Morgunblaðið - 19.03.1992, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. MARZ 1992
Málarekgtiir gesrn Lífsbjörg í Norðurhöfiam:
Verið að ge ra mig ábyrg-
an fyrir hruni Greenpeaee
- segir Magnús Guðmundssoe
Ó3I0, frá Guðmundi Löve, fréttaritara Morgunblaðsins.
STEFNA Noregsdeildar umhverfisverndarsamtakanna Greenpeace
á hendur Magnúsi Guðmundssyni, framleiðanda sjónvarpsmyndar-
innar Lífsbjargar t Norðurhöfum, var tekin fyrir í borgardómi
Ósióar á þriðjudag. Meginatriði stefnunnar beinast að þeim hlutum
nr myndinni er sýndir voru í fréttaskýringaþætti norska ríkissjón-
varpsins í apríl 1989. Telur stefnandi að tiigangurinn með ummæl-
um sem þar komu fram hafi verið að sverta orðspor Græn-
friðunga, sem og hafi tekist, að því er segir í stefnunni. Áætlað er
að dómur falli snemma í næstu viku.
Magnús Guðmundsson segir í gera sig ábyrgan fyrir hruni
samtali við Morgunblaðið að sér Greenpeace i Noregi og annars
virðist sem verið sé að reyna að staðar. „Þeir hafa verið að reyna
Auglýsingar landbúnaðarráðuneytis:
Þjóðviljinn fékk hæstu
greiðslur til dagblaða
AUGLiSINGAKOSTNAÐUR landbúnaðarráðuneytisins á árinu 1990
og fyrstu fjóra mánuði ársins 1991 nam samtals 1.484.376 kr. Af
dagblöðum fékk Þjóðviljinn hæstu greiðslurnar eða 83.130 kr. fyrir
fjórar auglýsingar, Tíminn fékk 67.355 kr. fyrir fjórar auglýsingar,
Morgunblaðið 48.174 kr. fyrir tvær auglýsingar og Blað hf. útgáfufé-
lag Alþýðublaðsins og Pressunnar 36.154 kr. fyrir tvær auglýsingar.
Ráðuneytið keypti hins vegar engar auglýsingar í DV á umræddu
tímabili. Þetta kemur fram í svari landbúnaðarráðherra á Alþingi
við fyrirspurn frá Ama M. Mathiesen alþingismanni.
Ráðuneytið auglýsti mest í
Stjómartíðindum eða í alls 31 skipti
en þar var um að ræða birtingu á
reglugerðum og samþykktum fyrir
samtals 622 þús. kr. Næst kom
Ríkisútverpið með þrjár auglýsingar
sem kostuðu ráðuneytið 208 þús. kr.
einhvetjar reglur hefðu verið í gildi
í ráðuneytinu varðandi auglýsing-
arnar. í svari ráðuneytisins segir
að meginreglan hafi verið að stilla
auglýsingakostnaði í hóf auglýsa
eingöngu þegar nauðsyn bæri til.
að túlka það sem ég hef verið að
segja á hina undarlegustu vegu.
Ef einhver ummæli verða dæmd
dauð og ómerk verð ég bara að
taka því, en ég hef enga trú á að
ég verði dæmdur til bótaskyldu.
'Eg er einungis boðberi tíðind-
anna.“
Magnús kveðst ennfremur
leggja fram víðtæk sönnungar-
gögn máli sínu til stuðnings, auk
þess sem köiluð yrðu til vitni, með-
al annarra formaður Samtaka sel-
veiðimanna í Noregi.
Hvað stefnuna varðar bendir
málshöfðandi einkum á tiltekin
ummæli og orðalag sem beint og
óbeint séu meiðandi fyrir Green-
peace, en einnig að notkun mynd-
máls sé tvíræð 0g hafi valdið sam-
tökunum skaða. Er þar að sögn
Arna Finnssonar, starfsmanns
Greenpeace í Svíþjóð, sem er við-
staddur réttarhöldin, einkum um
að ræða atriði þar sem stefnandi
telur að ýjað sé að samhengi milli
Greenpeace og samtakanna Sea
Shephard, er sökktu hvalveiðibát-
um í Reykjavíkurhöfn.
Krafist er skaðabóta allt að
þremur og hálfri milljón íslenskra
króna auk málskostnaðar. Einnig
er þess krafist að hin tilteknu
ummæli verði dæmd dauð og
ómerk.
Áætlað er að réttarhöldin standi
fram á mánudag en nú þegar virð-
ist sem málflutningur hafi dregist
á langinn, að sögn Magnúsar, svo
óljóst er hvenær niðurstöðu er að
vænt-
JL

Slysavarnafélag Is-
lands selur líflykil
SLYSAVARNAFÉLAG íslands hefur nú byijað dreifingu og sölu
á svokölluðum „líflykli". Þetta er lyklakippa með áföstu plast-
hylki, en í því er hlífðargríma sem notuð er þegar blástursaðferð
er beitt við lífgun úr dauðadái.
Hlífðargríman er sett yfir vit
sjúklings og öndunarstútur í
munn. Sá er beitir blástursaðferð-
inni snertir ekki varir sjúklings
og dregur úr sýkingarhættu.
Biástursaðferðin verður þrifa-
legri, þar eð hverskonar uppgang-
ur úr sjúklingi fer ekki í andlit
björgunarmanns.
Þessar hlífðargrímur hafa náð
talsverðri útbreiðslu erlendis, sér-
staklega þar sem ótti manna við
eyðnismit er mikill. Slysavarnafé-
lagið mun á næstu dögum og vik-
um selja „líflykilinn" víða um
landið og kynna notkun hlífðargrí-
munnar rækilega.
Líflykillinn verður seldur á 500
krónur og verði hagnaður af sölu
hans rennur hann til eflingar
björgunarsveita og slysavarna.
(F réttatilky nning)
Bókfært tap Byggðastofnun-
ar tæpar 700 milljónir í fyrra
Eigið fé stofnunarinnar rúmur einn milljarður króna um áramót
í svari ráðuneytisins kemur fram
að auglýsingar í fjölmiðlum voru
vegna funda á vegum ráðuneytisins
eða tilkynningar um lausar stöður
sem undir ráðuneytð heyra, svo og
auglýsingar til kynningar á laga-
ákvæðum.
Meðal þeirra sem fengu greiðslur
vegna auglýsinga landbúnaðarráðu-
neytisins á árinu 1990 og fyrstu
ijóra mánuði ársins 1991 voru aug-
iýsingastofa Þórhildar sem fékk
samtals 43 þús. kr. fyrir eina aug-
lýsingu, Austurland sem fékk 23
þús. kr. fyrir tvær auglýsingar, aug-
lýsingastofan Gott fólk fékk tæp-
lega 48 þús. kr. fyrir eina auglýs-
ingu. Dagur á Akureyri fékk 22
þús. kr. fyrir tvær auglýsingar,
Norðurland fékk 22 þús. kr. fyrir
eina auglýsingu, búnaðarblaðið
Freyr, sem fékk 16 þús. kr. fyrir
eina auglýsingu, blaðið Bændasynir
fékk 37 þús. kr. fyrir þijár auglýs-
ingar og Samtök um kvennaathvarf
fengu 10 þús. kr. fyrir eina auglýs-
ingu.
Þingmaðurinn spurði einnig hvort
í tilkynningu utanríkisráðuneytis-
ins segir að skv. upplýsingum Holl-
ustuverndar ríkisins og Siglingamál-
astofnunar sé notkun Halon slökkvi-
kerfa lögleg, en til standi að banna
uppsetningu nýrra kerfa frá og með
1. júlí 1992 og banna notkun þeirra
frá árinu 2000 skv. alþjóðlegum sam-
EIGIÐ fé Byggðastofnunar um
síðustu áramót var 1.036
milljónir króna, og á afskrifta-
reikningi útlána stofnunarinnar
voru 1.537 milljónir króna sem
var óráðstafað. Að sögn
Guðmundar Malmquist, for-
stjóra Byggðastofnunar, var
bókfært tap stofnunarinnar á
síðasta ári 686 milljónir króna.
Fjármunatekjur voru rúmur
einn milljarður króna en fjár-
magnsgjöld tæpar 600 milljónir,
og var mismunurinn 456 millj-
ónir. I afskriftareikning eða
þykktum.
Bendir ráðuneytið á, að á árunum
1989 og 1990 hafi verið fiutt til
landsins ígildi 382 tonna af ósoneyð-
andi efnum en um þriðjungur af þess-
um innflutningi hafi verið Halon-
efni. Þetta þýði að hlutfall Halons í
ratsjárstöðvunum sé um 4,7%.
varasjóð voru samtals lagðir um
tveir milljarðar, og veittir voru
styrkir upp á 335 milljónir, en
framlög úr ríkissjóði voru 1.450
milljónir. Rekstrarkostnaður
Byggðastofnunar á síðasta ári
var 132 milljónir króna, og
hafði hann lækkað um sex millj-
ónir frá árinu áður.
Guðmundur Malmquist sagði í
samtali við Morgunblaðið að reynt
hafi verið að meta með sem rétt-
ustum hætti útlán Byggðastofnun-
ar og þær kröfur sem stofnunin
á, og leggja á afskriftareikning
það sem talið er þurfa til að mæta
þeim útlánum sem á einhvem hátt
em talin vafasöm. „Ný reglugerð
um Byggðastofnun gengur meðal
annars út á það að stofnunin varð-
veiti eigið fé sitt, og meðal annars
þess vegna var farið svona ítarlega
í þetta nú. Bókhaldslega er stofn-
unin gerð upp með tæplega 700
milljóna króna tapi um áramótin,
en þá hafa um 2.000 milljónir
verið settar á afskriftareikningin.
Það var gert til að leggja upp með
vel heilbrigðan höfuðstól um ára-
mót, sem í eru engin skemmd
epli hvað varðar eldri lánveitingar.
Það var farið ítarlega yfir allar
kröfur stofnunarinnar, og meðal
annars var hlutafé fært niður og
mat á eignum sem stofnunin hefur
leyst til sín var fært niður í áætlað
söluverð. Þannig eru niðurstöðu-
tölur ársreikningsins nú 8,2 millj-
arðar króna, en árið áður vora þær
9,9 milljarðar. Varasjóður Byggð-
astofnunar um áramótin er rúmar
1.530 milljónir sem er óráðstafað,
og því til viðbótar kemur eigið fé
stofnunarinnar sem er rúmur millj-
arður króna,“ sagði hann.
Guðmundur sagði að í rekstrar-
áætlun Byggðastofnunar fyrir árið
í ár væri gert ráð fyrir að stofnun-
in hafi 410 milljóna króna tekjur,
og rekstrarkostnaður verði um 130
milljónir. Þegar hafi verið sam-
þykkt að veita 85 milljónum í
ýmiskonar atvinnustyrki og til
greiðslu á atvinnuráðgjafarstarf-
semi. Þá væra 165 milljónir áætl-
aðar til þess að leggja í varasjóð
á móti væntanlegum afskriftum
vegna útlána á árinu. Eftir stæðu
30 milljónir í varasjóði og miðað
MORGUNBLAÐINU barst í gær
athugasemd frá Davíð Scheving
Thorsteinssyni, sem er svohljóð-
andi:
„í Morgunblaðinu í dag, 18.
mars 1992, var birt frétt frá Siða-
nefnd Sambands íslenskra Auglýs-
ingastofa, sem varðar fyrirtæki
það, sem undirritaður vinnur hjá,
Sól h.f.
1. Sól hf. er ekki auglýsingastofa,
þannig að Samband íslenskra
Auglýsingastofa og „Siðanefnd"
hennar er okkur óviðkomandi.
2. Hvað snertir þann hluta „dóms“
Siðanefndar að: „Með notkun á
sláandi fyrirsögn og afskræmd-
um umbúðum utan um vöru
samkeppnisaðila — Klípu — er
verið að hallmæla vörunni og
gefa ókosti í skyn með þeim
hætti að 7. gr. siðareglna um
auglýsingar er brotin". „Ilin slá-
andi fyrirsögn“ og hinar „af-
skræmdu umbúðir“ er einfald-
við að höfuðstóllinn um næstu ára-
mót yerði einn milljarður með upp-
færðu verðlagi.
Að sögn Guðmundar var tap
Atvinnutryggingasjóðs út-
flutningsgreina á síðasta ári 1.373
milljónir króna. Byggðastofnun
tók við stjórn sjóðsins í ársbytjun
1991, og eftir að skýrsla Ríkisend-
urskoðunar um starfsemi sjóðsins
1990 kom fram síðastliðið sumar
var ákveðið að leggja 1.775 millj-
ónir á afskriftareikning vegna
hans.
iega myndræn útfærsla á boð-
skap Hjartaverndar undanfarin
26 ár.
3. Ilvað snertir hinn tilvitnaða
texta fréttatilkynningar Mann-
eldisráðs er það óhagganleg
staðreynd að það er 21% meira
af harðri fitu í Klípu heldur en
er í Létta.
4. Hvað snertir það athæfi mjólk-
uriðnaðarins að kæra Sól fyrir
„Siðanéfnd" get ég ekki varist
þeirri hugsun úr Njálu: „Væri
þér nær að staga úr tönnum þér
o.s.frv.“ og vísa ég þar til eftir-
farandi nýlegra auglýsinga
mjólkuriðnaðarins:
4.1. „Þú færð kraft úr Kókó-
mjólk“. Skyldi engan furða, þar
sem í hverri lítilli femu af Kókó-
mjólk eru 14 sykurmoiar! Hollur
drykkur? Varla.
4.2. „Bragðgóð heilsurækt",
auglýsing fyrir Létt-ís! Það að
borða ís sé heilsurækt? Varla.
Ratsjárstöðvar Bandaríkjahers:
Halon-efni sleppt
út í andrúmsloftið
Ekki lögbrot, segir utanríkisráðuneytið
HALON efni var sleppt út í andrúmsloftið við prófanir á slökkvikerfi
Ratsjárstöðvanna fjögurra á árunum 1988-1990, samtals um 1,8 tonnum
í öllum stöðvunum. Nýjar reglur bandariska hersins frá 1990 kveða á
um nákvæmt eftirlit með notkun slíkra ósoneyðandi efna og að þeim
skuli ekki hleypt út í andrúmsloftið eftir 1. janúar 1993, að því er fram
kemur í fréttatilkynningu frá utanríkisráðuneytinu. Þar segir að ekki
verði séð áð brotið hafi verið gegn lögum, íslenskum eða bandarískum,
sem þá voru í gildi þegar slökkvikerfi ratsjárstöðva"nna voru prófuð.
Orstutt athugasemd