Morgunblaðið - 09.01.1992, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JANUAR 1992
19
þenkja um það, hvort honum fynd-
ist ekki jafnaðarlegra og mann-
legra, að skipta einhvetju af þessum
stórgróðaafla sem fyrir liggur, þeg-
ar togararnir eru orðnir nógu fáir,
á milli fleiri aðila, eða hvað eiga
þeir að gera sem á þeim skipum
voru sem fækkað er um. Það er
auðvelt að tala um að fækka á skip-
um, og það þykir hroðalegt ef upp
er sagt 30-40 manna störfum á
Keflavíkurflugvelli, erf það minnist
enginn á það einu-orði, hvað hinir
eigi að gera, sem í land kæmu úr
síðustu veiðiferðinni, og ættu að
binda bátana sína, og aldrei að fá
að róa meira.
Að fara á hausinn
Nú gerast þau válegu tíðindi, að
flestöll fyrirtæki þjóðarinnar fara á
hausinn. Ellert B. Schram spyr í
DV 11. nóv.: „A ríkið að halda
áfram að styrkja með opinberu fé
fyrirtæki og atvinnuvegi sem ekki
bera sig? Er það réttlætanlegt að
halda uppi byggð og búsetu með
því að halda lífi í óarðbærum
rekstri.“ Já, von er að maðurinn
spyiji.
En ég vil aftur spyija hann: Er
nokkur von til þess að nokkur starf-
semi geti borið sig með þeim kring-
umstæðum sem að þeim búið hefur
verið sl. 20-30 ár. Venjulegir vextir
voru 47% eða nærri hálf milljón að
kostnaði að fá eina milljón lánaða.
yfir árið, en ekki nóg með það, því
þegar ekki var hægt að standa í
skilum, þá urðu vextirnir 63% í
dráttarvaxtalíki eða 630 þúsund
krónur á ári af einni milljón. Þetta
hrannaðist svo upp í stórar ámur í
vaxtaskuldum og allrahanda fjár-
magnskostnaði. Má þá ekki síður
nefna að af þessum 800 milljónum
sem á að fresta um 2 ár hjá skulda-
fyrirtækjunum að borga eru 700
milljónir taldar í vexti. Heldur þú,
Ellert minn, að þetta sé eitthvað
hnossgæti að búa við? Og enn þann
dag í dag eru 23% vextir að ég
veit hér á landi, eða 230 þúsund
kr. vextir af einni milljón'á ári, svo
eru þessir bjargvættir allir sem svo
mikið er gumað með, framlenging,
skuldbreyting eða hvað nú allt heit-
ir, einhver náðargjöf talin, sem ekk-
ert er nema frestir á fresti ofan til
að fleyta þessum fyrirtækjum
áfram um þetta árið og hitt, og á
meðan er loðnan að reka í stórum
stíl upp á Ijörur innum allan Stein-
grímsijörð, eins og gerðist í fyrra-
haust eftir að búið var að banna
að veiða hana hérna útaf Djúpinu,
og þá ekki lengri leið að fara til
að landa henni en inní Bolungarvík-
ina. Svo spyija innilokaðir aula-
bárðar hvort ríkið eigi að vera að
þessum ijanda, að styrkja þessa
atvinnuvegi-og landsbyggðina. Ég
segi bara eins og Matthías minn
Bjarnason, eigum við ekki bara að
hætta að vera að þvælast útá haf
eftir fiski sem verður ,að kaupa
dýrum dómum af þeim sem aldrei
á sjó fara eða hafa farið og þykjast
eiga hann. Halda þessir spekingar,
sem öllum peningamálum þjóðar-
innar ráða, að það sé alltaf svo
elskulegt gaman að velta alla sólar-
hringa á þessum bátkænum út um
öll höf, að það sé tilvinnandi til
þess að fá sælgætispremíu þá í land
er komið, að ríkið og skattborgar-
arnir séu að styðja þá og styrkja í
öllum sínum þrældómi og basli, sem
þeir oftast mega við búa.
En drottinn minn dýri. Þegar
heill stjórnmálaflokkur ber svo það
á borð þjóðar sinnar, eftir alla þá
óstjórnar veizlu sem lifað við höfum
undanfarna áratugi, í kauphækkun-
um, gengisfellingum, og óhófleg-
asta vaxtaokri, að taka bara, í við-
bót við það sem lítið er, eða hitt
þó heldur, erlend lán til að fjárfesta
í einhveiju dútli til að hafa handa
á milli, í því eina besta góðæri sem
við höfum í raun og veru bæði til
lands og sjávar, ef við bara kynnum
með það að fara okkur til hagsæld-
ar. Því ekki vantar gfasið, ef við
bara mættum ala á því nokkrar
kindur, án þess að þeim væri með
valdboði af okkur rænt til að jarða
svo af þeim skrokkana, og ekki er
minni fiskurinn í sjónum núna nema
síður sé, heldur en fyrir 50-60 árum
þegar ég var sjálfur að róa, ef við
bara mættum veiða hann eins og
fijálsir menn. Og í þá daga var
ekki einn einasti loðnufarmur veidd-
ur úr hafi íslenska ríkisins, nema
nokkrar bröndur í Vestmannaeyjum
í beitu. En þá voru heldur ekki all-
ir þeir mannhæðar bunkar í hveiju
horni af öllum þeim illræmdu reglu-
gerðum, sem nú er hvergi hægt að
þverfóta fyrir, og öllum eru til bölv-
unar.
Höfundur býr á Kirkjubæ í
Skutulsfirði og bjó áður á Bæjum
í SnæfjaJlabreppi.
Afmæliskveðja:
Hjörtur Hjartar fv.
framkvæmdastjóri
Hjörtur Hjartar, fyrrverandi
framkvæmdastjóri Skipadeildar
Sambandsins, er 75 ára í dag.
Hjörtur fæddist 9. janúar 1917
á Þingeyri við Dýraíjörð. Foreldrar
hans voru Ólafur R. Hjartar járn-
smiður og Sigríður Egilsdóttir.
Hjörtur stundaði nám í Samvinnu-
skólanum árin_1935-37, en strax
að námi loknu réðst hann sem
kaupfélagsstjóri hjá Kaupfélagi
Önfirðinga á Flateyri og starfaði
þar til ársins 1945. Hann var þá
yngsti kaupfélagsstjóri landsins og
skorti reyndar aldur til að fara
með formlegt prókúruumboð fyrir
félagið þegar hann tók við starf-
inu. Árið 1945 varð Hjörtur kaup-
félagsstjóri á Siglufirði og gegndi
því starfi til ársins 1952. Arið 1952
gerðist Hjörtur framkvæmdastjóri
Skipadeildar sambandsins að
beiðni Vilhjálms Þór, þáverandi
forstjóra Sambandsins. Því starfi
gegndi Hjörtur sem öðrum af ein-
stökum dugnaði og atorku þar til
hann lét af störfum að eigin ósk
árið 1976. Hjörtur var þá enn á
besta aldri en nokkur þreytumerki
farin að gera vart við sig, bæði
af löngum og ströngum vinnudegi
og vegna sjúkdóms sem þá þegar
var farinn að segja til sín og átti
síðar eftir að ágerast mjög.
Hjörtur gegndi fjölda trúnaðar-
starfa fyrir Sambandið og Sam-
vinnuhreyfinguna og leysti þau öll
af hendi af stökum dugnaði og
samvikusemi.
Auk setu í framkvæmdastjórn
Sambandsins var hann í stjórn
Samvinnusparisjóðsins, síðar
bankaráði Samvinnubankans, í
■stjórn Áburðarverksmiðju ríkisins,
Olíufélagsins hf., Vinnumálasam-
bandi samvinnufélaga, Dráttarvéla
hf., Regins hf. og fleiri félaga. Þá
tók Hjörtur virkan þátt í félagsmál-
um.
Eiginkona Hjartar er Guðrún
Jónsdóttir, kennari, hin mesta
myndar- og sómakona og eiga þau
fjögur börn: Jónu Björgu, kennara,
maki Paul van Buren, háskóla-
kennari í Utrecht, Hollandi; Sigríði
Kristínu, lyfjafræðing, maki Stef-
án Guðbergsson, byggingaverk-
fræðingur í Reykjavík; Elínu,
hjúkrunarfræðing, maki Davíð á
Gunnarsson, verkfræðingur, for-
stjóri Ríkisspitalanna; og Egil, raf-
tæknifræðing, maki María Gunn-
arsdóttir, tæknifræðingur.
Fjölmargir samvinnumenn og
vinir Hjartar hugsa með hlýhug
og þakklæti til hans og fjölskyldu
hans á þessum tímamótum.
Guðjón B. Ólafsson
HASKOLI ISLANDS
ENDURMENNTUNARSTOFNUN
NÁMSKEIÐ UM REIKNINGSSKIL
OG SKAITAMÁL - nýlegar breytingar
Efni:
1. Breytingar á reikningsskilareglum.
- Alþjóðlegar reglur.
- íslenskar reglur.
- Reikningsskilaráð.
2. Breytingar á lögum nr. 75/1981 um tekju- og
eignarskatt.
3. Ýmis álitamál í lögum um tekju- og eignarskatt.
Tími og verð:
13. janúar kl. 13.00-18.00.
Þátttökugjald er kr. 4.200,-
NÁMSKEIÐ UM FRÁVIKSAÐFERÐ
VIÐ REIKNINGSSKIL FYRIRTÆKJA:
Tími og verð:
23. janúar kl. 16.00-20.00.
Þátttökugjald er kr. 2.700,-
Leiðbeinandi á báðum námskeiðunum:
Árni Tómasson, löggiltur endurskoðandi hjá Lög-
giltum endurskoðendum hf. og stundakennari við
viðskiptadeild H.í.
Skráning fer fram í móttöku Tæknigarðs, í síma
694940, en nánari upplýsingar eru veittar á skrif-
stofu Endurmenntunarstofnunar, í símum
694923, 694924 og 694925.
RAUNAVOXTUN
Á KJÖRBÓK
ÁRIÐ 1991 VAR
4,06-6,03%
YFIR 80.000
KJÖRBÓKAR-
EIGENDUR
FENGU
ÞVÍ GREIDDAR
3.237
MILUÓNIR
ÁÁRINU
Innstæöa á Kjörbókum er nú samtals rúmir
27,5 milljarðar. Hún er því sem fyrr langstærsta
sparnaöarform í íslenska bankakerfinu.
Ástæöan er einföld: Kjörbókin er traust, óbundin
og áhættulaus og tryggir eigendum sínum háa
og örugga ávöxtun. Ársávöxtun áriö 1991 var
12,01-14,14%. Raunávöxtun á grunnþrepi var
því 4,06%, 16 mánaða þrepið bar 5,44%
raunávöxtun og 24 mánaða þrepið 6,03%
Kjörbókareigendur geta þess vegna nú sem
fyrr horft björtum augum fram á við fullvissir um
aö spariféð muni vaxa vel á nýju ári.
Kjörbók er einn margra góðra kosta sem
bjóöast í RS, Reglubundnum sparnaði
Landsbankans.
Landsbankinn óskar landsmönnum vaxandi
gæfu og góös gengis á árinu 1992.
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna