Morgunblaðið - 15.01.1992, Blaðsíða 1

48 SIÐUR B
11. tbl. 80. árg. MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 1992 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Reuter
Sex ísraelar og einn arabi særðust þegar hópur vopnaðra manna hóf skothríð á rútu á Vesturbakkan-
um rétt norður af Jerúsalem. Talið er að Palestínumenn andvígir friðarviðræðunum í Washington hafi
staðið að baki árásinni.
Alsír;
Fimm inaiina ríkis-
ráð tekur við völdum
Algeirsborg. Reuter, The Daily Telegraph.
HINIR nýju valdhafar í Alsír ákváðu á fundi í gærkvöldi að mynda
sérstakt fimm manna ríkisráð til að stjórna landinu. Formaður ráðsins
verður Mohamed Boudiaf, fyrrum andstæðingur Chadli Benjedids for-
seta, sem sagði af sér á laugardag. í tilkynningu frá nýja rikisráðinu
segir að því sé ætlað að fylla það tómarúm sem myndast hafi við af-
sögn þjóðhöfðingjans.
Talið er að Benjedid forseti hafi
látið af embætti vegna þrýstings frá
hernum sem vildi tryggja að síðari
umferð þingkosninganna, sem halda
átti á fimmtudag, myndi ekki fara
fram. Var fastlega búist við að flokk-
ur múslímskra heittrúarmanna (FIS)
myndi þar ná meirihluta en Benjedid
virtist eftir sem áður staðráðinn í
að halda kosningamar.
Heimildir innan alsírska stjórn-
kerfisins herma að líklegt sé að lýst
verði yfir neyðarástandi í Alsír á
næstu dögum og jafnvel að flokkur-
inn FIS verði bannaður. Samkvæmt
stjórnarskrá landsins er skylt að
halda forsetakosningar innan 45
daga eftir að forseti lætur af emb-
ætti en ekki var á það minnst í til-
kynningunni. Telja stjórnarerindrek-
ar í Algeirsborg óvíst að hinir nýju
valdhafar muni leggja í kosningar
meðan líkur eru á að FIS nái völdum.
Sjá nánar frétt á bls. 19.
Króatía og Sióvenía:
Búist við
viðurkenn-
ingu allra
EB-ríkja
Brussel. Reuter.
••
Orlar á árangri í viðræðum um frið í Miðausturlöndum;
Viðræður um sjálfstjórn Palest-
ínumanna valda deilum í Israel
Jerúsalem. Reuter, The Daily Telegraph.
TVEIR ráðherrar í ríkisstjórn
ísraels hafa hótað að segja af sér
ef rétt reynist vera að ísraelar
hafi boðið Palestinumönnum
sjálfsH'órn í friðarviðræðunum í
Washington í þessari viku. Stjórn
Yitzhaks Shamirs forsætisráð-
herra væri þar með búin að missa
þingmeirihluta sinn.
Þriðja umferð formlegra viðræðna
um frið í Miðausturlöndum hófst í
Washington í gær. Henni lýkur í dag
og framhaldið hefur ekki verið
ákveðið. Sendinefndir ísraela og
Jórdana ræddu í gær ágreiningsmál
ríkjanna og var það í fyrsta skipti
í sögunni sem fulltrúar þessara ríkja
setjast niður til formlegra viðræðna.
Á mánudag þegar viðræðurnar
voru undirbúnar náðist markverður
árangur í fyrsta skipti frá því friðar-
ráðstefnan í Madrid var haldin fyrir
þremur mánuðum. Samþykkt var
málamiðlun varðandi dagskrá við-
ræðna um bráðabirgðasjálfstjórn
Palestínumanna á hernumdu svæð-
unum. Ráðgjafar Yitzhaks Shamirs,
forsætisráðherra Israels, hafa reynt
að gera sem minnst úr mikilvægi
þessa til þess að ergja ekki leiðtoga
hægriflokkanna Moledet og Tehiyja
sem eiga aðild að ísraelsku ríkis-
stjóminni. „Ef þær fréttir eru réttar
að sendinefnd Israels í Washington
hafi gert sendinefnd Palestínu-
manna og Jórdana tilboð ... um
áætlun um sjálfstjórn þá erum við
hættir í ríkisstjórninni," sagði Reh-
avam Zeevi, ráðherra Moledet-
flokksins. „Ef upplýsingamar verða
staðfestar þá munum við afhenda
ríkisstjórninni afsagnarbréf á sunnu-
dag,“ sagði Yuval Neeman, vísinda-
málaráðherra úr Tehiya-flokknum.
Benjamin Netanyahu, aðstoðamtan-
ríkisráðherra ísraels, sagði hins veg-
ar: „Það er ekkert samkomulag. Það
sem lagt var fram ... var ekki einu
sinni dagskrá heldur þau atriði sem
ræða þarf áður en dagskrá verður
ákveðin."
Ef þessir tveir flokkar yfírgæfu
stjórnina þá skortir ríkisstjórn
Shamirs tvö sæti til að hafa meiri-
hluta í þinginu. Talið er að þá myndi
Shamir efna til kosninga fremur en
að leita eftir samstarfi við Verka-
mannaflokkinn. Kosningar ber að
halda í síðasta lagi í nóvember en
margir em þeirrar skoðunar að
Shamir hafi hug á að láta kosningar
fara fram fyrr en nauðsynlegt er,
jafnvel í maí eða júní, sama á hvem
veg fer í Washington. Slík þróun
mála gæti tafið friðammleitanirnar
sem nú hafa staðið í nokkra mánuði.
Shimon Peres, formaður Verka-
mannaflokksins, sagði í gær að ef
Shamir vildi í raun ná fram friði
myndi flokkur hans ekki nýta sér
stöðuna til að fella stjóm hans ef
greidd yrðu atkvæði um vantrausts-
tillögu á þinginu. „Ef stjórnin leggur
fram áætlun um sjálfstjóm í anda
Camp David-samkomulagsins mun
ég styðja þá tillögu af fullum hug
án frekari skilyrða," sagði Peres.
JOAO de Deus Pinheiro, utanrík-
isráðherra Portúgal, sagði í gær
að öll aðildarríki Evrópubanda-
lagsins (EB) myndu í dag, mið-
vikudag, viðurkenna sjálfstæði
Króatíu og Slóveníu. Hins vegar
yrði líklega einhver bið á að sjálf-
stæði lýðveldanna Bosníu-
Herzegóvínu og Makedóníu yrði
viðurkennt.
Deus Pinheiro sagði Franjo Tud-
man, forseta Króatíu, hafa lagt fram
fullnægjandi tryggingar fyrir því að
mannréttindi og réttindi minnihluta-
hópa yrðu virt í ríkinu. Hann sagði
að einnig hefði verið tekið tillit til
skýrslu um hvort lýðveldin uppfylldu
settar kröfur sem franski dómarinn
Robert Badinter tók saman að beiðni
bandalagsins. Skýrslan hefur ekki
verið birt en talið er að í henni komi
fram gagnrýni á stöðu minnihluta
Serba í Króatíu.
Sjá nánar frétt á bls. 18
Rússland;
Gorbatsjov til vinnii
eftir þriggja vikna frí
Moskvu. Reuter, The Daily Telegraph.
MIKHAIL Gorbatsjov, fyrrum Sovétforseti, mætti til nýrra starfa
hjá alþjóðlegri rannsóknarstolnun í Moskvu í gær eftir þriggja
vikna hvíldarfrí. Stofnunin er kennd við forsetann fyrrverandi en
hún mun m.a. fjalla um og veita ráðgjöf á sviði félags-, efnahags-
og stjórnmála. A fyrsta vinnudegi átti Gorbatsjov fund með Henry
Kissinger, fyrrum utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sem staddur
er í Moskvu.
Gorbatsjov ræddi lítillega við
blaðamenn sem biðu hans við nýja
vinnustaðinn og þar tók hann und-
ir gagnrýni á nýlegar efnahags-
ráðstafanir stjórnar Borís Jeltsíns
Rússlandsforseta en sagði of
snemmt að dæma hver árangur
þeirra yrði. Gaf Gorbatsjov í skyn
að skoðanir hans væru ekki mjög
frábrugðnar þeim sjónarmiðum
sem Ruslan Khasbúlatov, forseti
rússneska þingsins, hefur látið í
ljós. Þingforsetinn hefur m.a.
harðlega gagnrýnt ákvörðun Jelts-
íns um fijálsa verðmyndun.
Einn hinna fímmtíu starfs-
manna stofnunarinnar sagði ekki
enn vera fyllilega ljóst hvernig
starfsemin yrði fjármögnuð. Jelts-
ín hefur hins vegar lofað Gorbatsj-
ov sjálfum tuttugu lífvörðum, af-
not af tveimur glæsibifreiðum,
íbúð í Moskvu, húsi í sveitinni og
árlegum eftirlaunum upp á fimm-
tíu þúsund rúblur. Á núverandi
gengi myndi það samsvara um
þijátíu þúsund íslenskum krónum
og því talið óumflýjanlegt að Gorb-
Blaðamenn flykktust að er Gorbatsjov mætti til vinnu.
Reuter.
atsjov muni brátt þiggja boð um
fyrirlestraferðir.
Fulltrúar ríkissaksóknara Rúss-
lands hafa nú lokið rannsókn á
máli þeirra er stóðu að baki valda-
ránstilrauninni gegn Gorbatsjov í
ágúst í fyrra og lagt fram ákær-
ur. Að sögn TASS-fréttastofunnar
fylla sönnunargögnin 125 bindi.
Álls eru lagðar fram ákærur á
hendur ellefu manns sem munu
nú fara yfír þær ásamt lögmönn-
um sínum. Yerður ekki réttað í
málinu fyrr en þeir telja sig reiðu-
búna. Að sögn fréttastofunnar eru
þeir sakaðir um samsæri til að
ræna völdum en samkvæmt rúss-
neskum lögum er refsing við því
allt að fímmtán ár í fangelsi eða
dauðarefsing.