Morgunblaðið - 15.01.1992, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. JANUAR 1992
9
LAUSBLAÐA-
MÖPPUR
írá Múlalundi...
... þær duga sem besta bók.
é
5
5
:=>
Q
q:

Tvöfaldaöu
spamaö þinn
meö einu
símtali
Með einu símtali geta ákrifendur
a 6 spariskírteinum ríkissjóðs
hækkað áskriftarfjárhæðina
og þannig aukið mánaðarlegan
sparnað sinn, jafnvel
tvöfaldað hann.
Ónotuð Blönduvirkjun:
einn milljarður á ári
í Vísbendingu, vikuriti um viðskipti og
efnahagsmál, er m.a. fjallað um Blöndu-
virkjun, sem kostar um 13 milljarða
króna, og framleiðslugetu á raforku langt
umfram eftirspurn. í greininni segir:
„Kostnaðurinn við að láta Blönduvirkjun
vera ónotaða í eitt ár er um það bil einn
milljarður miðað við þessar forsendur."
Ár hinsmikla
samdráttar
I nýlegri endurskoðun
Þjóðhagsstofnunar á
þjóðhagshorfum 1992
eru því gerðir skórnir að
landsframleiðsla dragist
saman milli áranna 1991
og 1992, fjórða árið í
röð, að þessu sinni um
4%, og þjóðartekjur um
rúmlega 6%. Ástaeða
þessa mikla samdráttar,
á sama tima og flest
OECD-Iönd búa við hag-
vöxt, er þríþætt: Afla-
samdráttur, seinkun ál-
versframkvæmda og
versnandi viðskiptakjör.
Þrátt fyrir að spáð er
að innflutningur vöru og
þjónustu dragist saman
um 10% á hinu nýbyijaða
ári „er reiknað með að
viðskiptaliallinn á árinu
1992 verði um 15 miUj-
arðar króna, sem svarar
tíl um 4% af landsfram-
leiðslu ... „Þennan við-
skiptahaUa má bæði
rekja til minni útflutn-
ings vöru og þjónustu og
versnandi viðskipta-
kjara.“
Seinkun álversfram-
kvæmda bætir gráu ofan
á svart í efnahags- og
lífskjarastöðu þjóðarinn-
ar.
Hvaðréðtíma-
setningu
framkvæmda
við Blöndu?
I Vísbendingu segir:
„Orkuspá frá 1981,
sem reyndist of liá, réð
upphaflegri tímasetn-
ingu Blönduvirkjunar.
Stöðnun þjóðarfram-
leiðslu, sem ekki varð séð
fyrir, veldur þvi, að enn
er ekki brýn þörf fyrir
neina orku frá virkjun-
inni ...
Flýttu menn sér of
mikið í upphafi? Raf-
magnsskortur á árunum
1979 tU 1982, áður en
lokið var við virkjun
Hrauneyjafoss, hafði efa-
laust mikil áhrif á hug
manna á þessum tima.
Hugmyndir um stóriðju
(Kisilmálmverksmiðju,
stækkun álvers og fleira)
hvöttu einnig til þess að
haldið yrði áfram stór-
virkjanaframkvæmdum,
sem staðið höfðu nær
óslitið frá því að byijað
var á Búrfellsvirkjun á
sjöunda áratugnum. Þá
höfðu hagsmunir lands-
hluta áhrif á afstöðu
stjórnmálamanna. Miklar
virkjanir höfðu verið
reistar á Suðiu-landi og
sanngjamt þótti að Norð-
tendingar fengju einnig
stórvirkjun. Auk þess var
rætt um að hafa þyrfti
að minnsta kosti eina
stórvirkjun utan vatna-
sviðs Þjórsár og bent á
að Blönduvirkjun yrði
ein slikra virkjana utan
eldvirkra svæða.“
Síðan rekur Vísbend-
ing 13 milþ'arða króna
fjárfestingu í Blöndu-
virkjmi og segin
„Miðað er við 5,5%
raunvexti og 40 ára af-
skriftartíma, en þessar
forsendur notaði Þjóð-
hagsstofnun þegar hún
reiknaði arðsemi af sölu
rafmagns til Atlantsál.
Kostnaðurinn við að láta
Blönduvirkjun vera ónot-
aða í eitt ár er um það
bil einn milljarður við
þessar forsendur. Smám
saman eykst rafmagns-
notkmi í landinu og þessi
kostnaður dregst saman.
Að líkindum verður hann
að fullu úr sögunni ein-
hvem tíma á ámnum
2000-2010.“
Rétttímasetn-
ing ákvarðana
og fram-
kvæmda
Verðmætasköpun í
þjóðarbúskap okkar hef-
ur að lang stærstum
hluta byggst á sjávarút-
vegi, veiðum og vinnslu,
alla tuttugustu öldina.
Þjóðin sótti velferð sína
til sjávarins. Það em á
hinn bógimi ár og dagar
síðan við kommn að —
og fómm á stundum yfir
— nýtingarmörk helztu
fiskistofna. Aflatak-
markanir í sjávarútvegi
og markaðstakmarkanir
í landbúnaði valda því i
dag og í fyrirsjáanlegri
framtíð, með og ásamt
örri tækniþróun, að þjóð-
in verður að sækja af-
komu sína og atvinnuör-
yggi, hagvöxt og lífskjör,
í ríkara mæli á ný mið.
Þá var einkum horft
til þriðju auðlindarinnar,
orkunnar í fallvötnum
landsins og jarðhita þess;
möguleika á að breyta
þessari auðlind í störf,
verðmæti og lífskjör,
bæði um orkufrekan iðn-
að, sem skapaði störf hér
á landi og skatttekjur
ríki og sveitarfélögum,
og með flutningi orkuim-
ar um streng til Evrópu.
Grein Vísbendingar
um Blönduvirkjun bendir
hins vegar til þess að
spár um orkumarkaðinn,
sem framkvæmdir voru
byggðar á, hafi ekki stað-
izt; þann veg að við sitj-
um uppi um sinn með
dýra orku, sem ekki er
markaður fyrir.
Vonandi eru þær ytri
aðstæður, sem leiddu til
frestunar framkvæmda
við álver á Keilisnesi,
timabundnar. Vonandi
birtir fyrr en síðar til í
þessari framleiðlu svo að
hún geti verið virkur
þáttur í því að tryggja
Iiagvöxt í landinu í fram-
tíðimii, atvinnuöryggi og
Iifskjör fólks, sem á und-
ir högg að sækja á fyrir-
sjáanlegum samdráttar-
tímum næstu missera.
Það verður hins vegar
ekki komizt hjá að minna
á, að öðru vísu væri nú
umhorfs í íslenzku efna-
hagslífi, fleiri störf í boði
og stærri hlutur til skipt-
anna, ef við hefðum nýtt
jákvæðar ytri aðstæður
til að byggja hér upp
orkufrekan iðnað á árum
hhma „glötuðu tæki-
færa“, þegar Alþýðu-
bandalagið stóð á öllum
brenisum í þessum mála-
flokki í iðnaðarráðuneyt-
inu.
Þú getur einnig meb einu símtali
breytt greiðslufyrirkomulaginu,
t.d. úr gíróseðli yfir í greibslukort
og gert sparnabinn
ennþá fyxirhafnarminni.
Hringdu eða komdu
í Þjónustumiðstöð ríkisverðbréfa
eða Seðlabanka íslands og pantaðu áskrift
að spariskírteinum ríkissjóðs.
ÞJÓNUSTUMIÐSTÖÐ
RÍKISVERÐBRÉFA
í
ti
Kalkofnsvegi 1, Hverfisgötu 6, sími 91- 626040
simi 91-699600 Kilnglunni, sími 91- 689797
& mmm O———————— —o- mmm mmm mmm §1111
mmm mmm mmrn isi g§g §300
sss Verfibré mmm &mm mmm lamarkaBur íslandsbanka
Breyttur opnunartími
9:15-16:00
yiðskiptavinir athugið!
Opnunartíma VÍB, Verðbréfamarkaðs íslandsbanka hf.,
hefur verið breytt frá og með áramótum.
Nýr opnunartími er 9:15 -16:00.
VlB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR ÍSLANDSBANKA HF.
Ármúla 13a, 108 Reykjavik. Sími 68 15 30. Telefax 68 15 26. Símsvari 68 16 25.