Morgunblaðið - 27.08.1991, Blaðsíða 52

ÞRIÐJUDAGUR 27. AGUST 1991
VERÐ I LAUSASOLU 100 KR.
Umframbirgðir mjólk-
ur 7,5 milljónir lítra
ÁÆTLAÐ er að birgðir mjólkurafurða við þessi verðlagsáramót verði
-«m 23,5 milljónir lítra umreiknað til nýmjólkur, en það er 7,5 milljón-
ir lítra mjólkur umfram það birgðamagn sem samið var um við gerð
búvörusamnings.
Þessar upplýsingar komu fram í
máli Halldórs Blöndals landbúnað-
arráðherra á aðalfundi Landssam-
bands kúabænda á Laugalandi á
Þelamörk. Þar kom einnig fram að
sala mjólkur og mjólkurafurða á
verðlagsárinu verði að öllum líkind-
um ríflega 100 milljónir lítra um-
reiknað til nýmjólkur, sem er tveim-
ur milljónum lítra minna magn er
áætlað var í búvörusamningnum.
Framleiðsla mjólkur verður um
106,5 milljónir lítra, sem er tveimur
milljónum lítra umfram fuilvirðisrétt
ársins. Halldór sagði ekki vitað hvort
mjólkurframleiðendur fari umfram
rétt sinn eða taki af rétti næsta árs.
Taki þeir af rétti næsta árs þetta
magn verður skuld þeirra á síðasta
ári samningsins til uppgjörs tæplega
3 milljónir lítra.
Sjá einnig fréttir á bls. 32.
Lamb skotið með hagla-
Tbyssu í Reykhólasveit
Miðhúsum, Reykhólasveit.
LAMB var skotið með haglabyssu
um 200 metra frá bænum á
Skáldstöðum aðfaranótt sunnu-
dagsins.
Sýnt er að lambið hefur kvalist
og ekki drepist strax. Sýslumaður-
inn á Patreksfirði var kallaður á
vettvang og er hann að kanna
málið.
IW

Selfoss:
Gassprenging
á Ijaldstæði
TVEIR franskir ferðamenn
brenndust í andliti er gas-
sprenging varð í eldhúsað-
stöðu tjaldsvæðisins á Selfossi
um hálfníuleytið í gærkvöldi.
Frakkarnir, maður og kona,
voru við matargerð í eldhúsað-
stöðunni og hugðust skipta um
gaskút undir hitunartæki sem
þar var. Gas lak úr kútnum og
varð sprenging er þau hugðust
kveikja á tækinu með eldspýtu.
Fólkið var flutt á lýtalækninga-
deild Landspítalans en sam-
kvæmt upplýsingum lögreglu er
talið að um annars stigs bruna-
sár hafi verið að ræða.
Margir bændir hér hafa áhyggjur
af gæsaskyttum, því að gæsir og
sauðfé nýta sama beitilandið og
þeir fáu bændur sem leyfa gæsa-
veiðar ættu að gefa veiðimönnum .
leyfið skriflegt því ekki er óalgengt
að veiðimenn segist hafa leyfi frá
hinum og þessum bóndanum sem
þeir hafa svo gleymt nafninu á.
Sveinn
Ýsuveiði í fjöruborðinu
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
Eyjabátar hafa verðið að toga uppi í harða landi
rétt austan við Heimaey sfðustu daga og hafa feng-
ið ágætan afla. Togslóðin er hálfa til eina mílu aust-
ur af nýja hrauninu og hafa bátarnir rekið í stór
ýsuhol eftir stutt tog. I gær voru níu bátar að toga
á Stakkabótinni, þegar þeir voru flestir. Ýsan sem
fékkst var ágæt en úttroðin af æti enda er hún
þarna að gæða sér á síldarhrognum. Margir bát-
anna fengu í gær 5 til 8 tonna hol en á sunnudag-
inn var meiri kraftur í veiðinni og fengust þá upp í
20 tonna hol eftir stutt tog.
Grímur
Skipzt á yfirlýsingum við Eystrasaltsríkin í Höfða:
Islendingar koma á stjórn-
málasambandi fyrstir þióða
Skrifað undir viðskiptasamninga við Lettland og Eistland
STJORNMALASAMBAND milli
íslands og Eystrasaltsríkjanna
þriggja, Eistlands, Lettlands og
Litháens, var tekið upp með form-
legum hætti í gær. Þá undirrituðu
utanríkisráðhcrrar landanna fjög-
urra yfirlýsingar um stjórnmála-
samband við hátíðlega athöfn í
Höfða, móttökuhúsi Reykjavíkur-
borgar. Island er fyrsta rikið, sem
kemur á formlegu stjórnmálasam-
bandi við Eystrasaltsríkin.
Á sunnudag komu utanríkisráð-
herrar Eystrasaltsríkjanna, Lennart
Meri frá Eistlandi, Janis Jurkans frá
Lettlandi og Algirdas Saudargas frá
Litháen, til Reykjavíkur. Þeir áttu
vinnufund með Jóni Baldvin Hanni-
Háskóli íslands:
Hugmyndir uppi um stoðnám-
skeið í íslensku fyrir stúdenta
HÁSKÓLAREKTOR, Sigmundur Guðbjarnason, hefur fyrir hönd
háskólaráðs sent skólameisturum og rektorum framhaldsskóla í
landinu erindi, þar sem þeir eru hvattir til að standa vörð um
íslenskukennslu í skólunum. Tilefni þessa eru áhyggjur háskóla-
kennara af hrakandi íslenskukunnáttu stúdenta og nýlegar frétt-
ir um að til standi að draga úr skyldunámi í íslensku í Mennta-
skólanum við Hamrahlið. Þór Whitehead, forseti heimspekideild-
ar Háskólans, segir að uppi séu hugmyndir um að koma á stoðnám-
skeiði í íslensku fyrir stúdenta í deildinni, og gæti það orðið vísir
að slíku námskeiði fyrir aðrar dcildir.
Sigmundur Guðbjarnason há-
skólarektor sagði í samtali við
Morgunblaðið, að háskólaráð
hefði samþykkt að senda þetta
erindi að frumkvæði Guðrúnar
Kvaran hjá Orðabók Háskólans
og Unnsteins Stefánssonar pró-
fessors. Hann segir að samstarf
Háskólans og framhaldsskólanna
hafi aukist á undanförnum árum
en það sé óvenjulegt að háskóla-
ráð sendi rektorum og skólameist-
urum bréf af þessu tagi.
Guðrún Kvaran sagði að kveikj-
an að því að málið hefði verið
tekið upp í háskólaráði hafí verið
fréttir í sumar um að til stæði að
draga úr skyldunámi í íslensku-
kennslu í Menntaskólanum við
Hamrahlíð. Þau tíðindi hefðu þótt
uggvænleg enda hefði verið um
það rætt í deildum skólans, að á
undanförnum árum hefði borið á
lakari íslenskukunnáttu stúdenta.
Þór Whitehead, forseti heim-
spekideildar Háskólans, sagði að
kennurum í deildinni fyndist að
íslenskukunnáttu hefði hrakað og
það kæmi bæði fram í prófúr-
lausnum og ekki síst í ritgerðum.
Hann sagði að til umræðu væri
innan deildarinnar að taka upp
stoðnámskeið í íslensku og gæti
það orðið upphafið að því að allir
háskólastúdentar ættu kost á
slíkri kennslu.
Eiríkur Rögnvaldsson, dósent í
íslensku, sagði að hugmyndin
væri sú, að íslenskunemar á fyrsta
ári tækju próf þar sem reyndi á
getu þeirra í stafsetningu og
framsetningu ritaðs máls til dæm-
is hvað varðaði uppbyggingu
texta, bæði frá málfarslegu og
röklegu sjónarmiði. Þeir nemend-
ur, sem ekki stæðu sig nógu vel,
yrðu látnir taka námskeið, þar
sem þeir yrðu þjálfaðir á þessu
sviði. Fyrsta námskeiðið yrði
væntanlega haldið á vormisseri
1992, ef til þess fengist fjármagn.
Eiríkur sagði að alltaf bæri við,
að fólk hæfi nám í íslensku án
þess að hafa nægilegt vald á staf-
setningu eða framsetningu ritaðs
máls. Jafnframt hefðu kennarar
í öðrum greinum deildarinnar haft
á orði að kunnáttu á þessu sviði
væri ábótavant hjá ýmsum nem-
endum þeirra. Þeir héfðu sýnt
áhuga á að geta vísað slíkum
nemendum á námskeið af þessu
tagi en ekki lægi fyrir hvort það
yrði mögulegt í vetur.
balssyni utanríkisráðherra og hittu
einnig Davíð Oddsson forsætisráð-
herra.
Eftir undirritunarathöfnina í gær
var tilkynnt að sendiherra íslands í
Stokkhólmi, Sigríður Snævarr, yrði
sendiherra í Eistlandi og Lettlandi.
Ingvi S. Ingvarsson, sendiherra í
Kaupmannahöfn, mun gegna emb-
ætti sendiherra í Litháen. -
Af hálfu Eystrasaltsríkjanna voru
einnig tilnefndir menn til að fara
með mál þeirra gagnvart íslandi.
Sendiherra Litháens, með aðsetur í
Kaupmannahöfn, verður Dalius
Cekuolis. Heiðurskonsúll Litháa á
Islandi er Jörundur Hilmarsson, lekt-
or í málvísindum. Sendiherra Eist-
lendinga verður Arvo Júrgen Alas,
sem verið hefur forstöðumaður upp-
lýsingaskrifstofu Eistlands í Kaup-
mannahöfn, þar sem hann mun hafa
aðsetur. Alas talar og ritar íslenzku.
Lettar hafa ekki tekið ákvörðun um
hver verður sendiherra þeirra.
í gær var skrifað undir viðskipta-
samninga við Eistland og Lettland,
en slíkur samningur var gerður við
Litháen fyrir skömmu. Samningar-
nir eru almennir rammasamningar,
sem kveða á um beztu kjör í viðskipt-
um. Utanríkisráðherrarnir fjórir
hafa einnig rætt sín á milli mögu-
leika á samstarfi á sviði lista og
menningar, vísinda og íþrótta.
Utanríkisráðherrar Eystrasalts-
ríkjanna fóru af landi brott í gær
til að undirrita yfirlýsingar um
stjórnmálasamband við fleiri ríki.
Þeir fara fyrst til Danmerkur, þá til
Noregs, Þýzkalands og Svíþjóðar.