Morgunblaðið - 10.10.1991, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 1991
Brynjólfur E. Ingólfs
son fyrrv. ráðuneyt-
issijóri - Minning
Fæddur 10. maí 1920
Dáinn 3. október 1991
í dag verður gerð útför Brynjólfs
Ingólfssonar fyrrverandi ráðuneyt-
isstjóra en hann lést í Landakots-
spítala að kveldi 3. október sl. eftir
langvarandi og erfið veikindi.
Brynjólfur Eiríkur Ingólfsson en
svo hét hann fullu nafni fæddist
10. maí 1920 á Vakursstöðum í
Vopnafirði. Foreldrar hans voru
Ingólfur Hrólfsson bóndi þar og
kona hans Guðrún Eiríksdóttir.
Ungur að árum fluttist Brynjólfur
með fjölskyidu sinni til Seyðisfjarð-
ar. Taldi hann sig ætíð Seyðfirðing
og hafði hann mikið dálæti á heima-
býggð sinni. Fljótlega eftir að
Brynjólfur hafði burði til tók hann
til hendinni og gekk að hinum ýmsu
störfum til að létta til með heimil-
inu. Það kom fljótlega í ljós að
Brynjólfur var bókhneigður og hafði
hug á að mennta sig. Hvöttu for-
eldrar hans hann til að ganga
menntaveginn. Strax og hann hafði
aldur til settist hann í Menntaskól-
ann á Akureyri. Útskrifaðist hann
stúdent 1941 með hárri einkunn.
Hann varð því 50 ára stúdent á
þessu ári. Fór hann norður til Akur-
eyrar til að fagna með samstúdent-
um sínum. Var sú ferð honum til
mikillar ánægju.
Strax að loknu stúdentsprófí inn-
ritaðist hann í lagadeild og lauk
lögfræðiprófi með Iáði 1947. Fljót-
lega réðst hann til Stjórnarráðs ís-
lands og var skipaður fulltrúi í sam-
gönguráðuneytinu 30. júní 1947 og
starfaði einnig í viðskiptaráðuneyt-
inu 1947-1948. Deildarstjóri í sam-
göngu- og iðnaðarráðuneyti varð
hann 1958 og skipaður ráðuneytis-
stjóri 1962, en samkvæmt nýjum
stjórnarráðslögum var hann skipað-
ur ráðuneytisstjóri í samgönguráðu-
neytinu 16. janúar 1970.
Brynjólfur sat í fjölda nefnda á
vegum samgönguráðuneytisins, Al-
þingis, Norðurlandaráðs og Evrópu-
ráðsins og var formaður í mörgum.
Meðal annars var hann í samninga-
nefnd um byggingu og rekstur ál-
versins í Straumsvík, stjórnaði sam-
einingarviðræðum Flugfélags ís-
tands og Loftleiða, sem lyktaði með
stofnun Flugleiða.
Samgönguráðuneytið er ákaf-
lega umfangsmikið ráðuneyti. Und-
ir það heyra stórar ríkisstofnanir.
Þar má telja Póst og síma, Vega-
gerð ríkisins, Vita- og hafnamál,
embættí flugmálastjóra, Ríkisskip
og ótal aðrar stofnanir þar sem
samgöngumál af hvaða tagi sem
er koma við sögu. Það liggur því í
augum uppi að starf ráðuneytis-
stjóra var mjög umfangsmikið. Þá
þekktist ekki að ráðherrar hefðu
aðstoðarmenn á hveijum fíngri eins
og nú er. Enda var það ekki ósjald-
an að ráðherra og ráðuneytisstjóri
ræddu saman á síðkvöldum um
vandamál hins líðandi dags.
Þótt mikil störf hlæðust á herðar
Brynjólfs gaf hann sér tíma til að
sinna áhugaynálum sínum. Þegar
hann var í háskólanum var hann í
fremstu röð fijálsíþróttamanna.
Keppti í millivegahlaupum og eftir
að hann lét af keppni tók hann
mikinn þátt í félagsmálum fijáls-
íþróttamanna. Var um árabil for-
maður Fijálsíþróttasambands ís-
lands, ritstjóri íþróttablaðsins og
meðritstjóri Árbókar fijálsíþrótta-
manna. Einnig var hann iðulega
fararstjóri íslenskra íþróttaflokka á
alþjóðleg mót víðsvegar um heim.
Alveg til hins síðasta fylgdist hann
með íþróttum og sótti íþróttamót
eftir því sem heilsan leyfði.
Annað áhugamál hafði Brynjólf-
ur einnig, það var söngurinn. Hann
tók þátt í sönglífi í MA og eftir að
hann fluttist til Reykjavíkur tók
hann þátt í sönglífi borgarinnar.
Var virkur þátttakandi í Útvarp-
skórnum og Karlakór Reykjavíkur,
hann var og félagi í Tígulkvartettin-
um sem var vinsæll á sínum tíma
og gaf út m.a. nokkrar hljómplötur.
Sem embættismaður átti Brynj-
ólfur fáa sína líka, hann hafði mik-
ið og persónulegt samband við yfir-
menn hinna ýmsu ríkisstofnana sem
tilheyrðu samgöngumálaráðuneyt-
inu, einnig átti hinn almenni starfs-
maður greiðan aðgang að honum.
Ef einhver vandamál voru uppi, var
hann alltaf reiðubúinn að leysa úr
vanda manna, því honum var í blóð
borin rík réttlætiskennd.
Fyrir rúmum áratug fór að bera
á því að hann gekk ekki heill til
skógar. Tóku þá við miklar rann-
sóknir og spítalalegur. En því miður
fékk hann enga bót. Heilsubrestur
var staðreynd. Hann lét af störfum
1983. Var það mikið áfall fyrir
þennan starfssama mann. En sem
betur fór voru áhugamálin mörg
og þá ekki síst bækurnar. Alla ævi
hafði Brynjólfur mikinn áhuga á
sagnfræði og nú síðustu árin á
ættfræði. Eins litu vinir hans oft
inn til hans. Voru þá þjóðmálin oft
rædd enda fylgdist Brynjólfur vel
með gangi mála.
31. desember 1947 gekk'Biynj-
ólfur að eiga unnustu sína, Helgu
Sigurðardóttur. Hún er mikilhæf
og glæsileg kona. Fædd og uppalin
í Reykjavík. Foreldrar hennar voru
Sigurður Pálsson verkstjóri og Jó-
hanna J. Einarsdóttir. Helga og
Brynjólfur áttu heimili í Reykjavík
fyrstu árin, en fljótlega reistu þau
sér einbýlishús í Garðabæ. Mikið
jafnræði var með þeim hjónum og
alltaf ánægjulegt að heimsækja
þau. Síðustu árin voru henni erfið
en aðdáunarvert hvað hún annaðist
ástvin sinn af mikilli kostgæfni og
einstakri alúð.
Helga og Brynjólfur eignuðust 4
börn. Þau eru: Sigurður Órn lista-
maður, kvæntur Fjólu Rögnvalds-
dóttur kennara. Eiríkur kennari og
rithöfundur, sambýliskona Stein-
unn H. Hafstað kennari. ívar ljós-
myndari, sambýliskona Sandra
Magnúsdóttir meinatæknir. Allt
mannkostafólk. Einnig átti hann 5
barnabörn. Lét Brynjólfur sér ætíð
afar annt um fjölskyldu sína.
Það eru nú komið hátt í hálfa
öld síðan leiðir okkar Brynjólfs lágu
saman. Eiginkonur okkar, Helga
og Ragnheiðúr, eru æskuvinkonur
og þegar Helga og Brynjólfur fóru
að draga sig saman, kynntumst við
honum og fljótlega skapaðist náin
vinátta á milli okkar sem aldrei bar
skugga á. Samgangur milli okkar
var mikill alla tíð. Við sóttum fjöl-
skylduhátíðir hvor fjölskylda hjá
annarri, fórum í ferðalög innan-
lands og utan. Mörg síðustu ár
komst sú hefð hjá okkur þrennum
hjónum að halda þorrablót einu
sinni á ári til skiptis á heimilum
okkar. Hin hjónin sem voru með
okkur voru Jónas Eggertsson bók-
sali og Ólöf Magnúsdóttir, en Jónas
lést fyrr á þessu ári þannig að tveir
af bestu vinum okkar eru horfnir.
Er það mikið skarð í vinahópinn.
Sitjum við hnýpin eftir en yljum
okkur við minninguna um þessa
góðu drengi.
Nú að leiðarlokum kveð ég vin
minn með söknuði. Ég mun ætíð
telja mér það til gildis að hafa átt
slíkan afbragðsmann sem Brynjólf
Ingólfsson að vini. Við Dadda og
börnin okkar vottum Helgu, börn-
unum hennar og öðrum ástvinum
okkar innilegustu samúð.
Jakob Tryggvason
Kveðja frá samstúdentum
I byijun þessa mánaðar voru Iið-
in 55 ár síðan leiðir okkar Brynj-
ólfs Ingólfssonar lágu saman í
Menntaskólanum á Akureyri. Báðir
tókum við próf upp í annan bekk,
hann vorið 1936 en ég um haustið.
Frá þeim tíma hafa tengslin aldrei
rofnað þótt stundum hafi liðið nokk-
ur t;mi milli samfunda. Kynni og
vinátta sem stofnað er til á ungl-
ingsárum, einkum á skólaárum,
endist ævina alla og eflist jafnvel
og styrkist eftir því sem árunum
fjölgar. Það mun vera reynsla
flestra. Hugurinn leitar ósjálfrátt
til löngu liðinna ára þegar hlekkur
brestur og einhver hverfur úr hópn-
um yfir móðuna miklu, þá leið er
allra bíður.
Blöndunartækin frá damixa
tryggja rétt vatnsmagn og
hitastig með einu handtaki.
Veljið aðeins það besta
- veliið damixa blöndunartæki
fyrir eldhúsið og baðherbergið.
damixa
///
Fæstíhelstu
byggingarvöruverslunum
umlandallt.
Það var fölskvalaus gleði og heið-
ríkja í hugum stúdentanna er
kvöddu Menntaskólann á Akureyri
17. júní 1941 og gengu á vit sum-
arsins, hurfu út í ómælanlega sum-
arblíðu í hinum fagra og friðsæla
höfuðstað Norðurlands. Það .vare
sannarlega vor í lofti og vor í hug-
um bekkjarnautanna er hófu göngu
út í líf og starf komandi manndóms-
ára.
Biynjólfur Ingólfsson var fæddur
10. maí 1920 á Vakursstöðum í
Vopnafirði. Foreldrar hans voru
Ingólfur Hrólfsson bóndi þar, síðar
verkamaður á Seyðisfírði, og kona
hans, Guðrún Eiríksdóttir. Hann
lauk stúdentsprófi frá MA vorið
1941 með hárri 1. einkunn og lög-
fræðiprófi frá Háskóla íslands 28.
maí 1947, einnig með 1. einkunn.
Hann varð héraðsdómslögmaður
21. ágúst 1952. Hann var fulltrúi
í samgönguráðuneytinu 1947-1958
og starfaði einnig í viðskiptaráðu-
neytinu 1947-1948. Hann vardeild-
arstjóri í samgöngu- og iðnaðar-
ráðuneytinu 1958-1961 og ráðu-
neytisstjóri þar 1962-1970. Hann
var skipaður ráðuneytisstjóri í sam-
gönguráðuneytinu 1970 og gegndi
því embætti til 1984 er hann lét
af störfum vegna heilsubrests.
Brynjólfur Ingólfsson átti sæti í
fjölmörgum nefndum á vegum hins
opinbera. Þar má t.d. nefna sam-
gönguráðuneytið, Alþingi, Norður-
landaráð og Evrópuráðið og var
hann formaður margra þeirra
nefnda. Hann var m.a. í samninga-
nefnd um byggingu og rekstur ál-
versins í Straumsvík og stjórnaði
samningaviðræðum Flugfélags ís-
lands og Loftleiða, sem lauk með
sameiningu þeirra í júlílok 1974.
Hann var sæmdur Stórriddara-
krossi Fálkaorðunnar 12. október
1976.
Brynjólfur var áhugamaður um
íþróttamál og stundaði íþróttir,
einkum fijálsar íþróttir, á yngri
árum. Hann var formaður Fijáls-
íþróttasamband íslands 1954-1960
og ritstjóri íþróttablaðsins 1956-
1957. Þá var hann farárstjóri ís-
lensku flokkanna á Evrópumeist-
aramót í fijálsum íþróttum í Bern
1954 og Olympíuleikana í Róm
1960. Brynjólfur var mikill söng-
maður og söng m.a. í Karlakór
Reykjavíkur um árabil og í Tígul-
kvartettinum, sem margir muna og
starfaði hér um og eftir 1950.
Brynjólfur Ingólfsson var hár
maður vexti, dökkur yfirlitum, svip-
hreinn og hinn vasklegasti í allri
framgöngu áður en heilsan bilaði.
í skapgerð hans ríkti festa, nokkurt
skapríki og heiðríkja hugans. Það
var ávallt bjart og hreint yfir fram-
komu hans. Hann kom til dyranna
eins og hann var klæddur, traust-
ur, djarfur og þróttmikill. Hann var
glaður og reifur í vinahópi, harð-
skeyttur og stefnufastur í starfi og
baráttu, alltaf heiðarlegur og sann-
ur maður.
Brynjólfur átti við mikla van-
heilsu að stríða síðustu árin. En
hann var hraustmenni og stóð á
meðan stætt var. Það vakti undrun
í hópnum og aðdáun þegar hann
mætti ásamt okkur hinum 17. júní
sl. í Menntaskólanum þegar við
minntumst 50 ára stúdentsafmælis-
ins. Engum duldist að hveiju stefndi
með heilsuna. Fáum vikum síðar
var hann lagður inn á Landakots-
SIEMENS
Uppþvottavélar í miklu úrvali!
SIEMENS uppþvottavélar eru velvirkar,
hljóðlátar og sparneytnar.
Breidd: 45 og 60 sm
SMrTH&NORLAND
NÓATÚNI4 — SÍMI 28300
spítala og átti ekki þaðan aftur-
kvæmt í lifanda lífi.
Brynjólfur Ingólfsson var mikill
hamingjumaður í einkalífi sínu.
Hann kvæntist góðri konu og glæsi-
legri 31. desember 1947. Þau áttu
saman fjögur góð og mannvænleg
börn sem reynst hafa traustir þjóð-
félagsþegnar. Kona hans er Helga
Sigurðardóttir Pálssonar, verk-
stjóra í Reykjavík, og lifir hún
mann sinn. Börn þeirra eru Sigurð-
ur Örn, grafískur hönnuður og aug-
lýsingateiknari, Eiríkur BA í ís-
lensku, kennari og rithöfundur,
ívar, ljósmyndari í Þjóðminjasafn-
inu, og Guðrún, framkvæmdastjóri.
Það var 17. júní 1941 er við,
hinir brautskráðu stúdentar frá
Menntaskólanum á Ákureyri þá um
vorið, sátum í skrúðgarðinum sunn-
an við skólann. Það átti að taka
mynd af hópnum. Hlýr andblær og
sólin tóku í faðm sér einn af öðrum
hina hreinu, skínandi daggardropa
og báru þá burt, upp þangað sem
augað fær þá ekki séð framar. Og
hún var jafn fögur og morgunhrein
döggin sem úði á veikbyggðum
stráum, á marglitum blöðum smá-
vaxinna blóma og hin sem glóði enn
á laufi hávaxinna tijáa. Við höfðum
sungið: „Gaudeamus igitur juvenes
dum sumus .. .” Við skulum því
vera glöð á meðan við enn erum
ung. Við vorum glöð morgunsins
börn sem höfðum náð mikilsverðu,
langþráðu takmarki. Framundan
var dagur sem átti ekkert kvöld og
enga skugga í hugum okkar.
„Hvað er lífið? Logi veikur, lítil
bóla, hverfull reykur.” Svo mælti
sálmaskáldið séra Björn Halldórs-
son í Laufási. Þessi spurning: Hvað
er lífið? og í framhaldi af henni:
Hvað er dauðinn? er efalaust að
vefjast fyrir okkur öllum, einkum
er líða tekur á ævina. Það verður
fátt um svör og engin óyggjandi.
En margir eiga þá óbifanlegu sann-
færingu, að líf vort hér sé aðeins
stuttur kafli á langri leið og að
andinn leiti á æðri stig, þegar lík-
amann þrýtur. Engum getur dulist,
að mjög margir hafa fundið ótrú-
lega mikinn sálarstyrk í þeirri trú
og örugga kjölfestu á sárustu raun-
astundum. Það er að vísu trú, sem
byggð er á innri hugmyndum og
persónulegri sannfæringu en ekki
vísindalegum sönnunum. En hún
er smyrsl er mildað hefur hin dýpstu
sálarmein betur en nokkuð annað.
Dagar líða. Ár og aldir renna í
tímans djúp. Hver stund ævinnar
fellur eftir aðra líkt og sandkornin
í stundaglasinu. Fyrr en varir er
mælirinn fullur, ævin liðin og dauð-
ans lúður hljómar. Eftir því sem
árin færast yfir finnst okkur tíminn
líða hraðar. Árin og eilífðin breiða
hulu gleymskunnar yfir lífsferil
vorn. Ævi vor allra rennur að einum
ósi í því efni. En öll lifum við í
verkum okkar og störfum. Þess
vegna verður minningin varanleg-
ust um þá sem gegnt hafa skyldum
sínum við lífið og tilveruna af trú-
mennsku, þegnskap og drengskap.
En við, bekkjarsystkin Brynjólfs
Ingólfssonar, vitum, að hlutur hans
verður stór í því efni.
Svo undarlegt sem það kann að
virðast nemur dauðinn vini vora
ekki aðeins á braut heldur færir
þá jafnframt nær oss en lífið sjálft
getur að jafnaði gert. Kær, látinn
vinur verður okkur, sem eftir stönd-
um, enn kærari, bundinn okkur enn
sterkari böndum með auðlegð góðra
og ljúfra minninga. Sönn vinátta á
sér morgun en ekkert kvöld og
ekkert sólarlag. Auðlegð hennar
þrýtur aldrei hversu oft sem hennar
er notið. Brynjólfur Ingólfsson er
farinn þá braut sem bíður vor allra.
En minningar lifa um ljúfmenni,
drengskaparmann er f engu mátti
vamm sitt vita. Hann fór á undan.
Dauðans gata er greið, við göngum
eftir, komum sömu leið.
Ég flyt eiginkonu hans, börnum,
tengdabörnum og öðrum ástvinum
innilegar samúðarkveðjur frá okkur
öllum, gömlu bekkjarfélögunum.
Minning okkar allra um Brynjólf
er minning um lífsglaðan og elsku-
legan félaga, um dugmikinn, heið-
arlegan og vammlausan embættis-
mann, minning um góðan dreng,
minning sem við geymum en gleym-
um ekki.
Jon Sigtryggsson