaðið - 27.08.1991, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. ÁGÚST 1991
11
Eftii' hrun kommúnismans
eftir Björn
Bjarnason
Enn eitt kommúníska stjómkerfið
er hrunið; að þessu sinni hið sov-
éska. Atburðarásin í Sovétríkjunum
í síðustu viku er með ólíkindum. Hin
óvænta niðurstaða er í samræmi við
það: stjórnkerfi kommúnista í Sov-
étríkjunum er í rústum. Miðstjórnar-
valdið sem byggðist á þremur megin-
þáttum, Rauða hernum, KGB og
kommúnistaflokknum er orðið mátt-
laust. Herinn og KGB eru að vísu
enn að störfum en ekki lengur í þjón-
ustu flokksins, því að starfsemi hans
hefur verið bönnuð innan vébanda
þessara stofnana. Herinn og KGB
eru auk þess ekki lengur alríkis-
stofnanir, því að lýðveldin sem
mynduðu Sovétríkin eru hvert um
sig'tekin til við að huga að eigin
hagsmunum.
A þessari stundu er jafnerfitt að
gera sér grein fyrir því, hvað fram-
tíðin ber í skauti sér fyrir þjóðir
Sovétríkjanna, og trúa hinu, að kom-
múnisminn hafi í raun orðið að lúta
í lægra haldi fyrir þjóðernisstefnu
og lýðræðissinnum, sem vilja taka
upp markaðsbúskap við efnahags-
stjóm. Spurningarnar sem vakna eru
margar: Vilja hinir nýju valdamenn
lýðveldanna koma á eðlilegum sam-
skiptum við nágrannaríkin í vestur-
hluta Evrópu? Ætla þeir að skipa
lýðveldum sínum í fylkingu með
þeim ríkjum, sem byggja stjórnarfar
sitt á þingræðislegri stjórn, frelsi og
opnu hagkerfi? Eru þeir aðeins að
opna gluggann og kalla eftir fjár-
hagslegri aðstoð við endurreisnina
til að geta síðan lokað honum og
boðið umheiminum byrginn?
Svör við þessum spurningum fást
líklega ekki strax. Breytingarnar í
^11540
Vegna mikillar sölu undanfarið
óskum við eftir öllum stærðum
og gerðum eigna á söluskrá.
einræðisríkjum gerast hraðar og eru
harkalegri en við eigum að venjast
í lýðræðisríkjunum. Við viljum hafa
tóm til að fikra okkur áfram. Við
viljum ná sem víðtækastri samstöðu
um umdeild mál. í samskiptum við
aðrar þjóðir teljum við að sömu sjón-
armið eigi að ríkja. Við viijum þekkja
viðmælendur okkar og vita hvers við
megum vænta af þeim, ekki síst ef
þeir hafa afl til að gjöreyða okkur
eins og Sovétríkin hafa haft.
Aðeins fáeinar vikur voru liðnar
frá því að þeir George Bush Banda-
ríkjaforseti og Mikhaíl Gorbatsjov
Sovétforseti höfðu ritað undir
START-samninginn um fækkun
kjarnorkuvopna, þegar tómarúmið
myndaðist í æðstu stjórn Sovétríkj-
anna; gamla stjórnskipunin hrundi
án þess að ný kæmi strax í staðinn.
Ef sovéska miðstjórnarvaldið hverf-
ur, hver er þá ábyrgur fyrir því að
staðið verði við sovéskar skuldbind-
ingar í afvopnunarmálum? Hver fer
með yfirstjórn sovéska kjarnorku-
heraflans?
Þessum spurningum verða aðild-
arríki Atlantshafsbandalagsins og
aðrir nágrannar Sovétríkjanna einn-
ig að fá svarað, áður en ríkin geta
hugað að eigin öryggishagsmunum
í nýju ljósi. Á fyrstu árunum eftir
síðari heimsstyrjöldina sannfærðust
Vesturlönd um hættulegan ásetning
og drottnunarstefnu Stalíns og gripu
til ráðstafana í samræmi við það.
Samstarfið á vettvangi Atlantshafs-
bandalagsins hefur skilað einstæð-
um árangri. Bandalagið á áfram að
vera tryggingarfélag Evrópu og ríkj-
anna í Norður-Ameríku gegn hem-
aðarógn. Iðgjaldið lækkar hins vegar
eftir því sem hættan minnkar og
krefst minni viðbúnaðar og lægri
útgjalda til hermála.
Einbýlis- og radhús
Arland: Fallegt 142 fm einl. einb-
hús. Saml. stofur, 4 svefnherb. 36 fm
bílsk. Fallegur garður.
Vesturborgin: Afar vandað 190
fm raðhús, saml. stofur m suðursvölum.
5 svefnherb. Parket. 30 fm bílskúr.
Ræktaður garður Góð eign.
Steinagerði: Vorum að fá í sölu
fallegt 130 fm tvíl. einbhús. 6 svefn-
herb. 36 fm bílsk. Fallegur garður.
Túngata: Mikið endurn.190 fm
parhús tvær hæðir og kj. saml. stofur.,
5 herb., parket, eldhús með nýjum innr.
Nýtt gler. Fallegur gróinn garður.
4ra, 5 og 6 herb.
Drápuhlíð: Mjög góð 160 fm efri
hæð og ris mikið endurn. saml. stofur,
4 svefnherb., sjónvarpsherb. (alrými)
o.fl. Stórkostl. svalir í risi. Bílskúr.
Smáragata: 115 fm neðri hæð í
þríbhúsi. Laus strax. Fallegt umhverfi.
Reynimelur: Stórglæsil. 150 fm
efri sérh. í nýju fjórbhúsi. Saml. stofur,
arinn, 3 svefnherb. Parket. Suðursvalir.
Bílsk. Eign í sérfl.
Flyðrugrandi: Glæsil. 131,5 fm
endaíb. á 2. hæð m. sérinng. Saml.
stofur, 3 svefnherb. Parket. Þvottah. í
íb. Vandaðar innr. Suðaustursv. Bílsk.
Byggðarendi: Glæsil. efri hæð
í tvíbhúsi ásamt innb. bílsk. Samtals
230 fm Saml. stofur, arinn, eldhús með
nýjum innr., 3 svefnherb., vandað baðh.
Gert ráð fyrir sólhýsi.
Glæsil. útsýni og fallegur garður.
3ja herb.
[ miðborginni: Glæsil. 100 fm íb.
á 2. hæð í nýju húsi. Stórar stofur. Hátt
til lofts. Parket. Laus flótl. Eign í sérfl.
Við Hljómskálagarðinn:
Glæsil. neðri hæð í fjórbh. sem er öll
endurn. Saml. skiptanl. stofur. 1 svefn-
herb. Eldh’. og bað nýuppg. Parket á
öllu. 27 fm bílsk. Fallegur gróinn garð-
ur. Afar góð eign.
Ofanleiti: Mjög góð 80 fm íb. á
1. hæð. 2 svefnh., parket, þvottah. í íb.
Sérgarður. Laus. Lyklar á skrifst.
f^> FASTEIGNA
iLfl MARKAÐURINN
Óðinsgötu 4
11540 - 21700
Jón Guðmundsson, sölustj.,
lögg. fast.- og skipasali,
Leó E. Löve, lögfr.
ólafur Stefánsson, viðskiptafr.
m
rf
TRAUST VEKUR
TRAUST
S 622030
FASTEIjpNA
MIÐSTOÐIN
Skipholti 50B
NORÐURBR. — HF. 5152.
LAUS STRAX
Skemmtileg 125 fm efri sérhæð á falleg-
um stað. Mikiö endurn. eign t.d.
gluggar. Sérlega fallegur, stór og góður
garður. Sjávarútsýni. Ákv. sala.
LANGAMÝRI - ÁHV. 4,6
M. HÚSLÁN 5144.
Glæsil. 85 fm 3ja herb. endaib. (efri
hæð) auk bílsk. Eignin hefur verið inn-
réttuð á mjög sérstakan máta. Vandað-
ar innr. Allt sér. Sjón er sögu rikari.
SKIPHOLT - BÍLSK.
LAUS STRAX. 3270.
Nýkomin í sölu falleg 105 fm 4ra
herb. (b. á 3. hæð ásamt bílsk.
Þvottah. innan íb. Frábært út-
sýni. Stutt I alla þjónustu, m.a.
skóla. Verð 8 millj.
FURUGRUND 3269.
Nýkomin i sölu glæsil. 110 fm
4ra herb. ib. á 1. hæð i fallegu
litlu fjölbýli (4 ib.) Auk 25 fm ein-
staklingsíb. í k). Fallegar innr.
Parket, fifear.
LEIRUBAKKI 3234.
Nýkomin í einkasölu mjög falleg 92 fm
íb. á 2. hæð í góðu fjölbýli. Mikið end-
urn. Sérþvoherb. Suðursv. Verð 7 millj.
HÁALEITISBRAUT 3272.
Nýkomin í einkasölu mjög falleg 100 fm
4ra herb. ib. á 3. hæð á þessum eftir-
sótta stað. Parket á gólfum. Mjög vel
staðsett fjölbýli. Frábært útsýni. Áhv. 1 m.
NYJI MIÐBÆRINN
EIGN í SÉRFL. 2285.
Glæsil. 79 fm 3ja herb. íb. á 1.
hæð f litlu fallegu fjölbýli. Vand-
aðar innr., parkat og flisar. Frá-
bær staðsetn. Ákv. sala.
STANGARHOLT
EIGN í SÉRFL. 2278.
I einkasölu glæsil. fullb. 3ja herb. íb. á
1. hæð í nýl. húsi. Parket. Vandaðar innr.
Eignin selst með eða án bílsk. Laus fljótl.
HLÍÐAR 2322.
Vorum að fá í sölu góða 3ja herb. 75
fm íb. í kj. í vel staðsettu húsi. Snyrtileg
og vel umgengin ib. Laus fljótl.
Björn Bjarnason
„Hér hefur ekki aðeins
starfað stjórnmála-
hreyfing, sem byggist á
hugsjónagrunni ofbeld-
isaflanna í Sovétríkjun-
um. Umræður og
ágreiningur um sljórn-
mál, menningar- og
menntamál hafa mjög
einkennst af hinum
hugmyndafræðiiegu
deihim. “
Lítum í eigin barm
Heimskommúnisminn hafði miðstöð
í Moskvu. Þaðan sóttu menn til
áhrifa um heim allan í nafni þeirrar
hugsjónar, sem var kennd við Marx
1 og Lenín. . Hér á landi starfaði
stjómmálaflokkur sem vildi að ís-
land yrði hluti af hinni kommúnísku
heimsmynd. Upplausn sovéska
flokksins táknar væntanlega enda-
lok þessarar alþjóðiegu stjórnmála-
starfsemi, en hér hefur kommún-
ismi verið blótaður á laun um nokk-
urt skeið. Þeir, sem áður vörðu
hugsjónina af eldmóði opinberlega,
saka viðmælendur sína nú um lyg-
ar, þegar þeir minna á fortíðina.
Þjóðviljinn, málgagn Alþýðubanda-
lagsins, hefur þó enn hugtök frá
Moskvu eins og sósíalisma og þjóð-
frelsi sem eir.kunnarorð sín. Áður
en Pravda hætti að koma-út í síð-
ustu viku breytti hún kjörorðunum
sem stóðu í blaðhausnum, en það
dugði ekki til. Svo sem kunnugt er
hefur Alþýðubandalagið neitað að
gera upp við kommúníska fortíð
sína og dekur við Sovétríkin og
heimskommúnismann. Kannski
verða skjalasöfnin í Moskvu sem
nú hafa verið gerð upptæk til að
auðveida þetta uppgjör?
Hér hefur ekki aðeins starfað
stjórnmálahreyfing, sem byggist á
hugsjónagrunni ofbeldisaflanna í
Sovétríkjunum. Umræður og
ágreiningur um stjórnmál, menn-
ingar- og menntamál hafa mjög
einkennst af hinum hugmyndafræð-
ilegu deilum. Marxísk sjónarmið og
hollusta við miðstöð heimskommún-
ismann í Sovétríkjunum hafa verið
lögð til grundvallar í bókmenntum
og kennslubókum. Að öllu þessu
þarf að huga, þegar litið er til at-
burðanna í Moskvu undanfarna
daga.
Þótt hörmungarnar vegna kom-
múnismans séu mestar í þeim lönd-
um, þar sem alræðissinnar hafa
stjórnað, gætir áhrifa hans víða um
hinn fijálsa heim. Eftir að nasism-
inn hrundi var lagt höfuðkapp á
að uppræta áhrif hans og ítök, ekki
aðeins í Þýskalandi heldur um heim
allan. Kommúnismanum þarf að
útrýma á svipaðan hátt. Ilverjum
dytti í hug að nota kennslubók, sem
byggðist á kenningagrunni nasista?
Kommúnistar geta verið virkir
þátttakendur í stjómmálastarfi í
fijálsum þjóðfélögum eins og aðrir.
Þeim á hins vegar ekki að líða að
vera í dulargervi og því síður á að
iíta á kenningar þeirra sem vísindi
eða söguskoðun þeirra sem heilag-
an sannleika.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins fyrir
Reykjavík.
Hjarðarhagi
153 fm 5 herb. sérhæð á 2. hæð ásamt bílskúr. íbúðin er laus.-
Hraunbær
118 fm 4ra herb. íbúð ásamt íbúðarherb. i kjallara.
Lögmannsstofan sf.,
Hafsteinn Hafsteinsson hrl., Guðný Björnsdóttir hdl.,
Síðumúla 1, sími 688444.
21150-21370
LARUS Þ. VALDIMARSSOM framkvæmdastjöri
KRISTIMM SIGURJÖMSSOM, HRL, loggiltur fasteignasali
Til sýnis og sölu meðal annarra eigna:
Á vinsælum stað í austurborginni
6 herb. hæð 122,5 fm' í fjórbýlish. Sér hiti. Mikið endurn. Húsið er
byggt 1975. 4 svefnherb. Tvennar svalir. Rúmgott föndurherb. í kj.
Góður bílskúr. Ræktuð lóð. Útsýni.
Nýtt og glæsilegt einbýlishús
Steinhús 157,1 fm auk bilsk. 42,4 fm. á útsýnisstað við Kópavog. Vel
byggt og vandað að öllum búnaði. Góð lán áhv. Eignaskipti möguleg.
í gamla góða vesturbænum
Einstakl.íb. 2ja herb. á 2. hæð í reisulegu steinhúsi, tæpir 60 fm. Tölu-
vert endurbætt. Húsnlán um kr. 2,7 millj.
Við Hlíðarveg í Kópavogi
Sérhæð í þribhúsi. 2ja-3ja herb. Töluvert endurbætt. Sér hiti, sérinng.
Útsýni. Ræktuð lóð. Bílskréttur.
Suðuríbúð við Fellsmúla
4ra herb. íb. á 3. hæð, 99,8 fm. Rúmg. stofa, 3 svefnherb. Sólsvalir.
Sérhiti. Mikil og góð sameign. Útsýni.
Skammt frá „Fjölbraut" í Breiðholti
5 herb. íbúð á 3. hæð i 3ja hæða bokk við Hrafnhóla. 4 svefnherb.
Sér þvottaaðstaða. Ágæt sameign.’Verð aðeins 7,2 millj.
Fjöldi fjársterkra kaupenda
að góðum 3ja-5 herb. íb., sérhæðum, einbýlis- og raðhúsum.
Sérstaklega óskast 2ja-3ja herb. íbúð m. rúmg. forstofuherb. eða vinnu-
plássi um 20 fm.
• • •
150-200 fm gott húsnæði
óskast í borginni
fyrir traust félag.
• • •
AIMENNA
FASTEIGNASÁLAH
LAUGAVEG118 SIMAR 21150-21370
Master floor
Níðsterkt parket
kr.
2.669-
fm.
^fo
Þolir vindlingoglóð Þolír vatn og fitu
Létt oð þrífa Rispast ekki
sAr
Umhverfis- verndandi Eldtefjandi
PARKET
Gegnheilt-svissneskt
gæðaparket
pússað og lakkað
Eik Beyki
Askur Merbau
verð frá 2.300,—
WCmeð harðri setu
kr Í3.900,-
Handlaug á fæti
kr. 2.300,-
Baðkör 170x70
kr ft.600,-
ÉL
3imTAFELL
Bfldshöfða 14,112 Reykjavík,
símar 91 -672545/676840.